Με απόλυτη σαφήνεια, η Πανελλήνια Ομοσπονδία Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων (ΠΟΜΕΠ) εκφράζει τη στήριξή της στο νέο Σχέδιο Νόμου του Υπουργείου Υγείας, που στοχεύει στην προστασία των ανηλίκων από την παράνομη πώληση, προσφορά και διάθεση προϊόντων καπνού και αλκοόλ.
Εκπροσωπώντας εκατοντάδες παιδιάτρους που βρίσκονται καθημερινά στην πρώτη γραμμή της πρωτοβάθμιας φροντίδας, η ΠΟΜΕΠ υπενθυμίζει ότι η προστασία της υγείας των παιδιών και των εφήβων από κάθε εθιστική και επιβλαβή ουσία αποτελεί αδιαπραγμάτευτη προτεραιότητα της παιδιατρικής κοινότητας.
Ανάγκη για νομοθετική θωράκιση
Τα τελευταία χρόνια, οι παιδίατροι διαπιστώνουν ανησυχητική αύξηση της χρήσης νέων μορφών νικοτίνης – όπως τα ηλεκτρονικά τσιγάρα, τα θερμαινόμενα καπνικά προϊόντα και τα υποκατάστατα καύσης (vapes, heat sticks κ.λπ.) – που συχνά διαφημίζονται παραπλανητικά ως “ακίνδυνες” επιλογές. Παρά τις εμπορικές αυτές τακτικές, η επιστημονική πραγματικότητα είναι ξεκάθαρη: πρόκειται για προϊόντα που βλάπτουν την αναπτυσσόμενη υγεία των ανηλίκων.
Η ΠΟΜΕΠ, με βάση την επιστημονική της εμπειρία και τεκμηρίωση, υποστηρίζει ξεκάθαρα την ποινικοποίηση της πώλησης κάθε μορφής καπνικών προϊόντων και αλκοόλ σε άτομα κάτω των 18 ετών.
Οι έξι βασικοί άξονες στήριξης της ΠΟΜΕΠ:
1. Η δημόσια υγεία των ανηλίκων είναι αδιαπραγμάτευτη
Η έκθεση παιδιών και εφήβων σε ουσίες όπως η νικοτίνη και το αλκοόλ συνδέεται με αρνητικές επιπτώσεις στην εγκεφαλική ανάπτυξη, τη σχολική επίδοση, τη συμπεριφορά και την ψυχική τους υγεία. Οι παιδίατροι έρχονται καθημερινά αντιμέτωποι με τις συνέπειες αυτών των συνηθειών στην εφηβεία, διαπιστώνοντας συχνά πρόωρη εξάρτηση και αυξημένες ανάγκες υποστήριξης.
2. Απαραίτητη η αυστηροποίηση των ποινών
Η ΠΟΜΕΠ τάσσεται υπέρ της επαναφοράς της ποινικής διάστασης (ως πλημμέλημα) για την πώληση τέτοιων προϊόντων σε ανήλικους. Θεωρεί κρίσιμο το να υπάρξουν σαφείς, εφαρμόσιμες και άμεσες κυρώσεις στους παραβάτες, καθώς δεν μπορεί να υπάρχει καμία ανοχή απέναντι στην εμπορική ασυδοσία που θυσιάζει την υγεία των παιδιών στον βωμό του κέρδους.
3. Αναγκαίος ο έλεγχος ταυτότητας
Προτείνεται η υποχρεωτική επίδειξη ταυτότητας ή άλλου επίσημου εγγράφου (π.χ. διαβατήριο) πριν από κάθε πώληση προϊόντων καπνού ή αλκοόλ. Πρόκειται για ένα στοιχειώδες αλλά κρίσιμο βήμα στον έλεγχο και την πρόληψη.
4. Καθοριστικός ο ρόλος των αρχών
Η εμπλοκή της ΕΛ.ΑΣ. και της Δημοτικής Αστυνομίας στον έλεγχο της αγοράς κρίνεται θετική, ωστόσο – όπως τονίζεται από την ΠΟΜΕΠ – οι έλεγχοι πρέπει να είναι τακτικοί, αιφνιδιαστικοί και χωρίς “λευκές ζώνες”. Ούτε οι μικρές τοπικές κοινωνίες, ούτε τα “γνωστά” καταστήματα μπορούν να εξαιρούνται από την εποπτεία.
5. Πρόληψη μέσα από την εκπαίδευση
Η τιμωρία από μόνη της δεν αρκεί. Η ΠΟΜΕΠ προτείνει οργανωμένη εκστρατεία ενημέρωσης σε σχολεία και οικογένειες, σε συνεργασία με επιστημονικές εταιρείες της παιδιατρικής και της ψυχολογίας. Η εμπεριστατωμένη ενημέρωση λειτουργεί ως ουσιαστικός μηχανισμός πρόληψης, ενισχύοντας τη γνώση και την αντίσταση των νέων απέναντι στις βλαβερές επιλογές.
6. Αποκλεισμός ανηλίκων από χώρους διασκέδασης
Σημειώνεται η ανάγκη για ενισχυμένη αστυνόμευση στους χώρους νυχτερινής διασκέδασης (bar-clubs), στους οποίους η παρουσία ανηλίκων πρέπει να αποτρέπεται πλήρως. Η ΠΟΜΕΠ υπογραμμίζει πως τα μέτρα δεν μπορούν να είναι προσχηματικά ή επιλεκτικά, αλλά πρέπει να εφαρμοστούν στην πράξη.
Κλείνοντας…
Η ΠΟΜΕΠ χαρακτηρίζει το νέο Σχέδιο Νόμου ως ένα θετικό βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση. Ωστόσο, επισημαίνει ότι η ουσία της προστασίας βρίσκεται στην εφαρμογή: ο νόμος δεν πρέπει να μείνει στα χαρτιά. Αντίθετα, πρέπει να αποτελέσει ουσιαστικό εργαλείο για την πρόληψη και την προστασία των παιδιών και των εφήβων από εθιστικές ουσίες.
Η Ομοσπονδία δηλώνει έτοιμη να συμβάλει επιστημονικά και θεσμικά στην υλοποίηση των νέων ρυθμίσεων, προσβλέποντας σε ένα πιο ασφαλές και υγιές μέλλον για όλα τα παιδιά της χώρας.
