Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Διευκρινήσεις με σκοπό να σταματήσει την παραπληροφόρηση, που όπως ισχυρίζεται υπάρχει το τελευταίο διάστημα σχετικά με το τι συμβαίνει με τη θέση της Ομοιοπαθητικής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου, έδωσε με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος (ΣΟΕ), θεωρώντας ότι τελικά όλη αυτή η παραπληροφόρηση σε αυτό το ζήτημα χρησιμοποιείται από τους σκεπτικιστές προκειμένου να μειώσουν την αξία της Ομοιοπαθητικής, επηρεάζοντας ενδεχομένως και πρόσφατη εισήγηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας ότι η Ομοιοπαθητική δεν συνιστά ιατρική ούτε φαρμακευτική θεραπευτική επιστημονική μεθοδολογία και πρακτική.
Ο Σύλλογος εξηγεί ότι ναι μεν οι περισσότερες συνταγογραφήσεις για ομοιοπαθητικά φάρμακα έχουν σταματήσει να καλύπτονται από το NHS, ωστόσο, αυτό δεν αφορά ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο, έγινε για καθαρά οικονομικούς λόγους και αφορά επίσης φυτικά και άλλα φάρμακα, χωρίς καμία έρευνα για την αξιολόγηση των πραγματικών οφελών και του κόστους των ομοιοπαθητικών φαρμάκων για τους ασθενείς που μάλιστα, όπως αναφέρει ο ΣΟΕ, αντιδρούν καθώς η Ομοιοπαθητική είναι εξαιρετικά δημοφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Η ανακοίνωση του ΣΟΕ αναφέρει τα εξής:
Τον τελευταίο καιρό έχουν εμφανιστεί διάφορα δημοσιεύματα σχετικά με την Ομοιοπαθητική, με αφορμή την εισήγηση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας που αναφέρει ότι η Ομοιοπαθητική δεν συνιστά ιατρική ούτε φαρμακευτική θεραπευτική επιστημονική μεθοδολογία και πρακτική. Τα περισσότερα από αυτά τα δημοσιεύματα χρησιμοποιούν πληροφορίες που είναι είτε ελλιπείς είτε διαστρεβλωμένες, με αποτέλεσμα να δίνεται μια εντελώς διαφορετική εντύπωση για το τι πραγματικά συμβαίνει σε αυτό τον τομέα. Η παραπληροφόρηση σε αυτό το ζήτημα χρησιμοποιείται από τους σκεπτικιστές προκειμένου να μειώσουν την αξία της Ομοιοπαθητικής. Μάλιστα πολλοί ισχυρίστηκαν ότι το ΚΕΣΥ οδηγήθηκε σε αυτή την απόφαση στηριζόμενο στην πληροφορία αυτή. Τα πράγματα όμως δεν έχουν ακριβώς έτσι! Η Ομοιοπαθητική στηρίζεται από το Εθνικό Σύστημα Υγείας του Ηνωμένου Βασιλείου από την ίδρυσή του το 1948. Πράγματι, το τελευταίο διάστημα οι περισσότερες συνταγογραφήσεις για ομοιοπαθητικά φάρμακα στο NHS στην Αγγλία έχουν σταματήσει να καλύπτονται από το NHS στην πρωτοβάθμια περίθαλψη (γενικοί γιατροί) και στη δευτεροβάθμια περίθαλψη (νοσοκομεία Ομοιοπαθητικής).
Αυτό δεν αφορά όμως όλο το Ηνωμένο Βασίλειο, δηλαδή δεν επηρεάζει τη Σκωτία, την Ουαλία ή τη Βόρειο Ιρλανδία, οι οποίες καθορίζουν τις δικές τους πολιτικές υγειονομικής περίθαλψης μέσω των αποκεντρωμένων κοινοβουλίων τους.
Επίσης, οι συνεδρίες Ομοιοπαθητικής γίνονται ακόμα κανονικά στο πλαίσιο του NHS, ωστόσο απειλούνται σοβαρά λόγω οικονομικών περικοπών. Το Αγγλικό NHS διεξήγαγε μια διαβούλευση για το κατά πόσον τα ομοιοπαθητικά φάρμακα θα πρέπει να είναι διαθέσιμα στο Εθνικό Σύστημα Υγείας στην πρωτοβάθμια φροντίδα στην Αγγλία, δηλαδή στα ιατρεία των γενικών ιατρών (Αυτό πρέπει να σημειωθεί ότι δεν αφορά ολόκληρο το Ηνωμένο Βασίλειο).
Αυτό ήταν μέρος μιας γενικής προσπάθειας εξοικονόμησης χρημάτων και περιλάμβανε την Ομοιοπαθητική, τα φυτικά φάρμακα και άλλα φάρμακα (όπως π.χ. η παρακεταμόλη) τα οποία είναι φθηνά αν αγοραστούν χωρίς συνταγή. Η διαβούλευση δεν αφορούσε μόνο την Ομοιοπαθητική και δεν περιόρισε τις δαπάνες μόνο για την Ομοιοπαθητική.
Το Βασιλικό Νοσοκομείο Ενοποιημένης Ιατρικής του Λονδίνου (Royal London Hospital for Integrated Medicine – RLHIM), το οποίο προσφέρει δευτεροβάθμια φροντίδα (μέσω παραπεμπτικών) έπρεπε τώρα να σταματήσει να λαμβάνει τη χρηματοδότηση από το NHS για συνταγές ομοιοπαθητικής. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι το RLHIM είναι πλέον μέρος μιας ευρύτερης νοσοκομειακής ομάδας του NHS (University College London Hospitals).
Οι γενικοί ιατροί μπορούν ακόμη να παραπέμπουν τους ασθενείς στο RLHIM και στο Bristol Homeopathic Hospital για συνεδρίες Ομοιοπαθητικής στα πλαίσια του NHS. (To Bristol Homeopathic Hospital έχει παραχωρήσει το κτίριό του στο NHS και σε μεγάλο βαθμό στηρίζεται σε άλλα κονδύλια αλλά συνεχίζει να δέχεται συνεδρίες Ομοιοπαθητικής μέσω του NHS).
Περισσότερες πληροφορίες για την κάλυψη ομοιοπαθητικής θεραπείας στο NHS μπορεί να βρει κανείς στην επίσημη ιστοσελίδα:
ttps://www.britishhomeopathic.org/treatment/nhs-homeopathic-treatment/
Από τα παραπάνω βλέπουμε ότι οι περικοπές έγιναν για καθαρά οικονομικούς λόγους και σε καμία περίπτωση δεν καταργούνται οι Ομοιοπαθητικές θεραπείες από το NHS. Μάλιστα οι όποιες αλλαγές αφορούν ένα μόνο κομμάτι του Ηνωμένου Βασίλειου.
Επιπλέον, υπήρξαν αντιδράσεις από το Βρετανικό κοινό, καθώς η Ομοιοπαθητική είναι εξαιρετικά δημοφιλής στο Ηνωμένο Βασίλειο. Η Βρετανική Ομοιοπαθητική Ένωση, υποστηριζόμενη από το σύλλογο Ομοιοπαθητικών SoH (Society of Homeopaths) και άλλες οργανώσεις του 4H (For Homeopathy: αποτελεί συνεργασία όσων σχετίζονται με το επάγγελμα της Ομοιοπαθητικής στο Ηνωμένο Βασίλειο με στόχο την ανάπτυξη και διατήρηση ενιαίας στρατηγικής επικοινωνίας που θα αυξήσει την ευαισθητοποίηση του κοινού για τα οφέλη που μπορεί να προσφέρει η Ομοιοπαθητική στην υγεία και την ευημερία), κατέφυγε σε δικαστικό έλεγχο για να αμφισβητήσει τη βάση της διαβούλευσης. Αποδείχθηκε ότι το Αγγλικό NHS δεν διεξήγαγε καμία έρευνα για να αξιολογήσει τα πραγματικά οφέλη και το κόστος των ασθενών.
Συνοψίζοντας: 1) Το Αγγλικό NHS England δεν γνωρίζει πόσοι ασθενείς που κάνουν Ομοιοπαθητική στο NHS είχαν ή όχι όφελος από αυτή. 2) Το Αγγλικό NHS δεν γνωρίζει ποια εξοικονόμηση, εάν υπάρχει, θα γίνει με τη χρήση άλλων θεραπειών αντί για ομοιοπαθητική, και δεν έχει καν προβεί σε εκτίμηση αυτών.
Το συγκεκριμένο ζήτημα εκκρεμεί, ωστόσο το NHS δεν έχει καταργήσει την Ομοιοπαθητική, παρά μόνο έκανε κάποιες περικοπές στη συνταγογράφηση για οικονομικούς λόγους και μάλιστα όχι σε όλο το Ηνωμένο Βασίλειο!
Το ΔΣ του Συλλόγου Ομοιοπαθητικών Ελλάδος».
Ο ΣΟΕ για την πορεία από το μεταπτυχιακό στην αμφισβήτηση
Το DailyPharmaNews απευθύνθηκε στο ΣΟΕ ζητώντας να μάθει τι συνέβη και από το μεταπτυχιακό στην Ομοιοπαθητική από το Πανεπιστήμιο Αιγαίου (πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών με τίτλο “Ολιστικά Εναλλακτικά Θεραπευτικά Συστήματα – Κλασική Ομοιοπαθητική”) φτάσαμε στη σημερινή εισήγηση του ΚΕΣΥ.
«Κατά την άποψή μας, ήταν μία επιλογή δράσης περισσότερο ατυχής παρά επικοδομητική ως προς την ίδια την Ομοιοπαθητική» ήταν η απάντηση του ΣΟΕ που εξηγεί:
«Από την γέννησή της, η Ομοιοπαθητική ποτέ δεν υπήρξε μέρος της Ιατρικής επιστημονικής μεθοδολογίας και πρακτικής. Η Ομοιοπαθητική είναι μία τελείως διαφορετική μέθοδος υποστήριξης υγείας από την Ιατρική και δεν είναι ιατρική ειδικότητα. Είναι μια αυτοτελής μέθοδος, με δικά της κριτήρια εκπαίδευσης, ικανοτήτων και επαγγελματισμού. Σε όλο τον κόσμο ασκείται από άρτια εκπαιδευμένους επαγγελματίες Ομοιοπαθητικούς (ιατρούς και μη ιατρούς που αποτελούν και την πλειοψηφία). Για τον λόγο αυτό και το τελευταίο μας Ευρωπαϊκό Συνέδριο (Αθήνα 31-5-2017) ήταν αφιερωμένο στην «Ασφάλεια και την Αποτελεσματικότητα» της Ομοιοπαθητικής», όπου ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κεντρικού Συμβουλίου Ομοιοπαθητικών (ECCH), κ. Michael Smith στην ομιλία του, αναφερόμενος στην έρευνα που είχε πραγματοποιηθεί το 2009, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο από το ECCH, ανέφερε στα συμπεράσματά της την επιβεβαίωση ότι τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα είναι ασφαλή στη χρήση τους και ότι η ομοιοπαθητική θεραπεία που παρέχεται από θεσμοθετημένους, εντασσόμενους σε κανόνες, ή αυτορυθμιζόμενους σε επαγγελματικούς συλλόγους ομοιοπαθητικούς, είναι το ίδιο ασφαλής και αποτελεσματική».
Σε ό,τι αφορά το ΚΕΣΥ ο ΣΟΕ επισημαίνει ότι το ιδιαίτερα ενδιαφέρον σημείο της απόφασης της ολομέλειας του ΚΕΣΥ, ως προς την Ομοιοπαθητική, είναι η διαφοροποίησή της από την Εισήγηση της Επιτροπής Εκπαίδευσης – Μετεκπαίδευσης του ΚΕΣΥ. H αναζήτηση των δεδομένων θεσμοθέτησης της Ομοιοπαθητικής σε διεθνές επίπεδο και ο ισότιμος διάλογος με τους επαγγελματικούς φορείς της Ομοιοπαθητικής στην Ελλάδα που έγιναν στα πλαίσια των εργασιών της Επιτροπής Εκπαίδευσης – Μετεκπαίδευσης του ΚΕΣΥ, είχαν οδηγήσει στην παρακάτω εισήγησή της προς την ολομέλεια:
«Η Ομοιοπαθητική δεν συνιστά ιατρικά ούτε φαρμακευτικά θεραπευτική επιστημονική μεθοδολογία και πρακτική, δεν είναι ισότιμη ούτε συμπληρωματική της Ιατρικής Επιστήμης, δεν συνιστά ούτε καν “εναλλακτική ιατρική”. Οι ιατροί, οδοντίατροι και οι μη ιατροί που επιθυμούν να ασκούν την ομοιοπαθητική μπορούν να την πιστοποιούν μόνο μέσω των διαφόρων Ελληνικών οργανώσεων Ομοιοπαθητικής, στις οποίες είναι εγγεγραμμένοι ως μέλη. Η Ομοιοπαθητική μπορεί να έχει κρατική κατοχύρωση μόνο ως επαγγελματική πρακτική με άδεια ασκήσεως επαγγέλματος από το Υπουργείο Εμπορίου. Στον τίτλο επαγγέλματος Ομοιοπαθητικής δεν θα πρέπει να αναφέρονται οι προσδιοριστικοί όροι “εναλλακτική ιατρική”, “θεραπευτική”, “ιατρική πράξη/πρακτική” κι άλλοι σχετικοί ιατρικοί (ένας τέτοιος τίτλος θα μπορούσε να είναι “Ομοιοπαθητική Πρακτική”). Στον τίτλο επαγγέλματος Ομοιοπαθητικής θα πρέπει να αναγράφεται ότι αυτή αποτελεί πρακτική μη επιστημονικά αποδεδειγμένη και μη ισότιμη Ιατρικής. Ειδικότερα οι ιατροί και οι οδοντίατροι που επιθυμούν να ασκούν αυτή την πρακτική, καθ΄ οιονδήποτε τρόπο, δεν θα πρέπει να ασκούν αυτή την ιατρική τους ειδικότητα παράλληλα ή σε συνδυασμό, διότι έτσι θα βρίσκονται σε πλήρη αναντιστοιχία με τις επιστημονικά θεμελιωμένες σπουδές τους. Συγκεκριμένα, θα πρέπει να τους αναστέλλεται επίσημα η άσκηση του ιατρικού επαγγέλματος για όσο διάστημα ασκούν την ομοιοπαθητική. Η δε αναστολή της ιατρικής ειδικότητας θα πρέπει να αναγράφεται στην εκ του Υπουργείου Εμπορίου επίσης χορηγούμενη άδεια ασκήσεως του επαγγέλματος Ομοιοπαθητικής και παράλληλα θα πρέπει να ενημερώνονται υποχρεωτικά και εντύπως και οι ασθενείς πελάτες τους για αυτή την αναστολή».
Και συνεχίζει ο ΣΟΕ:
Η παραπάνω εισήγηση θα μπορούσε να αποτελέσει την αρχική βάση διαβούλευσης με όλους τους εμπλεκομένους φορείς. Κατόπιν αυτής, η γνωμοδότηση της ολομέλειας, όπως διαμορφώθηκε προς το Υπουργείο θυμίζει περισσότερο μονόλογο και είναι, για εμάς, τουλάχιστον ασαφής: «Η Ομοιοπαθητική δεν συνιστά ιατρικά ούτε φαρμακευτικά θεραπευτική επιστημονική μεθοδολογία και πρακτική. Δεν είναι ισότιμη ούτε συμπληρωματική της Ιατρικής Επιστήμης. Δεν συνιστά ούτε καν “εναλλακτική ιατρική”. Συνιστά Πρακτική και θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει ως τίτλο τον “Ομοιοπαθητική Πρακτική”.
Σε κάθε περίπτωση αφορά μόνο ιατρούς και οδοντιάτρους, η λειτουργία των οποίων υπόκειται στον Κώδικα Ιατρικής Δεοντολογίας.
Στον τίτλο “Ομοιοπαθητική Πρακτική” δεν θα πρέπει να αναφέρονται οι προσδιοριστικοί όροι “εναλλακτική ιατρική”, “θεραπευτική”, “ιατρική πράξη” ή “θεραπευτική πρακτική” και άλλοι σχετικοί ιατρικοί τίτλοι και όροι.»
Το ερώτημα για τον ΣΟΕ είναι «αφού η Ομοιοπαθητική δεν είναι ιατρική πράξη κατά τα δεδομένα της Ιατρικής επιστήμης και δεοντολογίας, πώς αφορά γιατρούς και οδοντιάτρους που δεσμεύονται στην πράξη τους από τον Ιατρικό Κώδικα Δεοντολογίας; Αυτό, είναι τουλάχιστον παράδοξο στο μυαλό του μέσου πολίτη. Είναι σαν να του λέει ότι οποιοδήποτε επάγγελμα υγειονομικής περίθαλψης στην Ελλάδα, θα πρέπει να αφορά μόνο γιατρούς και οδοντιάτρους. Τέλος πλέον, οι διατροφολόγοι, οι φυσικοθεραπευτές, οι ψυχολόγοι, οι μαίες, οι νοσηλευτές κ.α. Όλοι θα πρέπει να είναι συγχρόνως γιατροί και οδοντίατροι».
Υπόμνημα προς το ΚΕΣΥ
Τι μέλλει γενέσθαι από εδώ και πέρα; «Ήδη, ο Σύλλογος Ομοιοπαθητικών Ελλάδος (ΣΟΕ) ετοιμάζει και θα καταθέσει άμεσα προς το ΚΕΣΥ υπόμνημα, προκειμένου να λάβει διευκρινίσεις σε συγκεκριμένα ερωτήματα που αφορούν την θεσμοθέτηση του επαγγέλματός μας.
Η Ελληνική πολιτεία εκτός από τα επαγγελματικά μας δικαιώματα, οφείλει να σεβαστεί και τις επιλογές των πολιτών της, εξασφαλίζοντας ένα θεσμικό πλαίσιο που θα παρέχει και στους Έλληνες πολίτες την ευρύτερη ελευθερία θεραπευτικών επιλογών, πάντα με τις απαραίτητες εγγυήσεις για το υψηλότερο επίπεδο ασφάλειας στις παρεχόμενες υπηρεσίες, και συγχρόνως να προστατεύει εκείνους που τις επιλέγουν από άτομα που δεν διαθέτουν τα απαιτούμενα προσόντα για να τις εξασκήσουν. Το δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής στην Υγεία είναι βασικό για τους πολίτες στην Ευρώπη, γιατί όχι και στην Ελλάδα; Επίσης στο κοινωνικό όφελος που θα υπάρξει από την θεσμοθέτηση της Ομοιοπαθητικής, εκτός από την γρηγορότερη αποκατάσταση της υγείας των πολιτών, αξίζει να προστεθεί πως το Εθνικό Σύστημα Υγείας και τα Ταμεία θα εξοικονομήσουν μεγάλους οικονομικούς πόρους, καθώς τα ομοιοπαθητικά σκευάσματα είναι ασυγκρίτως φθηνότερα των συμβατικών φαρμάκων και χωρίς παρενέργειες.
Ενδεικτικά αναφέρουμε ότι πάνω από το 30% των Ευρωπαίων πολιτών πλέον επιλέγουν την Ομοιοπαθητική και το 70% από αυτούς βλέπει σημαντική βελτίωση στα θέματα υγείας που το απασχολούν» καταλήγει ο ΣΟΕ.
