Να αυξηθεί η παροχή δημόσιας υγείας για την διακοπή του καπνίσματος, που στη χώρα μας αγγίζει το 38% του πληθυσμού, ζητά η Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Πνευμονολογίας της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ, Επιστημονικά Υπεύθυνη της Μονάδας Πνευμονολογίας και Αναπνευστικής Ανεπάρκειας της Α΄ Κλινικής Εντατικής Θεραπείας στον Ευαγγελισμό, και μέλος του ΔΣ της ΕΠΕ Παρασκευή Κατσαούνου.
Όπως δηλώνει στο DailyPharmaNews, η παροχή αυτή δεν θα πρέπει να δίνεται μόνο από πνευμονολόγους στα δημόσια νοσοκομεία, αλλά και από γενικούς γιατρούς, καθώς επίσης να γίνεται αντιμετώπιση και στην πρωτοβάθμια. «Εμείς σαν ΕΠΕ αυτό που έχουμε προτείνει είναι να υπάρχουν “δύο βήματα”, δηλαδή να υπάρχει στην πρωτοβάθμια η γενική αντιμετώπιση και κάποιες πιο δύσκολες περιπτώσεις, όπως π χ οι ψυχιατρικοί ασθενείς, να αντιμετωπίζονται από το πολύ εξειδικευμένο και έμπειρο προσωπικό των Ιατρείων Διακοπής Καπνίσματος».
Τα ιατρεία διακοπής, με πρωτοβουλία της ΕΠΕ ξεκίνησαν στην Ελλάδα πριν 18 χρόνια με 2 ιατρεία, ένα στην Θεσσαλονίκη και ένα στην Αθήνα. Τώρα έχουν αυξηθεί γύρω στα 32 και γίνονται προσπάθειες, πάντα υπό την ομπρέλα της ΕΠΕ, να υπάρχουν στα περισσότερα δημόσια νοσοκομεία από πνευμονολόγους. Φυσικά δεν επαρκούν, λέει η κ. Κατσαούνου, αφού σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα του 2024 εξακολουθούμε να έχουμε στη χώρα μας ένα συνολικό ποσοστό καπνιστών 38%.
Μείωση των καπνιστών στην Ελλάδα αλλά παραμένει υψηλό το ποσοστό
Από το 38%, σύμφωνα με την καθηγήτρια, ένα 30% αφορά αποκλειστικά χρήστες συμβατικού τσιγάρου και το υπόλοιπο 8% αποτελείται από ένα συνδυασμό χρηστών θερμαινόμενου τσιγάρου, ηλεκτρονικού τσιγάρου και συνδυασμό αυτών, είτε με συμβατικό, είτε μεταξύ τους. «Πριν από 18 χρόνια το ποσοστό καπνιστών που αφορούσε αποκλειστικά χρήστες συμβατικού τσιγάρου ήταν στο 44%. Σαφώς και βλέπουμε μία σημαντική πτώση και μάλιστα αν διαχωρίσουμε μόνο τη χρήση του συμβατικού τσιγάρου. Όμως η χρήση εξακολουθεί να είναι πολύ υψηλή και πολύ υψηλότερη από άλλες χώρες της Ευρώπης (20% και κάτω) και της Αμερικής (10% και κάτω)».
Στο ερώτημα αν η μείωση στα ποσοστά καπνίσματος που έχει επισυμβεί στη χώρα μας μέσα σε αυτά τα 18 χρόνια, οφείλεται μόνο στα Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος η κ. Κατσαούνου απαντά: «Όχι, μακάρι να ήταν αυτό. Γιατί στην πραγματικότητα στα ιατρεία διακοπής καπνίσματος προσέρχονται οι καπνιστές που θέλουν να διακόψουν, ή τέλος πάντων να διερευνήσουν τη διακοπή. Για να φτάσουνε όμως σε αυτό το σημείο πρέπει να κινητοποιηθούν από πολιτικές υγείας και από ενημέρωση που φαίνεται ότι στην Ελλάδα, όπως και σε άλλες Ευρωπαϊκές χώρες δεν υπάρχει. Δυστυχώς δεν υπάρχει ενημέρωση για τους καπνιστές ότι μπορούν να διακόψουν αποτελεσματικά το κάπνισμα, χωρίς ιδιαίτερη δυσκολία στα ιατρεία διακοπής. Για αυτό και πολλοί που θέλουν να διακόψουν, μη γνωρίζοντας ότι υπάρχει αυτή η επιλογή, μετατρέπουν την προσπάθειά τους αυτή, σε χρήση άλλων καπνικών προϊόντων».
Σύμφωνα με διεθνή δεδομένα, εάν κάποιος προσπαθήσει να κόψει μόνος του το κάπνισμα θα τα καταφέρετε ποσοστά 3-5%, ενώ όταν έρχεται στα ιατρεία διακοπής το καταφέρνει σε ποσοστό μεγαλύτερο του 35%. Όμως, όπως τονίζει η κ. Κατσαούνου, σύμφωνα με τα δεδομένα από τα ελληνικά Ιατρεία Διακοπής, η αποτελεσματικότητα είναι η μεγαλύτερη που έχουμε δει σε όλη την Ευρώπη και είναι πάνω από 50%.
Μετά την πανδημία τετραπλασιάστηκε η χρήση ηλεκτρονικού και θερμαινόμενου τσιγάρου
Η πανδημία το λοκντάουν και η χαλάρωση των μέτρων που είχαν αρχίσει να ισχύουν όσον αφορά την απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους δεν βοήθησαν, επισημαίνει η κ Κατσαούνου και προσθέτει: «Βλέπουμε μια πολύ μεγάλη αύξηση της χρήσης των ηλεκτρονικών τσιγάρων και των θερμαινόμενων τσιγάρων που συγκριτικά με πριν από 4 χρόνια που ήταν γύρω στο 2%, έχει τετραπλασιαστεί. Αυτό αποδίδεται στο γεγονός ότι στην πραγματικότητα για τα νέα αυτά προϊόντα δεν υπάρχουνε ακόμα ιδιαίτερες απαγορεύσεις, δηλαδή ενώ απαγορεύεται η χρήση και του ηλεκτρονικού και του θερμαινόμενου τσιγάρου σε δημόσιους χώρους, αυτό φαίνεται ότι είναι κάτι το οποίο δεν το γνωρίζει κανείς και ο κόσμος θεωρεί ότι μπορεί να χρησιμοποιεί αυτά τα προϊόντα σε δημόσιους χώρους. Επίσης τα προϊόντα αυτά προωθούνται πολύ και από την διαφήμιση που στην πραγματικότητα απαγορεύεται και από την έμμεση διαφήμιση που γίνεται με ηθοποιούς, με άτομα στο Διαδίκτυο που γενικά αυτοί προωθούν τα προϊόντα αυτά πολύ επιθετικά θα έλεγα».
Πρέπει να υπάρξει βούληση, βοήθεια και κίνητρα στους γιατρούς, καθώς επίσης ενημέρωση των καπνιστών ότι μπορούν να προσφύγουν στα Ιατρεία Διακοπής τονίζει η κ. Κατσαούνου υπογραμμίζοντας παράλληλα ότι θα πρέπει να αποζημιώνονται τα φάρμακα για τη διακοπή του καπνίσματος, τα οποία είναι και η πιο βραχυχρόνια αγωγή που υπάρχει για χρόνιο νόσημα (1-3 μήνες). Αυτή τη στιγμή έχουμε περίπου 32 Ιατρεία Διακοπής. Ποιο θα ήταν το ιδανικό νούμερο βάσει πληθυσμού για τη χώρα μας, ερωτάται η διακεκριμένη πνευμονολόγος. «Όταν έχουμε τρία εκατομμύρια καπνιστές το ιδανικό νούμερο θα ήταν να υπάρχουν ιατρεία σε όλα τα νοσοκομεία, Κέντρα Υγείας και τις πρωτοβάθμιες δομές».
