Η κατανάλωση νερού από πλαστικά μπουκάλια που έχουν εκτεθεί σε υψηλές θερμοκρασίες, ειδικά μιας χρήσεως, ενδέχεται να εκθέσει τον οργανισμό σε μικροπλαστικά, χημικά και μέταλλα, σύμφωνα με έρευνες.
Τα πλαστικά μπουκάλια μίας χρήσης φτιάχνονται από λεπτό πλαστικό γνωστό ως πολυαιθυλενοτερεφθαλικό (PET). Παρά την εμφάνιση τους, το πλαστικό δεν είναι στερεό υλικό αλλά μοιάζει με “ πλέγμα”, και τα μόρια που παγιδεύονται μέσα, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων χημικών, διαχέονται αργά στο νερό με το πέρασμα του χρόνου, εξηγεί ο Bill Carroll, επίκουρος καθηγητής Χημείας στο Πανεπιστήμιο της Ιντιάνα. Η θερμότητα και η υπεριώδης ακτινοβολία μπορεί να επιταχύνουν αυτή τη διαδικασία, καθώς και να αποδομήσουν το πλαστικό και να προκαλέσουν απελευθέρωση σωματιδίων, προσθέτουν οι ειδικοί.
Μια μελέτη του 2023 έδειξε ότι τέσσερα κοινά πλαστικά, συμπεριλαμβανομένου του πολυαιθυλενίου, που εκτέθηκαν σε θάλαμο UV και σε θερμοκρασία 37°C, απελευθέρωσαν μικροσωματίδια και νανοσωματίδια. Αντίστοιχα δείγματα που φυλάχθηκαν σε σκοτεινό ψυγείο 4°C απελευθέρωσαν λίγα έως καθόλου σωματίδια.
Οι κίνδυνοι για την υγεία από μια μεμονωμένη έκθεση θεωρούνται χαμηλοί, αλλά «θα ήμουν προσεκτικός με επαναλαμβανόμενες ή χρόνιες εκθέσεις», σημειώνει η Jaime Ross, αναπληρώτρια καθηγήτρια Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Rhode Island, η οποία μελετά τη σχέση μικρο-νανοπλαστικών με τη γνωστική λειτουργία και τη μνήμη σε ποντίκια.
Επιπλέον, μόλις αρχίσετε να πίνετε, αποφύγετε να αφήσετε το υπόλοιπο υγρό σε θερμό περιβάλλον, «καθώς η θερμότητα μπορεί να ευνοήσει την ανάπτυξη παθογόνων μικροοργανισμών», προειδοποιεί η ίδια.
Τα μικροπλαστικά, και ιδιαίτερα τα νανοπλαστικά (μικρότερα από 1 μικρόμετρο), μπορούν να διεισδύσουν σε ιστούς όπως ήπαρ, νεφρούς, κόλον, πλακούντα, πνεύμονες, εγκέφαλο και καρδιά, καθώς και να εισέλθουν σε αιμοσφαίρια και ακόμα και σε μητρικό γάλα, σύμφωνα με την Nicole Deziel, αναπληρώτρια καθηγήτρια Περιβαλλοντικής Υγείας στο Yale School of Public Health.
Τα πλαστικά μπορεί επίσης να περιέχουν χημικά όπως φαινόλες και φθαλικούς εστέρες, που συνδέονται με προβλήματα κύησης και νευροαναπτυξιακές ανησυχίες. Ωστόσο, οι πιθανές συνέπειες για την υγεία δεν έχουν μελετηθεί επαρκώς και απαιτείται περισσότερη έρευνα, τονίζουν οι ειδικοί.
Η FDA (Υπηρεσία Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ) ρυθμίζει την ασφάλεια των εμφιαλωμένων νερών και της συσκευασίας τους, ενώ η International Bottled Water Association υποστηρίζει ότι «οι ισχυρισμοί ότι το νερό αποτελεί κύρια οδό πρόσληψης μικρο- και νανοπλαστικών δεν τεκμηριώνονται επαρκώς».
Ορισμένοι ειδικοί σημειώνουν ότι οι πιθανοί κίνδυνοι δεν πρέπει να αποτρέπουν τους ανθρώπους από το να πιούν νερό από πλαστικό μπουκάλι σε περίπτωση ανάγκης, καθώς «οι κίνδυνοι αφυδάτωσης είναι σαφώς μεγαλύτεροι από τους κινδύνους έκθεσης σε μικροπλαστικά», όπως δηλώνει ο Christopher Hine, συνεργάτης στο Cleveland Clinic.
Συμβουλές για μείωση της έκθεσης
- Χρησιμοποιείτε μπουκάλια από γυαλί ή ανοξείδωτο ατσάλι.
- Αποθηκεύετε πλαστικά μπουκάλια μακριά από θερμότητα και ηλιακό φως.
- Αντικαθιστάτε τακτικά τα μπουκάλια μίας χρήσης που παραμένουν στο αυτοκίνητο.
- Ακολουθείτε παρόμοιες προφυλάξεις με πλαστικά δοχεία τροφίμων.
- Τηρείτε τις ημερομηνίες λήξης στις συσκευασίες, ακόμη και για μακράς διάρκειας τρόφιμα.
Είναι προτιμότερο να αποφεύγετε την κατανάλωση νερού από πλαστικά μπουκάλια μίας χρήσης που έχουν παραμείνει σε ζεστό αυτοκίνητο. Ωστόσο, οι περιορισμένες εκθέσεις σε υγιή άτομα δεν φαίνεται να προκαλούν σημαντική βλάβη, σύμφωνα με τους ειδικούς.
Πηγή: Δημοσιεύθηκε στη Washington Post.
