Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Τα αντικαταθλιπτικά χρησιμοποιούνται συχνά για την ανακούφιση συμπτωμάτων όπως, το άγχος, η κατάθλιψη, η επιθετικότητα και οι διαταραχές ύπνου σε άτομα που πάσχουν από άνοια.
Ωστόσο, μια συγκεκριμένη κατηγορία αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, γνωστή ως εκλεκτικοί αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs), μπορεί στην πραγματικότητα να επιταχύνει την εγκεφαλική εξασθένηση σε άτομα με άνοια, αποκαλύπτουν τα ευρήματα μιας νέας μελέτης.
Η μελέτη βασίστηκε σε μια ολοκληρωμένη ανάλυση δεδομένων από το Σουηδικό Μητρώο Άνοιας (SveDem) με 18.740 ασθενείς, από τους οποίους περίπου το 23% υποβλήθηκαν σε θεραπεία με αντικαταθλιπτικά. Κατά τη διάρκεια της μελέτης, καταγράφηκαν συνολικά 11.912 συνταγές αντικαταθλιπτικών, με τους εκλεκτικούς αναστολείς επαναπρόσληψης σεροτονίνης (SSRIs) να αντιπροσωπεύουν το 65%.
Ερευνητική ομάδα από το Ινστιτούτο Karolinska και το Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Sahlgrenska, στο Γκέτεμποργκ, παρακολούθησε τη γνωστική ανάπτυξη των ασθενών με την πάροδο του χρόνου και συνέκρινε ομάδες που έλαβαν φάρμακα, φάρμακα placebo καθώς και διαφορετικούς τύπους αντικαταθλιπτικών φαρμάκων.
Ποια αντικαταθλιπτικά επιφέρουν ταχύτερη γνωστική εξασθένηση
Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι, οι ασθενείς με άνοια που λάμβαναν θεραπεία με μια συγκεκριμένη κατηγορία αντικαταθλιπτικών, γνωστά ως SSRIs, παρουσίασαν αυξημένη γνωστική έκπτωση σε σύγκριση με τους ασθενείς που δεν πήραν τα συγκεκριμένα φάρμακα.
Επιπλέον, οι βαρύτερες δόσεις των φαρμάκων SSRIs συνδέθηκαν με υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή άνοια. Όπως διαπίστωσαν οι ερευνητές, η λήψη μεγαλύτερης από τη μέση ποσότητα που συνήθως συνταγογραφείται για αυτά τα φάρμακα συνδέθηκε με μια πρόσθετη μείωση 0,42 μονάδων ετησίως σε μια κλίμακα άνοιας που κυμαίνεται από το 0 έως το 30.
Αν και δεν είναι επί του παρόντος δυνατό να προσδιοριστεί εάν η γνωστική εξασθένηση οφείλεται στα φάρμακα ή στα ίδια τα καταθλιπτικά συμπτώματα, οι ερευνητές μπόρεσαν να διαπιστώσουν ότι ορισμένα φάρμακα αποδείχθηκε ότι είναι λιγότερο επιβλαβή από κάποια άλλα, γεγονός που μπορεί να βοηθήσει τους γιατρούς να λάβουν καλύτερες αποφάσεις για τη θεραπεία.
Συγκεκριμένα, το φάρμακο εσιταλοπράμη συσχετίστηκε με ταχύτερη γνωστική έκπτωση, ακολουθούμενο από τη σιταλοπράμη και τη σερτραλίνη. Η μιρταζαπίνη, η οποία λειτουργεί με διαφορετικό τρόπο, είχε λιγότερο αρνητικό αντίκτυπο στη λειτουργία του εγκεφάλου.
«Τα συμπτώματα της κατάθλιψης μπορεί να επιδεινώσουν τις νοητικές λειτουργίες και την ποιότητα ζωής. Επομένως πρέπει να αντιμετωπίζονται. Τα ευρήματα της μελέτης μπορούν να βοηθήσουν τους νευρολόγους να επιλέξουν αντικαταθλιπτικά που ταιριάζουν περισσότερο στους ασθενείς με άνοια και να λάβουν καλύτερες αποφάσεις θεραπείας», δήλωσε η Δρ. Sara Garcia Ptacek, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και καθηγήτρια Νευρολογίας στο Ινστιτούτο Καρολίνσκα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, απαιτείται περαιτέρω έρευνα ώστε να διαπιστωθεί εάν ορισμένες ομάδες ασθενών, όπως ασθενείς με συγκεκριμένους τύπους άνοιας, ανταποκρίνονται καλύτερα ή χειρότερα σε διαφορετικούς τύπους αντικαταθλιπτικών, κάτι που θα επιτρέψει καλύτερη και πιο εξατομικευμένη φροντίδα των ασθενών με άνοια.
Πηγή: BMC Medicine