Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Μια μελέτη που εξέτασε τον τρόπο ζωής εκατοντάδων ηλικιωμένων ενηλίκων διαπίστωσε ότι όσοι άνθρωποι αφιερώνουν χρόνο στην κηπουρική έχουν καλύτερη γνωστική λειτουργία αργότερα στη ζωή τους από εκείνους που δεν το κάνουν.
Προηγούμενες έρευνες που είχαν επικεντρωθεί στην επίδραση που έχει η επαφή με την φύση στην ψυχολογία του ανθρώπου, είχαν διαπιστώσει ότι η κηπουρική επιδρά θετικά στη διαχείριση του άγχους, της κατάθλιψης και των αρνητικών συναισθημάτων και συμβάλλει στην ταχύτερη θεραπεία από ψυχικές διαταραχές.
Ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου θέλησε να διερευνήσει, για πρώτη φορά, εάν υπάρχει σύνδεση μεταξύ της κηπουρικής και των αλλαγών που συμβαίνουν στη νοημοσύνη και τη γνωστική λειτουργία κατά τη διάρκεια της ζωής.
Οι ερευνητές παρακολούθησαν 467 άτομα, ηλικίας από 11 έως 79 ετών. Οι συμμετέχοντες συμμετείχαν σε τεστ νοημοσύνης σε ηλικία 11 ετών και στη συνέχεια εκατοντάδες από αυτούς κλήθηκαν να περάσουν τα ίδια τεστ στην ηλικία των 79 ετών.
Καθ’ όλη τη διάρκεια της μακροχρόνιας μελέτης, οι συμμετέχοντες έδιναν λεπτομέρειες για τον τρόπο ζωής τους και υποβάλλονταν σε συχνές αξιολογήσεις των δεξιοτήτων σκέψης τους.Από τα 467 άτομα που εξετάστηκαν, σχεδόν το 31% δεν είχε ασχοληθεί ποτέ με την κηπουρική ενώ το 43% το έκανε τακτικά.
Η ενασχόληση με την κηπουρική βελτιώνει τις δεξιότητες σκέψης
Τα ευρήματα αποκάλυψαν ότι όσοι συμμετέχοντες αφιέρωναν τακτικά χρόνο στην κηπουρική παρουσίαζαν μεγαλύτερη βελτίωση των γνωστικών τους ικανοτήτων κατά τη διάρκεια της ζωής τους σε σύγκριση με όσους δεν ασχολούνταν ποτέ ή ασχολούνταν σπάνια με την κηπουρική.
Αυτό ίσχυε ανεξάρτητα απότην κοινωνικοοικονομική κατάσταση ενός ατόμου, τον χρόνο που αφιερώθηκε στην εκπαίδευση, τη γνωστική ικανότητα της παιδικής ηλικίας, την υγεία και το συνολικό επίπεδο σωματικής δραστηριότητας σε μεγαλύτερη ηλικία.
Κατά μέσο όρο, οι 280 που ασχολούνταν συχνά ή περιστασιακά με την κηπουρική εμφάνισαν μεγαλύτερη βελτίωση στη γνωστική ικανότητα κατά τη διάρκεια της ζωής τους σε σύγκριση με εκείνους που δεν ασχολούνταν ποτέ με την κηπουρική ή το έκαναν σπάνια. Μεταξύ των ηλικιών 79 και 90, η γνωστική ικανότητα, συμπεριλαμβανομένης της μνήμης, της επίλυσης προβλημάτων και της ευχέρειας στις λέξεις, γενικά μειώθηκε σε όλους τους τομείς, αλλά το προηγούμενο πλεονέκτημα των ατόμων που ασχολούνταν με την κηπουρική παρέμεινε.
«Ορισμένα από αυτά τα οφέλη μπορεί να προέρχονται από το γνωστικό πλαίσιο του «use it or lose it» («Χρησιμοποίησέ το ή ξέχασέ το»), μια θεωρία που υποδηλώνει ότι η δύναμη των νοητικών μας ικανοτήτων στην τρίτη ηλικία εξαρτάται από το πόσο συχνά τις χρησιμοποιούμε. Όταν παύουμε να εκτελούμε εργασίες που διεγείρουν συγκεκριμένα μέρη του εγκεφάλου μας, αυτά τα εγκεφαλικά σημεία αρχίζουν σταδιακά να χάνουν τη λειτουργικότητά τους.
Αντίθετα, η τακτική συμμετοχή σε αυτές τις δραστηριότητες, ιδιαίτερα στην τρίτη ηλικία, κρατά σε εγρήγορση την λειτουργία του εγκεφάλου. Η ενασχόληση με την κηπουρική και η γενική συντήρηση του κήπου φαίνεται πως έχουν αυτήν της επίδραση στα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, καθώς περιλαμβάνουν πολύπλοκες γνωστικές διαδικασίες, όπως η μνήμη και η εκτελεστική λειτουργία» εξηγεί η Δρ. Janie Corley, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Πρόκειται για την πρώτη μεγάλη μελέτη που εξετάζει εάν η τακτική ενασχόληση με δραστηριότητες κηπουρικής συνδέεται με γνωστικά οφέλη σε όλη τη διάρκεια της ζωής.Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα είναι σημαντικά καθώς για πρώτη φορά παρέχονται αξιόπιστες ενδείξεις ότι η κηπουρική σε μεγαλύτερη ηλικία σχετίζεται με μικρά, αλλά ανιχνεύσιμα, γνωστικά οφέλη κατά τη διάρκεια της ζωής. Ο εντοπισμός συμπεριφορών του τρόπου ζωής που διευκολύνουν την υγιή γνωστική γήρανση είναι μείζονος δημόσιου ενδιαφέροντος για την πρόληψη της γνωστικής παρακμής και της άνοιας, καταλήγουν οι ερευνητές.
Πηγή: Journal of Environmental Psychology
