Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο Τόμας Τζέφερσον και το Πανεπιστήμιο του Μέριλαντ της Βαλτιμόρης, σε συνεργασία με το Ιατρικό Ερευνητικό Ινστιτούτο Λοιμωδών Νοσημάτων του Στρατού των Ηνωμένων Πολιτειών (USAMRIID) και το Ίδρυμα της Γενεύης, ανέπτυξαν το πρώτο πειραματικό εμβόλιο κατά του πυρετού Lassa.
Ο ιός Lassa είναι ο αιτιολογικός παράγοντας ενός σοβαρού ιογενούς αιμορραγικού πυρετού που προκαλεί ιδιαίτερα υψηλό ποσοστό θνησιμότητας μεταξύ εκείνων που προσβάλλονται από την ασθένεια. H μετάδοση του ιού μπορεί να συμβεί όχι μόνο μέσω της άμεσης επαφής με μολυσμένα τρωκτικά, αλλά και μέσω αλληλεπιδράσεων από άτομο σε άτομο, περιπλέκοντας έτσι τις στρατηγικές περιορισμού της νόσου.
Επί του παρόντος, δεν υπάρχουν συγκεκριμένες φαρμακευτικές θεραπείες ή εμβόλια για τον πυρετό Lassa. O Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) έχει εκφράσει πολλές φορές την έντονη ανησυχία του υποστηρίζοντας ότι, λόγω της τρέχουσας έλλειψης αποτελεσματικών εμβολίων και θεραπειών, η επόμενη παγκόσμια πανδημία θα μπορούσε να προκληθεί από έναν ιό που σχετίζεται με τη νόσο Lassa. Η ασθένεια βρίσκεται στη λίστα παρακολούθησης προτεραιότητας του ΠΟΥ, μαζί με τον ιό Έμπολα και τον Δάγκειο Πυρετό.
Το νέο πειραματικό εμβόλιο, που έχει την ονομασία LASSARAB, βασίζεται σε ένα αδρανοποιημένο εμβόλιο λύσσας τροποποιημένο ώστε να περιλαμβάνει και πρωτεΐνες του ιού Lassa. Εάν αποδειχθεί ασφαλές και αποτελεσματικό, θα μπορούσε να προστατεύσει τόσο από τη λύσσα όσο και από τον πυρετό Lassa. Οι μέχρι τώρα δοκιμές σε πρωτεύοντα θηλαστικά, με δύο δόσεις του εμβολίου, έδειξαν πλήρη προστασία από τους επικίνδυνους ιούς.
Το ιστορικό πλαίσιο του αντιλυσσικού εμβολιασμού ενισχύει τα θεμέλια πάνω στα οποία βασίζεται αυτή η δοκιμή. Τα εμβόλια κατά της λύσσας χρησιμοποιούνται εδώ και δεκαετίες και εκτιμώνται καλά για την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητά τους. Χρησιμοποιώντας μια παρόμοια μεθοδολογία για την ανάπτυξη ενός εμβολίου LASV, οι ερευνητές αντλούν από ένα ισχυρό ιστορικό ανάπτυξης εμβολίων ενώ παράλληλα καινοτομούν για την καταπολέμηση μιας νέας ιογενούς απειλής.
Η κλινική δοκιμή φάσης 1 που βρίσκεται σε εξέλιξη αυτή τη στιγμή επικεντρώνεται κυρίως στην αξιολόγηση της ασφάλειας και της ανοσογονικότητας του υποψήφιου εμβολίου σε ανθρώπους. Η μελέτη έχει σχεδιαστεί για να είναι μια δοκιμή με εύρος δόσης, πράγμα που σημαίνει ότι θα αξιολογήσει διάφορες δόσεις για να εντοπίσει τη βέλτιστη ποσότητα που προκαλεί ισχυρή ανοσολογική απόκριση χωρίς να προκαλεί δυσμενείς επιπτώσεις.
Στη δοκιμή θα συμμετέχουν μέχρι 55 υγιείς ενήλικες, ηλικίας 18 έως 50 ετών, οι οποίοι θα λάβουν δύο δόσεις του εμβολίου, με διαφορά 28 ημερών. Η συνεργασία με εθελοντές για τέτοιες δοκιμές είναι απαραίτητη, καθώς η συμβολή τους μπορεί να επιταχύνει τον ρυθμό των ιατρικών ανακαλύψεων, υπογραμμίζοντας ταυτόχρονα τη σημασία της συμμετοχής του κοινού στην επιστημονική έρευνα.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, η επιτυχής ανάπτυξη ενός εμβολίου για τον ιό Lassa αποτελεί ένα κρίσιμο βήμα για την καταπολέμηση μιας δυνητικά θανατηφόρας ασθένειας. Σε έναν κόσμο που εξακολουθεί να είναι αντιμέτωπος με τον απόηχο της πανδημίας COVID-19, η εστίαση στην ανάπτυξη εμβολίων για αναδυόμενους ιούς όπως ο Lassa είναι πιο πιεστική από ποτέ. Η δοκιμή αυτού του νέου εμβολίου χρησιμεύει ως υπενθύμιση της συνεχιζόμενης μάχης κατά των μολυσματικών ασθενειών και υπογραμμίζει την ανάγκη για συνεχή επαγρύπνηση και καινοτόμες λύσεις στην ανάπτυξη εμβολίων.
Τι είναι ο πυρετός Lassa
Ο πυρετός Lassa είναι μια σοβαρή οξεία αιμορραγική νόσος που προκαλεί σημαντική νοσηρότητα και θνησιμότητα στις ενδημικές περιοχές της Δυτικής Αφρικής.
Πρόκειται για μια μεταδοτική νόσο που μεταδίδεται στον άνθρωπο από μολυσμένα τρωκτικά, και προσβάλλει 100.000 έως 300.000 άτομα κάθε χρόνο στη Δυτική Αφρική, προκαλώντας περισσότερους από 5.000 θανάτους.
Τα άτομα που μολύνονται από τον ιό, εμφανίζουν συμπτώματα όπως πυρετό, πόνους στο σώμα, στομαχόπονο, διάρροιες, εμετούς, συμπτώματα σχεδόν παρόμοια με εκείνα της ελονοσίας, γεγονός που σε πολλές περιπτώσεις κάνει δύσκολη την έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία της νόσου.
Οι περισσότεροι ασθενείς με πυρετό Lassa θα αναρρώσουν πλήρως, ωστόσο ο ιός μπορεί να είναι θανατηφόρος σε περίπου 1-2% των περιπτώσεων. Ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών θα παρουσιάσει μόνιμη ή προσωρινή απώλεια ακοής.
Πηγή: National Institutes of Health (NIH), Thomas Jefferson University
