Ένα νέο τεστ αναπνοής που μπορεί να ανιχνεύει τον καρκίνο του παγκρέατος στα πρώτα του στάδια χαρακτηρίζεται ως «το πιο σημαντικό βήμα προς μια σωτήρια ανακάλυψη εδώ και 50 χρόνια».
Μέχρι σήμερα, δεν υπάρχει καθιερωμένος τρόπος προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του παγκρέατος. Ως αποτέλεσμα, η νόσος εντοπίζεται συνήθως σε προχωρημένο στάδιο στο 80% των περιπτώσεων.
Ενδεικτικά, πρόσφατη βρετανική μελέτη αποκάλυψε ότι το 62% των ασθενών στην Αγγλία λαμβάνουν τη διάγνωση όταν ο καρκίνος έχει ήδη δώσει μεταστάσεις, ενώ στην Ουαλία το αντίστοιχο ποσοστό ανέρχεται στο 65%, καθώς οι περισσότεροι ασθενείς διαγιγνώσκονται στο στάδιο 4.
Η πρόγνωση, συνεπώς, παραμένει εξαιρετικά δυσμενής: περισσότεροι από τους μισούς ασθενείς βρίσκονται αντιμέτωποι με τόσο προχωρημένη νόσο, ώστε χάνουν τη ζωή τους μέσα στους πρώτους τρεις μήνες από τη στιγμή της διάγνωσης.
Οι επιστήμονες, ωστόσο, ευελπιστούν ότι η εικόνα αυτή θα αλλάξει ριζικά με την εισαγωγή του νέου τεστ αναπνοής, το οποίο θα μπορούσε να επιτρέψει την έγκαιρη ανίχνευση του καρκίνου του παγκρέατος και, κατ’ επέκταση, να σώσει χιλιάδες ζωές.
Το τεστ, το οποίο πραγματοποιείται με μια συσκευή τύπου αλκοτέστ σε ιατρείο γενικού γιατρού, αναπτύχθηκε από Βρετανούς ερευνητές και θα δοκιμαστεί σε 6.000 ασθενείς σε 40 κέντρα σε Αγγλία, Ουαλία και Σκωτία.
Αν αποδειχθεί αποτελεσματικό, οι επιστήμονες ελπίζουν πως θα μπορούσε να εφαρμοστεί ευρέως στα ιατρεία μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, επιτρέποντας τη διάγνωση της νόσου σε πιο πρώιμο στάδιο — όταν η θεραπεία είναι συχνά πιο αποτελεσματική.
Η μεγάλη αυτή κλινική δοκιμή ακολουθεί μια μικρότερη, διετή μελέτη σε 700 ασθενείς, η οποία είχε δείξει «ενθαρρυντικά» αποτελέσματα.
Η Νταϊάνα Τζουπ, διευθύνουσα σύμβουλος της φιλανθρωπικής οργάνωσης Pancreatic Cancer UK, που χρηματοδοτεί τη μελέτη με 1,1 εκατ. λίρες, δήλωσε:
«Το τεστ αναπνοής έχει τη δυνατότητα να φέρει επανάσταση στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του παγκρέατος. Είναι, χωρίς αμφιβολία, το πιο σημαντικό βήμα προς μια σωτήρια ανακάλυψη εδώ και 50 χρόνια.
Αν και απαιτούνται ακόμη μερικά χρόνια ανάπτυξης πριν μπορέσουμε να δώσουμε αυτή τη συναρπαστική τεχνολογία στα χέρια των γιατρών, χιλιάδες ασθενείς με αδιευκρίνιστη διάγνωση θα συμβάλουν τώρα στη βελτίωσή της μέσα από την πραγματική κλινική πράξη.
Είναι το πρώτο τεστ αναπνοής για τον καρκίνο του παγκρέατος που φτάνει ποτέ σε εθνική κλινική δοκιμή τέτοιας κλίμακας — κάτι που από μόνο του αποτελεί μια στιγμή πραγματικής, απτής ελπίδας.
Για δεκαετίες, ο πιο θανατηφόρος από τους κοινούς καρκίνους θεωρούνταν υπερβολικά δύσκολος για να αντιμετωπιστεί. Όμως εμείς είμαστε αποφασισμένοι να συνεχίσουμε να ξεπερνάμε τα όρια του εφικτού».
Το τεστ εντοπίζει έναν συνδυασμό από «πτητικές οργανικές ενώσεις» (volatile organic compounds) που υπάρχουν στην αναπνοή.
Χιλιάδες από αυτές τις ενώσεις κυκλοφορούν στο αίμα και φιλτράρονται μέσω των πνευμόνων, αποβαλλόμενες με την εκπνοή. Αυτές οι χημικές αλλαγές είναι ανιχνεύσιμες ακόμη και στα πρώτα στάδια του καρκίνου του παγκρέατος. Ο εντοπισμός των μοναδικών συνδυασμών τους επιτρέπει τη διάγνωση με αποτέλεσμα διαθέσιμο στους γιατρούς μέσα σε μόλις τρεις ημέρες.
Σήμερα, οι ασθενείς που υποψιάζονται ότι πάσχουν από καρκίνο του παγκρέατος παραπέμπονται για απεικονιστικές εξετάσεις ή περαιτέρω διερεύνηση σε νοσοκομείο.
ΠΗΓΗ: bbc, pancreaticcancer.org.uk/news
