Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Μια νέα έρευνα από το Πανεπιστήμιο της Νότιας Αυστραλίας αποκαλύπτει ότι η ιβουπροφαίνη και η παρακεταμόλη – τα πιο κοινά παυσίπονα παγκοσμίως – τροφοδοτούν αθόρυβα μια από τις μεγαλύτερες απειλές για την παγκόσμια υγεία: την αντοχή στα αντιβιοτικά.
Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι η ιβουπροφαίνη και η παρακεταμόλη, όχι μόνο προκαλούν αντοχή στα αντιβιοτικά όταν χρησιμοποιούνται μεμονωμένα, αλλά και την επιδεινώνουν όταν χρησιμοποιούνται μαζί με αντιβιοτικά.
Η αντοχή στα αντιβιοτικά εμφανίζεται όταν τα βακτήρια αναπτύσσουν μηχανισμούς για να αντέξουν στα φάρμακα που έχουν σχεδιαστεί για να τα σκοτώσουν, καθιστώντας τις θεραπείες λιγότερο αποτελεσματικές ή εντελώς αναποτελεσματικές.
Τα ανησυχητικά ευρήματα της μελέτης
Η μελέτη αξιολόγησε την αλληλεπίδραση μη αντιβιοτικών φαρμάκων με το ευρέος φάσματος αντιβιοτικό σιπροφλοξασίνη και το βακτήριο Escherichia coli (E. coli), έναν συχνό παθογόνο μικροοργανισμό που σχετίζεται με εντερικές και ουρολοιμώξεις.
Η μελέτη αξιολόγησε εννέα φάρμακα που χρησιμοποιούνται συνήθως σε οίκους ευγηρίας: ιβουπροφαίνη (αντιφλεγμονώδες αναλγητικό), δικλοφενάκη (αντιφλεγμονώδες για τη θεραπεία της αρθρίτιδας), ακεταμινοφαίνη (παρακεταμόλη για τον πόνο και τον πυρετό), φουροσεμίδη (για υψηλή αρτηριακή πίεση), μετφορμίνη (για υψηλά επίπεδα σακχάρου που συνδέονται με τον διαβήτη), ατορβαστατίνη (για μείωση της χοληστερόλης και των λιπιδίων στο αίμα), τραμαδόλη (ισχυρό μετεγχειρητικό παυσίπονο), τεμαζεπάμη (χρησιμοποιείται για τη θεραπεία προβλημάτων ύπνου) και ψευδοεφεδρίνη (αποσυμφορητικό).
Τα αποτελέσματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι η ιβουπροφαίνη και η παρακεταμόλη αύξησαν σημαντικά τη συχνότητα εμφάνισης βακτηριακών μεταλλάξεων, καθιστώντας το E. coli ιδιαίτερα ανθεκτικό στο αντιβιοτικό.
Ακόμη πιο ανησυχητικό ήταν το εύρημα πως τα βακτήρια δεν ήταν ανθεκτικά μόνο στο αντιβιοτικό σιπροφλοξασίνη, αλλά παρατηρήθηκε και αυξημένη αντοχή σε πολλά άλλα αντιβιοτικά από διαφορετικές κατηγορίες.
Όπως επισημαίνουν οι ερευνητές, τα ευρήματα της μελέτης υποδηλώνουν ότι αυτά τα ευρέως διαθέσιμα μη συνταγογραφούμενα φάρμακα μπορεί να παίζουν κρίσιμο ρόλο στην ενίσχυση των συνθηκών που επιτρέπουν στα βακτήρια να αναπτύξουν αντοχή στα αντιβιοτικά.
Οι κίνδυνοι της πολυφαρμακίας στη φροντίδα ηλικιωμένων
Τα ευρήματα της μελέτης έχουν σοβαρές κλινικές επιπτώσεις, ιδίως σε πληθυσμούς που διαβιούν σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, όπου παρατηρείται συχνή συγχορήγηση πολλαπλών φαρμάκων.
«Η μελέτη αποτελεί σαφή υπενθύμιση ότι πρέπει να εξετάσουμε προσεκτικά τους κινδύνους από τη χρήση πολλαπλών φαρμάκων – ιδιαίτερα στη φροντίδα ηλικιωμένων στους οποίους συχνά χορηγείται ένας συνδυασμός μακροχρόνιων θεραπειών. Αυτό δεν σημαίνει ότι πρέπει να σταματήσουμε να χρησιμοποιούμε αυτά τα φάρμακα, αλλά πρέπει να είμαστε πιο προσεκτικοί σχετικά με το πώς αλληλεπιδρούν με τα αντιβιοτικά, και αυτό περιλαμβάνει την εξέταση πέρα από τους συνδυασμούς δύο φαρμάκων», εξηγεί η επικεφαλής ερευνήτρια, Δρ. Rietie Venter.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, ενώ η μελέτη δεν ισχυρίζεται μια αιτιώδη συνάφεια, υποδεικνύει ωστόσο μια σαφή συσχέτιση που δικαιολογεί τη περαιτέρω διερεύνηση για το πώς κοινά – και συχνά μη συνταγογραφούμενα – φάρμακα μπορεί να επηρεάσουν τη βακτηριακή συμπεριφορά και να συμβάλουν στην μικροβιακή αντοχή.
Με πληροφορίες από το University of South Australia.
