Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Ερευνητική ομάδα από το Ιατρικό Πανεπιστήμιο της Βιέννης ανέπτυξε μια εξέταση αίματος ικανή να εντοπίζει τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο εμφάνισης Σκλήρυνσης Κατά Πλάκας (ΣΚΠ) χρόνια πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας είναι μια χρόνια αυτοάνοση φλεγμονώδης νόσος του κεντρικού νευρικού συστήματος από την οποί πάσχουν περίπου 2,8 εκατομμύρια άνθρωποι παγκοσμίως. Παρά την παγκοσμίως αυξανόμενη συχνότητα εμφάνισης της νόσου, δεν υπάρχει επί του παρόντος αξιόπιστη στρατηγική διαλογής για τον εντοπισμό ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο μελλοντικής νόσησης με ΣΚΠ.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας δεν είναι ιάσιμη, ωστόσο οι διαθέσιμες θεραπείες συμβάλουν σημαντικά στη διαχείριση των συμπτωμάτων, στην επιβράδυνση της εξέλιξης της νόσου και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.
Αν και η ακριβής αιτία της νόσου παραμένει άγνωστη, έχουν εντοπιστεί διάφοροι παράγοντες που ενδέχεται να συμβάλλουν στην εμφάνισή της, με κυριότερους τη γενετική προδιάθεση, τους περιβαλλοντικοί παράγοντες και ορισμένες λοιμώξεις, όπως η λοίμωξη που προκαλείται από τον ιό Epstein-Barr.
Αυτός ο ευρέως διαδεδομένος ιός είναι γνωστό ότι αποτελεί βασικό παράγοντα στην ανάπτυξη της σκλήρυνσης κατά πλάκας. Όπως έχει διαπιστωθεί, ο ιός EBV είναι ανιχνεύσιμος σε σχεδόν όλες τις διαγνωσμένες περιπτώσεις της νόσου.
Η πρωτοπαθής λοίμωξη μπορεί να παραμείνει ασυμπτωματική ή να προκαλέσει συμπτωματική νόσο, που ονομάζεται λοιμώδης μονοπυρήνωση. Σε ορισμένα άτομα, ειδικά σε άτομα με συμπτωματική νόσο, η λοίμωξη από τον ιό EBV οδηγεί περαιτέρω σε μια λανθασμένη ανοσολογική απόκριση που επιτίθεται σε δομές του ίδιου του κεντρικού νευρικού συστήματος.
Η σκλήρυνση κατά πλάκας μπορεί να γίνει ανοσολογικά προβλέψιμη
Οι ερευνητές συνέλεξαν δείγματα αίματος από 700 ασθενείς με σκλήρυνση κατά πλάκας και από μια ομάδα ελέγχου σχεδόν 5.000 ατόμων.
Η νέα αυτή πρωτοποριακή μέθοδος βασίστηκε σε μια ανοσολογική εξέταση που εντοπίζει συγκεκριμένα αντισώματα έναντι μιας πρωτεΐνης του ιού Epstein-Barr (EBV). Αυτά τα αντισώματα μπορούν να παρατηρηθούν εντός τριών ετών μετά τη μόλυνση από τον ιό Epstein-Barr και πολύ πριν παρατηρηθούν κλινικά συμπτώματα της σκλήρυνσης κατά πλάκας στα προσβεβλημένα άτομα. Με την επανειλημμένη μέτρηση αυτών των επιπέδων αντισωμάτων, μπορεί να εντοπιστεί ένας σημαντικά αυξημένος κίνδυνος μεταγενέστερης διάγνωσης της σκλήρυνσης κατά πλάκας.
Η εξέταση φέρεται να επιδεικνύει υψηλό βαθμό ακρίβειας στην πρόβλεψη της πιθανότητας εμφάνισης της νόσου, ανοίγοντας ενδεχομένως το δρόμο για έγκαιρες διαγνωστικές και θεραπευτικές παρεμβάσεις.
«Η έρευνά μας δείχνει ότι τα άτομα στα οποία ανιχνεύονται υψηλά επίπεδα αυτών των αντισωμάτων τουλάχιστον δύο φορές είναι πιθανό να εμφανίσουν σκλήρυνση κατά πλάκας τα επόμενα χρόνια», εξηγεί ο Δρ. Hannes Vietzen, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας.
Η έγκαιρη ανίχνευση της σκλήρυνσης κατά πλάκας αποτελεί εδώ και πολλά χρόνια μια μεγάλη πρόκληση λόγω της απρόβλεπτης εξέλιξής της και της έλλειψης οριστικών πρώιμων δεικτών. Σύμφωνα με τους ερευνητές, αυτή η νέα αυτή μέθοδος σηματοδοτεί ένα σημαντικό βήμα προς την αντιμετώπιση αυτών των προκλήσεων, παρέχοντας στους κλινικούς γιατρούς ένα εργαλείο για τον εντοπισμό ατόμων που διατρέχουν κίνδυνο πολύ πριν εμφανιστούν τα κλινικά συμπτώματα.
Πηγή: Nature Communications
