Τα παγκόσμια κρούσματα ιλαράς μειώθηκαν κατά 71%, φτάνοντας τα 11 εκατομμύρια την περίοδο 2000–2024, χάρη στη βελτίωση της εμβολιαστικής κάλυψης, σύμφωνα με έκθεση του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) που δημοσιεύτηκε την Παρασκευή.
Ο εμβολιασμός κατά της ιλαράς έχει αποτρέψει σχεδόν 59 εκατομμύρια θανάτους παγκοσμίως, με τον αριθμό των ετήσιων θανάτων να μειώνεται κατά 88%, στους 95.000 μέσα στα 24 αυτά χρόνια, σύμφωνα με την έκθεση.
Το περασμένο έτος σημειώθηκε πάντως αναζωπύρωση της νόσου, με τα εκτιμώμενα κρούσματα να αυξάνονται κατά 8% συγκριτικά με τα προ πανδημίας επίπεδα του 2019. Ωστόσο, οι θάνατοι που σχετίζονται με την ιλαρά μειώθηκαν κατά 11%, κάτι που ο ΠΟΥ αποδίδει στο ότι οι περισσότερες λοιμώξεις εμφανίστηκαν σε χώρες μεσαίου εισοδήματος, όπου ο δείκτης θνητότητας είναι χαμηλότερος.
Ο Dr. Tedros Adhanom Ghebreyesus, γενικός διευθυντής του ΠΟΥ, δήλωσε:
«Η ιλαρά είναι ο πιο μεταδοτικός ιός στον κόσμο, και αυτά τα δεδομένα δείχνουν για ακόμη μία φορά ότι θα «εκμεταλλευτεί» οποιοδήποτε κενό στις συλλογικές μας άμυνες».
Ο οργανισμός υπογράμμισε ότι η ιλαρά είναι συνήθως η πρώτη ασθένεια που επιστρέφει, όταν υπάρχει πτώση στην εμβολιαστική κάλυψη. Η αύξηση των κρουσμάτων αποκαλύπτει αδυναμίες στα προγράμματα εμβολιασμού και στα συστήματα υγείας.
Η Kate O’Brien, διευθύντρια του Τμήματος Εμβολιασμού του ΠΟΥ, ανέφερε ότι ακόμη και μικρές μειώσεις στην κάλυψη «μπορούν να προκαλέσουν ξέσπασμα, όπως ένας ανιχνευτής καπνού που ενεργοποιείται με το παραμικρό».
Προειδοποίησε επίσης ότι παρόμοια κενά είναι «σχεδόν βέβαιο» ότι θα οδηγήσουν σε αναζωπυρώσεις και άλλων ασθενειών που προλαμβάνονται με εμβόλια, όπως η διφθερίτιδα, ο κοκίτης και η πολιομυελίτιδα.
Το 2024, 59 χώρες κατέγραψαν μεγάλα ξεσπάσματα ιλαράς — σχεδόν τριπλάσια σε σχέση με το 2021 και τα υψηλότερα από την έναρξη της πανδημίας COVID-19. Παρατηρήθηκε μάλιστα αναζωπύρωση και σε πλούσιες χώρες που είχαν εξαλείψει τη νόσο.
Ο Καναδάς έχασε το καθεστώς εξάλειψης της ιλαράς αυτόν τον μήνα, μετά την αποτυχία περιορισμού ενός ξεσπάσματος που διήρκεσε έναν χρόνο. Οι Ηνωμένες Πολιτείες και το Μεξικό ανέφεραν επίσης σημαντικά κύματα κρουσμάτων φέτος, με χιλιάδες περιστατικά και λίγους θανάτους.
Ο ΠΟΥ προειδοποεί:
Ο ΠΟΥ προειδοποίησε ότι βαθιές περικοπές στη χρηματοδότηση του Παγκόσμιου Δικτύου Εργαστηρίων για την Ιλαρά και την Ερυθρά, καθώς και στα προγράμματα εμβολιασμού των χωρών, μπορεί να διευρύνουν τα κενά ανοσίας και να οδηγήσουν σε ακόμη περισσότερα ξεσπάσματα το επόμενο έτος.
Ο οργανισμός έχει ήδη μειώσει τη δραστηριότητά του και έχει «κόψει» στο μισό την ομάδα διαχείρισης, μετά την ανακοίνωση των ΗΠΑ — του μεγαλύτερου δωρητή — ότι αποχωρεί από τη χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με την έκθεση, το 2024:
• 84% των παιδιών παγκοσμίως έλαβαν την πρώτη δόση του εμβολίου ιλαράς, ελαφρώς κάτω από τα επίπεδα πριν από την πανδημία.
• 76% έλαβαν τη δεύτερη δόση.
Η ιλαρά μπορεί να προληφθεί σε πολύ μεγάλο βαθμό όταν οι χώρες επιτυγχάνουν 95% εμβολιαστική κάλυψη με δύο δόσεις, οι οποίες είναι 97% αποτελεσματικές.
