Βασικό θέμα της επικαιρότητας είναι από τη Δευτέρα 16 Σεπτεμβρίου η είδηση για την παράνομη δραστηριότητα δύο οργανώσεων –που ξεκίνησε τουλάχιστον από τον Ιανουάριο του 2020- που αφορούσε τη συστηματική έκδοση ψευδών συνταγογραφήσεων σε 3.516 ΑΜΚΑ αλλοδαπών ή έγκλειστων σε δομές ή φυλακές, εικονικές εκτελέσεις 90.186 συνταγών και διάθεση των φαρμάκων σε πελάτες τους στην Ελλάδα και στο εξωτερικό με ζημιά για τον ΕΟΠΥΥ που ξεπερνά τα 3.500.000 ευρώ.
Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος λόγω της σοβαρότητας της συγκεκριμένης υπόθεσης καθώς εμπλέκονται 8 φαρμακοποιοί προχώρησε σε ανακοίνωση στην οποία αναφέρει ότι «καταδικάζει απερίφραστα κάθε παραβατική συμπεριφορά φαρμακοποιού η οποία καθίσταται επιζήμια για τα ασφαλιστικά ταμεία και προκαλεί βλάβη στη δημόσια υγεία και το δημόσιο συμφέρον και ζητά να επιβληθούν παραδειγματικά οι προβλεπόμενες από τη νομοθεσία ποινές για τους παραβάτες» σημειώνοντας ότι ο ίδιος «θα ξεκινήσει άμεσα τη διαδικασία για την πειθαρχική δίωξη των εν λόγω φαρμακοποιών».
Τι σημαίνει πρακτικά αυτή η ανακοίνωση για τους εμπλεκόμενους φαρμακοποιούς;
Αυτή η διαδικασία στην οποία αναφέρεται ο ΠΦΣ έχει να κάνει ουσιαστικά με την υπόδειξη, την παρότρυνση προς το περιφερειακό Πειθαρχικό όργανο ή τον τοπικό φαρμακευτικό Σύλλογο για τους μεγάλους Φαρμακευτικούς Συλλόγους, εν προκειμένω στον Φαρμακευτικό Σύλλογο Αττικής, να προβεί μέσω του Πειθαρχικού του, σε έλεγχο για τον κάθε εμπλεκόμενο φαρμακοποιό ξεχωριστά με ποινή από μία απλή σύσταση έως και απόφαση για κλείσιμο του φαρμακείου με πρόταση για ανάκληση της άδειας του.
Ο φαρμακοποιός μετά την ποινή που τυχόν θα του επιβληθεί έχει τη δυνατότητα να προσφύγει στο Ανώτατο Πειθαρχικό Συμβούλιο του Δευτεροβάθμιου Οργάνου του κλάδου, του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Ωστόσο εάν πρόκειται για σοβαρό πειθαρχικό παράπτωμα οι πιθανότητες να υπάρξει δικαίωση σχεδόν εκμηδενίζονται.
Η λύση που προτείνει το Υπουργείο Υγείας
Μιλώντας στο DailyPharmaNews o Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης κ. Διονύσης Ευγενίδης είπε ότι «το Υπουργείο Υγείας με όλους τους εμπλεκόμενους φορείς, όπως ο ΕΟΠΥΥ, η ΗΔΙΚΑ και ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων έχουν τη δυνατότητα, τους μηχανισμούς για να ελέγχουν τη συνταγογράφηση και να λαμβάνουν τα κατάλληλα μέτρα όταν διαπιστώνονται κάποια περίεργα πράγματα. Ελεγκτικούς μηχανισμούς έχει μόνο το κράτος. Τέτοιοι μηχανισμοί είναι για παράδειγμα τα ασφαλιστικά ταμεία ή τα όργανα της δικαιοσύνης. Οι φαρμακευτικοί Σύλλογοι δεν έχουν τέτοια δυνατότητα παρά μόνο τον Πειθαρχικό έλεγχο στην περίπτωση που καταγγελθεί παραβίαση της φαρμακευτικής δεοντολογίας.
Ο κ. Ευγενίδης μίλησε και για την εξαγγελία από πλευράς του Υπουργού Υγείας Αδ. Γεωργιάδη – ο οποίος παραδέχτηκε ότι παρά την ηλεκτρονική συνταγογράφηση υπάρχει ένα τεχνικό κενό που επιτρέπει να γίνονται εικονικές συνταγογραφήσεις με ΑΜΚΑ ανθρώπων χωρίς αυτοί να μπορούν να μπορούν να δουν και να καταγγείλουν αυτές τις συνατγογραφήσεις- ότι σχεδιάζεται ένα νέο σύστημα ασφαλείας, αντίστοιχο εκείνου που υπάρχει στις τραπεζικές συναλλαγές όπου θα έρχεται στο κινητό του πολίτη όταν του συνταγογραφείται ένα φάρμακο, ένα μήνυμα OTP προκειμένου να συναινέσει στη συνταγογράφηση, ο κ. Ευγενίδης ήταν επιφυλακτικός. «Εάν γίνει αυτό με τη συνταγογράφηση δεν είμαι έτοιμος να σας απαντήσω στο εάν θα είναι πρακτικό ή όχι. Στην εκτέλεση όμως της συνταγής στο φαρμακείο και καθώς μπορεί να έρθει ο οποιοσδήποτε να εκτελέσει μία συνταγή ενός δικού του ατόμου, σίγουρα η εφαρμογή ενός τέτοιου κωδικού θα είναι δύσκολη πρακτικά. Ενδέχεται να είναι χρονοβόρα, να περιμένεις να έρθει το μήνυμα για να προχωρήσει η εκτέλεση. Δεν ξέρω κατά πόσο θα είναι πρακτικό. Θεωρώ ότι εάν υπάρχει σωστός έλεγχος των συνταγών -και της συνταγογράφησης και της εκτέλεσης των συνταγών- δεν χρειάζεται να πάμε σε άλλα μέτρα. Υπάρχει εικόνα. Με την ηλεκτρονική συνταγογράφηση ο ΕΟΠΥΥ γνωρίζει πολύ πιο γρήγορα και πολύ πιο αναλυτικά σε σχέση με το τι γίνονταν πριν την εφαρμογή της τα δεδομένα εκείνα που βοηθούν να πιάνονται στα ραντάρ τέτοιου είδους παραβατικές συμπεριφορές. Για παράδειγμα ένα φαρμακείο που εκτελεί συνταγές από ένα γιατρό που είναι εκατοντάδες χιλιόμετρα μακριά ή το γεγονός ότι ένα φαρμακείο σε μία περιοχή μπορεί να κάνει πολλαπλάσιες εκτελέσεις συνταγών από όλα τα υπόλοιπα είναι καταστάσεις που χτυπούν το καμπανάκι για ελέγχους».
Μάλιστα με βάση τις δυνατότητες αυτές που δίνει σήμερα η τεχνολογία σε σχέση με το παρελθόν στον κ. Ευγενίδη αυτό που κάνει περισσότερο εντύπωση είναι το πως σκεφτόντουσαν όσοι ενεπλάκησαν σε αυτό το σκάνδαλο: «Εμένα περισσότερη εντύπωση μου κάνει η αφέλεια των εμπλεκομένων που πίστευαν ότι στη σημερινή εποχή με την εξέλιξη της τεχνολογίας θα μπορούσαν να μην τους πιάσουν και να παραμείνουν ατιμώρητοι».
