Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Εδώ και λίγους μήνες ξεκίνησε η επίσημη λειτουργία του Ελληνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (ΗΜVO), που αποτελούσε ένα μεγάλο, δύσκολο και χρονοβόρο στοίχημα στο οποίο όφειλε η χώρα μας να ανταποκριθεί στο πλαίσιο της συνολικής ευρωπαϊκής προσπάθειας να διασφαλιστεί η αυθεντικότητα των κυκλοφορούντων φαρμάκων και έτσι να προστατεύονται οι πολίτες/ασθενείς όταν χρησιμοποιούν το σπουδαίο όπλο για την υγεία τους που λέγεται φάρμακο.
Το DailyPharmaNews μίλησε με τον Γενικό Γραμματέα του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Πρόεδρο του Φαρμακευτικού Συλλόγου Χανίων και εκπρόσωπο του ανώτατου φορέα εκπροσώπησης των φαρμακοποιών στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ελληνικού ΗΜVO κ. Μανόλη Κατσαράκη, για το ρόλο που έπαιξαν οι φαρμακοποιοί στην υλοποίηση αυτής της προσπάθειας, ρόλο που όπως προκύπτει από τα λεγόμενά του ήταν και είναι καθοριστικός.
Κι έχει μεγάλη σημασία αυτό καθώς πρόκειται για ένα σημαντικό εγχείρημα που αφορά την ασφάλεια του φαρμάκου και επομένως την προστασία της δημόσιας υγείας.
Όπως ανέφερε ο κ. Κατσαράκης «Η διασφάλιση της αυθεντικότητας των φαρμάκων αποτελεί θεμέλιο λίθο για την προστασία της Δημόσιας Υγείας. Στο πλαίσιο αυτό, η Ελλάδα έκανε ένα αποφασιστικό βήμα με τη δημιουργία του Ελληνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (Hellenic Medicines Verification Organisation – HMVO), ο οποίος εντάχθηκε στο ευρωπαϊκό σύστημα επαλήθευσης φαρμάκων (EMVO). Κομβικό ρόλο στην πορεία αυτή διαδραμάτισαν τα ιδιωτικά φαρμακεία, με τον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο να στηρίζει τη λειτουργία του νέου συστήματος από την πρώτη ημέρα, συμμετέχοντας ενεργά στο Διοικητικό Συμβούλιο του HMVO και στις οργανωτικές διαδικασίες έναρξης λειτουργίας του».
Συμβολή όχι μόνο σε ποσοτικά αλλά και ποιοτικά χαρακτηριστικά
Η συμμετοχή των ιδιωτικών φαρμακείων στον ελληνικό ΗΜVΟ βοήθησε πάρα πολύ καθώς η χώρα μας έχει το πιο μεγάλο και πυκνό δίκτυο ιδιωτικών φαρμακείων στην Ευρώπη. Ωστόσο αυτό είναι μόνο ένα από τα πλεονεκτήματα της συμμετοχής των φαρμακοποιών για την επιτυχία του ελληνικού ΗΜVΟ.

Ο κ. Κατσαράκης εξηγεί το γιατί: «Η επίσημη λειτουργία του ΗΜVΟ ξεκίνησε στις 9 Φεβρουαρίου 2025, έπειτα από την επιτυχή διασύνδεσή του με τον ευρωπαϊκό κόμβο (EU HUB). Με την άμεση ενεργοποίηση του συνόλου των 10.500 ιδιωτικών φαρμακείων της χώρας, η Ελλάδα κατέγραψε ταχύτατα υψηλό ποσοστό ενσωμάτωσης τελικών χρηστών, επιτυγχάνοντας ένα σημαντικό ορόσημο, που την κατατάσσει ανάμεσα στις πιο συνεπείς χώρες εφαρμογής.
Η συμμετοχή των φαρμακείων υπήρξε ουσιαστική όχι μόνο στα αριθμητικά αλλά και στα ποιοτικά χαρακτηριστικά. Τα φαρμακεία εντάχθηκαν στο σύστημα μέσω της ΗΔΙΚΑ, η οποία λειτουργεί ως διαμεσολαβητής εξασφαλίζοντας την ασφαλή και απρόσκοπτη εγγραφή, διασύνδεση και επικοινωνία των φαρμακείων με το Σύστημα Επαλήθευσης. Σε περιπτώσεις όπου εντοπίζονται σκευάσματα με προβλήματα, ο HMVO παρεμβαίνει άμεσα διακόπτοντας τη διαδικασία, διερευνά τα δεδομένα και εντοπίζει το σφάλμα, ξεκινώντας τη διαδικασία επίλυσης του, προστατεύοντας με αυτόν τον τρόπο τους επαγγελματίες υγείας και τους ασθενείς. Στο καθημερινό αυτό έργο συμβάλλουν με τη συνεργασία τους τα helpdesk του HMVO, της ΗΔΙΚΑ και του ΠΦΣ».
Ο ρόλος – κλειδί του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου
Όλο αυτό το εγχείρημα από πλευράς φαρμακοποιών δεν θα μπορούσε να επιτευχθεί εάν ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος δεν οργανωνόταν κατά τέτοιο τρόπο ώστε να μπορεί να συντονίσει σωστά από πλευράς φαρμακοποιών την όλη προσπάθειά τους να συμβάλλουν στην επιτυχία του ελληνικού HMVO.
«Ο ΠΦΣ διαδραμάτισε ρόλο κλειδί στη συνεχή επικοινωνία και ενημέρωση των φαρμακοποιών», τονίζει ο κ. Κατσαράκης, κι αυτό το πέτυχε «εξασφαλίζοντας την επιτυχή προσαρμογή τους στις νέες απαιτήσεις, ενώ επιδότησε την προμήθεια εξοπλισμού με scanner νέας γενιάς για τη σάρωση των νέων κωδικών QR επί των συσκευασιών των φαρμάκων, σε περισσότερα από 9600 φαρμακεία. Η ενσωμάτωση στο HMVS απαιτεί άριστη γνώση των διαδικασιών ελέγχου, έγκαιρη τεχνική υποστήριξη και συστηματική εκπαίδευση, πεδία στα οποία ο ΠΦΣ ανέλαβε ενεργή δράση, σε συνεργασία με τους παρόχους λογισμικού.
Οι πάροχοι (IT- Suppliers) αποτέλεσαν επίσης έναν από τους σημαντικότερους συντελεστές στην εύρυθμη λειτουργία του συστήματος. Εξασφάλισαν την τεχνική σταθερότητα, την αποκατάσταση προβλημάτων σε πραγματικό χρόνο, όπως και την γρήγορη προσαρμογή των εφαρμογών στις απαιτήσεις της ευρωπαϊκής οδηγίας, με τακτικές εβδομαδιαίες συναντήσεις με τη συνεργασία HMVO-ΗΔΙΚΑ-ΠΦΣ. Παράλληλα αναπτύσσουν συνεχώς υλοποιήσεις προς διευκόλυνση του καθημερινού έργου εκτέλεσης των συνταγών των φαρμακοποιών συμπεριλαμβάνοντας περιπτώσεις δανεισμού και επιστροφής φαρμάκων στο σύστημα HMVO, προεκτέλεσης συνταγών, διευκόλυνσης επαναεισαγωγής των ακυρώσεων, την τήρηση ηλεκτρονικού βιβλίου προχορήγησης, την εμφάνιση ειδοποιήσεων του συστήματος κ.α. εξυπηρετώντας την απρόσκοπτη διάθεση των φαρμάκων στους ασθενείς και την οργάνωση των λειτουργικών και λογιστικών διαδικασιών του φαρμακείου».
Η προσπάθεια συνεχίζεται δυναμικά
Όπως αναφέρθηκε στην εισαγωγή του κειμένου ο ρόλος των φαρμακοποιών ήταν και εξακολουθεί να είναι καθοριστικός.
Κι αυτό συμβαίνει γιατί, όπως εξηγεί ο κ. Κατσαράκης «η συμβολή των φαρμακείων και του ΠΦΣ στη διαμόρφωση και επιτυχία του ΗΜVO δεν περιορίζεται μόνο στην αρχική συμβολή στις διεργασίες δημιουργίας του αλλά συνεχίζεται δυναμικά, διασφαλίζοντας ότι το Ελληνικό Σύστημα Επαλήθευσης Φαρμάκων θα αποτελεί πρότυπο αξιοπιστίας και αποτελεσματικότητας στην Ευρώπη, προς όφελος των ασθενών, οδηγώντας όπως επανειλημμένα έχει δηλώσει και ο Πρόεδρος κ. Βαλτάς στην πλήρη αποϋλοποίηση της εκτέλεσης των συνταγών καταργώντας κάθε έντυπη διαδικασία».
Η αναφορά πάντως στο θέμα δεν θα μπορούσε να μην περιλαμβάνει και τη θέση της καθ’ ύλην πλέον αρμόδιας, της Γενικής Διευθύντριας του Ελληνικού Οργανισμού Επαλήθευσης Φαρμάκων (ΗΜVO) κ. Ιωάννας Κοντομανωλοπούλου η οποία σε άρθρο της το οποίο φιλοξενείται στο DailyPharmaNews αναφέρεται στον Οργανισμό, στο ρόλο του, στη σημαντική πρόοδο που έχει κάνει κατά τη διάρκεια των πρώτων έξι μηνών λειτουργίας του, στη συνεργασία με θεσμικούς φορείς (Εθνικό Οργανισμό Φαρμάκων, ΗΔΙΚΑ, ΕΟΠΥΥ, Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος) για την επιτυχή λειτουργία του Ελληνικού Συστήματος Επαλήθευσης Φαρμάκων (HMVS) τονίζοντας τις δυνατότητες που υπάρχουν όπως το να αξιοποιηθεί συμπληρωματικά με το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων (ΗΣΠαΔιΦ), ως ένα χρήσιμο εργαλείο για την παρακολούθηση και τον έγκαιρο εντοπισμό των ελλείψεων.