Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο
Ήταν 19 Μαϊου 2025 όταν υπογράφηκε Μνημόνιο Συνεργασίας ανάμεσα στον Πανελλήνιο Φαρμακευτικό Σύλλογο και την Ένωση Ασθενών Ελλάδας παρουσία του Υπουργού Υγείας κ. Άδωνι Γεωργιάδη, του Προέδρου του ΠΦΣ, κ. Απόστολου Βαλτά, της Α’ Αντιπροέδρου της ΕΝ.ΑΣ.ΕΛ,
κ. Κατερίνας Κουτσογιάννη (την ίδια μέρα ο ΠΦΣ είχε προχωρήσει ταυτόχρονα στην υπογραφή κι ενός δεύτερου Μνημονίου Συνεργασίας με την Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης) με τον κ. Βαλτά να δηλώνει τον ενθουσιασμό του για το γεγονός λέγοντας πως «με τη συνεργασία αυτή, θέλουμε να βελτιώσουμε τη φαρμακευτική φροντίδα και να προωθήσουμε την πρόληψη μέσα από την ενεργή συμμετοχή των φαρμακοποιών. Η ενίσχυση της πρόσβασης στα φάρμακα και η εκπαίδευση των ασθενών είναι προτεραιότητες για όλους μας».
Αυτό το κομμάτι λοιπόν, της εκπαίδευσης των ασθενών από τους φαρμακοποιούς, τους επαγγελματίες εκείνους υγείας που βρίσκονται δίπλα τους ως η πρώτη πόρτα του συστήματος υγείας δεν αποτελεί πλέον εξαγγελία αλλά πράξη καθώς στις 29 και 30 Νοεμβρίου ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Λέσβου και το Ινστιτούτο δια βίου Εκπαίδευσης και Επαγγελματικής Ανάπτυξης Φαρμακοποιών πραγματοποίησαν με μεγάλη επιτυχία ένα διήμερο ενημέρωσης για την άνοια με δύο ανοιχτές εκδηλώσεις ανοικτές για τους κατοίκους του ακριτικού νησιού.
Η πρώτη, το Σάββατο 29 Νοεμβρίου στο Δημοτικό θέατρο Καλλονής, υπό την αιγίδα του Δήμου Δυτικής Λέσβου και με την ευγενική υποστήριξη του Συλλόγου Κυριών & Δεσποινίδων Καλλονής «Η ΕΥΠΟΙΪΑ», και η δεύτερη, την Κυριακή 30 Νοεμβρίου στο Επιμελητήριο Μυτιλήνης, υπό την αιγίδα του Δήμου Μυτιλήνης και την ευγενική υποστήριξη της ΑμΚΕ Ψυχοκοινωνικών Παρεμβάσεων «ΑΓΚΑΛΙΑ». Ομιλήτριες και στις δύο εκδηλώσεις ήταν η Ομότιμη Καθηγήτρια Νευρολογίας Μάγδα Τσολάκη και η Ψυχολόγος Μαρία Τουμπαλίδου.
Τις εκδηλώσεις αγκάλιασε η τοπική κοινωνία με τον Πρόεδρο του Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου και του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λέσβου κ. Απόστολο Βαλτά να καλωσορίζει τους εκπροσώπους της, τονίζοντας ότι «ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος, μαζί με το Ινστιτούτο Δια Βίου Εκπαίδευσης των Φαρμακοποιών, έχει αναλάβει μια μεγάλη προσπάθεια: να φέρει σε όλη την Ελλάδα ανοιχτές ενημερωτικές ημερίδες για θέματα υγείας που αφορούν τον πολίτη στην καθημερινότητά του. Στο πλαίσιο αυτής της πανελλήνιας δράσης, ήταν αυτονόητο να ασχοληθούμε και με την άνοια».
Αναφερόμενος στο μέγεθος του προβλήματος στη χώρα μας, ο κ. Βαλτάς τόνισε πως «στην Ελλάδα σήμερα, πάνω από 200.000 άνθρωποι ζουν με κάποια μορφή άνοιας. Ο αριθμός αυτός, δυστυχώς, θα αυξηθεί τα επόμενα χρόνια, καθώς ο πληθυσμός μας γερνάει.
Και όμως, όσο μεγάλο κι αν ακούγεται αυτό το νούμερο, υπάρχει κάτι ακόμη μεγαλύτερο: οι “αόρατοι” συγγενείς, οι άνθρωποι που φροντίζουν τον ασθενή 24 ώρες το 24ωρο. Αυτοί που χάνουν ύπνο, δουλειά, αντοχές, συναισθηματική ισορροπία και, πολλές φορές, δεν ζητούν ποτέ βοήθεια. Αυτοί που χρειάζονται ενημέρωση, καθοδήγηση, στήριξη. Αυτοί που δεν είναι καταγεγραμμένοι στα στατιστικά στοιχεία, αλλά είναι καθημερινά στην πρώτη γραμμή.
Αν θέλουμε πραγματικά να αντιμετωπίσουμε την άνοια, πρέπει να στηρίξουμε και τους φροντιστές, όχι μόνο τους ασθενείς».
Σε ό,τι αφορά τον κρίσιμο ρόλο του φαρμακοποιού, καθώς είναι ο επαγγελματίας υγείας που ο πολίτης βλέπει πιο συχνά από κάθε άλλον, ο κ. Βαλτάς αναφέρθηκε στα παρακάτω σημεία της πολύπλευρης φροντίδας που παρέχει καθώς:
- συμβουλεύει την οικογένεια για τη σωστή λήψη της αγωγής,
- αναγνωρίζει τα πρώιμα σημάδια που χρήζουν αξιολόγησης,
- καθοδηγεί για υποστηρικτικές υπηρεσίες,
- εκπαιδεύει τους φροντιστές,
- και πάνω απ’ όλα, στέκεται δίπλα στο νοικοκυριό, όχι απέναντι στον πάγκο.
Το μήνυμα που έστειλε ο Πρόεδρος Απόστολος Βαλτάς ήταν ξεκάθαρο:
Οι φαρμακοποιοί είναι στην πρώτη γραμμή για την υποστήριξη των ατόμων με άνοια αλλά και των φροντιστών τους, καθώς κανένας δεν πρέπει να νοιώθει μόνος.
Η Ομότιμη Καθηγήτρια Νευρολογίας κ. Μάγδα Τσολάκη ανέπτυξε στην ομιλία της τους τροποποιήσιμους παράγοντες κινδύνου για την άνοια, όπως η σωματική αδράνεια, το κάπνισμα, η υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ, ο τραυματισμός στο κεφάλι, η κοινωνική απομόνωση, το χαμηλό επίπεδο εκπαίδευσης, η κατάθλιψη κ.ά. και επισήμανε πως προφυλακτικοί παράγοντες για την άνοια αποτελούν η σωματική άσκηση, η σωστή διατροφή, η εκπαίδευση, η νοητική και κοινωνική δραστηριότητα.
Τέλος, εστιάζοντας στον ρόλο του φαρμακοποιού η κ. Τσολάκη τόνισε πως ο φαρμακοποιός είναι πολύ κοντά στον άνθρωπο. Ο άρρωστος άνθρωπος πρώτα θα πάει στον φαρμακοποιό και μετά στον γιατρό. Επομένως οι φαρμακοποιοί έχουν ένα πάρα πολύ σημαντικό λειτούργημα να υπηρετήσουν σε όλη τους τη ζωή και γι’ αυτό θα πρέπει να είναι πάρα πολύ ενημερωμένοι για να συμπαραστέκονται στην τρίτη ηλικία και να δίνουν τις σωστές απαντήσεις.
Εν συνεχεία, τον λόγο πήρε η Ψυχολόγος κ. Μαρία Τουμπαλίδου, η οποία αναφέρθηκε στους περιθάλποντες, επισημαίνοντας πως «Ο περιθάλπων είναι μια ιδιαίτερη φιγούρα που συχνά μένει διακριτικά στη σκιά, που οργανώνεται για να καλύψει τις ανάγκες φροντίδας αγαπημένων προσώπων που δεν είναι πλέον αυτόνομα και βιώνει ένα πολύ σημαντικό συναισθηματικό και ψυχοσωματικό φορτίο που αναπόφευκτα επηρεάζει όλες τις διαστάσεις της ζωής. Οι περιθάλποντες συνήθως ονομάζονται ως τα δευτερογενή θύματα της νόσου ή κρυφοί ασθενείς».
Από όλα όσα ακούστηκαν προέκυψε ότι η άνοια είναι μια νόσος που μπορεί να διαγνωστεί, να επιβραδυνθεί και να αντιμετωπιστεί με αξιοπρέπεια. Αν η κοινωνία ενημερωθεί, αν οι οικογένειες στηριχθούν και αν το σύστημα υγείας οργανωθεί, μπορεί να υπάρξει αλλαγή στην πορεία χιλιάδων ανθρώπων.
Μέσα από την εποικοδομητική συζήτηση που ακολούθησε, τονίστηκε εκ μέρους όλων των ομιλητών η αναγκαιότητα ιδρύσεως, στη Λέσβο, δύο Κέντρων Ημέρας για τους ασθενείς με άνοια, στην Καλλονή και τη Μυτιλήνη.
Παράλληλα με τις εκδηλώσεις για το κοινό, πραγματοποιήθηκε και εκδήλωση για τους φαρμακοποιούς με θέμα «Alzheimer: νέες προκλήσεις & ο ρόλος του φαρμακοποιού», στα Γραφεία του Φαρμακευτικού Συλλόγου Λέσβου.
Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι αυτή δεν ήταν η πρώτη τέτοιου είδους εκδήλωση που πραγματοποίησαν οι φαρμακοποιοί για την άνοια απευθυνόμενοι στο ευρύ κοινό.
Ήδη τον Ιανουάριο (στις 19/1), πολύ πριν την υπογραφή του Μνημονίου Συνεργασίας μεταξύ ΠΦΣ και ΕΝΑΣΕΛ είχε ήδη πραγματοποιηθεί, επίσης με πολύ μεγάλη επιτυχία μία ακόμη τέτοια εκδήλωση στις Σέρρες σε συνεργασία Πανελληνίου Φαρμακευτικού Συλλόγου και ΙΔΕΕΑΦ με τον τοπικό Φαρμακευτικό Σύλλογο.
Αυτή η προσέγγιση από πλευράς Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και η ανάδειξη του ρόλου που μεταξύ των άλλων έχει ο φαρμακοποιός ως επαγγελματίας υγείας να ενημερώνει σωστά τον πολίτη είναι σύμφωνη με τα όσα υποστηρίζουν τα διεθνή όργανα του κλάδου, όπως η PGEU (το όργανο εκπροσώπησης των φαρμακοποιών στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης) και η FIP (η Διεθνής Φαρμακευτική Ομοσπονδία). Είναι επίσης κάτι που το βλέπουν θετικά και όλοι όσοι θέλουν οι πολίτες να είναι σωστά ενημερωμένοι αλλά και ευαισθητοποιημένοι για ορισμένα βασικά ζητήματα πρόληψης της υγείας.
Για παράδειγμα ο Πρόεδρος της Ελληνικής Διαβητολογικής Εταιρείας (Ε.Δ.Ε), κ. Κωνσταντίνος Μακρυλάκης σε συνέντευξη Τύπου που είχε διοργανώσει στις αρχές Ιουνίου ο Σύνδεσμος Επιχειρήσεων Ιατρικών & Βιοτεχνολογικών Προϊόντων (ΣΕΙΒ) είχε μιλήσει για την ανάγκη ανάπτυξης και στη χώρα μας του ρόλου των Diabetes educators, έναν θεσμό που όπως εξήγησε, αφορά επαγγελματίες υγείας πλην των ιατρών, που είναι ειδικά εκπαιδευμένοι για να παρέχουν εκπαίδευση στους πάσχοντες από διαβήτη αλλά λείπει από τη χώρα μας.
