Οι συστάσεις της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας, με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας.
Η Παγκόσμια Ημέρα Τρίτης Ηλικίας γιορτάζεται κάθε χρόνο την 1η Οκτωβρίου, με πρωτοβουλία της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ και με στόχο να αποτίσει φόρο τιμής στα άτομα της τρίτης ηλικίας, αλλά και να επισημάνει τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν.
Η ταχεία αύξηση του αριθμού των ατόμων μεγαλύτερων ηλικιών, παγκοσμίως αλλά και στην Ελλάδα, υπογραμμίζει τη σημασία της προαγωγής της υγείας, της πρόληψης και της θεραπείας ασθενειών σε όλη τη διάρκεια της ζωής. Η ανησυχία επικεντρώνεται στον τρόπο ζωής και ειδικότερα στη σωματική δραστηριότητα και την πνευματική ευεξία ως οδηγών υγείας και μακροζωΐας για τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας, σε συνδυασμό προφανώς με την ορθή διατροφή και το καθαρό περιβάλλον.
Σύμφωνα με τις συστάσεις της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας, η υγιεινή διατροφή και η καθημερινή άσκηση αποτελούν δυο σημαντικούς παράγοντες που συμβάλλουν καθοριστικά στη διατήρηση ενός καλού επιπέδου σωματικής και ψυχικής υγείας κατά την Τρίτη Ηλικία.
Συστάσεις της Ελληνικής Γεροντολογικής και Γηριατρικής Εταιρείας
•Φυσική δραστηριότητα
Οι συστάσεις για τα άτομα ηλικίας 65 ετών και άνω υποδεικνύουν 150 λεπτά την εβδομάδα (για παράδειγμα, 30 λεπτά την ημέρα, 5 ημέρες την εβδομάδα) μέτριας έντασης φυσική δραστηριότητα, όπως γρήγορο περπάτημα ή κολύμβηση, ή 75 λεπτά την εβδομάδα έντονης δραστηριότητας, όπως πεζοπορία, τζόκινγκ ή τρέξιμο. Οι συστάσεις περιλαμβάνουν τόσο αερόβια άσκηση και άσκηση ενδυνάμωσης όσο και ασκήσεις ισορροπίας για τη μείωση του κινδύνου πτώσεων. Εάν τα άτομα μεγαλύτερης ηλικίας δεν μπορούν να ακολουθήσουν τις οδηγίες λόγω χρόνιων παθήσεων, θα πρέπει να είναι όσο δραστήρια το επιτρέπουν οι ικανότητές τους και οι συνθήκες.
Πρόσφατες μελέτες απέδειξαν ότι ακόμα και η άσκηση κατά τη διάρκεια του Σαββατοκύριακου μόνο, έχει τα ίδια ευεργετικά αποτελέσματα. Πέραν, όμως, της σωματικής δραστηριότητας, πολύ σπουδαίο ρόλο παίζει και η πνευματική ευεξία η οποία επιτυγχάνεται με την ενεργή κοινωνική ζωή, τη θετική ενέργεια, την ενασχόληση με την τέχνη ή με κάποιο χόμπι, κλπ.
• Διατροφή
Η κατάλληλη διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στη διατήρηση της υγείας και της ποιότητας ζωής των μεγαλύτερων ηλικιακά ατόμων. Με την πάροδο των ετών, οι διατροφικές ανάγκες αλλάζουν και πολλοί άνθρωποι μεγαλύτερης ηλικίας αντιμετωπίζουν προκλήσεις όπως μειωμένη όρεξη, διαταραχές γεύσης, δυσκολία στη μάσηση και την κατάποση ή χρόνιες παθήσεις που μπορούν να οδηγήσουν σε διαταραχές θρέψης.
Στην πραγματικότητα, έως και το 20% των ηλικιωμένων στην Ελλάδα διατρέχουν κίνδυνο δυσθρεψίας, με υψηλότερη συχνότητα σε συγκεκριμένα περιβάλλοντα, όπως νοσοκομεία και κέντρα αποκατάστασης. Όσον αφορά στην κοινότητα, ο κίνδυνος δυσθρεψίας είναι χαμηλότερος αλλά παραμένει σημαντικός, με περίπου 5.8% των μεγαλύτερων ηλικιακά ατόμων να θεωρούνται υποσιτισμένοι. Παράγοντες κινδύνου περιλαμβάνουν τη γνωστική έκπτωση, την κοινωνική απομόνωση και τις χρόνιες ασθένειες.
Οι διατροφικές ανεπάρκειες, ιδιαίτερα σε πρωτεΐνη, βιταμίνες D, B12, και ασβέστιο, είναι κοινές στους μεγαλύτερους ηλικιακά ανθρώπους, ενώ η μειωμένη πρόσληψη υγρών οδηγεί πολύ συχνά σε μέτρια έως και σοβαρή αφυδάτωση. Οι διαταραχές στην κατάσταση θρέψης αυξάνουν με τη σειρά τους τον κίνδυνο λοιμώξεων, απώλειας μυϊκής μάζας και πιο αργής ανάρρωσης από ασθένειες ή χειρουργικές επεμβάσεις.
Οι προσπάθειες αντιμετώπισης της δυσθρεψίας τονίζουν την ανάγκη για τακτικές διατροφικές αξιολογήσεις και στοχευμένες παρεμβάσεις, ιδιαίτερα για τους μεγαλύτερους ηλικιακά ανθρώπους που διαμένουν είτε μόνοι είτε σε μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων αλλά και εκείνους που δεν έχουν επαρκείς οικονομικούς πόρους.
Η σωστή διατροφή, όπως είναι η μεσογειακή, είναι ζωτικής σημασίας για τους ανθρώπους μεγαλύτερης ηλικίας αφού θα πρέπει να λειτουργεί ως «φάρμακο» για το σώμα, χωρίς να το καταπονεί ή να το επιβαρύνει.
Η δυσθρεψία, η κατάσταση κατά την οποία το σώμα δεν λαμβάνει τις απαραίτητες ποσότητες σε θερμίδες, πρωτεΐνες, βιταμίνες και ιχνοστοιχεία μέσω της διατροφής, αφορά σε 1 στους 3 άνω των 65 ετών και σχετίζεται με πολύ σοβαρές αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία, σωματική και πνευματική. Ανεξήγητη απώλεια βάρους, εξάντληση, αδυναμία ή δυσκολία στην κίνηση αποτελούν κάποια από τα αναγνωρίσιμα «σημάδια» της δυσθρεψίας.
Επισημαίνεται εξάλλου η ανάγκη επιμελούς φροντίδας της στοματικής υγείας των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας γιατί ασθένειες του στόματος όπως η τερηδόνα, η περιοδοντική νόσος, η απώλεια δοντιών, η ξηροστομία και λειτουργικές δυσκολίες της μάσησης έχουν ως αποτέλεσμα να επηρεάζονται δυσμενώς η γενικότερη υγεία των ανθρώπων μεγαλύτερης ηλικίας αλλά και η ποιότητα διατροφής και ζωής τους.
Πηγή: Ελληνική Γεροντολογική και Γηριατρική Εταιρεία
