Εξετάζεται νομοθετική ρύθμιση για επίδομα περιθαλπόντων
Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου
Σημαντικά κενά στην περίθαλψη ασθενών με Αλτσχάιμερ επιχειρεί να καλύψει η Αριστοτέλους, σύμφωνα με τα όσα ανακοίνωσε η Υφυπουργός Υγείας κ. Ζωή Ράπτη, σε χθεσινή συνέντευξη τύπου που παραχώρησε με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Νόσου Alzheimer, μαζί με την Πρόεδρο του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια – Νόσο Alzheimer, Νευρολόγο – Ψυχίατρο Δρ. Παρασκευή Σακκά και τον Καθηγητή Ψυχιατρικής στην Α’ Ψυχιατρική Κλινική – Υπεύθυνο Μονάδας Ψυχογηριατρικής στο Αιγινήτειο Νοσοκομείο ΕΚΠΑ κ. Αντώνη Πολίτη.
Δομές νοσηλείας και τελικού σταδίου
Θέτουμε το πλαίσιο για να δημιουργία Κοινοτικών Δομών υποστήριξης ασθενών με Άνοια-Alzheimer’s σε όλη την Επικράτεια, σύμφωνα με την από 08/07/2021 Υπουργική απόφαση που εκδώσαμε ανακοίνωσε η κ. Ράπτη εξηγώντας αναλυτικά την απόφαση. «Προβλέπουμε τη δημιουργία δομών φιλοξενίας, όπως:
– Οικοτροφεία (δομές φιλοξενίας και μακροχρόνιας παραμονής νοσούντων με άνοια-Alzheimer’s καθώς και δομές τελικού σταδίου)
– Ψυχογηριατρικά Ιατρεία
– Κέντρα Ημέρας και
– Κινητές Μονάδες υποστήριξης των ασθενών και των οικογενειών τους στην Κοινότητα για την κατ΄ οίκον υποστήριξη από επαγγελματίες ψυχικής υγείας». Σε διευκρινιστική ερώτηση του DailyPharmaNews η υφυπουργός ανέφερε ότι η απόφαση προβλέπει οικοτροφεία στη Στερεά Ελλάδα, τα νησιά του Ιονίου, την Αττική, τη Μακεδονία, τη Δυτική Μακεδονία, τα Δωδεκάνησο, την Πελοπόννησο, την Ήπειρο και ψυχογηριατρικά ιατρεία στην Αττική, στη Δυτική Ελλάδα, στην Ανατολική Μακεδονία, τη Θράκη, τη Θεσσαλία και ούτω καθ’ εξής. «Αυτό δεν σημαίνει ότι αυτός είναι ένας κλειστός αριθμός. Θα εξετάσουμε τις περαιτέρω ανάγκες, αφού δημιουργήσουμε αυτά τα πρώτα κέντρα. Είναι ένα φιλόδοξο πρόγραμμα που ευελπιστούμε να υλοποιηθεί με γρήγορους ρυθμούς και εφόσον κριθεί ότι χρειάζεται και αλλού να δημιουργήσουμε τέτοιες δομές, θα το κάνουμε».
Πιλοτικό πρόγραμμα υποστήριξης της τρίτης ηλικίας σε απομακρυσμένες περιοχές
Η κ. Ράπτη ανέφερε ακόμη ότι πρόκειται να ξεκινήσει ένα πιλοτικό πρόγραμμα υποστήριξης της τρίτης ηλικίας σε απομακρυσμένες περιοχές της χωράς μας με ελλιπή πρόσβαση σε υπηρεσίες ψυχικής υγείας ηλικιωμένων. Όπως εξήγησε το πρόγραμμα προάγει τη ψυχική υγεία και την πρόληψη ψυχικών διαταραχών, και κυρίως της κατάθλιψης που αποτελεί μείζονα παράγοντα κίνδυνου για την εμφάνιση της άνοιας. «Ξεκινά στην πρώτη του πιλοτική φάση με νησιωτικές περιοχές, και συγκεκριμένα στην Άνδρο, Τήνο και Σύρο καθώς και σε απομακρυσμένες περιοχές ορεινές περιοχές, όπως ο Έβρος και η Ξάνθη. Το Πρόγραμμα θα υλοποιηθεί σε συνεργασία με το Αιγινήτειο Παν/κο Νοσοκομείο και επιστημονικά υπεύθυνο τον κ. Α. Πολίτη, καθηγητή ψυχιατρικής στο ΕΚΠΑ και της Ψυχιατρικής Κλινικής του Παν/μιου Johns Hopkins Η.Π.Α». Η πιλοτική υπηρεσία ανέφερε ο καθηγητής από την πλευρά του, στηρίζεται στο σύστημα πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας απομακρυσμένων μη αστικών περιοχών, σε ειδικές πανεπιστημιακές νοσοκομειακές δομές παροχής ψυχογηριατρικών υπηρεσιών όπως τα ιατρεία Ψυχογηριατρικής, και στη χρήση των σύγχρονων τεχνολογιών και του διαδικτύου που εκμηδενίζουν αποστάσεις και χρόνους και θα λειτουργήσουν ως εγκάρσιοι δίαυλοι επικοινωνίας μεταξύ των συνεργαζόμενων δομών.
Ένας στους 5 άνω των 65 με καταθλιπτικά συμπτώματα
Η κατάθλιψη αποτελεί την κύρια ψυχική νόσο στην τρίτη ηλικία που σύμφωνα με τα επιδημιολογικά δεδομένα η επίπτωση της αγγίζει το 20% αυτού του πληθυσμού στην χώρα μας, δηλαδή περίπου ένας στους πέντε Έλληνες ηλικίας 65 ετών και άνω παρουσιάζει καταθλιπτικά συμπτώματα, είπε ο κ Πολίτης. « Για το 40% των περιστατικών άνοιας παγκοσμίως, μπορεί να ενοχοποιηθούν συγκεκριμένοι παράγοντες κινδύνου όπως υπέρταση, παχυσαρκία, βαρηκοΐα στην ηλικία 45-65 ετών, κατάθλιψη, κοινωνική απομόνωση, σακχαρώδης διαβήτης στην ηλικία άνω των 65 ετών. Επίσης αν μειωθεί ο επιπολασμός της κατάθλιψης παγκοσμίως κατά 10% θα έχουμε 325000 λιγότερα άτομα που δεν θα εμφανίσουν άνοια, ενώ η θεραπεία της κατάθλιψης σε άτομα με πολύ ήπιες διαταραχές μνήμης «μεταφέρει» την εμφάνιση της άνοιας κατά τρία έτη».
Εξετάζεται η νομοθέτηση επιδόματος περιθαλπόντων
Σχετικά με τα επιδόματα περιθαλπόντων η υφυπουργός ανέφερε ότι εξετάζεται η δυνατότητα να προβλεφθεί νομοθετικά μια διαδικασία κατάρτισης και πιστοποίησης των περιθαλπόντων, ούτως ώστε αυτό να δώσει ενδεχομένως μια δυνατότητα καταβολής προνοιακών επιδομάτων στους φροντιστές των ανθρώπων με Άνοια. «Φυσικά η καταβολή προνοιακών επιδομάτων και η λειτουργία γηροκομείων δεν είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Υγείας, αλλά είναι στην αρμοδιότητα του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Αλληλεγγύης. Άρα θα πρέπει εκεί να υπάρξει μια διυπουργική συνεργασία για το ζήτημα. Αλλά αφορά βεβαίως αυτό το Υπουργείο και όχι το Υπουργείο Υγείας».
Ένας οικονομικά ευάλωτος ασθενής στα τελικά στάδια νοσηλεύεται σπίτι του
Ένας ασθενής που παίρνει τη βασική σύνταξη, που δεν έχει οικονομική άνεση αυτή τη στιγμή πώς περιθάλπεται στην Ελλάδα σε αρχικό στάδιο, πώς αναζητά βοήθεια στο σπίτι, πώς νοσηλεύεται σε προχωρημένο στάδιο, ήταν η ερώτηση του DailyPharmaNews προς την Πρόεδρο του Εθνικού Παρατηρητηρίου για την Άνοια Δρ. Παρασκευή Σακκά. «Στα τελικά στάδια νοσηλεύεται στο σπίτι του. Υπάρχουνε πάρα πολύ λίγα δημόσια γηροκομεία, μονάδες φροντίδας ηλικιωμένων, κυρίως της Εκκλησίας, κάποιων φιλανθρωπικών οργανώσεων και των δήμων, αλλά καλύπτουνε πάρα πολύ μικρό ποσοστό των αναγκών». Η παγκόσμια τάση ωστόσο παραδέχτηκε η κ. Σακκά δεν είναι να κάνουμε γηροκομεία ειδικά για άτομα με άνοια, είναι να επιδοτούμε τις οικογένειες και τους φροντιστές, ώστε να βρούνε εκείνοι μία λύση για τον άνθρωπο που είναι στο τελικό στάδιο. Είτε να τον κρατήσουν στο σπίτι τους με μία εξειδικευμένη, με έναν εξειδικευμένο επαγγελματία υγείας ή όπως στη Γαλλία, πχ που δίνουνε voucher. «Ή να συμπληρώσουνε το επίδομα που δίνει το κράτος και να πάει σε μία καλή μονάδα φροντίδας ηλικιωμένων. Είναι δύσκολα για τα άτομα με Άνοια. Εμείς τα βλέπουμε καθημερινά. Παίρνουν πολύ μικρές συντάξεις στην Ελλάδα και είναι δύσκολα τα πράγματα».
Η Τηλεφωνική Γραμμή Βοήθειας για την Άνοια 1102 έχει εξυπηρετήσει 8.500 άτομα
Όσον αφορά δράσεις που έχουν υλοποιηθεί με έμφαση στην πρόληψη και αντιμετώπιση της άνοιας – Alzheimer’s και την προαγωγή της υγιούς γήρανσης, η υφυπουργός δήλωσε: «Ενισχύσαμε την αποκεντρωμένη φροντίδα μέσω υπηρεσιών εξ αποστάσεως συμβουλευτικής με τη δημιουργία της Τηλεφωνικής Γραμμής Βοήθειας για την Άνοια 1102. Η Γραμμή απευθύνεται:
α) σε άτομα με προβλήματα μνήμης,
β) το ευρύ κοινό,
γ) τους φροντιστές και οικογένειες ατόμων με άνοια καθώς και
δ) τους επαγγελματίας υγείας, και
ε) παρέχει συμβουλευτική-ψυχοκοινωνική υποστήριξη και ενημέρωση του κοινού για τις διαθέσιμές υπηρεσίες και προγράμματα για τα άτομα με άνοια και τους φροντιστές τους. Ήδη από την έναρξη λειτουργίας της, τον Φεβρουάριο του 2021, έχουν εξυπηρετηθεί περίπου 8.500 άτομα. Η πλειοψηφία των αιτημάτων αφορούν τη συμβουλευτική καθοδήγηση προς τους φροντιστές των ασθενών σχετικά µε την διαχείριση καθημερινών θεμάτων που προκύπτουν από την φροντίδα των ατόμων µε άνοια, καθώς και τη διαχείριση κρίσεων και διαταραχών συμπεριφοράς τους».
