Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.

Κάθε καλοκαίρι, λόγω των υψηλών θερμοκρασιών, οι αράχνες κάνουν πιο συχνά την εμφάνισή τους και βρίσκουν καταφύγιο στα πιο απρόσμενα σημεία του σπιτιού μας, στην πόλη ή στο εξοχικό.

Επιπλέον, το καλοκαίρι είναι η εποχή που οι αράχνες αναζητούν συντρόφους και αναπαράγονται, γεγονός που συμβάλλει στην αυξημένη δραστηριότητά τους. 

Τα περισσότερα από τα τσιμπήματα αράχνης δεν είναι επικίνδυνα για τον άνθρωπο. Ωστόσο, σε ένα μικρό ποσοστό ανθρώπων το τσίμπημα αράχνης μπορεί να έχει σοβαρές επιπτώσεις και να προκαλέσει σοβαρές αλλεργικές ή άλλες αντιδράσεις.

Ο Παθολόγος Στυλιανός Παπανδρέου εξηγεί πως πρέπει να αντιμετωπίζουμε ένα τσίμπημα αράχνης και σε ποιες περιπτώσεις είναι εξαιρετικά επικίνδυνο για την υγεία.

«Οι αράχνες είναι αρθρόποδα και σύμφωνα με τις καταγραφές των ειδικών, αυτή τη στιγμή, παγκοσμίως, υπάρχουν τουλάχιστον 38.000 διαφορετικά είδη αράχνης, με τα περισσότερα από αυτά να θεωρούνται ακίνδυνα για τον άνθρωπο.

Στην Ελλάδα, υπάρχουν 3 είδη αράχνης που είναι δυνητικά επικίνδυνα. Τα δύο πιο κοινά είδη είναι η Μαύρη Χήρα της Μεσογείου (Latrodectus mactans) και η Αράχνη Ερημίτισσα (Loxosceles), το δηλητήριο των οποίων περιέχει αρκετά επικίνδυνες για τον ανθρώπινο οργανισμό τοξίνες.

Υπάρχει επίσης και το λεγόμενο Σφαλάγγι ή Αράχνη Λύκος (γένος Lycossa), το δηλητήριο της οποίας δεν είναι συνήθως ιδιαίτερα τοξικό για τον άνθρωπο. Αυτές οι αράχνες είναι τα «μακρινά ξαδέρφια» της ταραντούλας που ζουν στην Ελλάδα, είναι μεσαίου μεγέθους, συνήθως σκούρες καφέ, έχουν τριχωτό σώμα και μεγάλη ταχύτητα στην κίνηση, αλλά αποφεύγουν πολύ τον άνθρωπο.

Πως καταλαβαίνουμε ότι μας τσίμπησε αράχνη

Η Μαύρη Χήρα της Ελλάδας έχει χαρακτηριστικό μαύρο γυαλιστερό σώμα με κόκκινες κηλίδες στο πάνω μέρος του κορμού. Το τυπικό τσίμπημα προκαλεί μία ήπια λευκωπή αντίδραση που περιβάλλεται από ερυθρότητα .

Ένα επικίνδυνο σύνδρομο που μπορεί να προκληθεί μετά από ένα τέτοιο τσίμπημα είναι ο Λακτροδεκτισμός, ο οποίος εμφανίζεται περίπου μισή με 2 ώρες μετά το τσίμπημα.

Μερικά από τα κυριότερα συμπτώματα που εκδηλώνει είναι εφίδρωση, σιελόρροια και δακρύρροια, πόνος στην κοιλία και στο κεφάλι, εμετός, ταχυκαρδία, πρήξιμο στο πρόσωπο, αυτόματες μυϊκές συσπάσεις και σπασμοί. Στη χώρα μας έχουμε διαθέσιμο το αντίδοτο για το δηλητήριό της υπό μορφή αντιαραχνικού ορού.

Η Ερημίτισσα είναι καφέ με λεπτά μακριά πόδια. Αν και σπάνια έχουμε περιστατικά δήγματος από αυτήν, είναι μια ιδιαίτερα επικίνδυνη κατάσταση και το δηλητήριό της είναι ακόμη πιο τοξικό από αυτό της Μαύρης Χήρας.

Το τυπικό τσίμπημα αυτού του είδους αράχνης προκαλεί σοβαρή δερματική αντίδραση που κρατάει και εξελίσσεται για καιρό. Ο Λοξοσκελισμός που μπορεί να προκαλέσει είναι ακόμα πιο επικίνδυνο σύνδρομο, με κύριες εκδηλώσεις τον πονοκέφαλο, τον πυρετό, τους εμετούς, τη βλάβη των νεφρών, τις αιματολογικές διαταραχές, την υπόταση και τους σπασμούς».

Τι κάνουμε αν έχουμε την υποψία ότι μας τσίμπησε αράχνη

Το τσίμπημα από σφαλάγγι, στη χειρότερη περίπτωση, θα χρειαστεί τοπική περιποίηση και/ή αντιβιοτικά (τοπικά ή από το στόμα). Αντίθετα, εάν μας τσιμπήσει η Μαύρη Χήρα ή η Ερημίτισσα απαιτείται ΠΑΝΤΑ στενή παρακολούθηση, εξειδικευμένη νοσοκομειακή υποστήριξη και μια σειρά θεραπευτικών παρεμβάσεων.

Όπως εξηγεί ο κ. Παπανδρέου, «εάν μας τσιμπήσει αράχνη πρέπει να προβαίνουμε  πάντα στις ακόλουθες ενέργειες:

• Προσπαθούμε αμέσως να δούμε καλά την αράχνη, ώστε να μπορούμε να την περιγράψουμε. Ιδανικά, την φωτογραφίζουμε.

• Είναι βασικό να παραμένουμε ψύχραιμοι.

• Ξεπλένουμε με άφθονο νερό, σαπούνι και betadine.

• Αναζητούμε άμεσα ιατρική βοήθεια, ιδίως αν δεν είδαμε την αράχνη ή έχουμε υποψία ότι είναι μιας από τις επικίνδυνες.

• Για τις επόμενες ώρες παραμένουμε σε εγρήγορση».