Οι γρατζουνιές και τα μικρά κοψίματα στο δέρμα είναι μέρος της καθημερινότητας των παιδιών και συνήθως δεν αποτελούν επείγουσα ιατρική κατάσταση.
Ο Κωνσταντίνος Νταλούκας, Παιδίατρος και Πρόεδρος της Πανελλήνιας Ομοσπονδίας Ελευθεροεπαγγελματιών Παιδιάτρων μας δίνει χρήσιμες συμβουλές για την αντιμετώπιση των μικροτραυματισμών του παιδικού δέρματος, που στις περισσότερες περιπτώσεις αντιμετωπίζονται εύκολα και αποτελεσματικά από τους ίδιους τους γονείς.
Είναι σχεδόν αδύνατο για ένα περίεργο και δραστήριο παιδί να μην πέσει, να μην τραυματιστεί, να μην κοπεί ή να μην γρατζουνιστεί. Και… ενώ ένα φιλί από τη μαμά ή τον μπαμπά και λίγη φροντίδα είναι συχνά το μόνο που χρειάζεται, μερικές φορές χρειάζονται και γνώσεις για να βοηθήσετε τις πληγές να επουλωθούν σωστά.
Ας δούμε τι ρωτούν συνήθως οι γονείς όταν βρίσκονται αντιμέτωποι με μια τέτοια κατάσταση:
Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος για να περιποιηθώ ένα μικρό κόψιμο ή μια γρατζουνιά;
Σχεδόν κάθε αιμορραγία μπορεί να σταματήσει με την εφαρμογή άμεσης πίεσης με καθαρή γάζα ή ύφασμα πάνω στο σημείο για πέντε ή δέκα λεπτά. Το πιο συνηθισμένο λάθος είναι η διακοπή της πίεσης πολύ νωρίς προκειμένου να δείτε πόσο μεγάλη είναι η πληγή ή αν σταμάτησε να αιμορραγεί.
Τι κάνω μόλις σταματήσει η αιμορραγία;
Πλύνετε απαλά το τραύμα με σαπούνι και νερό για πέντε λεπτά. Εάν το παιδί σας αντιδρά επίμονα, δοκιμάστε να μουλιάσετε την πληγή στην μπανιέρα. Ο καθαρισμός της πληγής θα μειώσει την πιθανότητα μόλυνσης και θα αποτρέψει τα σκούρα σημεία που προκαλούνται από τη βρωμιά που έχει παγιδευτεί στο δέρμα.
Μετά τον καθαρισμό, εφαρμόστε μικρή ποσότητα αντιβακτηριδιακής αλοιφής για να διατηρήσετε την πληγή υγρή και καλύψτε αν η πληγή είναι σχετικά μεγάλη με στεγνή γάζα ή επίδεσμο μέχρι να επουλωθεί. Μικρότερες πληγές τις αφήνουμε ελεύθερες στον αέρα αλλά προσέχουμε να μην μολυνθούν.
Πώς μπορώ να ξέρω αν το παιδί μου χρειάζεται ράμματα ή όχι;
-Τα κοψίματα που διαπερνούν όλο το δέρμα μπορεί να χρειάζονται να κλείσουν με ράμματα.
-Οποιοδήποτε κόψιμο που ανοίγει και από κάτω φαίνεται κόκκινος μυς ή κιτρινωπό λίπος θα πρέπει πιθανώς να κλείσει με ράμματα, ακόμη και αν είναι μικρό.
-Οποιοδήποτε κόψιμο, που ανοίγει και έχει μήκος μεγαλύτερο από 2,5 εκατοστά θα πρέπει πιθανώς να κλείσει. Πάρτε έναν χάρακα και μετρήστε το μήκος του τραύματος αν δεν είστε σίγουροι. Τα κοψίματα που είναι μικρότερα από 2,5εκ μπορεί να μην χρειάζονται κλείσιμο, αλλά αν επεκτείνονται σε βάθος, τότε είναι καλύτερα να τα ελέγξετε.
-Τα μικρά κοψίματα που δεν ανοίγουν μπορεί να μην απαιτούν πραγματικά ράμματα, αλλά μπορεί να επωφεληθούν από τα steri-strips (διάβασε πιο κάτω).
-Εάν το παιδί σας έχει ένα κόψιμο που είναι βαθύ, που ανοίγει ή που βρίσκεται σε αισθητικά ευαίσθητη περιοχή, καλέστε τον παιδίατρό σας για να διαπιστώσετε εάν χρειάζονται ράμματα.
Ποιες είναι οι διαθέσιμες επιλογές για το κλείσιμο μιας μικρής τομής;
-Η κόλλα δέρματος εγκρίθηκε για χρήση το 1998 και έχει γίνει πολύ δημοφιλής. Εφαρμόζεται τρίβοντάς την πάνω στο κόψιμο ενώ το κόψιμο κρατιέται κλειστό. Είναι μια καλή επιλογή για ευθείες τομές και είναι γρήγορη και ανώδυνη. Αν γίνει σωστά, το αισθητικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο με τα ράμματα. Ωστόσο, δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να κλείσει μια πληγή, που υφίσταται οποιαδήποτε ένταση από μύες που μπορεί να την τραβούν και να την ανοίγουν. Αυτό συμβαίνει επειδή η κόλλα δέρματος δεν είναι τόσο ισχυρή όσο τα ράμματα και, όταν χρησιμοποιείται σε περιοχές με ένταση, ο κίνδυνος να ανοίξει ξανά το κόψιμο είναι μεγάλος.
-Οι αποστειρωμένες ταινίες (steri-strips)) είναι στενές αυτοκόλλητες λωρίδες που τοποθετούνται πάνω από ένα κόψιμο, με λίγη τάση για να το κρατήσουν κλειστό. Χρησιμοποιούνται για μικρά κοψίματα που δεν είναι πολύ βαθιά ή πάνω από μια άρθρωση ή σε περιοχές με ένταση. Εάν παραμείνουν στη θέση τους για τουλάχιστον τρεις ημέρες, το αποτέλεσμα μπορεί να είναι εξίσου καλό με τα ράμματα. Ωστόσο, δεν είναι τόσο ισχυρές όσο τα ράμματα και δεν παραμένουν καλά στη θέση τους. Παρόλα αυτά δεν είναι άσχημη ιδέα να προμηθευτείτε από το φαρμακείο και να τις έχετε στο φαρμακείο στο σπίτι ή μαζί σας, πρόχειρες, για κάθε ενδεχόμενο.
-Τα ράμματα παρέχουν μεγαλύτερη αντοχή και ελάχιστο έως καθόλου κίνδυνο να τραβηχτούν πολύ σύντομα. Ωστόσο, μπορεί να είναι τραυματικά για το παιδί, λόγω του χρόνου και του πόνου που συνεπάγεται η τοποθέτησή τους. Τα απορροφήσιμα ράμματα είναι ράμματα που ΔΕΝ χρειάζεται να αφαιρούνται. Τα μη απορροφήσιμα ράμματα είναι ράμματα που πρέπει να αφαιρεθούν, συνήθως 5-12 ημέρες αργότερα, ανάλογα με τη θέση.
-Τα συρραπτικά χρησιμοποιούνται συχνότερα για κοψίματα στο τριχωτό της κεφαλής (μέσα στα μαλλιά). Είναι πολύ γρήγορα και κλείνουν το κόψιμο σχεδόν εξίσου καλά με τα ράμματα.
Πόσο σύντομα μετά από έναν τραυματισμό το παιδί μου πρέπει να επισκεφθεί γιατρό για ράμματα;
Τα περισσότερα κοψίματα μπορούν γενικά να κλείσουν μόλις 24 ώρες μετά τον τραυματισμό. Ορισμένα κοψίματα πρέπει να κλείσουν νωρίτερα, αλλά είναι πολύ ασφαλές ακόμα και αν χρειαστεί να περάσουν 8 ώρες για να κλείσετε ένα κόψιμο.
Εάν για κάποιους λόγους δεν μπορείτε να πάτε το παιδί άμεσα για ράψιμο: Πλύνετε το κόψιμο του παιδιού σας κάτω από τη βρύση για να φύγουν οι βρωμιές. Μην αφήσετε το κόψιμο να στεγνώσει. Βρέξτε μερικές γάζες και κολλήστε τις πάνω από το κόψιμο. Αλλάζετε τη γάζα κάθε δύο ώρες για να την κρατάτε υγρή.
Το κόψιμο του παιδιού μου είναι στο πρόσωπό του. Πρέπει να ανησυχώ για ουλές από τα ράμματα;
Τα κοψίματα στο πρόσωπο των παιδιών συνήθως επουλώνονται εντυπωσιακά καλά χωρίς συνήθως να αφήνουν ουλές. Οι παιδοπλαστικοί χειρουργοί συνιστούν τα περισσότερα κοψίματα προσώπου να αποκαθίστανται με απλά διακοπτόμενα ράμματα. Το μέγεθος των ραμμάτων και ο τύπος της βελόνας είναι ειδικά σχεδιασμένα για το ευαίσθητο δέρμα του προσώπου.
Πώς μπορώ να κάνω την ουλή του παιδιού μου λιγότερο ορατή;
Υπάρχουν μερικά απλά πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να ελαχιστοποιήσετε την εμφάνιση της ουλής του παιδιού σας μόλις το δέρμα επουλωθεί πλήρως.
-Προστασία από τον ήλιο. Το κατεστραμμένο δέρμα είναι πολύ επιρρεπές στο να αποχρωματιστεί μόνιμα από τον ήλιο για έως και 6 μήνες μετά από έναν τραυματισμό. Είναι πολύ σημαντικό να ελαχιστοποιήσετε την έκθεση στον ήλιο σε ουλές που επουλώνονται. Κρατήστε το καλυμμένο με καπέλο ή ρούχα όσο το δυνατόν περισσότερο ή χρησιμοποιήστε ένα ευρύ αντηλιακό για να ελαχιστοποιήσετε το σκούρο χρώμα της ουλής (που ονομάζεται “υπερμελάγχρωση”). Μην εφαρμόζετε αντηλιακό μέχρι δύο εβδομάδες μετά το κόψιμο.
-Μασάζ στην ουλή. Οι ουλές μπορεί να μαλακώσουν και να εξομαλυνθούν πιο γρήγορα όταν τους κάνετε μασάζ. Για να το κάνετε αυτό, χρησιμοποιήστε τα δάχτυλά σας για να ασκήσετε μέτρια πίεση και κάντε μασάζ στην ουλή κυκλικά.
-Φύλλα σιλικόνης ή τζελ. Τα προϊόντα σιλικόνης μπορεί να βοηθήσουν στο μαλάκωμα, την εξομάλυνση και τη βελτίωση του χρωματισμού μιας ουλής, εάν χρησιμοποιούνται για τουλάχιστον 12 ώρες την ημέρα.
Το παιδί μου έχει μια ουλή που φαίνεται να μεγαλώνει. Πρέπει να ανησυχώ;
Μερικές φορές, ό,τι κι αν κάνετε, μια ουλή μπορεί να μην φαίνεται τόσο καλή όσο θα θέλατε. Τις περισσότερες φορές, αυτό είναι ένα αισθητικό ζήτημα. Περιστασιακά όμως, μπορεί να προκύψουν και ιατρικά προβλήματα.
Υπερτροφική ουλή. Πρόκειται για εμφανείς ουλές που σχηματίζονται καθώς επουλώνεται μια πληγή και μπορεί να είναι ροζ, κόκκινες ή μοβ. Αυτές είναι συχνά παχιές και ανάγλυφες, αλλά δεν εκτείνονται πέρα από τον αρχικό τραυματισμό.
Χηλοειδές. Αυτές οι ουλές έχουν διογκωθεί και σχηματίζουν μια σταθερή, λεία ανάπτυξη. Συνήθως υψώνονται πάνω από την επιφάνεια του δέρματος, φαίνονται γυαλιστερές, τραχιές και έχουν ακανόνιστο σχήμα. Μπορεί να είναι ροζ, κόκκινες ή μοβ. Ορισμένα χηλοειδή μπορεί να γίνουν αρκετά μεγάλα, πολύ μεγαλύτερα από τον αρχικό τραυματισμό και συχνά εκτείνονται πέρα από τα αρχικά τους όρια.
Εάν υποψιάζεστε υπερτροφική ουλή ή χηλοειδές, μιλήστε με τον παιδίατρο του παιδιού σας. Μπορεί να σας παραπέμψει σε πλαστικό χειρουργό για να δείτε αν χρειάζεται θεραπεία.
