Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Τα συμπληρώματα διατροφής έχουν μπει δυναμικά στη ζωή μας, συχνά όμως συνοδεύονται από σύγχυση, υπερβολές και λανθασμένες προσδοκίες. Το βασικό ερώτημα παραμένει: είναι πραγματικά χρήσιμα ή απλώς ακριβά υποκατάστατα μιας ισορροπημένης διατροφής;
Σύμφωνα με τον Γαστρεντερολόγο Γεώργιο Κοντιζά, «η απάντηση, με βάση τα επιστημονικά δεδομένα, βρίσκεται κάπου στη μέση. Υπάρχουν περιπτώσεις όπου τα συμπληρώματα έχουν σαφώς τεκμηριωμένο όφελος. Η βιταμίνη D, για παράδειγμα, συνιστάται συχνά επειδή τα επίπεδα στον γενικό πληθυσμό είναι χαμηλά, ενώ η επαρκής της παρουσία σχετίζεται με υγεία οστών και ανοσοποιητικού.
Παρόμοια, το φυλλικό οξύ είναι απαραίτητο πριν και κατά την κύηση, καθώς μειώνει τον κίνδυνο συγγενών ανωμαλιών. Ομοίως, η Β12 μπορεί να χρειαστεί σε άτομα με αυστηρά χορτοφαγική διατροφή ή δυσαπορρόφηση. Σε αυτές τις περιπτώσεις, τα συμπληρώματα δεν είναι πολυτέλεια, αλλά εργαλείο πρόληψης».
Οι κίνδυνοι από την αλόγιστη χρήση
Κι ενώ η ορθή χρήση των συμπληρωμάτων διατροφής μπορεί να προσφέρει σημαντικά οφέλη, η αλόγιστη κατανάλωση ενδέχεται να έχει αρνητικές επιπτώσεις στην υγεία.
Όπως εξηγεί ο κ. Κοντιζάς, «τα συμπληρώματα διατροφής δεν είναι όλα αθώα. Η αλόγιστη χρήση μπορεί να προκαλέσει προβλήματα, ιδιαίτερα όταν υπερβαίνονται οι συνιστώμενες δόσεις. Η υπερβολική βιταμίνη Α μπορεί να επιβαρύνει το ήπαρ, ενώ τα συμπληρώματα ασβεστίου, σε μεγάλες ποσότητες και χωρίς ιατρική καθοδήγηση, έχουν συσχετιστεί με καρδιαγγειακό κίνδυνο σε ορισμένες μελέτες.
Ακόμη, πολλά προϊόντα κυκλοφορούν με υποσχέσεις που δεν ανταποκρίνονται σε κλινικά δεδομένα, δίνοντας ψευδαίσθηση ασφάλειας ή “προστασίας από ιώσεις”, χωρίς ουσιαστική τεκμηρίωση.
Το σημαντικότερο σημείο είναι ότι τα συμπληρώματα δεν αντικαθιστούν τη σωστή διατροφή. Μια πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, ψάρια και φυτικές ίνες διατροφή προσφέρει πληθώρα μικροθρεπτικών συστατικών σε μορφή που απορροφάται καλύτερα και δρα συνεργικά. Η ιατρική σύσταση είναι σαφής: πρώτα η διατροφή και ο τρόπος ζωής, και μόνο όταν υπάρχει πραγματική ανάγκη, στοχευμένη συμπλήρωση.
Συμπερασματικά, τα συμπληρώματα μπορούν να ωφελήσουν, αλλά και να βλάψουν όταν χρησιμοποιούνται χωρίς κριτήριο. Η σωστή πρακτική είναι ο εξατομικευμένος έλεγχος, η ιατρική καθοδήγηση και η επιλογή προϊόντων με ποιότητα και διαφάνεια. Δεν είναι μαγικό χάπι υγείας· είναι απλώς βοηθητικό μέσο, όταν χρησιμοποιείται σωστά».
