Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Η βυθοσκόπηση είναι μια σημαντική διαγνωστική εξέταση των ματιών, η οποία αποσκοπεί στην έγκαιρη ανεύρεση οφθαλμικών παθήσεων που πλήττουν το εσωτερικό του οφθαλμού.
Με τη βυθοσκόπηση, ο οφθαλμίατρος θα ελέγξει το αμφιβληστροειδή χιτώνα, την ωχρά κηλίδα, το οπτικό νεύρο και το αγγειακό δίκτυο του βυθού.
Η εξέταση πραγματοποιείται συνήθως με ένα ειδικό κολλύριο που προκαλεί διαστολή της κόρης του οφθαλμού (μυδρίαση), ώστε να εξεταστούν με προσοχή οι εσωτερικές δομές του οφθαλμού. Στη συνέχεια, μέσω ενός ειδικού φακού, ο οφθαλμίατρος μπορεί να εξετάσει ενδελεχώς – και ανέπαφα – το εσωτερικό του οφθαλμού.
Η υψηλή διαγνωστική της αξία και το χαμηλό της κόστος καθιστούν τη βυθοσκόπηση μια απαραίτητη εξέταση για την πρόληψη, την έγκαιρη διάγνωση και την παρακολούθηση τόσο οφθαλμολογικών όσο και συστηματικών παθήσεων.
Ποιες παθήσεις των ματιών ανιχνεύει
Η βυθοσκόπηση είναι καθοριστική για την έγκαιρη διάγνωση παθήσεων όπως:
• Ηλικιακή εκφύλιση ωχράς κηλίδας.Πρόκειται για μια χρόνια, προοδευτική εκφυλιστική νόσο του αμφιβληστροειδούς, που προσβάλλει την ωχρά κηλίδα. Αποτελεί τη συχνότερη αιτία απώλειας κεντρικής όρασης στους ηλικιωμένους.
• Γλαύκωμα. Χαρακτηρίζεται από βλάβη του οπτικού νεύρου και αντίστοιχες απώλειες στο οπτικό πεδίο. Η βλάβη που προκαλεί το γλαύκωμα είναι μη αναστρέψιμη, επομένως η έγκαιρη διάγνωση είναι κρίσιμη.
• Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια. Αποτελεί τη συχνότερη οφθαλμική επιπλοκή του σακχαρώδους διαβήτη και μία από τις κυριότερες αιτίες μη αναστρέψιμης τύφλωσης παγκοσμίως, ιδίως σε άτομα παραγωγικής ηλικίας.
• Υπερτασική αμφιβληστροειδοπάθεια. Πρόκειται για αγγειακές βλάβες που προκαλούνται από χρόνια αρτηριακή υπέρταση. Σε προχωρημένα στάδια, μπορεί να οδηγήσει σε σοβαρή μείωση της όρασης.
• Αποκόλληση αμφιβληστροειδούς. Πρόκειται για μια επείγουσα οφθαλμολογική κατάσταση, κατά την οποία ο αμφιβληστροειδής διαχωρίζεται από τον χοριοειδή χιτώνα. Εάν δεν αντιμετωπιστεί άμεσα, οδηγεί σε προοδευτική απώλεια όρασης.
• Αγγειακές θρομβώσεις ή αιμορραγίες στον αμφιβληστροειδή. Αποτελούν σοβαρές οφθαλμολογικές καταστάσεις και μπορούν να προκαλέσουν αιφνίδια απώλεια όρασης ή διαταραχές του οπτικού πεδίου.
• Σημάδια ενδοκράνιας υπέρτασης. Η αυξημένη πίεση εντός του κρανίου μπορεί να επηρεάσει τον αμφιβληστροειδή και το οπτικό νεύρο και να προκαλέσει νευρολογικές επιπλοκές ή μόνιμη απώλεια όρασης.
• Όγκοι του οφθαλμού. Πρόκειται για καλοήθη ή κακοήθη νεοπλάσματα που μπορεί να εμφανιστούν σε διαφορετικές δομές του οφθαλμού.
Πότε είναι αναγκαία η βυθοσκόπηση
Η εξέταση της βυθοσκόπησης συστήνεται:
• Σε κάθε ενήλικα προληπτικά μετά τα 40 έτη, ιδιαίτερα εάν υπάρχει οικογενειακό ιστορικό οφθαλμοπαθειών.
• Σε διαβητικούς και υπερτασικούς, μία φορά τον χρόνο ή όπως υποδείξει ο οφθαλμίατρος.
• Όταν εμφανιστούν ανησυχητικά συμπτώματα όπως, λάμψεις, σκιές, παραμόρφωση εικόνας, απώλεια όρασης.
• Σε παιδιά, όταν υπάρχει υποψία συγγενών παθήσεων ή στραβισμού.
• Σε άτομα που εμφανίζουν ανεξήγητα νευρολογικά συμπτώματα (έλεγχος οπτικής θηλής για οίδημα).
• Πριν από συγκεκριμένες επεμβάσεις (π.χ. καταρράκτη).
