Αποτελεί σημείο αναφοράς της σύγχρονής ζωής, ως αποτέλεσμα των γρήγορων ρυθμών, των υψηλών απαιτήσεων και των κινδύνων που τη χαρακτηρίζουν. Όμως, το στρες είναι μία κατάσταση που δημιουργεί επιπλέον προβλήματα, τα οποία μάλιστα «ξεφεύγουν» από το πλαίσιο της ψυχικής υγείας.
Όλοι το έχουμε βιώσει και όλοι έχουμε αποτύχει να το διαχειριστούμε τουλάχιστον μία φορά, με δυσάρεστες συνέπειες. Το στρες, ή αλλιώς «ψυχοκοινωνική πίεση» είναι μία φυσιολογική αντίδραση του οργανισμού σε εξωτερικές ή εσωτερικές απαιτήσεις ή ακόμη και σε κινδύνους, η οποία έχει στόχο να μας βοηθήσει να αντιδράσουμε. Κατά συνέπεια, το στρες σε φυσιολογικό βαθμό δεν είναι κάτι αρνητικό.
Ωστόσο, δεν χειρίζονται όλα τα άτομα όλες τις καταστάσεις με τον ίδιο τρόπο. Έτσι, σε πολλούς ανθρώπους, η αντίδραση στο στρες ξεπερνά τα φυσιολογικά επίπεδα και αρχίζει να προκαλεί έντονη δυσφορία και δυσκολίες στην καθημερινή ζωή. Η κατάσταση αυτή μπορεί να παραμένει για αρκετό καιρό, προκαλώντας μια σειρά από προβλήματα.
Μπλοκάρει το πνεύμα και την ψυχή
Μελέτες δείχνουν ότι όσοι δυσκολεύονται να αντιμετωπίσουν το στρες είναι πιο πιθανό να υποφέρουν από κατάθλιψη ή άγχος. Η κατάθλιψη έχει πολλά κοινά συμπτώματα με το άγχος, αλλά τα σημάδια της σοβαρής κατάθλιψης, όπως η απελπισία, η έλλειψη ενδιαφέροντος για τη ζωή και η τάση για αυτοκτονία απαιτούν επαγγελματική βοήθεια. Το στρες επηρεάζει την ποιότητα της ζωής, μπλοκάροντας τα συναισθήματα της ευχαρίστησης και της πληρότητας. Μπορεί, επίσης, να επηρεάσει την πνευματική απόδοση, ιδιαίτερα τη βραχυπρόθεσμη μνήμη και τη συγκέντρωση.
Προκαλεί αϋπνία
Όταν το στρες είναι έντονο και δεν αντιμετωπίζεται μπορεί να προκαλέσει αϋπνία. Είτε πηγάζει από την εργασία είτε από προσωπικά ζητήματα, μπορεί να αποκλείσει κάθε πιθανότητα για έναν επαρκή και ποιοτικό ύπνο.
Επηρεάζει το σωματικό βάρος
Σε περιόδους στρες μερικοί άνθρωποι στρέφονται στο φαγητό ως ένα μέσο ανακούφισης και κυρίως στα ζαχαρούχα, λιπαρά και αλμυρά τρόφιμα. Κατά συνέπεια, φαίνεται να υπάρχει μια προφανής σύνδεση μεταξύ του άγχους και της αύξησης του σωματικού βάρους και της παχυσαρκίας. Επιπλέον, η πρόσληψη βάρους εντοπίζεται συχνά γύρω από τη μέση, κατάσταση η οποία αυξάνει τον κίνδυνο για διαβήτη και καρδιακά προβλήματα. Μπορεί επίσης να υπάρχει μια σύνδεση μεταξύ άγχους και διατροφικών διαταραχών, όπως ανορεξία και βουλιμία, αν και αυτό δεν έχει επιβεβαιωθεί.
Προκαλεί πόνο
Το παρατεταμένο στρες συνδέεται με πονοκεφάλους (ιδιαίτερα ημικρανίες) και με μυϊκούς πόνους, όπως ο πόνος στην πλάτη. Επιπλέον, πιστεύεται ότι ενδεχομένως να επιδεινώνει ήδη υπάρχουσες καταστάσεις, όπως για παράδειγμα, η ινομυαλγία.
Κάνει ευάλωτο τον οργανισμό
Μελέτες δείχνουν ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται κάτω από χρόνιο στρες είναι πιο ευάλωτοι σε κρυολογήματα. Θεωρείται ότι το στρες εξασθενίζει το ανοσοποιητικό σύστημα, καθιστώντας δυσκολότερο για τον οργανισμό να καταπολεμήσει μια «επίθεση» ιών ή μικροβίων. Τα άτομα με μακροχρόνιο στρες μπορεί να είναι πιο επιρρεπή στην ανάπτυξη μιας αυτοάνοσης νόσου, όπως η αρθρίτιδα ή η σκλήρυνση κατά πλάκας κ.ά . Το ψυχολογικό στρες από μόνο του δεν έχει βρεθεί ότι προκαλεί καρκίνο, αλλά όταν διαρκεί για μεγάλο χρονικό διάστημα μπορεί να επηρεάσει τη συνολική υγεία και την ικανότητα του οργανισμού να αντιμετωπίσει τον καρκίνο. Οι εξάρσεις αλλεργιών, είναι επίσης πιο συχνές σε περιόδους υψηλής πίεσης. Επιπλέον, υπάρχουν ορισμένα στοιχεία που υποδηλώνουν ότι το χρόνιο στρες μπορεί να οδηγήσει σε ινσουλινοεξαρτώμενο διαβήτη, καθώς προκαλεί το ανοσοποιητικό σύστημα να καταστρέψει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη.
Προκαλεί καρδιαγγειακά προβλήματα
Υπάρχει μια σχέση μεταξύ στρες και της αύξησης της αρτηριακής πίεσης (υπέρταση), η οποία δεν έχει εμφανή συμπτώματα, αλλά αυξάνει σημαντικά τον κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρδιακής ανεπάρκειας και εμφράγματος. Οι συναισθηματικές συνέπειες του στρες μπορεί να επηρεάσουν και το ρυθμό της καρδιάς, κυρίως σε όσους έχουν ήδη ανάλογα προβλήματα.
Διαταράσσει την υγεία του δέρματος
Το στρες πιστεύεται ότι παίζει ρόλο στην ανάπτυξή της γυροειδούς αλωπεκίας (απώλεια μαλλιών σε συγκεκριμένα σημεία, προκαλώντας «μπαλώματα» στο κεφάλι). Οι δερματικές παθήσεις, συμπεριλαμβανομένων του εκζέματος, της ακμής, της ψωρίασης και της ροδόχρου ακμής, παρουσιάζουν μεγάλη επιδείνωση σε καταστάσεις έντονης ψυχολογικής πίεσης. Η αναιτιολόγητη φαγούρα μπορεί, επίσης, να σχετίζεται με τα υψηλά επίπεδα στρες.
Επηρεάζει τη σεξουαλική απόδοση
Το άγχος μπορεί να μειώσει την σεξουαλική επιθυμία τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες. Ακόμη, είναι πιθανό να προκαλέσει σεξουαλικά προβλήματα, συμπεριλαμβανομένης της στυτικής δυσλειτουργίας στους άνδρες και της αδυναμίας επίτευξης οργασμού στις γυναίκες. Αν και το στρες δεν επηρεάζει συνήθως τη γονιμότητα, οι άνθρωποι που προσπαθούν να αποκτήσουν μωρό είναι πολύ πιο πιθανό να συλλάβουν στις διακοπές.
Ζητήστε βοήθεια
Η αναγνώριση και κατανόηση των ενδείξεων του στρες είναι ζωτικής σημασίας για την ελαχιστοποίηση των άμεσων επιπτώσεών του στην καθημερινή ζωή καθώς και των μακροπρόθεσμων επιπτώσεων στην υγεία. Εάν αναγνωρίσετε αυτά τα συμπτώματα στον εαυτό σας ή σε κάποιο κοντινό σας πρόσωπο, εάν νιώθετε ότι το στρες σας εξουθενώνει ψυχικά και σωματικά, μην διστάσετε να αναζητήσετε τη βοήθεια κάποιου ειδικού.
