Από την Τάνια Η. Μαντουβάλου

Αν θέλουμε να πάμε μπροστά και να θωρακίσουμε τη χώρα, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε, τους τομείς που επενδύουμε, τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την επιχειρηματικότητα, ακόμα και τον τρόπο που σκεφτόμαστε στην καθημερινότητά μας. 

«Η απόφαση αυτή ήταν μια απόφαση καρδιάς. Μια απόφαση που μας υπαγόρευσε το εθνικό και πατριωτικό καθήκον και το αίσθημα αλληλεγγύης στη δοκιμαζόμενη από την πανδημία κοινωνία», λέει ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών Δρ. Βασίλης Αποστολόπουλος για την δωρεάν παραχώρηση στο ΕΣΥ μίας από τις πέντε μονάδες του Ομίλου. Μία υποδειγματική προσφορά που λειτούργησε και ως δύναμη παραδείγματος για τον υπόλοιπο κλάδο, όπως τονίζει.

Όσον αφορά τις ζημίες από την πανδημία,  κάνει λόγο για συρρίκνωση της οικονομίας αντίστοιχη με 5 χρόνια «μνημονιακής εποχής», σε μόλις 5 μήνες.  «Έχουμε ένα νέο βουνό μπροστά μας και για να κατακτήσουμε την κορυφή του γρήγορα και με ασφάλεια, πρέπει να κινηθούμε στοχευμένα και αποφασιστικά στη βάση ενός άρτιου σχεδίου». Στόχος μας δηλώνει ο Πρόεδρος της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών πρέπει να είναι, να χτίσουμε τη νέα Ελλάδα, με πυξίδα την καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη, με συνέργειες που χτίζουν προστιθέμενη αξία και οικονομίες κλίμακος και με ποιοτικές επενδύσεις σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας. Πετύχαμε  να διατηρήσουμε τις κλινικές μας «Covid-free» όλο αυτό το διάστημα, υπογραμμίζει σε άλλο σημείο της συνέντευξης του  ο διευθύνων σύμβουλος του Ομίλου Ιατρικού Αθηνών.  «Μία σημαντική επιτυχία που εδραίωσε τον Όμιλο μας ανάμεσα στους παρόχους-παραδείγματα που ανταλλάζουν διεθνώς τεχνογνωσία γύρω από τα «best practices» στη διαχείριση της πανδημίας».

Ερωτώμενος για τα επόμενα βήματα του ομίλου ο κ. Αποστολόπουλος,  απαντά ότι  

«για το διάστημα 2019-2021 έχουμε σχεδιάσει και υλοποιούμε ένα νέο κύκλο σημαντικών επενδύσεων, ύψους άνω των €40 εκ., πολλές εκ των οποίων ολοκληρώθηκαν τους τελευταίους μήνες». 

Θέσατε στη διάθεση του ΕΣΥ μία από τις πέντε μονάδες σας  και συγκεκριμένα το Ιατρικό Περιστερίου, δυναμικότητας 60 κλινών και με 6 ΜΕΘ. Τι ήταν αυτό που σας ώθησε να πάρετε μία τόσο σημαντική απόφαση;

Η απόφαση αυτή ήταν μια απόφαση καρδιάς. Μια απόφαση που μας υπαγόρευσε το εθνικό και πατριωτικό καθήκον και το αίσθημα αλληλεγγύης στη δοκιμαζόμενη από την πανδημία κοινωνία. Τη στιγμή εκείνη δε γνωρίζαμε το εύρος και το χρονικό ορίζοντα που είχαμε μπροστά μας και η αβεβαιότητα και η ανασφάλεια ήταν τα κυρίαρχα συναισθήματα στους ανθρώπους.  Γνωρίζαμε ότι η παρατεταμένη λιτότητα, τα μνημόνια και η πολυετής οικονομική κρίση έκαναν το αγώνα που έδιναν τα κρατικά νοσοκομεία και οι άνθρωποί τους τιτάνιο και θελήσαμε απλά να δώσουμε το στίγμα μας ως ηγέτες του κλάδου, αλλά και ως υπεύθυνοι εταιρικοί πολίτες. Να δηλώσουμε ότι είμαστε εκεί για να ενισχύσουμε τις υποδομές και να απελευθερωθούν κρεβάτια στα δημόσια νοσοκομεία αναφοράς από τα μη Covid-19 σχετιζόμενα περιστατικά. Χαιρόμαστε ιδιαίτερα που η κατάσταση εξελίχθηκε εν τέλει παραπάνω από υποδειγματικά και που η δική μας προσφορά ήταν αφενός η πρώτη και ουσιαστικότερη, αλλά λειτούργησε και ως «δύναμη του παραδείγματος» για τον υπόλοιπο κλάδο.

Οι οικονομικές ζημίες από την πανδημία είναι μεγάλες. Οι προβλέψεις όμως κάνουν λόγο για ανάκαμψη μέσα στο 2021. Ποια είναι η δική σας αίσθηση και ως Προέδρου της Ελληνικής Ένωσης Επιχειρηματιών;

Αρχικά δεν πρέπει σε καμία περίπτωση να έχουμε ή να επιτρέψουμε να δημιουργηθούν νέες ψευδαισθήσεις. Έχουμε μπει σε μία νέα και δύσκολη φάση, και μας περιμένει η προσγείωση στην πραγματικότητα το φθινόπωρο από οικονομικής άποψης. Δεν μπορεί κανείς να τοποθετήσει με ακρίβεια την έκταση της ύφεσης, αλλά έστω πως μία ρεαλιστική εκτίμηση για την Ελληνική οικονομία είναι μία ύφεση στο φάσμα 9-12% για το τρέχον έτος. Αυτό πρακτικά σημαίνει συρρίκνωση της οικονομίας αντίστοιχη με 5 χρόνια «μνημονιακής εποχής», σε μόλις 5 μήνες. Άρα, έχουμε ένα νέο βουνό μπροστά μας, και για να κατακτήσουμε την κορυφή του γρήγορα και με ασφάλεια, πρέπει να κινηθούμε στοχευμένα και αποφασιστικά στη βάση ενός άρτιου σχεδίου.

Και  πως θα το περιγράφατε;

Με εφόδιο τη θετική ψυχολογία από την πρόσφατη πρώτη νίκη στη μάχη της υγείας, καλούμαστε να βρούμε την απαιτούμενη αυτοπεποίθηση και εσωτερική δύναμη να κινηθούμε με την ίδια αποφασιστικότητα, υπευθυνότητα και συλλογική ευθύνη, προκειμένου να βγούμε νικητές και στη δεύτερη κρίσιμη μάχη, στο πεδίο της οικονομίας. Στην Ελλάδα σήμερα άλλωστε υπάρχει μία αρκετά διαδεδομένη αισιοδοξία στη βάση, κυρίως, του μεγάλου πακέτου χρηματοδότησης που διαπραγματευόμαστε από το ειδικό Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάκαμψης και τα €32 δις που θα διοχετευθούν το επόμενο διάστημα στην Ελληνική οικονομία. Εάν όμως αυτοί οι πόροι -οι οποίοι πράγματι αποτελούν μία ιστορική ευκαιρία- δεν επενδυθούν βέλτιστα στη βάση μίας ολοκληρωμένης στρατηγικής που θα διασφαλίζει την ενίσχυση και διαφοροποίηση του σημερινού εύθραυστου παραγωγικού μας μοντέλου, θα βρισκόμαστε ξανά ακριβώς στην ίδια ή και χειρότερη θέση όταν έρθουμε αντιμέτωποι με την επόμενη πρόκληση.

Προσθέτως, οφείλουμε να λάβουμε υπόψη τον αυξανόμενο περιφερειακό, Ευρωπαϊκό και παγκόσμιο ανταγωνισμό. Που σημαίνει, πως ακόμα και απουσία νέων εξωγενών κρίσεων, το σημερινό μας μοντέλο θα σημείωνε διαρκή απώλεια εδάφους έναντι του ανταγωνισμού. Αν θέλουμε να πάμε μπροστά και να θωρακίσουμε τη χώρα, πρέπει να αλλάξουμε τον τρόπο που παράγουμε, τους τομείς που επενδύουμε, τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την επιχειρηματικότητα, ακόμα και τον τρόπο που σκεφτόμαστε στην καθημερινότητά μας.

Μου δίνετε αφορμή να  γυρίσω λίγο πίσω στην ομιλία σας στο Delphi Economic Forum, όπου σημειώσατε πως πρέπει να χτίσουμε μία οικονομία «παντός καιρού». Πως μπορούμε να μετασχηματίσουμε το σημερινό παραγωγικό μοντέλο, ώστε να το πετύχουμε;

Έχοντας διαπιστώσει πλέον ξεκάθαρα, τόσο τα όρια, όσο και τις βαθιά προβληματικές όψεις που παρουσιάζει η οικονομία και το παραγωγικό μας μοντέλο με τη σημερινή τους διάρθρωση, θεωρώ εθνική προτεραιότητα τον μετασχηματισμό της επιχειρηματικότητας και της οικονομίας μας, με τρόπο που να την κατοχυρώνει στην πρώτη γραμμή του παγκόσμιου οικονομικού γίγνεσθαι. Συγκεκριμένα, στόχος μας πρέπει να είναι να χτίσουμε τη νέα Ελλάδα, με πυξίδα την καινοτομία, την έρευνα και την ανάπτυξη, με συνέργειες που χτίζουν προστιθέμενη αξία και οικονομίες κλίμακας και με ποιοτικές επενδύσεις σε όλο το φάσμα της επιχειρηματικότητας. Με μία σύγχρονη στοχευμένη επανα-βιομηχανοποίηση και ανάπτυξη του πρωτογενή τομέα, αλλά και, με αιχμή τις νέες και υψηλές τεχνολογίες, το Industry 4.0 και τον ψηφιακό μετασχηματισμό. Το τελευταίο τρίπτυχο αποτελεί το κλειδί - τον καταλύτη μάλλον - για τη μεγιστοποίηση της προστιθέμενης αξίας στην τρέχουσα δεκαετία, σε συνδυασμό με όλα τα παραπάνω. Πιστεύω απόλυτα ότι από όλες τις απόψεις και κυρίως στο επίπεδο της ωριμότητας της ελληνικής κοινωνίας, έχει φτάσει η ώρα για τη νέα Ελλάδα. Μία Ελλάδα ισχυρή, καινοτόμο, ανταγωνιστική, που κεφαλαιοποιεί, αξιοποιεί και εξελίσσει τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα, με επενδύσεις, εξωστρέφεια, τόλμη και αποφασιστικότητα.  Αυτό είναι το πρόσταγμα που πρέπει να υπηρετήσουμε, ιδιώτες και πολιτεία, ατομικά και συλλογικά, ώστε να διασφαλίσουμε το αύριο με όραμα και ευθύνη απέναντι στις νεότερες γενιές. Τα νέα κίνητρα που θα σχεδιαστούν λοιπόν, παράλληλα με την αντιμετώπιση των   βραχυπρόθεσμων προκλήσεων που έφερε η πανδημία, οφείλουν να ενισχύουν με μεγαλύτερο συντελεστή τις επενδύσεις που συμβάλλουν στο μετασχηματισμό της Ελληνικής οικονομίας στους άξονες που μόλις περιγράψαμε.  Ως Ένωση (Ελληνική Ένωση Επιχειρηματιών) καταθέσαμε ήδη μία πρώτη δέσμη συγκεκριμένων προτάσεων στο δημόσιο διάλογο, τόσο ως προς τα μέτρα τόνωσης της επιχειρηματικότητας, όσο και προς την αναπροσαρμογή του παραγωγικού μοντέλου και την αλλαγή αφηγήματος που απαιτείται για να το πετύχουμε.

Ποιο είναι το κύριο μέλημα της επόμενης μέρας, μετά την κατακόρυφη πτώση του τζίρου στις εταιρείες του κλάδου υγείας, λόγω του φόβου των ασθενών να προσέλθουν στα νοσοκομεία, αλλά και της υπουργικής απόφασης για  αναστολή μη επειγόντων επεμβάσεων;

Η υπουργική απόφαση για την αναστολή των προγραμματισμένων χειρουργείων, για μια σημαντική περίοδο πράγματι οδήγησε σε κατακόρυφη πτώση του κύκλου εργασιών στα ιδιωτικά νοσοκομεία. Αυτό δημιούργησε μια σημαντική υστέρηση σε σχέση με τους προϋπολογισμούς του έτους 2020. Αλλά αν τα χειρότερα τα έχουμε πράγματι αφήσει πίσω όπως και εγώ εύχομαι και ελπίζω, η κατάσταση είναι διαχειρίσιμη. Με τα σημερινά δεδομένα, επομένως, τολμώ να πω ότι η ανάκαμψη έρχεται γρήγορα γιατί οι ανάγκες του πληθυσμού σε υπηρεσίες υγείας προφανώς δεν έπαψαν να υφίστανται. Παρά ταύτα παραμένει κυρίαρχο το στοιχείο του φόβου στους ασθενείς και για εμάς αποτελεί προτεραιότητα το πως θα τους εμφυσήσουμε το αίσθημα της ασφάλειας.

Η κρίση κατά πόσον βοήθησε να αναδειχθούν αυτές οι δυνατότητες στον Όμιλό σας; 

Στον όμιλό μας  καθ’ όλη τη διάρκεια της κρίσης και του lockdown επενδύσαμε πρωτίστως στην ασφάλεια, μη υπολογίζοντας κόστος και απώλεια τζίρου. Υπό μία έννοια η κρίση βοήθησε να φανούν οι προτεραιότητες και οι στρατηγικές του κάθε Ομίλου. Στον Όμιλο Ιατρικού, θέσαμε ως πρωταρχικό στόχο την ασφάλεια του προσωπικού, των γιατρών και των ασθενών μας, και λάβαμε έγκαιρα μέτρα, πρώτοι από όλους στον κλάδο της Υγείας, δημιουργώντας νέα, δικά μας πρωτόκολλα, χτίζοντας πάνω στη διεθνή βιβλιογραφία και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές. Σε συνεργασία με το έμπειρο και άριστα καταρτισμένο επιστημονικό προσωπικό μας, δημιουργήσαμε από νωρίς τις απαραίτητες προϋποθέσεις, δικλείδες ασφαλείας και τα αναγκαία μέτρα για τη διαφύλαξη της υγείας των ασθενών, επισκεπτών και εργαζομένων σε όλες τις κλινικές του Ομίλου, πριν ακόμη καταρτιστούν οι επίσημες οδηγίες από τους αρμόδιους φορείς. Πετυχαίνοντας έτσι να διατηρήσουμε τις κλινικές μας «Covid-free» όλο αυτό το διάστημα.  Μία σημαντική επιτυχία που εδραίωσε τον Όμιλο Ιατρικού ανάμεσα στους παρόχους-παραδείγματα που ανταλλάζουν διεθνώς τεχνογνωσία γύρω από τα «best practices» στη διαχείριση της πανδημίας. Βασική μας επιδίωξη παραμένει και σήμερα η διασφάλιση της μέγιστης ηρεμίας και ασφάλειας στους ασθενείς μας, και η διαβεβαίωση ότι το Ιατρικό δεν δέχεται κανένα ύποπτο περιστατικό, δεν έχει καμία σχέση με περιστατικά κορωνοϊού και ουδένα από τα προληπτικά μέτρα έχει αρθεί. Να τονίσω σε αυτό το σημείο ότι στα θετικά της περιόδου κρατώ τα σημαντικά βήματα που έγιναν για τη θωράκιση του ΕΣΥ, το οποίο βρίσκεται πλέον σε πολύ καλύτερη θέση, επιχειρησιακή επάρκεια και ετοιμότητα.

Έχετε κατ’ επανάληψη υποστηρίξει τη συνεργασία ιδιωτικού και δημόσιου τομέα υγείας, κάτι το οποίο άρχισε να διαφαίνεται κατά κάποιο τρόπο στην κρίση με τον COVID19. Πως θα μπορούσε κάτι τέτοιο να αποτελέσει «μπούσουλα» για το αύριο, όπως έχετε πει, χωρίς όμως να χρεώνεται ο πολίτης έστω και ένα ευρώ; Γιατί η υγεία, θα πρέπει να είναι και δημόσιο αγαθό.

Ο σχεδιασμός για την αντιμετώπιση της πανδημίας στη χώρα πέραν του ότι ήταν έγκαιρος, όπως ήδη ανέφερα, έχει και ένα άλλο βασικό χαρακτηριστικό. Συμπεριλαμβάνει το σύνολο των υγειονομικών υποδομών της χώρας και δη του δημόσιου και  ιδιωτικού τομέα καθώς και των ενόπλων δυνάμεων. Αν δεν με απατάει η μνήμη μου είναι η πρώτη φορά που αυτό συμβαίνει και το Υπουργείο Υγείας δεν λειτουργεί μόνο ως υπουργείο δημόσιου τομέα υγείας. Κατά την προσωπική μου άποψη αυτού του είδους η προσέγγιση, δηλαδή ο ενιαίος σχεδιασμός του υγειονομικού χάρτη της χώρας, ανεξαρτήτως βαρύτητας του κάθε τομέα, πρέπει να αποτελέσει τον μπούσουλα για την επόμενη μέρα. Σημασία έχει ο Έλληνας πολίτης να λαμβάνει ποιοτικές υπηρεσίες υγείας στο σωστό κόστος χωρίς να τον απασχολεί αν οι υπηρεσίες παρέχονται από τα ιδιωτικά ή κρατικά νοσοκομεία στα οποία σε πλειάδα περιπτώσεων η ίδια υπηρεσία κοστίζει πολλαπλά στον Έλληνα φορολογούμενο. Άλλωστε όπως κατ’ επανάληψη έχω τονίσει οι παραπάνω τομείς είναι και πρέπει να είναι συμπληρωματικοί και όχι ανταγωνιστικοί.  

Ποια είναι τα επόμενα πλάνα του Ομίλου σας ;

Αρχικά, ο Όμιλος Ιατρικού Αθηνών, αντιμετώπισε την προηγούμενη οικονομική κρίση, με ένα μπαράζ επενδύσεων σε ιατρική τεχνολογία αιχμής, σε ανθρώπινο δυναμικό, «brain gain», και επενδύσεις στον ψηφιακό μετασχηματισμό, την έρευνα και την ανάπτυξη. Μία στρατηγική επιλογή που θα μπορούσε να χαρακτηριστεί υψηλού ρίσκου, με μία όμως κρίσιμη διαφορά – καθότι ο Όμιλός μας είναι στρατηγικός επενδυτής, με μακρό ορίζοντα, και στόχο τη διαρκή ενίσχυση της θέσης μας σε βάθος χρόνου. Όταν είσαι εδώ για να μείνεις, έχεις τη δυνατότητα να βλέπεις την άλλη πλευρά του λόφου, και έτσι να προβαίνεις σε κινήσεις μακράς απόδοσης που εδραιώνουν την ηγετική θέση και παρουσία που οι δρώντες με πιο βραχυπρόθεσμο σχεδιασμό και ορίζοντα δεν μπορούν να υποστηρίξουν.  Στη δεκαετία που μας πέρασε, μέσα από το αποφασιστικό επενδυτικό μας πλάνο, αυξήσαμε τη δυναμική μας, μεγαλώσαμε τις κλινικές μας, διευρύναμε το δίκτυό μας, ισχυροποιήσαμε τη θέση μας, ενισχύσαμε την εξωστρέφειά μας, εμβαθύναμε μία σειρά από στρατηγικές συνέργειες και συνεργασίες, και, επενδύσαμε αποφασιστικά στο αύριο, στο μέλλον της ιατρικής, συμβάλλοντας από την Ελλάδα στην εξέλιξη της ιατρικής τεχνολογίας και των κλινικών ερευνών σε μία σειρά από κρίσιμους τομείς. Αυτό δεν πρόκειται να αλλάξει και στην επόμενη δεκαετία χωρίς αυτή τη στιγμή να δύναμαι να σας αποκαλύψω κάτι παραπάνω. Για να σας δώσω μία αίσθηση ίσως, για το διάστημα 2019-2021 έχουμε σχεδιάσει και υλοποιούμε ένα νέο κύκλο σημαντικών επενδύσεων, ύψους άνω των €40 εκ., πολλές εκ των οποίων ολοκληρώθηκαν τους τελευταίους μήνες.  

Θα μπορούσατε να μας αναφέρετε ενδεικτικά κάποιες από τις επενδύσεις;

Βεβαίως. Το πρώτο σύγχρονο και άρτια εξοπλισμένο υβριδικό χειρουργείο της χώρας, «ο Προμηθέας», υλοποιήθηκε ως αποτέλεσμα της στρατηγικής μας συνεργασίας με την GE Healthcare. Επίσης εγκαινιάσαμε το state-of-the-art κέντρο ιατρικώς υποβοηθούμενης αναπαραγωγής (IVF) στη Θεσσαλονίκη, τη FIVI, την πιο σύγχρονη μονάδα στην ΝΑ Ευρώπη, ενώ εδώ και ένα χρόνο είναι σε λειτουργεία ο νέος μαγνητικός  τομογράφος GE ARCHITECT 3 Tesla, και το νέο Da Vinci Xi HD που έρχεται να εδραιώσει την πρωτοκαθεδρία του Ομίλου Ιατρικού στην Ρομποτική Χειρουργική, από το 2006 που πραγματοποιήθηκε η πρώτη ρομποτική επέμβαση στην Ελλάδα στο Ιατρικό Κέντρο. Τέλος, από τους πρώτους παγκοσμίως παρουσιάσαμε το πρωτοποριακό σύστημα τεχνητής νοημοσύνης Cad Eye της Fujifilm για την ανίχνευση του καρκίνου του παχέος εντέρου.