Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Ένα νέο εκπαιδευτικό πρόγραμμα ανέπτυξε η Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος στο πλαίσιο του Προγράμματος «Αρεταίος» μετά από εκείνο που είχε αναπτύξει για τον έγκαιρο εντοπισμό ατόμων με διαβήτη. Αυτή τη φορά το πρόγραμμα απευθύνεται σε φαρμακοποιούς - μέλη συνεταιρισμών που θέλουν να εκπαιδευτούν στην ανίχνευση εμβολιαστικών αναγκών ενηλίκων με έμφαση στον Έρπητα Ζωστήρα, την Πνευμονιοκοκκική Νόσο και τη Γρίπη.

Το «Ανιχνεύω» χρησιμοποιώντας ως εργαλεία μία αφίσα, ένα πρωτόκολλο και δύο βίντεο παρακίνησης -ένα για τους φαρμακοποιούς όπου επισημαίνεται ο μικρός χρόνος που απαιτείται (μόλις 3 λεπτά), εφόσον όλα γίνουν συστηματικά, όπως πρέπει για να γίνει η ανίχνευση των εμβολιαστικών αναγκών του ενήλικα και ένα βίντεο παρακίνησης για τους πολίτες που τονίζει ότι αρκούν τέσσερα συγκεκριμένα βήματα εκ μέρους τους για να καλύψουν τις όποιες εμβολιαστικές τους ανάγκες- έχει τη λογική του να βοηθήσει τον φαρμακοποιό να ανιχνεύσει τις εμβολιαστικές ανάγκες των ατόμων τα οποία φτάνουν στο φαρμακείο με απώτερο στόχο τη μείωση της θνησιμότητας και της νοσηρότητας που οφείλονται σε νόσους που προλαμβάνονται με τον εμβολιασμό.

Όπως αναφέρεται στο εκπαιδευτικό πρόγραμμα, οποιαδήποτε χρονική στιγμή όπως μετά τη διάθεση ενός μη συνταγογραφούμενου φαρμάκου, μετά την εκτέλεση μίας συνταγής ή μετά από έναν εμβολιασμό ο φαρμακοποιός μπορεί να ζητήσει από τον ασθενή να τού δώσει τη δυνατότητα να διερευνήσει την εμβολιαστική του κατάσταση και εφόσον πάρει τη συγκατάθεση με τη χρήση κατάλληλων ερωτηματολογίων και με κριτήριο το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμού Ενηλίκων να ανιχνεύσει τυχόν εμβολιαστικές του ανάγκες. Εφόσον ανιχνευτούν πιθανές εμβολιαστικές ανάγκες, ο φαρμακοποιός προτείνει στη συνέχεια στον ασθενή να επισκεφτεί το γιατρό, να επιβεβαιώσει τις εμβολιαστικές ανάγκες που ανιχνεύτηκαν και εν συνεχεία να εμβολιαστεί.

Στο πλούσιο υλικό του εκπαιδευτικού προγράμματος ο φαρμακοποιός βρίσκει συγκεκριμένα παραδείγματα με οδηγίες για το ποια εμβόλια θα πρέπει σε κάθε περίπτωση να προτείνει στέλνοντάς τον ασθενή στο γιατρό, όπως επίσης και ενδεικτικούς διαλόγους που πρέπει να έχει στο μυαλό του ο φαρμακοποιός ο οποίος επιθυμεί να βοηθήσει τον ασθενή να συνεργαστεί μαζί του για να μπορέσει να βγάλει στην επιφάνεια τις πιθανές εμβολιαστικές του ανάγκες.

Υπάρχουν επίσης συγκεκριμένα ερωτηματολόγια – εργαλεία στα χέρια του φαρμακοποιού με τα οποία μπορεί να ανιχνεύσει τις εμβολιαστικές ανάγκες του πολίτη είτε για τον έρπητα ζωστήρα είτε για την πνευμονοκοκκιακή νόσο είτε για τη γρίπη όπως επίσης και αντίστοιχα ενημερωτικά και αφίσες που αφορούν την κάθε μία από τις νόσους αυτές και απευθύνονται στον πολίτη.

Το πρόγραμμα αυτό, όπως ανέφερε στο DailyPharmaNews ο κ. Λευτέρης Μαρίνος, Γενικός Γραμματέας της Ομοσπονδίας Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος (ΟΣΦΕ) αποτελεί ουσιαστικά μία μετεξέλιξη της πρώτης φάσης του Αρεταίος που έτρεξε για τον Σακχαρώδη διαβήτη. «Το “Ανιχνεύω” αφορά περισσότερο την πρόληψη ενώ  ο “Αρεταίος” αφορά περισσότερο το θέμα της έγκαιρης διάγνωσης. Το κοινό τους στοιχείο είναι το κομμάτι της ευαισθητοποίησης του κοινού για ζητήματα που αφορούν την υγεία τους αλλά το  “Ανιχνεύω” αφορά το κομμάτι της πρωτογενούς πρόληψης ενώ το κομμάτι του “Αρεταίου” για τον διαβήτη έχει να κάνει περισσότερο με τη δευτερογενή πρόληψη. Αποσκοπεί στην ευαισθητοποίηση του κοινού αλλά και στην ανίχνευση των παραγόντων κινδύνου με τμήμα του να έχει να κάνει με παραπομπή των ατόμων που ανιχνεύονταν να έχουν παράγοντες κινδύνου στο γιατρό. Με αυτήν την έννοια, την ανίχνευση παραγόντων κινδύνου και την παραπομπή στον γιατρό για περαιτέρω διερεύνηση μιλάμε για δευτερογενή πρόληψη. Βεβαίως υπήρχε και ένα κομμάτι που είχε να κάνει και με την πρωτογενή και με τη δευτερογενή πρόληψη με την έννοια ότι καλούσε τον πολίτη να υιοθετήσει έναν πιο υγιεινό τρόπο ζωής για να αποφύγει να νοσήσει είτε, εάν νοσήσει, αυτό να καθυστερήσει όσο το δυνατόν περισσότερο. Υπάρχει και η τριτογενής πρόληψη την οποία θα προσπαθήσουμε κάποια στιγμή στο μέλλον να προσεγγίσουμε. Εκεί χρειάζεται αυτό που ονομάζεται φαρμακοθεραπευτική ανασκόπηση ή μία άλλη υπηρεσία που ονομάζεται φαρμακοθεραπευτική εναρμόνιση. Είναι άλλες υπηρεσίες, αρκετά πιο σύνθετες και πολύπλοκες. Όμως μας ολοκληρώνουν γιατί ιδίως η φαρμακοθεραπευτική εναρμόνιση στην πράξη απαιτεί τη σύνδεση της πρωτοβάθμιας με τη δευτεροβάθμια, τη νοσοκομειακή φροντίδα. Είναι στην ουσία στόχος του καινούργιου υποδείγματος της φαρμακευτικής πρακτικής».

Σημαντικό για τον κ. Μαρίνο είναι ότι η νέα εκπαιδευτική πλατφόρμα της ΟΣΦΕ σε αντίθεση με την προηγούμενη πλατφόρμα που λειτούργησε το πρόγραμμα Aρεταίος 1 για τον Σακχαρώδη Διαβήτη και έγινε ad hoc, για να εξυπηρετήσει τη συγκεκριμένη εκείνη τη στιγμή ανάγκη, θα υποστηρίζει το σύνολο των προγραμμάτων εκπαίδευσης της ΟΣΦΕ.   

H πλατφόρμα είναι διαθέσιμη στο κοινό από τον Ιούνιο και ήδη έχουν ενταχθεί στο πρόγραμμα αρκετές εκατοντάδες φαρμακεία.