Επιφυλακτικοί οι επιστήμονες – Χρειάζονται περισσότερα στοιχεία

Από την Τάνια Η. Μαντουβάλου

Νέες αβεβαιότητες προκαλούν στην Ευρώπη τα νέα στελέχη του κορωνοϊού, ενώ οι ελληνικές υγειονομικές αρχές βρίσκονται  σε εγρήγορση τα τελευταία 24ωρα με τον ΕΟΔΥ να ανακοινώνει χθες το απόγευμα, ότι από τον πρόσφατο έλεγχο  του Ιδρύματος Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών (ΙΙΒΕΑΑ)   αναδείχθηκαν συνολικά 32 δείγματα θετικά για το μεταλλαγμένο στέλεχος Β.1.1.7  (σσ βρετανικό στέλεχος)του ιού SARS-CoV-2.  Από αυτά τα 17 εντοπίζονται στην Αττική, 8 στην Κρήτη, 3 προέρχονται από τις πύλες εισόδου και 4 είναι στενές επαφές επιβεβαιωμένου Β.1.1.7 κρούσματος.  Σύμφωνα με πληροφορίες υπό διερεύνηση βρίσκεται ένας σημαντικός αριθμός δειγμάτων  που προέρχονται από εργαστήρια από όλη την επικράτεια. Την ίδια ώρα αρκετοί επιστήμονες εμφανίζονται επιφυλακτικοί, υποστηρίζοντας ότι είναι ακόμη πολύ νωρίς για συμπεράσματα. Μάλιστα ο επιστημονικός σύμβουλος του Μπόρις Τζόνσον, σερ Πάτρικ Βάλανς, φαίνεται χθες να ανέκρουσε πρύμναν, παραδεχόμενος πως υπάρχει μεγάλη αβεβαιότητα για τα στοιχεία, ενώ δύο μέρες νωρίτερα τόσο ο ίδιος όσο και ο βρετανός πρωθυπουργός είχαν δηλώσει ότι οι άνθρωποι που προσβλήθηκαν από τη λεγόμενη «βρετανική μετάλλαξη» της Covid-19 έχουν αυξημένο κίνδυνο θανάτου.

Μ. Δερμιτζάκης: Μέχρι στιγμής οι τάσεις για υψηλότερη θνητότητα είναι θολές και με μεγάλη αβεβαιότητα

 «Νομίζω ότι πρέπει να κρατήσουμε την ψυχραιμία μας και να δούμε τα στοιχεία προσεκτικά. Μέχρι στιγμής οι τάσεις για υψηλότερη θνητότητα από το νέο στέλεχος  στη Βρετανία είναι θολές και με μεγάλη αβεβαιότητα. Τέτοιες τάσεις βλέπουμε συχνά και συνήθως δεν επιβεβαιώνονται» δηλώνει στο DailPharmaNews o καθηγητής Γενετικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Γενεύης και Διευθυντής στο Κέντρο Γονιδιωματικής "Health 2030" Μανόλης Δερμιτζάκης. Kαι προσθέτει: «Είναι περίεργος συνδυασμός να έχουμε στέλεχος με αυξημένη μεταδοτικότητα και θνητότητα, καθώς αυτά τα δύο στοιχεία είναι συνήθως αντίθετα. Αλλά φυσικά τίποτα δεν μπορεί να αποκλειστεί. Ας περιμένουμε περισσότερα και πιο ακριβή στοιχεία για να βγάλουμε ασφαλή συμπεράσματα. Αλλά σε αυτή τη φάση δεν ανησυχώ».

Γ. Μαγιορκίνης: Τα δεδομένα έχουν πάρα πολλές ελλείψεις

Στο ίδιο μήκος κύματος και η ανάρτηση στο Facebook του επίκουρου καθηγητή στο Τμήμα Υγιεινής & Επιδημιολογίας Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ και μέλους της επιτροπής Εμπειρογνωμόνων του υπουργείου Yγείας Γκίκα Μαγιορκίνη: «Σχετικά με τα στοιχεία αυξημένης θνητότητας του βρετανικού στελέχους, υπάρχει μία σειρά προκαταρτικών μελετών στο Ην. Βασίλειο που δείχνει μέτρια αύξηση της πιθανότητας θανάτου (κατά περίπου 30%) για άτομα που είχαν έλλειψη του γονίδιου S στην PCR (συμβατή με το μεταλλαγμένο στέλεχος) σε σχέση με αυτούς που δεν είχαν αυτή την έλλειψη. Τα δεδομένα όπως αναγνωρίζουν και οι ερευνητές ωστόσο έχουνε πάρα πολλές ελλείψεις και συνεπώς είναι εξαιρετικά δύσκολο να ερμηνευθούν τα αποτελέσματα. Το μόνο σίγουρο είναι ότι απαιτούνται μεγάλες μελέτες με σωστό σχεδιασμό για να δοθούν με σιγουριά απαντήσεις σε τόσο σημαντικά ερωτήματα».

Πως εντοπίζονται τα ύποπτα δείγματα

Εν τω μεταξύ στην ενημέρωση της Παρασκευής ο κ. Μαγιορκίνης εξήγησε πως εντοπίζονται τα ύποπτα για μετάλλαξη δείγματα: «Υπάρχουν κάποιες PCR οι οποίες δίνουν μία καθαρή ένδειξη ότι υπάρχει μία μετάλλαξη, με αποτέλεσμα ένα από τα τρία γονίδια που ανιχνεύουν να μην ανιχνεύεται. Οπότε αυτό είναι και ένα κριτήριο για να σταλεί ένα δείγμα για ταυτοποίηση αλληλουχίας. Ο τρόπος με τον οποίο θα επιλέγονται αυτά τα δείγματα αφορά ένα  συνδυασμό επιδημιολογικών κριτηρίων, κλινικών κριτηρίων, κριτηρίων με βάση το πόσο υψηλό είναι το ιικό φορτίο ή εάν μπαίνει κάποιος από τις πύλες εισόδου ή εάν έχει δημιουργηθεί μία επιδημική έκρηξη, η οποία δεν φαίνεται να εξηγείται από τα υπόλοιπα στοιχεία».

Δ. Παρασκευής: Όσο εμβολιαζόμαστε τόσο θα αυξάνονται τα νέα στελέχη 

Η πιθανότητα να έχουμε δημιουργία νέων στελεχών, που θα μπορούν να πολλαπλασιάζονται αποτελεσματικά στους εμβολιασμένους, θα αυξηθεί όταν και το ποσοστό του εμβολιασμού αντίστοιχα αυξηθεί στους πληθυσμούς, δήλωσε σε συνέντευξη του στο Πρακτορείο Fm, ο αναπληρωτής Καθηγητής Επιδημιολογίας και Προληπτικής Ιατρικής Σχολής ΕΚΠΑ Δημήτρης Παρασκευής, μέλος της Επιτροπής του υπουργείου. «Ο ιός αυτός έχει μεταδοθεί πιο αποτελεσματικά. Παρόλα αυτά η μολυσματικότητα είναι μία παράμετρος που εξαρτάται από το μέσο αριθμό επαφών μας, από τη συμπεριφορά μας δηλαδή, και από το χαρακτηριστικό της μολυσματικότητας του ιού. Είναι δύσκολο να υπολογίσουμε πόσο επιδρά η μολυσματικότητα του ιού και πόση ακριβώς ήταν η αύξηση στον αριθμό των επαφών την περίοδο που συνέβη η έξαρση του τρίτου κύματος στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Ε .Μανωλόπουλος: Θα πρέπει να τηρούμε πιο αυστηρά τα μέτρα αυτοπροστασίας

«Για τις μεταλλάξεις που έχουν προκύψει μέχρι τώρα δεν υπάρχει ανησυχία. Όλες οι γνώσεις μας συνηγορούν στο ότι θα αργήσει να υπάρξει τόσο μεταλλαγμένο στέλεχος που να μην καλύπτεται από τα εμβόλια. Λογικά θα πάρει μήνες ή χρόνια», δήλωσε στον ίδιο σταθμό και ο καθηγητής Φαρμακολογίας στο Δημοκρίτειο Πανεπιστήμιο της Θράκης κύριος Ευάγγελος Μανωλόπουλος. Και ανέφερε ότι δημοσιεύτηκε μελέτη των Pfizer και BionTech, για το δικό τους εμβόλιο, που δείχνει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα και ότι το συγκεκριμένο εμβόλιο μπορεί να αντιμετωπίσει και τον μεταλλαγμένο κορωνοϊό με την βρετανική μετάλλαξη. «Αυτό που είναι ανησυχητικό, είναι ότι έκανε τον κορωνοϊό πιο μεταδοτικό. Που σημαίνει ότι θα πρέπει να τηρούμε πιο αυστηρά τα μέτρα αυτοπροστασίας».

Γιώργος Παππάς : Πιο ανησυχητική η μετάλλαξη της Νοτίου Αφρικής

Ο παθολόγος με μεγάλο ερευνητικό έργο στις λοιμώξεις Διδάκτωρ του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Γιώργος Παππάς,  αναφέρει ότι για την μετάλλαξη που πρωτοπαρατηρήθηκε στην Βρετανία, έγινε ήδη έλεγχος τόσο από την Pfizer/BioNTech, όσο και από ανεξάρτητα εργαστήρια, από το Rockefeller και από το Cambridge. «Στην χειρότερη περίπτωση παρατηρείται μια αξιοσημείωτη αλλά μάλλον κλινικά ασήμαντη αντοχή. Επίσης, το Rockefeller επιβεβαίωσε πως και τα εμβόλια επάγουν ικανή ανοσολογική μνήμη. Το Cambridge από την άλλη υπογράμμισε πόσο σημαντική είναι η 2η δόση: η μελέτη τους, με ελάττωση κατά 3,85 φορές της ευαισθησίας του μεταλλαγμένου στελέχους στον ιο κατά μέσο όρο, έγινε σε άτομα που έλαβαν μόνο την 1η δόση (και ξέρουμε πως τα εξουδερωτικά αντισώματα, ειδικά σε μεγάλες ηλικίες, εκτοξεύονται με την 2η δόση). Ειδικά για την "βρετανική μετάλλαξη" υπήρξε μελέτη αντοχής απέναντι στην φυσική ανοσία που έδειξε μια λίαν καθησυχαστική εικόνα». Οι επιστήμονες πάντως φοβούνται περισσότερο την μετάλλαξη που πρωτοπαρατηρήθηκε στη Νότιο Αφρική, επειδή η μελέτη που έγινε από τους εκεί επιστήμονες, με ορό από αναρρώσαντες από λοίμωξη από τον SARS-CoV-2, κατέδειξε, σύμφωνα με τον κ. Παππά  ότι σε πολλές περιπτώσεις το μεταλλαγμένο στέλεχος ήταν ανθεκτικό.