Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Ξανά στο τραπέζι κάθονται την Πέμπτη το μεσημέρι (10 Μαρτίου) όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς (φαρμακοποιοί, ιδιωτικές και συνεταιριστικές φαρμακαποθήκες και φαρμακοβιομηχανία) για το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων ύστερα από δύο περίπου χρόνια με στόχο να υπάρξει μία συμφωνία για ορισμένα ζητήματα που είναι κοινώς αποδεκτό ότι πρέπει και μπορούν να αντιμετωπιστούν.

Το πόσο πιο ουσιαστική ως προς το αποτέλεσμα θα είναι αυτή τη φορά η συνάντηση -την οποία πήρε την πρωτοβουλία να συγκαλέσει ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος- θα φανεί σε ένα βαθμό μετά το τέλος της συνάντησης και τις όποιες δηλώσεις γίνουν αλλά κυρίως και από το κατά πόσο αυτή τη φορά θα υπάρξει συνέχεια και συνέπεια στην από κοινού αυτή προσπάθεια.

Ένα θετικό δείγμα γραφής πάντως έρχεται από την Ομοσπονδία Συνεταιρισμών Φαρμακοποιών Ελλάδος η οποία κατεβαίνει σε αυτήν τη συνάντηση με ένα πακέτο συγκεκριμένων προτάσεων.

Όπως αναφέρει η ΟΣΦΕ στην εισαγωγή του 20σέλιδου κειμένου της «οι ελλείψεις αποτελούν ένα πρόβλημα δημόσιας υγείας το οποίο κατά τη διάρκεια της τελευταίας δεκαετίας απασχολεί ολοένα και περισσότερο την χώρα μας, την Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και ευρύτερα την διεθνή κοινότητα και αυτό έγινε ιδιαίτερα αισθητό κατά τη διάρκεια της πανδημίας COVID-19».

Εμφανίζονται σε όλα τα περιβάλλοντα υγειονομικής περίθαλψης και αφορούν φάρμακα που χρησιμοποιούνται σπάνια αλλά και φάρμακα που χρησιμοποιούνται πολύ συχνά.

Σύμφωνα με την ΟΣΦΕ οι ελλείψεις φαρμάκων «καθιστούν κενό γράμμα το δικαίωμα των ασθενών να έχουν πρόσβαση σε κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή, της επιλογής και προτίμησης τους, οδηγεί σε απώλεια εμπιστοσύνης προς το σύστημα υγείας και την Πολιτεία και διαταράσσει την καθημερινή λειτουργία του συνόλου των εμπλεκομένων στην φαρμακευτική αλυσίδα» και τονίζει ότι «η αντιμετώπιση του προβλήματος των ελλείψεων θα πρέπει να αποτελεί προτεραιότητα για το σύνολο των μερών που συμμετέχουν στην αλυσίδα του φαρμάκου ή όσων επηρεάζουν την λειτουργία της ή επηρεάζονται από αυτήν» και ότι «η άμβλυνση του προβλήματος απαιτεί δέσμευση και δράση από όλα τα ενδιαφερόμενα μέρη για την ικανοποίηση του ενός και μοναδικού στόχου, που είναι οι ασθενείς όλης της χώρας να έχουν έγκαιρη πρόσβαση σε κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή».

Οι προτάσεις

Μετά από μία αναφορά στις αιτίες των ελλείψεων και στον αντίκτυπό τους στους ασθενείς, στους φαρμακοποιούς, στους γιατρούς και άλλους επαγγελματίες υγείας, στις φαρμακαποθήκες και στη φαρμακοβιομηχανία αλλά και την επισήμανση ότι είναι ανάγκη να υπάρξει ένας καθολικά αποδεκτός ορισμός για το τι είναι έλλειψη, ως κοινή βάση για τον όποιο σχεδιασμό ή δράση, η ΟΣΦΕ καταθέτει 16 προτάσεις – πιθανές λύσεις: 

1. Ενημέρωση & Εκπαίδευση των ασθενών

2. Ενίσχυση της δυνατότητας των φαρμακοποιών, σε περίπτωση έλλειψης φαρμάκου, υποκατάστασής του

3. Ενίσχυση της δυνατότητας των φαρμακείων να δημιουργήσουν σήμα πιθανής έλλειψης φαρμάκου

4. Καταχώρηση των φαρμάκων που διατίθενται από τα φαρμακεία

5. Υποχρεωτική διάθεση συνταγογραφούμενων φαρμάκων με ηλ. συνταγή (σ.σ. αναφέρεται σε περιορισμένο αριθμό κωδικών)

6. Συγκεκριμενοποίηση της Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας

7. Ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου χονδρικής πώλησης φαρμάκων

8. Απόθεμα Φαρμακευτικών Εταιρειών

9. Δημιουργία διαύλου ασφαλείας για την εξυπηρέτηση της ζήτησης Δημιουργία ψηφιακού εργαλείου το οποίο θα επιτρέπει σε φαρμακεία κοινότητας τα οποία έχουν ηλεκτρονική συνταγή για φάρμακο και τα οποία δεν μπορούν να το καλύψουν με το απόθεμα του φαρμακείου τους, να ζητούν το φάρμακο αυτό από τον προμηθευτή τους κάτοχο χονδρικής πώλησης φαρμάκου και αυτός με τη σειρά του από την φαρμακευτική εταιρεία.

10. Συστηματική παρακολούθηση του εθνικού αποθέματος Ανάπτυξη θεματικού ιστότοπου για το εθνικό απόθεμα στον οποίο:

11. Συστηματική παρακολούθηση των ελλείψεων

12. Συστηματική παρακολούθηση των παράλληλων εξαγωγών

13. Ενίσχυση του Ε.Ο.Φ.

14. Δημιουργία μόνιμης Επιτροπής Ελλείψεων Φαρμάκων

15. Αλληλεγγύη μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.

16. Ανεξαρτησία, συνεργασία, αμοιβαιότητα μεταξύ των χωρών της Ε.Ε.

Οι προτάσεις που αφορούν τις φαρμακαποθήκες

Από τις προτάσεις αυτές ιδιαίτερα θα πρέπει κανείς να σταθεί ιδιαίτερα στη συγκεκριμενοποίηση της Υποχρέωσης Δημόσιας Υπηρεσίας και στην ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου χονδρικής πώλησης φαρμάκων που αφορούν άμεσα το χονδρεμπόριο φαρμάκων.

Υποχρέωση δημόσιας υπηρεσίας εξηγεί η ΟΣΦΕ είναι η υποχρέωση που επιβάλλεται στους χονδρεμπόρους να διαθέτουν μονίμως ένα σύνολο φαρμάκων καταλλήλων για την κάλυψη των απαιτήσεων μιας γεωγραφικά καθορισμένης περιοχής και για την εξασφάλιση της παράδοσης των απαιτούμενων προμηθειών σε πολύ σύντομα χρονικά διαστήματα σε όλη την έκταση της εν λόγω περιοχής. Άρθρο 2 παρ. 19 της ΚΥΑ ΔΥΓ3α/Γ.Π. 32221/2013 (ΦΕΚ Β’ 1049).

Επεξηγώντας τη συγκεκριμένη πρόταση η ΟΣΦΕ αναφέρει ότι ο κάτοχος άδειας χονδρικής πώλησης φαρμάκων, για να εκπληρώσει την υποχρέωση δημόσιας υπηρεσίας, θα πρέπει:

- Να κοινοποιεί στον ΕΟΦ τις περιφέρειες τις οποίες εξυπηρετεί.

- Να διαθέτει στο απόθεμα του τουλάχιστον τρείς χιλιάδες (3000) κωδικούς φαρμάκων που διακινούνται στα φαρμακεία της κοινότητας.

- Να διαθέτει από κάθε κωδικό φαρμάκου του παραπάνω αποθέματος, ποσότητα ≥ 15θήμερου Μ.Ο. πωλήσεων των τελευταίων δώδεκα (12) μηνών και τουλάχιστον από δύο (2) τεμάχια.

- Η αξία του αποθέματος φαρμάκων σε χονδρικές τιμές να είναι αξίας τουλάχιστον τετρακοσίων χιλιάδων ευρώ.

- Να είναι σε θέση να παραδώσει φάρμακα στα φαρμακεία κοινότητας της περιφέρειας που εξυπηρετεί εντός μίας (1) εργάσιμης ημέρας όταν πρόκειται για την ηπειρωτική χώρα και εντός τριών (3) εργάσιμων ημερών όταν πρόκειται για μεταφορά φαρμάκων από την ηπειρωτική χώρα σε νησί ή από νησί σε νησί, πάντα της περιφέρειας που εξυπηρετεί.

Σε ό,τι αφορά την ενίσχυση του θεσμικού πλαισίου χονδρικής πώλησης φαρμάκων η ΟΣΦΕ αναφέρει τα εξής:

Οι κάτοχοι άδειας χονδρικής πώλησης φαρμάκων ανθρώπινης χρήσης που κυκλοφορούν στην Ελλάδα εξασφαλίζουν τον κατάλληλο και συνεχή εφοδιασμό της αγοράς με τα εν λόγω φάρμακα ώστε να καλύπτονται οι ανάγκες των ασθενών στην Ελλάδα. Άρθρον 12α του Ν.Δ. 96/1973 όπως προστέθηκε με το άρθρο 15 Ν.3580/2007,ΦΕΚ Α 134/18.6.2007,τροποποιήθηκε με το Ν.4172/2013,ΦΕΚ Α 167/23.7.2013,και με τη παρ.1 του άρθρου 51 του Ν.4238/2014 (ΦΕΚ Α` 38/17/02/2014)

• Το ετήσιο ποσοστό πωλήσεων φαρμάκων σε αξίες και τεμάχια προς τα φαρμακεία της επικράτειας να είναι >75% των συνολικών ετήσιων πωλήσεων φαρμάκων σε αξίες και τεμάχια. Από τους εν λόγω υπολογισμούς εξαιρούνται οι αξίες και τα τεμάχια που αφορούν τις συναλλαγές μεταξύ εταιρειών του ίδιου επιχειρηματικού ή συνεταιριστικού ομίλου και των συναλλαγών μεταξύ πρωτοβάθμιων και δευτεροβάθμιων συνεταιρισμών.
• Απαγόρευση σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που μετέχει στην μετοχική σύνθεση ή/και στην διοίκηση, άμεσα ή έμμεσα, φαρμακαποθήκης της οποίας η άδεια χονδρικής πώλησης φαρμάκων έχει ανακληθεί προσωρινά εξαιτίας παραβάσεων της νομοθεσίας ή έχει ανασταλεί δικαστικά η εν λόγω ανάκληση, να συμμετέχει στην δημιουργία άλλης φαρμακαποθήκης έως ότου οριστικά διευθετηθεί η υπόθεση.
• Απαγόρευση σε φυσικό ή νομικό πρόσωπο που μετέχει στην μετοχική σύνθεση ή/και στην διοίκηση, άμεσα ή έμμεσα, φαρμακαποθήκης της οποίας η άδεια χονδρικής πώλησης φαρμάκων έχει ανακληθεί οριστικά εξαιτίας παραβάσεων της νομοθεσίας, να συμμετέχουν σε άλλη φαρμακαποθήκη για 5ετία.
• Ο ανεξάρτητος ενιαίος χώρος της φαρμακαποθήκης θα πρέπει να έχει ελάχιστη συνολική επιφάνεια τουλάχιστον 300 τ.μ. για όλες τις νεοϊδρυόμενες φαρμακαποθήκες.
• Αύξηση του ποσοστού κέρδους των φαρμακαποθηκών κατά 1,5% δικαιολογούμενου από τις αυξημένες υποχρεώσεις δημόσιας υπηρεσίας αλλά και από την αποδεδειγμένη πλέον και υποχρεωτική δε συμβολή τους στους σχεδιασμούς αντιμετώπισης εκτάκτων αναγκών της Πολιτείας.

Για να διαβάσετε το σύνολο του κειμένου με τις προτάσεις της ΟΣΦΕ για τις ελλείψεις φαρμάκων πατήσετε εδώ