Από το 2005 το Ευρωπαϊκό Τμήμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει παρουσιάσει ένα μοντέλο διαχείρισης της Υπέρτασης από τα φαρμακεία της κοινότητας.

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Η μέτρηση της αρτηριακής πίεσης είναι μία από τις πιο διαδεδομένες υπηρεσίες που παρέχει ο φαρμακοποιός διεθνώς και η αλήθεια είναι ότι πολλοί άνθρωποι έχουν ανακαλύψει ότι κινδυνεύουν από το σιωπηλό κίνδυνο της υπέρτασης μέσα σ’ ένα φαρμακείο.

Με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά της Υπέρτασης (17 Μάϊου 2022) η οποία σύμφωνα με τον Εθνικό Οργανισμό Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ) είναι η κύρια αιτία πρώιμων θανάτων παγκοσμίως, υπεύθυνη για περισσότερους από 28.000 θανάτους κάθε ημέρα, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος με ανακοίνωσή του τονίζει όχι μόνο την προσφορά αλλά και τη δυνατότητα που δίνουν τα 11.000 φαρμακεία της χώρας και οι επιστήμονες φαρμακοποιοί στην καλύτερη αντιμετώπιση αυτού του μεγάλου προβλήματος από το οποίο στην Ελλάδα –σύμφωνα με τον ΕΟΔΥ- πάσχει πάνω από το 1/3 του πληθυσμού με το 1/3 των υπερτασικών να είναι αδιάγνωστοι και λιγότερο από το 1/3 να έχουν επιτύχει καλή ρύθμιση με φαρμακευτική αγωγή, πολύ σημαντικό θέμα βεβαίως για τους φαρμακοποιούς.

Σε αυτό το πλαίσιο με τη συνεργασία Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου,  Παγκυπρίου Φαρμακευτικού Συλλόγου, Προγράμματος Φαρμακευτικής του UNIVERSITY OF NICOSIA και Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης έχει δημιουργηθεί ενημερωτική αφίσα, όπου πέρα από πολύ χρήσιμες συμβουλές, υπάρχει ένα Ημερολόγιο καταγραφής εβδομαδιαίας μέτρησης  της αρτηριακής πίεσης.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση του ΠΦΣ τα 11.000 φαρμακεία της χώρας και οι επιστήμονες Φαρμακοποιοί δίνουν τη δυνατότητα στην άμεση ενημέρωση των πολιτών για την αρτηριακή υπέρταση, στην παροχή συμβουλών για υγιεινή ζωή, στην προτροπή για ενδεδειγμένη διατροφή, στην καθοδήγηση για την ορθή μέτρηση της πίεσής τους, καθώς και στην παρακίνησή τους να καταγράψουν τις μετρήσεις τους σε εβδομαδιαία βάση, με απώτερο στόχο του φαρμακοποιού να ανιχνεύσει αδιάγνωστα υπερτασικά άτομα και να τα παραπέμψει σε δομές Υγείας.

Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΠΦΣ κ. Απόστολος Βαλτάς οι Φαρμακοποιοί στη δύσκολη συγκυρία της πανδημίας απέδειξαν ότι τα φαρμακεία μπορούν να αποτελέσουν κόμβους ενημέρωσης και παροχής υπηρεσιών σε θέματα Δημόσιας Υγείας.

Οι Φαρμακοποιοί σε συνεργασία και με τους άλλους λειτουργούς Υγείας μπορούν, λόγω της άμεσης σχέσης και της άριστης επικοινωνίας με τους ασθενείς,  να συμμετάσχουν σε εθνικές εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού, συνεισφέροντας καθοριστικά στο έργο της Πολιτείας στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας, για βελτίωση της ποιότητας ζωής και της Υγείας κάθε πολίτη».

Το ενημερωτικό φυλλάδιο για την υπέρταση  σύμφωνα με τους ανθρώπους που εργάστηκαν για τη δημιουργία του, την κ. Αλίκη Πελετίδη, Λέκτορα Φαρμακευτικής Πρακτικής, Κλινικής Φαρμακευτικής και Δημόσιας Υγείας και τον κ. Μιχαήλ Πετρίδη, Αναπληρωτή Λέκτορα στη Φαρμακευτική Τεχνολογίας στο Πανεπιστήμιο Λευκωσίας έγινε ακριβώς με σκοπό να ενημερωθεί το ευρύ κοινό τόσο για τα συμπτώματά της όσο και για τους βασικούς μη φαρμακολογικούς τρόπους πρόληψής της. Επιπρόσθετα, δίνει στους φαρμακοποιούς την ευκαιρία να επικαιροποιήσουν τη γνώση τους σχετικά με την ορθή διαδικασία μέτρησης της αρτηριακής πίεσης με αυτόματο πιεσόμετρο βραχίονα, καθώς οι σχετικές πληροφορίες βασίζονται στις τελευταίες δημοσιευμένες οδηγίες της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας.

Η δράση αυτή, σημειώνουν, εντάσσεται στο πλαίσιο ανάδειξης του κλινικού ρόλου του φαρμακοποιού στην κοινότητα και παράλληλα έχει σκοπό να βοηθήσει στην πρόληψη των επιπτώσεων της αδιάγνωστης αρτηριακής υπέρτασης – ειδικά στις περιπτώσεις ασθενών με επιπλέον παράγοντες κινδύνου (risk factors) – αλλά και στην ενδεχόμενη πρόληψη καρδιακών επεισοδίων, ως πιθανή συνέπεια της αδιάγνωστης αρτηριακής υπέρτασης.

Στο φυλλάδιο αναγράφονται περιληπτικά οι επιπλέον παράγοντες κινδύνου (μη ισορροπημένη διατροφή, αυξημένη πρόσληψη καφεΐνης, αυξημένη πρόσληψη αλκοόλ, αυξημένη πρόσληψη αλατιού, αυξημένο σωματικό βάρος, μειωμένη φυσική δραστηριότητα, κάπνισμα), δίνοντας το σχετικό έναυσμα στους φαρμακοποιούς να επικοινωνήσουν στοχευμένα με τους ασθενείς τους, αναλόγως με ποιους από τους παράγοντες κινδύνου έχουν και άρα να τους δώσουν συγκεκριμένες συμβουλές υγείας ή/και εξειδικευμένα προϊόντα, όπου αυτό βρίσκει εφαρμογή (π.χ. για μείωση βάρους, για διακοπή καπνίσματος).

Αξίζει τέλος να σημειωθεί ότι υπήρξε μέριμνα και στο τεχνικό κομμάτι ώστε η ανάλυση του φυλλαδίου να επιτρέπει την εκτύπωση του ίδιου περιεχομένου σε κόλλα Α3  ή σε κόλλα Α4 από τον εκτυπωτή του φαρμακείου (έγχρωμη ή ασπρόμαυρη), με σκοπό η μεν Α3 να επικολληθεί εκεί όπου συνήθως κάνει τις μετρήσεις της αρτηριακής πίεσης ο Φαρμακοποιός – και να γίνεται η σχετική εκπαίδευση των ασθενών επί τόπου – η δε Α4 να δοθεί στους ασθενείς που θα κρίνει σκόπιμο ο κάθε φαρμακοποιός, ώστε να καταγράψουν τις μετρήσεις τους για μία εβδομάδα, στη συνέχεια να επιστρέψουν τις μετρήσεις στο φαρμακείο και ο φαρμακοποιός να τους παραπέμψει σε Καρδιολόγο, σε περίπτωση που ανιχνευθούν τυχόν αδιάγνωστα υπερτασικά άτομα.

Η κ. Πελετίδη επισημαίνει τις μεγάλες δυνατότητες που έχει το φαρμακείο να συμβάλλει στη μάχη κατά της υπέρτασης. «Ήδη από το 2005 το Ευρωπαϊκό Τμήμα του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας έχει παρουσιάσει ένα μοντέλο διαχείρισης της Υπέρτασης από τα φαρμακεία της κοινότητας. Αναφέρεται σ’ ένα συγκεκριμένο πρωτόκολλο, στο ποιες θα πρέπει να είναι οι οδηγίες που θα πρέπει να ακολουθεί ένας φαρμακοποιός στο πλαίσιο του επιστημονικού του ρόλου αναγνωρίζοντας τη μεγάλη σπουδαιότητα αυτού του ρόλου».