Πάνω από 600-700 φάρμακα λείπουν από τα ράφια των φαρμακείων της Θεσσαλονίκης

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Επιστροφή σιγά – σιγά στην καθημερινότητα και στα προβλήματά της μετά το Πάσχα για τον περισσότερο κόσμο. Και λέμε για τον περισσότερο κόσμο καθώς η ευχάριστη και αναζωογονητική αυτή ανάπαυλα δεν είναι αυτονόητη για όλους. Πολλοί άνθρωποι αυτές τις μέρες εργάζονταν. Οι φαρμακοποιοί ως επαγγελματίες υγείας είναι από εκείνους που οφείλουν να βρίσκονται στις επάλξεις.

Εάν όμως βρίσκεσαι στις επάλξεις και ως σωστός και ευσυνείδητος επαγγελματίας κάνεις καλά τη δουλειά σου για να εξυπηρετήσεις τον κόσμο η όποια κούραση πάει χαλάλι.

Όταν όμως δυστυχώς παρά τις όποιες κατά το δυνατό προετοιμασίες σου να έχεις τα κατάλληλα πολεμοφόδια το «κάστρο πέφτει», το βάρος γίνεται δυσβάσταχτο.

Για τον φαρμακοποιό, τα «πολεμοφόδια» είναι τα  φάρμακα. Με αυτά εξυπηρετεί τους ασθενείς κι αυτό τον ενδιαφέρει. Να μπορεί να τους εξυπηρετήσει.

Ο φαρμακοποιός κ. Ηλίας Κατσόγιαννης σε μία ανάρτηση του στο fb το Μεγάλο Σάββατο 15 Απριλίου περιγράφει το πως βίωσε την εφημερία που είχε την αμέσως προηγούμενη μέρα.

Το κείμενο του με τον χαρακτηριστικό τίτλο «Τα Πας-χάλια μας» αναδεικνύει με γλαφυρό τρόπο το τι σημαίνουν οι ελλείψεις φαρμάκων για έναν φαρμακοποιό ειδικά με τις διαστάσεις που έχει λάβει το πρόβλημα σήμερα (ένα θέμα το οποίο με συστηματικό τρόπο προσπαθεί να αναδεικνύει το DailyPharmaNews).  

Γράφει λοιπόν ο κ. Κατσόγιαννης:

«Εχθές το φαρμακείο μου εφημέρευε. Για τα υπόλοιπα φαρμακεία η χθεσινή ημέρα ήταν αργία και αυτό συνήθως σημαίνει για τους εφημερεύοντες αρκετή δουλεία υπό συνθήκες πίεσης.

Οι προετοιμασίες για αυτήν την εφημερία είχαν ξεκινήσει τουλάχιστον δυο εβδομάδες νωρίτερα γιατί σε αυτές τις ιδιαιτερότητες της ημέρας έρχονται να προστεθούν και οι πολλές και σοβαρές ελλείψεις φαρμάκων που υπάρχουν τόσο διεθνώς όσο και εγχώρια.

Πέρα από τον συνηθισμένο αγώνα μας να βρούμε τα ελλειπτικά φάρμακα για τους σταθερούς μας ασθενείς αλλά και να έχουμε μια υποτυπώδη επάρκεια για έκτακτες ανάγκες νέων και παλιών πελατών μας, φροντίζαμε σαν εργατικά μυρμήγκια να μαζεύουμε στην άκρη και φάρμακα για την ‘’μεγάλη’’ εφημερία της Μεγάλης Παρασκευής. Κομμάτι κομμάτι… παρακαλετό στο παρακαλετό… ανταλλαγή στην ανταλλαγή…. φτιάξαμε ένα στοκ και ξεκινήσαμε την μάχη.

Πολύ σύντομα μέσα στην ημέρα διαπιστώσαμε ότι αυτή την μάχη παρά τις καλές προθέσεις και την κοπιώδη προετοιμασία μας, θα την χάναμε.

Οι περισσότερες βασικές αντιβιώσεις μας τελείωσαν πριν το μεσημέρι, μαζί με αρκετά ελλειπτικά φάρμακα (αντιπηκτικές ενέσεις, ψυχιατρικά φάρμακα, φάρμακα για νευρολογικές παθήσεις κτλ).

Απαντήσαμε σε αρκετά αγωνιώδη τηλεφωνήματα ανθρώπων που έκαναν pharmacy hopping αναζητώντας τα ‘’ δύσκολα ‘’ φάρμακα τους …

Κάποιους τους λυτρώσαμε από το μαρτύριο τους αλλά για αρκετούς από αυτούς ήμασταν μια ακόμα απογοητευτική αρνητική απάντηση …

Κάπου κοντά στις 4 το μεσημέρι, ήρθε στο φαρμακείο μια νεαρή κοπέλα, ξένη αλλά δεν μου έμοιαζε με τουρίστρια. Μου ζήτησε την συμβουλή μου για μια πολύ άσχημη επιπεφυκίτιδα με την οποία ξύπνησε. Τα μάτια της ήταν γεμάτα κίτρινες παχύρρευστες εκκρίσεις (και όταν λέμε κίτρινο εννοώ ανοιχτό και έντονο κίτρινο που ξεχώριζε από μακρυά), είχε έντονη δακρύροια, φωτοβοβία, πόνο και τοπικό ερεθισμό. Της εξήγησα ότι αυτό το περιστατικό δεν σηκώνει αυτοφροντίδα αλλά πρέπει να το δει ειδικός και να αποφασίσει μια στρατηγική αγωγής και επανεξέτασης. Μετά από κάποια ώρα την έπεισα να εγκαταλείψει την προσπάθεια της να βρει εύκολες και γρήγορες απαντήσεις και της είπα ότι θα είμαστε ανοιχτοί μέχρι τις 8 το βράδυ αν χρειαστεί κάτι.

Η κοπέλα έφυγε, η δουλειά φούντωσε πιο πολύ και κάπου λίγο πριν το κλείσιμο σε ένα από τα τηλεφωνήματα που δεχτήκαμε ήταν αυτή που μας παρακαλούσε να μην κλείσουμε ακόμα γιατί είναι πολύ κοντά μας και χρειάζεται φάρμακα.

Έφτασε λοιπόν στο φαρμακείο με μια συνταγή για ένα σχετικά κοινό αντιβιοτικό κολλύριο, το οποίο όμως δεν είχαμε πλέον διαθέσιμο και δεν είχαμε και κανένα αντίστοιχο του να της δώσουμε.

Βλέπετε το κολλύριο αυτό είναι ένα από τα φάρμακα που είναι πάγια σε έλλειψη τα τελευταία χρόνια και που ενώ παλιά είχαμε ντουζίνες από αυτά στα ράφια μας, τώρα τα κυνηγάμε και αυτό και τα αντίγραφα του σαν να είναι τίποτα μονόκεροι και είμαστε ευχαριστημένοι όταν προλαβαίνουμε στην αρχή του μήνα να πάρουμε μέχρι 3 τεμάχια απευθείας από την εταιρία για να τα προσθέσουμε σε αυτά τα λίγα που θα βρούμε από την φαρμακακοποθήκη μας στη διάρκεια του μήνα.

Όταν λοιπόν ανακοίνωσα στην κοπέλα ότι δυστυχώς δεν έχω το φάρμακο που της χρειάζεται, εκεί μπροστά μου η κακομοίρα έβαλε τα κλάματα σαν μωρό παιδί, με ένα βαθύ παράπονο στο πρόσωπό της. Βγήκα από τον πάγκο και προσπάθησα να την παρηγορήσω, καθώς φάρμακο δεν είχα να της δώσω και να δω αν υπάρχει πουθενά κοντά φαρμακείο με απόθεμα. Όπως πιθανόν υποψιάζεστε απέτυχα και σε αυτό. Μου είπε πολλές φορές ότι δεν φταίω εγώ για το ξέσπασμα της και ότι εκτιμάει ό,τι έκανα για να τη βοηθήσω απλά την έπιασε απελπισία και οι δρόμοι μας χωρίσανε με μερικές γενικόλογες οδηγίες για το τι να κάνει μετά.

Σχεδόν σε όλη την διαδρομή προς το σπίτι αλλά και σε σκόρπιες φάσεις της ημέρας χθες και σήμερα αναλογίζομαι το περιστατικό αυτό, αλλά και όλες τις αρνητικές απαντήσεις που έδωσα χθες και τον αντίκτυπο τους μπορεί να μην βίωσα τόσο άμεσα αλλά σίγουρα υπήρχε.

Ώρες ώρες δεν καταλαβαίνω τι στο καλό κάνουμε εδώ που φτάσαμε ???

Τι ρόλο παίζει ένας φαρμακοποιός σε μια εφημερία αν δεν μπορεί να καλύψει βασικές και θεωρητικά απλές ανάγκες? Πως ξαφνικά γίναμε όμηροι μιας απέλπιδας κατάστασης σχεδόν σε παγκόσμιο επίπεδο και αν τελικά αυτή η ρημάδα η πανδημία μας δίδαξε τίποτα ή όλα όσα ζήσαμε δεν άφησαν κανένα αντίκτυπο στον τρόπο με τον οποίο σκεπτόμαστε και λειτουργούμε.

Σκέφτομαι ότι σήμερα, αύριο και μεθαύριο θα εφημερεύουν συνάδερφοι μου σε όλη την χώρα με αντίστοιχα προβλήματα και ιστορίες και αναρωτιέμαι αν νιώθουν και αυτοί την ίδια ματαίωση και απογοήτευση όταν δεν μπορούν να προσφέρουν σωστά τις υπηρεσίες τους στο κοινό.

Αναρωτιέμαι πως γίνεται μέσα μου αυτά τα περιστατικά να παίρνουν τόσο μεγάλες διαστάσεις και σχεδόν να αφανίζουν από την ψυχή μου όλα τα καλά και σωστά που κάνω καθημερινά για την κοινότητα μου .

Δυστυχώς τα προβλήματα που αντιμετωπίζουμε πλέον στην καθημερινότητα μας όλοι οι λειτουργοί υγείας αν και πολύ πιασάρικα ειδικά για προεκλογική κουβέντα και λύσεις του καφενέ, είναι πολύ πολύπλοκα και σοβαρά και θα πρέπει να αποφασίσουμε σε όλα τα επίπεδα της κοινωνίας και της πολιτείας να τα αντιμετωπίσουμε ως τέτοια. Η επίπτωση τους στους ανθρώπινους πόρους του συστήματος υγείας (από όποιο πόστο και αν το υπηρετούμε) είναι ίσως η πιο δύσκολη και μη εύκολα αντιστρεπτή ζημία που θα υποστούν οι κυβερνήσεις αλλά και οι πολίτες σε βάθος χρόνου.

Εύχομαι ολόψυχα σε όλους όσους βρίσκονται στις επάλξεις αυτές τις δύσκολες ημέρες μακριά από τους αγαπημένους τους και τα σπίτια τους να έχουν κουράγιο και υγεία να συνεχίσουν το σημαντικό έργο που προσφέρουν και να αντιμετωπίσουν όσο λιγότερα περιστατικά που να τους κάνουν να νιώθουν απογοήτευση και ματαίωση .

Και σε όλους τους υπόλοιπους εύχομαι να συνειδητοποιήσετε πόσο τυχεροί είστε που είστε υγιείς και αρτιμελείς εσείς και οι δικοί σας.

Χρόνια καλά σε όλους».

Δυστυχώς αυτός ο αγώνας που κάνει ο κάθε φαρμακοποιός στο φαρμακείο του να εξυπηρετήσει τους πολίτες στο να έχουν το φάρμακό τους την ώρα που το χρειάζονται δεν είναι ευρέως γνωστός – γι’ αυτό και το συγκεκριμένο κείμενο–κατάθεση ψυχής ενός φαρμακοποιού θεωρήσαμε ότι αξίζει να δημοσιευθεί.

Η κατάσταση απαιτεί συνεχή προσπάθεια, συνεχή ενημέρωση για να ξέρει ο καθένας τι ακριβώς συμβαίνει και να έτοιμος να αναλάβει τις ευθύνες του.

Ο κ. Κατσόγιαννης μόλις χθες (19/4/2023) με νέα ανάρτησή του αναφέρεται και πάλι στο θέμα των ελλείψεων και σε ορισμένα από τα συμπεράσματα της έρευνας της PGEU (Pharmaceutical Group of the European Union) η οποία έδειξε ότι το 2022 μεσοσταθμικά οι φαρμακοποιοί των 29 χωρών που συμμετέχουν στην μελέτη ξοδεύουν 6 ώρες και 40 λεπτά την εβδομάδα για να βρουν φάρμακα που βρίσκονται σε έλλειψη ή να δώσουν λύσεις στα προβλήματα που προκύπτουν από αυτά ..

Σχολιάζοντας αναφέρει ο κ. Κατσόγιαννης ότι «Αν δεχτούμε ότι ο μέσος χρόνος εργασίας την εβδομάδα είναι 40 ώρες, οι φαρμακοποιοί της Ευρώπης ξοδεύουν το 16,7% του εργασιακού τους χρόνου ασχολούμενοι με τις ελλείψεις φαρμάκων. Σχεδόν το 1/5 της επαγγελματικής μας απασχόλησης είναι ένα ατέρμονο σαφάρι ελλειπτικών φαρμάκων σε πανευρωπαικό επίπεδο».

Επισήμανε δε ότι «4 από τις 29 χώρες δήλωσαν ότι ανάμεσα στα αποτελέσματα των ελλείψεων φαρμάκων αναφέρονται θάνατοι ασθενών που δεν έλαβαν έγκαιρα την θεραπεία τους».

Δ. Ευγενίδης: Η λίστα των ελλειπτικών είναι πολύ μεγαλύτερη από αυτήν που έχει ανακοινώσει ο ΕΟΦ

Σε ρεπορτάζ στην ΕΤ3 για τις ελλείψεις φαρμάκων ο πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Θεσσαλονίκης ανέφερε ότι «η λίστα που έχει ανακοινώσει ο  ΕΟΦ (Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων) περιλαμβάνει περισσότερα φάρμακα απ’ ό,τι την προηγούμενη φορά αλλά και πάλι αυτή η λίστα δεν είναι η πραγματική. Είναι μία ενδεικτική λίστα. Η πραγματική λίστα είναι πάρα πολύ μεγαλύτερη. Υπολογίζουμε σε πάνω από 600-700 τα φάρμακα τα οποία δημιουργούν πρόβλημα εδώ στη Θεσσαλονίκη.

Προσπαθούμε να τους εξυπηρετήσουμε με βάση τη διαθεσιμότητα των φαρμάκων σε κάποιο γειτονικό φαρμακείο ή σε κάποιο άλλο φαρμακείο για να μπορέσουμε να δανειστούμε κάποιο φάρμακο να εξυπηρετήσουμε τη συγκεκριμένη στιγμή και να το επιστρέψουμε αργότερα».

ΠΦΣ για προβληματική διάθεση αντιδιαβητικού σκευάσματος: Ελέγξτε τους γιατρούς για το ενδεχόμενο έκδοσης ψευδών γνωματεύσεων  

Σε σχέση με το θέμα των ελλείψεων στις 12 Απριλίου, ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος εξέδωσε ανακοίνωση στην οποία αναφέρεται σε προβλήματα σχετικά με τη διάθεση γνωστού ανατιδιαβητικού σκευάσματος σημειώνοντας ότι Το τελευταίο χρονικό διάστημα παρατηρείται το φαινόμενο, οι ποσότητες του εν λόγω φαρμακευτικού σκευάσματος που διακινούνται από την εταιρεία προς τα φαρμακεία να είναι σχεδόν ανύπαρκτες  και δεν επαρκούν για να καλύψουν την ολοένα αυξανόμενη ζήτηση και συνταγογράφησή του.

Και συνεχίζει ότι «Σε τελική ανάλυση, παρά την εφαρμογή των θεραπευτικών πρωτοκόλλων και παρά την ένταξη του συγκεκριμένου σκευάσματος στη λίστα απαγόρευσης των εξαγωγών και την αποκλειστική χορήγησή του μόνο με ηλεκτρονική συνταγή, όλα δείχνουν ότι για τη συγκεκριμένη περίπτωση, τα μέτρα τα οποία έχουν ληφθεί δεν είναι ικανοποιητικά».

Σύμφωνα λοιπόν με τον ΠΦΣ θα πρέπει «να ελεγχθούν περαιτέρω οι ιατροί για το ενδεχόμενο έκδοσης ψευδών γνωματεύσεων, με αποτέλεσμα να παρακάμπτονται τα θεραπευτικά πρωτόκολλα και να μην τηρούνται οι εγκεκριμένες ενδείξεις χορήγησης του φαρμάκου μόνο σε ασθενείς με Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2. Διότι πανθομολογείται ότι συνταγογραφείται τελικά για τον έλεγχο του βάρους, με πολλούς χρήστες του φαρμάκου να το βεβαιώνουν !!

Αυτό επίσης έχει ως αποτέλεσμα, η προοπτική ένταξης νέων ασθενών στη θεραπευτική αγωγή με το εν λόγω σκεύασμα να καθίσταται αβέβαιη και προβληματική, εκεί που πραγματικά υπάρχει ανάγκη βάσει χρήσης θεραπευτικών πρωτοκόλλων».

Ολόκληρη η ανακοίνωση του ΠΦΣ εδώ.