Έρευνα του Πανεπιστημίου του Μάντσεστερ δείχνει μεγάλη μείωση των σφαλμάτων φαρμακευτικής αγωγής από την καλή ψηφιακή επικοινωνία των δύο αυτών ομάδων λειτουργών υγείας - Ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος κυνηγά την πρόσβαση του Έλληνα φαρμακοποιού στο ιστορικό φαρμακοθεραπείας ενός ασθενούς.  

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Μια γρήγορη και αποτελεσματική ψηφιακή μεταφορά πληροφοριών σχετικά με τα φάρμακα των ασθενών μεταξύ φαρμακοποιών και γενικών γιατρών θα είχε ως αποτέλεσμα 40% λιγότερα σφάλματα φαρμακευτικής αγωγής όταν οι άνθρωποι πηγαίνουν ή φεύγουν από το νοσοκομείο, σύμφωνα με ερευνητές στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ.

Η μελέτη που ανατέθηκε από το Εθνικό Σύστημα Υγείας της Αγγλίας (NHS) διαπίστωσε ότι τα σφάλματα θα μειωνόταν από 1,8 εκατομμύρια σε 1,1 εκατομμύρια εάν οι πληροφορίες «μπορούσαν να κοινοποιηθούν πιο εύκολα ηλεκτρονικά», ενώ ο αριθμός των ασθενών που αντιμετώπιζαν σφάλματα θα μειωνόταν από 370.000 σε 220.000.

Η επικεφαλής ερευνήτρια καθηγήτρια Rachel Elliott είπε ότι ένας «αποτελεσματικός τρόπος αποφυγής» σφαλμάτων ήταν η δημιουργία ενός «καλύτερου δυνατού ιστορικού φαρμάκων» από τους φαρμακοποιούς με το να μιλούν στους ασθενείς, τις οικογένειές τους, τους γιατρούς και με το να εξετάζουν τα ιατρικά τους αρχεία. Αυτό, είπε, αποτρέπει πάνω από το 80% των σφαλμάτων φαρμακευτικής αγωγής.

Ωστόσο, επέμεινε ότι «θα ήταν ευκολότερο να βρεθούν οι σωστές πληροφορίες για τα φάρμακα ενός ασθενούς» εάν αυτά τα αρχεία κοινοποιούσαν «πληροφορίες ηλεκτρονικά».

Δώδεκα χιλιάδες λιγότεροι άνθρωποι θα υποστούν βλάβη από τα φάρμακά τους και 14.000 λιγότερες ημέρες θα περνούν στο νοσοκομείο, δημιουργώντας εξοικονόμηση πόρων περίπου 6,6 εκατομμυρίων αγγλικών λιρών (£).

Προηγουμένως είχε υπολογίσει ότι 237 εκατομμύρια λάθη φαρμακευτικής αγωγής συμβαίνουν σε κάποιο σημείο της φαρμακευτικής διαδικασίας στην Αγγλία κάθε χρόνο με κόστος 98 εκατομμύρια £ ετησίως για το NHS. Αυτό οδηγεί σε 181.626 ημέρες νοσηλείας σε κλίνη στο νοσοκομείο και σε 1.708 θανάτους.

Οι ερευνητές εστίασαν σε τέσσερις ρυθμίσεις μεταφοράς, από την πρωτοβάθμια στη δευτεροβάθμια περίθαλψη· από τη δευτεροβάθμια στην πρωτοβάθμια, την μεταφορά από νοσοκομείο σε νοσοκομείο όπου υπάρχει μεταφορά από το ένα σύστημα ηλεκτρονικής συνταγογράφησης στο άλλο. και την ενδονοσοκομειακή μεταφορά.

Χρησιμοποίησαν δημοσιευμένα στοιχεία, συμπεριλαμβανομένων μελετών από το 2000 έως το 2022 από εννέα βάσεις δεδομένων καθώς και πέντε περιοδικά, ενώ τα στοιχεία από ενδιαφερόμενους φορείς και ειδικούς χρησιμοποιήθηκαν επίσης για τον υπολογισμό του επιπολασμού, της βλάβης των ασθενών και του κόστους των σφαλμάτων της φαρμακευτικής αγωγής μετάβασης.

Στη συνέχεια υπολόγισαν πώς τα λάθη, οι αποφευχθείσες ζημιές και το κόστος θα επηρεάζονταν από τα νέα πρότυπα που εισήγαγε το NHS Αγγλίας για να βελτιώσουν τη μεταφορά ψηφιακών πληροφοριών και να κάνουν τα συστήματα πληροφορικής στην υγειονομική περίθαλψη να «μιλούν» μεταξύ τους.

Ανάφερε ότι 31.236 άτομα βιώνουν βλάβη από ένα σφάλμα στη μεταφορά φαρμακευτικής αγωγής σε διάστημα 12 μηνών και το 52% από αυτά έχουν να κάνουν με σφάλματα στην εισαγωγή. Αυτά τα λάθη έχουν ως αποτέλεσμα 36.099 επιπλέον ημέρες ενδονοσοκομειακής περίθαλψης, που κοστίζουν περίπου 17,43 εκατομμύρια £ ετησίως και 44 άνθρωποι υπολογίζεται ότι θα πεθάνουν ως αποτέλεσμα αυτών των λαθών.

«Όταν οι άνθρωποι εισάγονται στο νοσοκομείο ή εξέρχονται από το νοσοκομείο, είναι σημαντικό οι ίδιοι, οι οικογένειές τους και τα άτομα που εμπλέκονται στη φροντίδα τους, να έχουν τις σωστές πληροφορίες για τα φάρμακά τους. Αλλά μερικές φορές μπορεί να λείπουν φάρμακα από τη λίστα, να προστίθενται επιπλέον ή να καταγράφονται λάθος δόσεις», είπε ο καθηγητής Elliott.

«Αυτές οι αποκλίσεις στη φαρμακευτική αγωγή ή τα λάθη της φαρμακευτικής αγωγής σε μεταβατική φάση του ασθενούς από ένα χώρο του συστήματος υγείας σ’ ‘ένα άλλο είναι τόσο κοινά παγκοσμίως στην υγειονομική περίθαλψη, που ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει θέσει ως προτεραιότητα για τις υπηρεσίες υγείας να βρουν τρόπους για να τα μειώσουν».

Αξίζει εδώ να σημειωθεί ότι είναι πάγιο αίτημα των Ελλήνων φαρμακοποιών να έχουν πρόσβαση στον ιατρικό φάκελο του ασθενούς και συγκεκριμένα στα αρχεία εκείνα που έχουν να κάνουν με τη φαρμακευτική του αγωγή.

Μάλιστα, όπως ανέφερε στο DailyPhamaNews o Γενικός Γραμματέας του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου και Πρόεδρος του Φαρμακευτικού Συλλόγου Χανίων κ. Μανώλης Κατσαράκης είναι σημαντικό για τον φαρμακοποιό να γνωρίζει αυτό το κομμάτι του ιατρικού φακέλου ενός ασθενούς. «Σε ό,τι έχει να κάνει με το ιστορικό των εξετάσεων και άλλων παραμέτρων (σ.σ. πέρα από εκείνα τα οποία αφορούν τη χορήγηση φαρμάκου) πιθανότατα δεν μας αφορούν διότι εμείς δεν κάνουμε διάγνωση. Σε ό,τι αφορά όμως τη διαχείριση της φαρμακοθεραπείας είναι σημαντικό να γνωρίζουμε εάν ο πολίτης για παράδειγμα που ήρθε από τον Έβρο στα Χανιά για να κάνει διακοπές παίρνει συγκεκριμένα φαρμακευτικά σκευάσματα, τα οποία εμείς δεν είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε και επομένως δεν έχουμε πλήρη εικόνα για τη φαρμακευτική αγωγή του. Είναι κάτι συνηθισμένο να συμβαίνει με καινούργιους ασθενείς, να μην γνωρίζουμε τι φάρμακα έπαιρνε λ.χ. μέχρι τον προηγούμενο μήνα, και αυτό δημιουργεί πολλές φορές πρόβλημα στα φαρμακεία. Πάγιο αίτημά μας είναι η πρόσβαση στο φάκελο υγείας του ασθενούς, περιορισμένη, σε ό,τι δηλαδή αφορά το ιστορικό της φαρμακοθεραπείας».

Ήδη στην επιστημονική μελέτη που έχει κατατεθεί από τον ΠΦΣ στη Γενική Γραμματεία Δημόσιας Υγείας και ήταν υπόψιν του Υπουργού Υγείας, συνεχίζει ο κ. Κατσαράκης, περιλαμβάνονταν πέντε φαρμακευτικές υπηρεσίες και μέσα σε αυτές «η διαχείριση φαρμακοθεραπείας στοχεύοντας στην βελτίωση της συμμόρφωσης των ασθενών» καθώς και «η συμβολή του φαρμακοποιού στην παρακολούθηση της αποτελεσματικότητας της αντιυπερτασικής αγωγής», που προφανώς έχουν να κάνουν και με την πρόσβαση του φαρμακοποιού στον ατομικό φάκελο υγείας του ασθενούς και συγκεκριμένα τη γνώση του ιστορικού της φαρμακοθεραπείας του.