Μία ιδιαίτερα σημαντική επετειακή εκδήλωση, για τα «90 χρόνια παραγωγής του ελληνικού φαρμάκου», διοργάνωσε η Πανελλήνια Ένωση Φαρμακοβιομηχανίας (ΠΕΦ), την Τρίτη 26 Σεπτεμβρίου 2023, στην οποία συμμετείχαν εκπρόσωποι όλων των ελληνικών εταιρειών φαρμάκου, εκπρόσωποι του επιστημονικού κόσμου, παράγοντες του ελληνικού επιχειρείν και βουλευτές όλων των κομμάτων. Παρών στην εκδήλωση και ο μακαριότατος Αρχιεπίσκοπος Αθηνών και πάσης Ελλάδος Ιερώνυμος.

Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη 

Ο αντιπρόεδρος της ΠΕΦ, Δημήτρης Δέμος, στην ομιλία του, λίγο πριν την απονομή των τιμητικών βραβείων στους πρωτεργάτες της Ελληνικής Φαρμακοβιομηχανίας, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι πρόκειται για μία σημαντική ημέρα όχι μόνο για την Ελληνική φαρμακοβιομηχανία αλλά για την Ελληνική οικονομία γενικότερα. Αναρωτήθηκε πόσοι άλλοι βιομηχανικοί κλάδοι στη χώρα μας μπορούν να κάνουν μία τέτοια γιορτή για 9 δεκαετίες συνεχούς παρουσίας, καθώς πολλοί κλάδοι στην Ελλάδα στις δεκαετίες που πέρασαν δημιουργήθηκαν αναπτύχθηκαν άλλα δυστυχώς χάθηκαν γιατί τους ξεπέρασαν οι νόμοι της αγοράς ή η τεχνολογία.

Αυτό που πρέπει να κρατήσουμε είναι ότι «μπορεί να έχουν περάσει 90 χρόνια αλλά η ελληνική φαρμακοβιομηχανία βρίσκεται σε μία τροχιά ανάπτυξης που όμοιά της δεν έχουμε ξανασυναντήσει στο παρελθόν. τρέχει με ρυθμούς startup για να καλύψει μέσα σε λίγα χρόνια τη δεκαετία της κρίσης αλλά και παράλληλα να εκμεταλλευτεί τις ευκαιρίες που της δίνει η παγκόσμια αγορά», όπως τόνισε χαρακτηριστικά ο κ. Δέμος.

Αναλυτικότερα, αναφέρθηκε στις αλλαγές αντιλήψεων και στρατηγικών, οι οποίες ακολουθούνται σε παγκόσμιο επίπεδο: «Το πρώτο ισχυρό μήνυμα για την αλλαγή στρατηγικής, ήρθε την εποχή του κορονοϊού: η Πανδημία κατέρρευσε τις εφοδιαστικές αλυσίδες και η Ευρώπη βρέθηκε εκτεθειμένη με πολλές και σοβαρές ελλείψεις βασικών φαρμάκων. Τα τελευταία 20 χρόνια, είχε σχεδιαστεί μία πολιτική στην Ευρώπη της υπέρμετρης πριμοδότησης για καινοτόμα φάρμακα και παράλληλα της εξοικονόμησης πόρων μέσω της αγοράς γενοσήμων από Τρίτες χώρες. Η στρατηγική αυτή ουσιαστικά οδήγησε στο να κλείσουν πολλές παραγωγικές μονάδες στην Ευρώπη και να μεταφερθούν σε Τρίτες χώρες, κυρίως στην Ινδία. Ευτυχώς, η Ελλάδα δεν είχε ακολουθήσει αυτό το μοντέλο. Η Ελλάδα έχει ισχυρή παραγωγή και μέσα στην περίοδο της πανδημίας όχι μόνο δεν αντιμετωπίσαμε ελλείψεις φαρμάκων στην Ελλάδα, αλλά υποστηρίξαμε και πάρα πολλά συστήματα υγείας της Ευρώπης. Σήμερα, η στρατηγική αυτή στην Ευρώπη αλλάζει σε ολοένα και πιο συχνές αναφορές από αξιωματούχους της Ευρωπαϊκής Ένωσης γίνεται λόγος για παραγωγική επάρκεια σε φάρμακα εντός Ευρώπης, ενώ έχει μπει σε διαβούλευση και η νέα ευρωπαϊκή φαρμακευτική πολιτική. Ο κεντρικός σχεδιασμός για επιστροφή της παραγωγής γενοσήμων στην Ευρώπη είναι πλέον γεγονός. Πριν από λίγες εβδομάδες, στη Γερμανία ψηφίστηκε νόμος, ο οποίος υποχρεώνει τα ασφαλιστικά ταμεία για συγκεκριμένες κατηγορίες φαρμάκων να αγοράζουν από Ευρωπαίους παραγωγούς το 50%. Αυτό σημαίνει διπλασιασμός έως και τριπλασιασμός του μεγέθους αγοράς που αναλογεί στους Ευρωπαίους παραγωγούς φαρμάκων, μέσα στα επόμενα τρία με πέντε χρόνια. Είναι μία τεράστια ευκαιρία για τη φαρμακοβιομηχανία της χώρας μας. Στην Ελλάδα βρισκόμαστε σε προνομιακή θέση για να κατακτήσουμε αυτά τα νέα μεγέθη που δημιουργούνται.

Ένα δεύτερο ηχηρό μήνυμα για αλλαγή στρατηγικής στην Ευρώπη ήρθε με τον πόλεμο στην Ουκρανία. εκτός από τον αποτροπιασμό μας για το γεγονός η Ευρώπη φάνηκε για άλλη μία φορά ανέτοιμη να αντιμετωπίσει την έλλειψη σε φυσικούς πόρους. Σίγουρα όλοι αντιληφθήκαμε ότι υπήρχε έλλειψη φυσικού αερίου, εκτινάχθηκε το κόστος και είδαμε με ποιες επιπτώσεις.

Το 60% των πρώτων υλών που χρησιμοποιούμε για την κατασκευή φαρμάκων έχει προέλευση από την Κίνα. Η Ευρωπαϊκή Ένωση το έχει ήδη εντοπίσει και βρίσκεται σε σχεδιασμούς για να επαναπατριστούν οι παραγωγοί πρώτων υλών στην Ευρώπη. Υπάρχει η δυνατότητα και η σκέψη να δοθούν υψηλότερες τιμές στα φάρμακα σε όσους παραγωγούς φαρμάκων χρησιμοποιούν τοπικές πρώτες ύλες.

Εμείς στην Ελλάδα τα 10 χρόνια της κρίσης έχουμε μείνει πίσω σε επίπεδο έρευνας και Τεχνολογίας -όπως είναι η βιοτεχνολογία- και επίσης έχουμε μείνει πίσω στην ανάπτυξη και εξέλιξη στελεχών μας καθώς πάρα πολλά ταλέντα μας έφυγαν στο εξωτερικό μέσω του brain drain. Αυτά είναι προβλήματα που είναι πραγματικά σοβαρά και θα πρέπει να αντιμετωπίσουμε».

Μπορεί η ελληνική φαρμακοβιομηχανία αντιμετωπίσει αυτές τις προκλήσεις τις αλλαγές στρατηγικής;

«Η απάντηση είναι ένα ισχυρό ΝΑΙ! και είμαστε υπερήφανοι πού μπορούμε, με την ευκαιρία των 90 χρόνων, να πάμε τη σημαία της Ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας ακόμα πιο μπροστά! Μπορεί σαν χώρα να είμαστε μόνο το 2% του πληθυσμού της Ευρώπης, αλλά κατέχουμε σήμερα το 10% των μονάδων παραγωγής γενοσήμων και οι δυνατότητες και η όρεξη που μας διακατέχει μετά από 8 χρόνια κρίσης είναι πιο δυνατή από ποτέ!

Τα τελευταία τρία χρόνια, μέσα από την πολύ επιτυχημένη συνεργασία κράτους φαρμακοβιομηχανίας μέσω του νόμου εκκαθάρισης του clawback με επενδύσεις, η ελληνική φαρμακοβιομηχανία προχωρά σε επενδύσεις που σε τέτοιο βαθμό δεν είχαν γίνει τα τελευταία 30 χρόνια! Άλλωστε, τα νούμερα μιλάνε από μόνα τους:

• από 72 μονάδες παραγωγής έως το τέλος του 2025 θα έχουμε 107 νέες μονάδες παραγωγής
• από 27 ερευνητικά κέντρα οδηγούμαστε να 41 ερευνητικά κέντρα
• αυξάνοντας με αυτό το τρόπο το αποτύπωμά του κλάδου κατά 35% και
• δημιουργώντας 5μιση χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας.

Σε οικονομικούς όρους, η φαρμακοβιομηχανία από το 2022 έχει προγραμματίσει ήδη επενδύσεις 1,2 δισεκατομμυρίων ευρώ, ενώ με τον νέο κύκλο επενδύσεων που αναμένουμε για τα έτη 2024 2025, αναμένεται το συλλογικό ύψος να ανέλθει στο 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ!».

Ποιοτικά χαρακτηριστικά των επενδύσεων

«Ένα πρώτο πολύ σημαντικό ποιοτικό χαρακτηριστικό είναι το γεωγραφικό αποτύπωμα των επενδύσεων του κλάδου που ουσιαστικά δημιουργούμε σε όλες τις περιφέρειες της Ελλάδας μαζί με τις νέες θέσεις εργασίας.

Τα εργοστάσια που θα υπάρχουν το 2025

Αναμένουμε βιομηχανικές μονάδες να έχουμε από τις Σάπες, τη Χαλκιδική, τη Θεσσαλονίκη και τα Γιάννενα έως τα Τρίκαλα, τη Λαμία, το βόρειο και ανατολικό τομέα της Αττικής, έως την Κόρινθο, την Πάτρα και την Τρίπολη. Η ελληνική φαρμακοβιομηχανία και γενικότερα τα εργοστάσια φαρμάκων θα καλύπτουν όλες τις περιφέρειες της Ελλάδος.

Ένα δεύτερο ποιοτικό χαρακτηριστικό είναι η επένδυση στις πρώτες ύλες των φαρμάκων. Δημιουργείται και αυτός ο κλάδος στην Ελλάδα ώστε να διασφαλίσουμε το μέλλον του κλάδου μας.

Τα 14 νέα ερευνητικά κέντρα που δημιουργούμε, σαφώς ανώτερα και μεγαλύτερα από τα υπάρχοντα, θα χρησιμοποιηθούν και σαν εκκολαπτήριο επιστημονικής προόδου και για τους ερευνητές μας από τα Πανεπιστήμια. Τέλος, παράλληλα ξεκινούμε το ταξίδι μας και στη βιοτεχνολογία με σημαντικές επενδύσεις και σε αυτόν τον τομέα και ευελπιστούμε να δημιουργήσουμε τις προϋποθέσεις για να επιστρέψουν λαμπροί Έλληνες επιστήμονες στη χώρα μας.

Είμαι βέβαιος πως σε δέκα χρόνια από σήμερα, θα γιορτάζουμε τον έναν αιώνα ελληνικής φαρμακοβιομηχανίας και ο κλάδος μας θα είναι στη θέση που μας αξίζει: να είμαστε η φαρμακοβιομηχανία της Ευρώπης!», ήταν το απόλυτα θετικό και αισιόδοξο μήνυμα του αντιπροέδρου της ΠΕΦ.