Είναι ξεκάθαρο από την ενημέρωση αυτή το γιατί το ανώτατο όργανο εκπροσώπησης των φαρμακοποιών στη χώρα μας επιμένει στην απαγόρευση των παράλληλων εξαγωγών των ελλειπτικών φαρμάκων. 

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων έχει πάντα στην κορυφή της ατζέντας του ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος και φροντίζει με κάθε τρόπο να το δείχνει. Έτσι στην καθιερωμένη τακτική –σε εβδομαδιαία βάση-  ενημέρωση που παρέχει προς τους τοπικούς φαρμακευτικούς συλλόγους - μέλη του σχετικά με τα θέματα που έρχονται από το πανευρωπαϊκό όργανο εκπροσώπησης των φαρμακοποιών, την PGEU, αναφέρεται στα νέα μέτρα προσέγγισης ενάντια στις ελλείψεις φαρμάκων στην ΕΕ.

Στο σχετικό κείμενο η ομάδα που ασχολείται με τη σύνταξη του ενημερωτικού αυτού εβδομαδιαίου δελτίου αναφέρει για το συγκεκριμένο θέμα:

«Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε στις 13 Οκτωβρίου μια σειρά ενεργειών για την καλύτερη πρόληψη και τον μετριασμό των κρίσιμων ελλείψεων φαρμάκων στην ΕΕ, για αυτόν και τους επόμενους χειμώνες. Οι πρόσφατες κρίσιμες ελλείψεις, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων αντιβιοτικών τον περασμένο χειμώνα, δείχνουν ότι απαιτείται συνεχής συντονισμένη δράση για να αντιμετωπιστούν οι προκλήσεις του εφοδιασμού και να καταστούν οι αλυσίδες εφοδιασμού φαρμάκων της Ευρώπης πιο ανθεκτικές μακροπρόθεσμα. Οι βασικοί στόχοι της ανακοίνωσης είναι η πρόληψη και ο μετριασμός των κρίσιμων ελλείψεων σε επίπεδο ΕΕ. Δίνει ιδιαίτερη έμφαση στα πιο κρίσιμα φάρμακα, όπως τα αντιβιοτικά, για τα οποία πρέπει να διασφαλίζεται ανά πάσα στιγμή η ασφάλεια του εφοδιασμού στην ΕΕ.

Η παρούσα ανακοίνωση βασίζεται στο έργο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Υγείας, και ιδιαίτερα στην ειδική εντολή του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Φαρμάκων και στην πρόσφατα δημοσιευμένη φαρμακευτική μεταρρύθμιση, μετά από μια ισχυρή έκκληση των κρατών μελών στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο τον περασμένο Ιούνιο, καθώς και από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο».

Έχει σημασία το γεγονός ότι ο ΠΦΣ δίνει μέσα στο σχετικά μικρό σε έκταση κείμενο –σε σχέση με το κείμενο που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή- ιδιαίτερη έμφαση στην ανάγκη συνεχούς συντονισμένης δράσης για την αντιμετώπιση των προκλήσεων εφοδιασμού αλλά και στο ζήτημα της πρόληψης και του μετριασμού των κρίσιμων ελλείψεων, από τους βασικούς στόχους, όπως σημειώνεται από τον ΠΦΣ,  της ανακοίνωσης της PGEU.

Είναι σημαντικό να επισημανθεί αυτό το σημείο καθώς ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχει τεθεί πολλές φορές – και δια στόματος του προέδρου του κ. Απόστολου Βαλτά- υπέρ της επ’ αόριστον απαγόρευσης των παράλληλων εξαγωγών ελλειπτικών για την ελληνική αγορά φαρμάκων, μέτρο που έχει δεχθεί τα πυρά από την πλευρά εκπροσώπων του χονδρεμπορίου φαρμάκων.

Η άρση της επ’ αόριστον απάγορευσης θεωρείται από την πλευρά των φαρμακοποιών κάτι που θα φούντωνε το πρόβλημα το οποίο, ειδικά σε ορισμένες περιόδους του έτους, όπως για παράδειγμα είναι η περίοδος των εορτών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς, γίνεται ιδιαίτερα έντονο.

Δεν είναι τυχαίο ότι στις πιέσεις για άρση της απαγόρευσης των εξαγωγών έχουν τοποθετηθεί πως θα πρέπει να περιμένουμε τουλάχιστον μέχρι την έναρξη λειτουργίας της νέας εφαρμογής που έχει δρομολογήσει το Υπουργείο Υγείας και αναμένεται πλέον πολύ σύντομα να λειτουργήσει. Ο Υπουργός Υγείας κ. Μιχάλης Χρυσοχοΐδης σε πρόσφατη συνέντευξή του στο ραδιόφωνο του ΣΚΑΪ  είπε ότι «Με το app θα λυθεί το θέμα της ενημέρωσης, όχι το θέμα των ελλείψεων». Ωστόσο η ενημέρωση για το ποια φάρμακα είναι ελλειπτικά και ποια όχι είναι κομβικό για το κομμάτι αυτό που έχει να κάνει με το παράλληλο εμπόριο, μία από τις βασικές αιτίες των ελλείψεων φαρμάκων στη χώρα μας.

Τι θέλει η PGEU

Στην ενημέρωσή του ο ΠΦΣ κάνει εκτενή αναφορά στο πως αντιμετώπισαν οι ευρωπαίοι φαρμακοποιοί την ανακοίνωση σχετικά με τη νέα φαρμακευτική πολιτική για τις ελλείψεις φαρμάκων και στο πως βλέπουν ότι θα μπορούσε να αντιμετωπιστεί το θέμα αυτό. «Οι φαρμακοποιοί της ευρωπαϊκής κοινότητας χαιρετίζουν την ανακοίνωση σχετικά με τη νέα φαρμακευτική πολιτική για τις ελλείψεις φαρμάκων, που εγκρίθηκε στις 24 Οκτώβρη από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Η PGEU ζητά εδώ και καιρό τολμηρά και φιλόδοξα μέτρα στην αντιμετώπιση του προβλήματος των ελλείψεων φαρμάκων. Οι πρωτοβουλίες, που περιγράφονται στην ανακοίνωση αισιοδοξούν την αποφυγή μιας ακόμα περιόδου σοβαρών ελλείψεων, όπως αυτή του περασμένου χειμώνα, η οποία θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο όχι μόνο τη δημόσια υγεία αλλά και την εμπιστοσύνη των πολιτών.

Η PGEU υποστηρίζει την έκκληση της Επιτροπής προς τα κράτη μέλη να παρακολουθήσουν και να επιβάλουν τις υποχρεώσεις των εταιρειών να προμηθεύουν την αγορά με επαρκείς ποσότητες φαρμάκων, τη δημιουργία ενός καταλόγου κρίσιμων φαρμάκων και ενός εθελοντικού μηχανισμού αλληλεγγύης. Υποστηρίζει επίσης την αποτελεσματική χρήση των ρυθμιστικών ευελιξιών για τον μετριασμό των ελλείψεων, την ενίσχυση του συντονισμού της ΕΕ, τη βελτίωση των προβλέψεων ζήτησης και προσφοράς καθώς και τα προτεινόμενα μακροπρόθεσμα μέτρα για την ενίσχυση της ασφάλειας του εφοδιασμού.

Όσον αφορά την κοινή στρατηγική προσέγγιση για τη συγκέντρωση αποθεμάτων, θα πρέπει να διασφαλιστεί ότι τα αποθέματα δεν θα είναι σε τέτοιο βαθμό, που να θέτουν σε κίνδυνο τη γενική προσφορά φαρμάκων ούτε θα δημιουργούν περιττά απόβλητα.

Ο Πρόεδρος της PGEU Koen Straetmans δήλωσε: "Χαιρετίζουμε τα βραχυπρόθεσμα και μακροπρόθεσμα μέτρα που προτείνει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή για την αντιμετώπιση των ελλείψεων φαρμάκων. Η ετήσια έρευνα της PGEU επιβεβαιώνει ότι υπάρχουν ελλείψεις σε όλες τις χώρες της ΕΕ σε όλους τους τύπους φαρμάκων, με σημαντικές επιπτώσεις στην υγεία των ασθενών , με σπατάλη πόρων και απογοήτευση του κοινωνικού συνόλου”.

Ο κύριος Straetmans, περιέγραψε τη ζοφερή καθημερινότητα των κοινοτικών φαρμακοποιών της Ευρώπης, που αφιερώνουν ώρες διαχειριζόμενοι τις ελλείψεις και βρίσκουν λύσεις για να εγγυηθούν τη συνέχεια της θεραπείας για τους ασθενείς τους. Συνέχισε, πως χρειάζονται πιο έγκαιρη και αποτελεσματική επικοινωνία για τις ελλείψεις, που θα τους επιτρέψουν να διαχειρίζονται καλύτερα τη φροντίδα των ασθενών. Κατέληξε, συμπερασματικά, πως οι κοινοτικοί φαρμακοποιοί μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην άμβλυνση των ελλείψεων φαρμάκων με κάθε μέσο, μεταξύ άλλων και της σύνθεσης φαρμακευτικών σκευασμάτων, όταν το επιτρέπουν οι εθνικές αρχές».

Στο ενημερωτικό του εβδομαδιαίο δελτίο τέλος ο ΠΦΣ, αναφέρει πως ο Πρόεδρος της PGEU, Koen Straetmans, έδωσε μια συνέντευξη στο πορτογαλικό περιοδικό περιεχομένου Caderno País Positivo, σχετικά με τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν καθημερινά οι ευρωπαίοι φαρμακοποιοί, εξασφαλίζοντας με επιτυχία την καλύτερη δυνατή φαρμακευτική φροντίδα με κέντρο τον ασθενή της κοινότητας.

Φαίνεται λοιπόν από τη συνέντευξη αυτή ότι το θέμα της διαχείρισης των ελλείψεων φαρμάκων είναι πολύ ψηλά στην ατζέντα και για το ευρωπαϊκό όργανο εκπροσώπησης των φαρμακοποιών, αφού όπως αναφέρει το ενημερωτικό δελτίο του ΠΦΣ «Οι προκλήσεις του σύγχρονου φαρμακείου στην Ευρώπη συνοψίζονται σε τρία βασικά σημεία:

1. Την ανασκόπηση της φαρμακευτικής νομοθεσίας
2. Την διαχείριση των ελλείψεων φαρμάκων και ανθρώπινου δυναμικού
3. Την υιοθέτηση νέων φαρμακευτικών υπηρεσιών στα φαρμακεία της κοινότητας

Ψηλά και στην Ατζέντα της Προεδρίας του Βελγίου

Αναφορά στο θέμα των ελλείψεων γίνεται και σ’ ένα ακόμη από τα θέματα που συμπεριέλαβαν οι συντάκτες του ενημερωτικού δελτίου του ΠΦΣ και συγκεκριμένα στο θέμα για τις προτεραιότητες της Προεδρίας του Βελγίου στην Ε.Ε. στον τομέα της υγείας, όπως εκπονήθηκαν από το υπουργείο Υγείας της χώρας αυτής (αναλαμβάνει την προεδρία της ΕΕ για το πρώτο εξάμηνο ΤΟΥ 2024) με επικεφαλής τον Frank Vandenbroucke,  .

Οι προτεραιότητες αυτές είναι:

1.Ανθεκτικότητα της υγείας και των συστημάτων υγείας

2.Υγιείς πληθυσμοί και εργατικό δυναμικό της υγείας

3.Ασφάλεια εφοδιασμού φαρμάκων·

4.Ανεκπλήρωτες ανάγκες στην κοινότητα ( ανάγκη ανάπτυξης φαρμ. υπηρεσιών )

5.Αντιμικροβιακή αντοχή (AMR)

Το έγγραφο απαρριθμεί επίσης νομοθετικά και μη νομοθετικά αρχεία, που αναμένεται να τα δει η προεδρία, η οποία ξεκινά την 1η Ιανουαρίου 2024. Αυτά περιλαμβάνουν το πακέτο φαρμακευτικής νομοθεσίας, τον Ευρωπαϊκό Χώρο Δεδομένων Υγείας, τη νομοθεσία για το αίμα, τους ιστούς και τα κύτταρα, συστάσεις για την απαγόρευση του καπνίσματος, τους καρκίνους, που μπορούν να προληφθούν με εμβόλια(HPV vaccine). Σε διεθνές επίπεδο, το έγγραφο παραθέτει τη συνθήκη για την πανδημία και τις αλλαγές στους Διεθνείς Κανονισμούς Υγείας.Το έγγραφο απαριθμεί ένα προγραμματισμένο άτυπο συμβούλιο υγείας στις 22-23 Απριλίου του επόμενου έτους, ακολουθούμενο από ένα επίσημο συμβούλιο υγείας στις 14 Ιουνίου.

Η υγεία θα είναι επίσης στο επίκεντρο, όσον αφορά τη διεθνή βοήθεια και ανάπτυξη. Σύμφωνα με την βελγική προεδρία θα τεθεί ως προτεραιότητα η έκκληση για υγειονομική δικαιοσύνη, με την κίνηση προς την ισότιμη πρόσβαση στην πρωτοβάθμια φροντίδα υγείας, συμπεριλαμβανομένων των προϊόντων υγείας (τα οποία είναι διαθέσιμα, ποιοτικά, οικονομικά, προσβάσιμα και αποδεκτά).

Αυτή η προτεραιότητα θα αναπτυχθεί σε πέντε «άξονες»:

• ανάπτυξη πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας.
• ενίσχυση της συνεργασίας στον τομέα της υγείας μεταξύ της ΕΕ και της Αφρικανικής Ένωσης·
• καθιστώντας την ισότητα ως «κεντρική αρχή για ένα βιώσιμο οικοσύστημα υγείας»·
• αύξηση της πρόσβασης στην περίθαλψη σεξουαλικής και αναπαραγωγικής υγείας·
• μεταρρύθμιση των πολυμερών επενδυτικών τραπεζών.