O Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος από την πλευρά του θέτει με ανακοίνωσή του το διαχρονικό ερώτημα που πάντα διατυπωνόταν στις περιπτώσεις που γιγαντωνόταν το πρόβλημα των ελλείψεων, το κατά πόσο οι αρμόδιοι φορείς έχουν πράγματι τους μηχανισμούς εκείνους να εποπτεύσουν την αγορά, τονίζοντας ότι «Αν υπάρξουν και πάλι ελλείψεις, θα οφείλονται στην αδυναμία των αρμόδιων φορέων να εποπτεύσουν την αγορά!»

Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Ο Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων «θέτει περιορισμούς όταν κρίνεται απαραίτητο και για όσα φάρμακα κρίνεται απαραίτητο, στις εξαγωγές σκευασμάτων που δεν πρέπει να λείψουν από τους Έλληνες ασθενείς». 

Με αυτή τη φράση το αρμόδιο όργανο της πολιτείας που εποπτεύεται ως φορέας από το Υπουργείο Υγείας, έρχεται ουσιαστικά να καθησυχάσει τις ανησυχίες που έχουν εκφραστεί επίσημα και μέσω ανακοίνωσης από τους φαρμακοποιούς για την πρόσφατη απόφασή του (στις 19 Ιανουαρίου) να άρει την πολύμηνη απαγόρευση εξαγωγών 137 φαρμάκων.

Ο ΕΟΦ λοιπόν έρχεται να αναλάβει όλη την ευθύνη για την κατάσταση στην αγορά διαβεβαιώνοντας ότι «με τα πλέον πρόσφατα δεδομένα που έχει στη διάθεσή του με τη συνεχή και ενδελεχή εποπτεία της αγοράς που ασκεί,  εξέλιπε η ανάγκη προστασίας πολλών από τα σκευάσματα που είχαν συμπεριληφθεί στον προηγούμενο κατάλογο».

Βεβαίως με τον τρόπο διατύπωσης στην ανακοίνωσή του, δηλαδή με τη φράση «θέτει περιορισμούς όταν κρίνεται απαραίτητο» αλλά και με τη φράση «αξίζει να τονιστεί ότι το μέτρο αυτό είναι προσωρινό» (σ.σ. αν κι εδώ επειδή δεν είναι σαφές εάν ως μέτρο λογίζεται η απαγόρευση της άρσης των εξαγωγών ή η άρση της, μπορεί κανείς να υποθέσει ότι ο Οργανισμός θέλει να δείξει ότι δεν είναι στις προθέσεις του να επιβάλει τέτοιες απαγορεύσεις), αφήνει ανοικτό το ενδεχόμενο η άρση της απαγόρευσης των εξαγωγών για τα φάρμακα που βρίσκονταν σε αυτό το καθεστώς να αλλάξει και πάλι –για κάποια τουλάχιστον από αυτά- εφόσον διαπιστωθούν προβλήματα στην αγορά.

Το θέμα είναι από την άλλη τι γίνεται με τους ελέγχους και την παραδειγματική τιμωρία όσων τυχόν εκμεταλλεύονται τα παράθυρα που υπάρχουν για να κερδοσκοπούν αγνοώντας το γεγονός ότι το φάρμακο είναι πάνω απ’ όλα κοινωνικό αγαθό, σημαντικότατο για τη δημόσια υγεία.

Τόσο ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος –με τον πρόεδρο του κ. Απόστολο Βαλτά να έχει βγει πολλές φορές και δια των ΜΜΕ να τονίσει την ανάγκη αυτή – όσο και τοπικοί φαρμακευτικοί σύλλογοι έχουν ζητήσει επανειλημμένα από την πολιτεία να προχωρήσει στην επιβολή της επ’ αόριστον απαγόρευσης εξαγωγών φαρμάκων που αποδεδειγμένα είναι ελλειπτικά και αντί να διακινούνται με βάση τις ανάγκες των πολιτών της χώρας, φεύγουν στο εξωτερικό με σκοπό το κέρδος μέσα από την πώλησή τους σε τιμές υψηλότερες από αυτές τις χαμηλές τιμές που διατίθενται στην ελληνική αγορά.

Οι φωνές αυτές εισακούστηκαν από το Υπουργείο Υγείας και μετά τα μεγάλα προβλήματα που υπήρξαν στο τέλος του 2022 και στις αρχές του 2023 η κατάσταση άρχισε να βελτιώνεται, κάτι που αναγνωρίζει και ο ίδιος ο ΕΟΦ στην ανακοίνωσή του, λέγοντας ότι «ένας τέτοιος κατάλογος ήταν σε ισχύ τους τελευταίους μήνες και συνέβαλε καθοριστικά στην ομαλοποίηση της διαθεσιμότητας φαρμάκων στη χώρα».

Και τώρα; Το DailyPharmaNews μετά την ανακοίνωση που εξέδωσε ο ΕΟΦ για την άρση της επ’ αόριστο απαγόρευσης των εξαγωγών έκανε λόγο για «Στοίχημα με ρίσκο για το Υπουργείο Υγείας» (δες εδώ).

Και βέβαια μετά τους φαρμακοποιούς που εξέφρασαν την ανησυχία τους, έρχονται και οι φαρμακοβιομήχανοι με δική τους ανακοίνωση να πουν ότι «Αν υπάρξουν και πάλι ελλείψεις, θα οφείλονται στην αδυναμία των αρμόδιων φορέων να εποπτεύσουν την αγορά!»

Επομένως η ανησυχία για τον κίνδυνο να υπάρξουν εκ νέου ελλείψεις στην αγορά είναι ορατός, όπως φαίνεται και από τις ανακοινώσεις των φορέων αυτών. Το θέμα είναι πως θα μπει τέλος σε όλο αυτό.

Προφανώς και δεν αρκεί πλέον να ξαναμπούν σε επ’ αόριστον απαγόρευση των εξαγωγών τα φάρμακα που θα παρουσιάσουν και πάλι μεγάλο πρόβλημα ελλείψεων.

Ο ΣΦΕΕ έχει δίκιο σε αυτό που αναφέρει στην ανακοίνωσή του. Και το ερώτημα που θέτει το DailyPharmaNews προς τον ΕΟΦ και την ηγεσία του Υπουργείου Υγείας είναι το εξής: η άρση της απαγόρευσης συνοδεύεται από τον απαιτούμενο αυστηρό έλεγχο ο οποίος θα επιτρέψει, σε περίπτωση που διαπιστωθεί εκ νέου πρόβλημα, να πιαστούν «στα πράσα» όσοι δημιουργήσουν (ή ήδη έχουν μπει στη διαδικασία και το κάνουν) το πρόβλημα στέλνοντας φάρμακα που είναι απαραίτητα για τον πολίτη στη χώρα μας σε άλλες χώρες με σκοπό το κέρδος; Εάν η απάντηση είναι αρνητική τότε υπάρχει σοβαρό ζήτημα καθώς αυτό σημαίνει ότι κάποιοι δεν κάνουν καθόλου καλά τη δουλειά τους επιτρέποντας σε ορισμένους –οι φαρμακοποιοί λένε ότι δεν είναι πολλοί αυτοί και άρα θα έπρεπε να παρακολουθούνται συστηματικά- να πλουτίζουν σε βάρος της ασφάλειας της υγείας ή ακόμη και της ίδιας της ζωής του κόσμου.

Να υπενθυμίσουμε ακόμη ότι ο τέως Πρόεδρος του ΕΟΦ κ. Δημήτρης Φιλίππου είχε πει, όταν ακόμη στη θέση αυτή ότι θα μιλούσε στα ΜΜΕ για τα θέματα του Οργανισμού, κάτι που δεν έγινε ποτέ. Είναι πασιφανές όμως πως υπάρχει ανάγκη συστηματικής ενημέρωσης για ένα διαχρονικό πρόβλημα, για το οποίο όλοι οι εμπλεκόμενοι φορείς επανειλημμένα έχουν θέσει πάρα πολλά ερωτήματα που χρήζουν υπεύθυνων απαντήσεων ενώπιον των ΜΜΕ.

Ας ελπίσουμε ότι ο νέος Πρόεδρος του Οργανισμού κ. Ευάγγελος Μανωλόπουλος που πλέον έχει εικόνα για τα θέματά του, να προχωρήσει σε μία συνέντευξη Τύπου για να ενημερώσει τους δημοσιογράφους και διαμέσου  αυτών και τους πολίτες για το θέμα των ελλείψεων φαρμάκων όπως και για τα άλλα θέματα που έχουν να κάνουν με τη λειτουργία του ΕΟΦ.

Διαβάστε εδώ ολόκληρη την ανακοίνωση του ΕΟΦ.

Διαβάστε παρακάτω την ανακοίνωση του ΣΦΕΕ αναφορικά με την απόφαση του ΕΟΦ για την ανάκληση της απόφασης απαγόρευσης εξαγωγών μεγάλου αριθμού φαρμάκων.

Ο ΣΦΕΕ δηλώνει τα εξής:

• Παρακολουθούμε τις εξελίξεις στην αγορά και βρισκόμαστε σε συνεχή και σταθερή επαφή με τις αρμόδιες υπηρεσίες του Υπουργείου Υγείας και τους Οργανισμούς αναφορικά με τα ζητήματα που πιθανά μπορεί να προκύψουν.
• Προτεραιότητα θα πρέπει να δοθεί στον ομαλό εφοδιασμό της αγοράς σε μοναδικά - κρίσιμα φάρμακα που δεν υπάρχουν ενναλακτικές.
• Επισημαίνουμε για ακόμα μια φορά ότι οι ιδιαίτερα χαμηλές τιμές πολλών φαρμάκων σε συνδυασμό με τις υψηλές επιστροφές στην Ελλάδα, αποτελεί τη βασική αιτία που καταγράφονται ελλείψεις λόγω παράλληλων εξαγωγών ή αποσύρσεων. Η στρέβλωση αυτή θα πρέπει να διορθωθεί σταδιακά, με προτεραιότητα τα μοναδικά-κρίσιμα φάρμακα.
• Ο ΣΦΕΕ και οι εταιρείες μέλη του καταβάλουν προσπάθειες και ενημερώνουν τις Αρχές όταν χρειάζεται, ώστε να εξασφαλίζεται η πρόσβαση των Ελλήνων ασθενών στις απαραίτητες θεραπείες, καθώς η διασφάλιση της Δημόσιας Υγείας αποτελεί ύψιστη προτεραιότητα.
• Το Ηλεκτρονικό Σύστημα Παρακολούθησης Διακίνησης Φαρμάκων ξεκίνησε τη λειτουργία του και ευελπιστούμε πως θα συμβάλλει καθοριστικά στην ουσιαστική επόπτευση της αγοράς. Μένει να φανεί στο προσεχές χρονικό διάστημα αν η πρόσφατη άρση απαγόρευσης εξαγωγών που αποφασίστηκε για πολλά φάρμακα, ήταν μια κίνηση προς τη σωστή κατεύθυνση ή αν θα επιστρέψουμε σε περαιτέρω ένταση των ελλείψεων, ένα γεγονός που, εφόσον συμβεί, θα επιβεβαιώσει την αδυναμία των αρμόδιων φορέων να εποπτεύσουν την αγορά.