Η έγκαιρη ανίχνευση μειώνει την κοστοβόρα αντιμετώπιση

Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου

Σε 0.98 δισ. Ευρώ (ποσό που αντιστοιχεί στο 6,2% των δαπανών για την υγειονομική περίθαλψη) ανήλθε η συνολική δαπάνη για την αντιμετώπιση της οστεοπόρωσης και των συνεπειών της στην Ελλάδα, με το συνολικό αριθμό καταγμάτων εξαιτίας της νόσου να ανέρχονται σε 99.000, αριθμός που αντιστοιχεί σε 272 κατάγματα την ημέρα, ή 11 την ώρα. Τα κατάγματα αυτά έχουν ένα πολύ σημαντικό κοινωνικοοικονομικό κόστος, καθώς σύμφωνα με το Διεθνές Ίδρυμα Οστεοπόρωσης (IOF) και τη μελέτη scope-2021, το άμεσο κόστος των ξαφνικών καταγμάτων ήταν 694.7 εκατ. ευρώ, το συνεχές κόστος από τα κατάγματα των προηγούμενων ετών (δαπάνες μακροχρόνιας αναπηρίας) ήταν 203,5 εκατ. ευρώ και η συνολική φαρμακευτική δαπάνη για την αξιολόγηση και θεραπεία, ήταν ίση με το ποσό των 80,5 εκατ. ευρώ. Η δαπάνη δε των 0.98 δισεκατομμυρίων Ευρώ, αναμένεται να αυξηθεί τα επόμενα χρόνια με τη γήρανση του πληθυσμού παγκοσμίως. Ειδικότερα για την χώρα μας τα κατάγματα ευθραυστότητας, λόγω οστεοπόρωσης, αναμένεται να αυξηθούν κατά 21 % το έτος 2034 σε σχέση με το 2019 πιέζοντας σημαντικά τον προϋπολογισμό της υγειονομικής  περίθαλψης.

Μετά το κάταγμα ισχίου ένας στους δύο ηλικιωμένους δεν θα έχει ανεξάρτητη διαβίωση 

Το μεγαλύτερο κόστος που σχετίζεται με την οστεοπόρωση και τις συνέπειες της, αφορά την αντιμετώπιση των οστεοπορωτικών καταγμάτων του ισχίου. Τα κατάγματα αυτά ευθραστότητας των οστών όπως λέγονται μπορεί να έχουν σημαντικές αρνητικές συνέπειες για τη συνολική υγεία και την ίδια τη ζωή των ηλικιωμένων ατόμων που τα έχουν υποστεί.

Η θνησιμότητα μετά από κάποιο κάταγμα ισχίου σε κάποιο ηλικιωμένο άτομο είναι αυξημένη κατά 20 % για το πρώτο έτος μετά το κάταγμα, ενώ το 50 % των ατόμων αυτών που βρίσκονται στην τρίτη ηλικία θα χρειαστούν κάποιο είδος βοήθειας, δεν θα έχουν δηλαδή ανεξάρτητη διαβίωση, μετά το κάταγμα του ισχίου.

 Η φαρμακευτική δαπάνη η οποία και αυτή προκαλεί ένα σημαντικό κόστος στον προϋπολογισμό για την υγεία, καλύπτεται στην Ελλάδα με μερική αποζημίωση κατά 75 % από το Ασφαλιστικό Σύστημα. Αντίθετα σε 12 από τις 27 χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης, η δαπάνη αυτή καλύπτεται πλήρως. Σύμφωνα με πολλές μελέτες ένα σημαντικό ποσοστό ανδρών και γυναικών με υψηλό κίνδυνο κατάγματος δεν λαμβάνουν θεραπεία για την οστεοπόρωση Και αυτό οι γιατροί το ονομάζουν χάσμα θεραπείας. Είναι ενδεικτικό ότι στην Ελλάδα αυτό το χάσμα παρουσίασε αύξηση της τάξης του 43% από το 2010 έως το 2019, για τις γυναίκες.

Πρόληψη από την παιδική ηλικία και διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής

Η οστεοπόρωση αποτελεί ένα σύγχρονο κοινό πρόβλημα υγείας με μεγάλο κοινωνικοοικονομικό κόστος διεθνώς και ασφαλώς και για την πατρίδα μας με τους περιορισμένους πόρους που μπορεί να διαθέσει για την υγεία. Απαιτείται κινητοποίηση και συντονισμένη δράση του ιατρικού σώματος και όλων των επιστημόνων υγείας, επιμελή σχεδιασμό από μέρους του Εθνικού Συστήματος Υγείας και κατάλληλη πληροφόρηση της κοινής γνώμης ώστε να περιοριστεί τόσο η ίδια η νόσος, όσο και οι αρνητικές επιπτώσεις της, δηλώνει στο DailyPharmaNews ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός, τέως πρόεδρος του Τμήματος ΠΦΥ της Ελληνικής Εταιρείας Χερουργικής Ορθοπεδικής & Τραυματιολογίας, Δρ Αντώνιος Αγγουλές,. «Η πρόληψη αρχίζει από την παιδική και εφηβική ηλικία με το κτίσιμο ενός γερού σκελετού, στον οποίο η φυσιολογική φθορά του χρόνου θα έχει τις μικρότερες συνέπειες. Η κατάλληλη διατροφή και η επαρκής πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης είναι απαραίτητη σε αυτή την κρίσιμη ηλικία της ανάπτυξης του σκελετού, όπως και άσκηση. Αλλά και σε όλη τη διάρκεια της ενήλικης ζωής η διατήρηση υγιεινού τρόπου ζωής με αποφυγή καπνίσματος και κατανάλωσης αλκοόλ, υγιεινή διατροφή και λήψη ικανοποιητικών ποσοτήτων βιταμίνης D καθημερινά και εφαρμογή της άσκησης ως καθημερινό μοντέλο ζωής θα πρέπει να είναι γενική συνείδηση για την πρόληψη της απώλειας οστού και της εγκατάστασης της οστεοπόρωσης».

Η εκπαίδευση στην πρόληψη πτώσεων ηλικιωμένων μπορεί να μειώσει τις δαπάνες

Σύμφωνα με τον γνωστό ορθοπεδικό η έγκαιρη ανίχνευση του πληθυσμού που πάσχει από οστεοπόρωση και η άμεση έναρξη φαρμακευτικής αγωγής, αποτελεί γεγονός επίσης ιδιαίτερης σημασίας αφού θα ελαχιστοποιήσει τις αρνητικές συνέπειες της νόσου και ιδιαίτερα την μεγάλου κόστους αντιμετώπιση των καταγμάτων που συνδυάζονται με την πάθηση. «Για την πρόληψη των καταγμάτων αυτών η ευαισθητοποίηση του κοινού και η εκπαίδευση στην πρόληψη των πτώσεων ιδιαίτερα στα πιο ηλικιωμένα άτομα μπορεί να συνεισφέρει σημαντικά στη μείωση της συχνότητας τους, αλλά και των δαπανών αντιμετώπισης τους».