Αγωνία για τους ασθενείς 

Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου

Προβλήματα στη χορήγηση από τον ΕΟΠΥΥ του βασικού φαρμάκου για χημειοθεραπεία σε εγκεφαλικούς όγκους διαπιστώνονται το τελευταίο διάστημα, δηλώνει στο DailyPharmaNews η πρόεδρος του ΚΕΦΙ Ζωή Γραμματόγλου και εξηγεί. «Τον τελευταίο καιρό γινόμαστε συχνά αποδέκτες της αγωνίας πολλών ασθενών με όγκους εγκεφάλου, σχετικά με τη χορήγηση από τον ΕΟΠΥΥ της ουσίας τεμοζολομίδης, που χρησιμοποιείται στη χημειοθεραπεία και μαζί με την ακτινοβολία, αποτελεί την κύρια θεραπευτική αγωγή για την περίπτωσή τους». Και αυτό, όπως εξηγεί η κ. Γραμαματόγλου, γιατί ενώ μέχρι πρότινος η εξατομικευμένη δόση που ελάμβαναν ήταν με συνδυασμό σκευασμάτων της ίδιας φαρμακευτικής εταιρείας, τώρα στα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ τους λένε ότι λόγω έλλειψης θα πρέπει να συνδυάσουν σκευάσματα από διαφορετικές φαρμακευτικές εταιρείες. «Μάλιστα, οι φαρμακοποιοί του ΕΟΠΥΥ τους λένε ότι δεν ξέρουν αν αυτό είναι σωστό και τους ζητούν να φέρουν βεβαίωση από τον γιατρό τους, ότι αυτό επιτρέπεται, δημιουργώντας τους μεγάλη ανασφάλεια».

Το DailyPharmaNews μετά από αυτή την σοβαρή μαρτυρία της κυρίας Γραμματόγλου απευθύνθηκε στον καθύλην αρμόδιο Ακτινοθεραπευτή Ογκολόγο, και πρώην πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Ακτινοθεραπευτικής Ογκολογίας Γιώργο Πισσάκα, προκειμένου να διευκρινιστεί περαιτέρω το πρόβλημα που έχει ανακύψει.

Η δόση της τεμοζολομίδης υπερδιπλασιάζεται όταν δεν συνδυάζεται με ακτινοβολία 

Η κύρια φαρμακευτική ουσία της χημειοθεραπείας, για όγκους όπως πχ είναι το γλοιοβλάστωμα, που είναι από τους πιο συχνούς, αλλά και από τους πιο δύσκολα αντιμετωπίσιμους, είναι η τεμοζολομίδη, η οποία χορηγείται σε δόσεις που καθορίζονται ανάλογα με το ύψος και το βάρος του/της κάθε ασθενούς, αναφέρει ο κ. Πισσάκας, για να επισημάνει στη συνέχεια ότι η αρχική αντιμετώπισή του γλοιοβλαστώματος, όπου αυτό είναι εφικτό, είναι η χειρουργική επέμβαση. «Είτε προηγηθεί το χειρουργείο, είτε ο όγκος κριθεί από τους νευροχειρουργούς ως μη χειρουργήσιμος, πάντα ακολουθεί ακτινοθεραπεία σε συνδυασμό με χημειοθεραπεία. Αφού τελειώσει η ακτινοβολία που διαρκεί από 20 έως 42 ημέρες, ένα μήνα μετά, η θεραπεία συνεχίζεται για τουλάχιστον ένα 6μηνο με χημειοθεραπεία μόνο.

Η δόση στην αρχική φάση που η τεμοζολομίδη χορηγείται μαζί με την ακτινοθεραπεία συνήθως κυμαίνεται από 120-160 mg τεμοζολομίδης ενώ μετά, που η θεραπεία συνεχίζεται μόνο με χημειοθεραπεία, είναι 2 με 2,5 φορές μεγαλύτερη».

Μάλιστα ο Συντονιστής Διευθυντής του Ακτινοθεραπευτικού Ογκολογικού Τμήματος, στο Νοσοκομείο «Αλεξάνδρα», εξηγεί ότι η τεμοζολομίδη εμπορικά κυκλοφορεί από διάφορες φαρμακευτικές εταιρείες σε σκευάσματα των : 5, 20, 100, 140, 180 και 250 mg. «Έτσι ανάλογα με τη δόση που καθορίζει ο γιατρός γίνεται ένας συνδυασμός, ούτως ώστε το άθροισμα να φτάνει την καθορισμένη δόση. Για παράδειγμα αν η δόση είναι 160 mg θα χορηγηθεί μια κάψουλα των 140 mg και μία των 20 mg ή μία κάψουλα των 100 mg και 3 των 20 mg. Ανάλογα, αν η δόση είναι 325 mg θα χορηγηθούν 3 κάψουλες των 100 mg, μία των 20 και μία των 5 mg. Φυσικά και λογικά ο συνδυασμός αυτός πρέπει να γίνεται με σκευάσματα της ίδιας φαρμακευτικής εταιρείας, όποια και αν είναι αυτή. Και αυτό γιατί κάθε σκεύασμα, εκτός από τη δραστική ουσία, που στην προκειμένη περίπτωση είναι η τεμοζολομίδη, περιέχει και άλλες ουσίες, τα λεγόμενα έκδοχα, τα οποία καθορίζουν τον τρόπο που η δραστική απορροφάται από τον οργανισμό».

Μέχρι τους 2-3 προηγούμενους μήνες, λέει ο ειδικός, οι ασθενείς εύρισκαν τη δόση που είχε καθορίσει ο θεράπων ακτινοθεραπευτής ογκολόγος με συνδυασμό σκευασμάτων της ίδιας φαρμακευτικής εταιρείας.

Ο ΕΟΠΥΥ προτείνει συνδυασμό σκευασμάτων διαφόρων εταιρειών αλλά με την έγκριση του θεράποντος ιατρού

«Άρα τα έκδοχα ήταν τα ίδια. Όμως το τελευταίο διάστημα ο ΕΟΠΥΥ (τα σκευάσματα αυτά χορηγούνται μόνο από τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ και είναι όλα γενόσημα) δεν έχει να χορηγήσει στους ασθενείς τη συνολική δόση από την ίδια φαρμακευτική εταιρεία και προτείνει συνδυασμό από διάφορες εταιρείες. Επειδή όμως δεν γνωρίζουν οι φαρμακοποιοί του ΕΟΠΥΥ ( όπως άλλωστε είναι λογικό, αφού δεν νομίζω ότι υπάρχει ανάλογη εμπειρία παγκοσμίως) πως μπορούν να δράσουν τα διαφορετικά έκδοχα στην απορρόφηση της τεμοζολομίδης και για να μην έχει ο ΕΟΠΥΥ καμμιά ευθύνη, ζητούν από τους θεράποντες γιατρούς να υπογράφουν ότι το επιτρέπουν, αλλιώς δεν χορηγούν τα φάρμακα. Αυτό όπως είναι λογικό δημιουργεί πολύ μεγάλη ανασφάλεια στους ασθενείς» . Μάλιστα ο κ. Πισσάκας διερωτάται , με ποια γνώση φαρμακοκινητικής ( σσ πως απορροφάται το φάρμακο από τον οργανισμό) θα το υπογράψει αυτό ένας γιατρός; «Και αν ο γιατρός μη έχοντας στοιχεία για το πως αλληλοεπιδρούν τα έκδοχα των διαφορετικών σκευασμάτων πει ότι δεν θέλει να πάρει την ευθύνη που θα έπρεπε να αναλάβουν τα φαρμακεία του ΕΟΠΥΥ, μπορεί να αφήσει τον ασθενή του χωρίς θεραπεία για έναν όγκο που η τεμοζολομίδη μαζί με την ακτινοθεραπεία είναι η μοναδική του ελπίδα;». Σύμφωνα με τον διακεκριμένο επιστήμονα σχεδόν όλοι οι γιατροί αναγκάζονται να δώσουν αυτό το χαρτί, προκειμένου οι ασθενείς τους να μην στερηθούν τα οφέλη της θεραπείας.