Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη

Η επί 15 μήνες διακοπή χορήγησης αδειών λειτουργίας σε Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας (Μ.Η.Ν.) μόνο στην Αττική προκαλεί εύλογα ερωτήματα για την στάση της Περιφέρειας Αττικής και αγανάκτηση στα μέλη της Πανελλήνιας Ένωσης Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας (ΠΕΜΗΝ), τα οποία δηλώνουν αποφασισμένα να κινηθούν νομικά για την επίλυση του θέματος, τις επόμενες ημέρες.

Εδώ και δεκαετίες σε όλες τις προηγμένες χώρες, λειτουργούν Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας, στις οποίες διενεργούνται ιατρικές πράξεις και «χειρουργεία ημέρας», για τα οποία δεν απαιτείται νοσηλεία, συμβάλλοντας έτσι καθοριστικά στη γρήγορη και ποιοτική εξυπηρέτηση των ασθενών, με σημαντικά χαμηλότερο κόστος από εκείνο των νοσοκομείων και των ιδιωτικών κλινικών. Το ποσοστό των επεμβάσεων που διαχειρίζονται οι κλινικές ημέρας προς το σύνολο των επεμβάσεων ξεπερνά το 40% σε χώρες όπως η Αυστραλία, η Δανία, η Ολλανδία, η Νορβηγία, η Σουηδία και το Ηνωμένο Βασίλειο και αγγίζει το 88% στον Καναδά.

Αιχμές κατά μεγάλων συμφερόντων

Το ίδιο συμβαίνει και στη χώρα μας, αν και σε περιορισμένη κλίμακα. Πανελλαδικά, λειτουργούν 29 Μονάδες Ημερήσιας Νοσηλείας (ΜΗΝ), οι οποίες έχουν λάβει άδεια λειτουργίας από το 2011 που τέθηκε σε ισχύ η σχετική νομοθεσία. Στην Αττική, μόνον επτά Μ.Η.Ν. λειτουργούν, αυτή τη στιγμή, οι οποίες πρόλαβαν και έλαβαν άδεια, πριν το «ύποπτο πάγωμα», που αφήνει σε εκκρεμότητα άλλες 50 μονάδες, όπως καταγγέλλουν τα μέλη της ΠΕΜΗΝ. Μάλιστα, η πρόσφατη έκδοση αδειών λειτουργίας ΜΗΝ από τις Περιφέρειες Ηπείρου και Δωδεκανήσου εκμηδενίζει τις δικαιολογίες της Περιφέρειας Αττικής για «κενά στη νομοθεσία» και κάνει ακόμα πιο έντονες τις υποψίες του προεδρείου της ΠΕΜΗΝ για «συμφέροντα που εμποδίζουν τη λειτουργία Μ.Η.Ν. στην Αττική, όπου υπάρχουν οι μεγάλες ιδιωτικές μονάδες Υγείας».

Ο πρόεδρος της ΠΕΜΗΝ, Γιώργος Χρονόπουλος, τόνισε ότι οι μονάδες ημερήσιας νοσηλείας πληρούν όλες τις προδιαγραφές ασφάλειας και δεν είναι τυχαίο το ότι δικαιώθηκαν πρόσφατα από το Συμβούλιο της Επικρατείας, όπου είχαν προσφύγει εναντίον τους οι ιδιοκτήτες ιδιωτικών κλινικών. Αναρωτήθηκε, μάλιστα, για ποιο λόγο δεν παρέχονται νέες άδειες, δεδομένου ότι η λειτουργία των Μ.Η.Ν. δεν έχει καμία επίπτωση στα δημόσια οικονομικά και πως οι μονάδες δεν έχουν καν σύμβαση με τον ΕΟΠΥΥ.

Αναφέρθηκε, επίσης, στη δέσμευση του αναπληρωτή υπουργού Υγείας, Παύλου Πολάκη, να επιλύσει το θέμα έως το τέλος του …2015, στην άρνηση της κας Δούρου να τους συναντήσει και έκανε λόγο για «περίεργη» στάση του Κεντρικού Συμβουλίου Υγείας (ΚΕΣΥ), το οποίο εκτιμά πως άδειες πρέπει να δίδονται μόνον σε οφθαλμολογικές μονάδες. Εντελώς διαφορετική είναι η στάση άλλων χωρών, καθώς και των λοιπών Περιφερειών της χώρας, όπου χορηγούνται άδειες για χειρουργικά και λοιπά περιστατικά.

Οι Ιατρικοί Σύλλογοι να δίνουν την άδεια στις Μ.Η.Ν.

Το προεδρείο της ΠΕΜΗΝ τονίζει ότι πρέπει και θα διεκδικήσει το δικαίωμα αδειοδότησης των Μ.Η.Ν. να επιστρέψει στους Ιατρικούς Συλλόγους, όπως ισχύει και για τα ιατρεία και τα διαγνωστικά κέντρα.

Καλύτερες υπηρεσίες στον ασθενή με μικρότερο κόστος

Τα παραπάνω αναφέρθηκαν σε συνέντευξη τύπου της Πανελλήνιας Ένωσης Μονάδων Ημερήσιας Νοσηλείας (ΠΕΜΗΝ), στην οποία επισημάνθηκε, επίσης, από το γεν. γραμματέα της Ένωσης, Απόστολο Μανδρέκα πως η διεθνής εμπειρία δείχνει ότι οι μονάδες αυτές, μειώνουν το κόστος και το χρόνο διαχείρισης των περιστατικών, τη μέση διάρκεια διεξαγωγής της επέμβασης, το ποσοστό εισαγωγής σε νοσοκομείο κατά το μετεγχειρητικό στάδιο και τους δείκτες θνησιμότητας.

Δεδομένου ότι οι δομές αυτές εξειδικεύονται σε συγκεκριμένες επεμβάσεις, παρουσιάζουν σαφή πλεονεκτήματα ως προς την εμπειρία και κατάρτιση του προσωπικού και την καινοτομία ως προς τα ιατροτεχνολογικά μέσα. Το κόστος διενέργειας των συγκεκριμένων επεμβάσεων αυξάνεται κατά 43% σε χειρουργικές και κατά 64% σε ορθοπεδικές κλινικές δημόσιων νοσοκομείων.

 Σχετικά με τα παραπάνω, ο αντιπρόεδρος της ΠΕΜΗΝ, Γιάννης Δατσέρης, υπογράμμισε πως η μεγαλύτερη πηγή εξοικονόμησης παρατηρείται στις οφθαλμολογικές επεμβάσεις, η οποία έχει υπολογιστεί στο 21,2% της συνολικής εξοικονόμησης. Ακολουθούν οι επεμβάσεις του πεπτικού συστήματος (11,8%), των νεοπλασμάτων (9,8%), του γυναικείου αναπαραγωγικού συστήματος (9,6%), η διαχείριση περιστατικών εγκυμοσύνης και λοχείας (9,3%), οι επεμβάσεις του ηπατοχολικού, του παγκρέατος (8,2%) και του ΩΡΛ συστήματος (6,7%).

 Αξίζει να αναφερθεί εδώ, η παρέμβαση του προέδρου του Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου (Π.Ι.Σ.) κ. Μιχαήλ Βλασταράκου, ο οποίος υπεραμύνθηκε της αναγκαιότητας λειτουργίας των Μ.Η.Ν., που θα συμβάλλει στη μείωση των ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων και στην αποσυμφόρηση των Νοσοκομείων. Τόνισε επίσης και την υποχρέωση του ΕΟΠΥΥ να συνάψει συμβάσεις και με τις Μονάδες, δεδομένου ότι «οι ασφαλισμένοι καταβάλλουν μεγάλες εισφορές και τους οφείλεται το δικαίωμα της επιλογής στη θεραπεία τους».

 Στο μεγάλο όφελος από την λειτουργία των Μ.Η.Ν. αναφέρθηκε και ο πρόεδρος του Ιατρικού Συλλόγου Αθήνας (Ι.Σ.Α.), Γιώργος Πατούλης, σημειώνοντας το μικρότερο το κόστος σε σχέση με τη νοσηλεία και την άμεση επιστροφή των ασθενών στο σπίτι τους και στις δραστηριότητές τους. «Στόχος μας είναι και πρέπει να είναι το καλύτερο αποτέλεσμα για του ασθενείς με το μικρότερο κόστος», τόνισε.

Σημαντικές διαπιστώσεις πρόσφατης Μελέτης του ΕΣΔΥ

Πρόσφατη μελέτη που πραγματοποιήθηκε στην Ελλάδα, έδειξε ότι θα μπορούσαν να υπάρξουν σημαντικά οφέλη στον κρατικό προϋπολογισμό, στα Ταμεία, αλλά και στους ίδιους τους ασθενείς από τον θεσμό του «χειρουργείου ημέρας».

 Η μελέτη που διεξήχθη από ομάδα ερευνητών του Τομέα Οικονομικών της Υγείας της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Υγείας (ΕΣΔΥ), έδειξε πως η ετήσια εξοικονόμηση δαπανών μπορεί να φθάσει έως και τα 225 εκατομμύρια ευρώ.

 Σύμφωνα με στοιχεία από τις ΗΠΑ, ο όγκος των επεμβάσεων καταρράκτη που πραγματοποιούνται σε αυτόνομες δομές ημερήσιας νοσηλείας έναντι των εντασσόμενων σε νοσοκομεία δομών ημερήσιας νοσηλείας, αγγίζει σε ποσοστό το 70% του συνόλου των επεμβάσεων καταρράκτη. Σε κάθε επέμβαση αυτού του είδους υπάρχει εξοικονόμηση 633 ευρώ.

 Ο κ. Χρονόπουλος αναρωτήθηκε πως είναι δυνατό η Πολιτεία να θέτει εμπόδια στη λειτουργία ενός τόσο σημαντικού θεσμού, όταν τα στοιχεία δείχνουν πως μπορεί να επιτευχθεί αναμφισβήτητα εξοικονόμησης πόρων με παράλληλη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών.

 Ενδεικτικά ανέφερε πως το νοσοκομειακό κόστος είναι από 17%% έως 70% μικρότερο για τα χειρουργεία ημέρας συγκριτικά με τις αντίστοιχες επεμβάσεις που διεξάγονται με νοσηλεία.

 Μειώνεται, επίσης, στο ελάχιστο η εμφάνιση ενδονοσοκομειακών λοιμώξεων λόγω της μη παραμονής των ασθενών στο χώρο του νοσοκομείου για μεγάλο χρονικό διάστημα. Οι Μ.Η.Ν. συμβάλλουν στην αποσυμφόρηση των νοσοκομείων, ενώ οι ασθενείς επιστρέφουν άμεσα στο σπίτι και στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

 Ευρωπαϊκές μελέτες δείχνουν ποσοστά ικανοποίησης των ασθενών από επέμβαση σε Μ.Η.Ν. τα οποία ξεπερνούν το 90%. Οι συντάκτες των μελετών σημειώνουν πως η μετατόπιση ασθενών υψηλότερου κινδύνου σε αυτόνομες δομές ημερήσιας νοσηλείας δεν συνεπάγεται αύξηση των δυσμενών συνεπειών για την υγεία τους, ούτε αυξάνει την πιθανότητα εισαγωγής τους για νοσηλεία.

 Σημαντικά χαμηλότερο κίνδυνο επιπλοκών καταγράφεται σε περιστατικά που αντιμετωπίστηκαν χειρουργικά σε μονάδες ημερήσιας νοσηλείας (Μ.Η.Ν.) και νοσοκομεία στις ΗΠΑ.

Αυτό προκύπτει από μελέτη σε 129.007 περιστατικά αισθητικών επεμβάσεων, η οποία διενεργήθηκε στις ΗΠΑ από το 2008 έως το 2013 και δημοσιεύτηκε τον περασμένο Αύγουστο στο επιστημονικό περιοδικό “Therapeutic”.

Σύμφωνα με τους συντάκτες της μελέτης, οι επεμβάσεις έχουν σημαντικά υψηλότερες επιπλοκές όταν πραγματοποιούνται σε χειρουργικά κέντρα ή νοσοκομεία, σε σύγκριση με εκείνες που γίνονται σε Μ.Η.Ν. Η διαφορά αποδίδεται σε παράγοντες που σχετίζονται με τις χειρουργικές αίθουσες και το προσωπικό αναισθησίας που δεν είναι τόσο έμπειρο σε θέματα πλαστικών επεμβάσεων ή σε ενδονοσοκομειακές λοιμώξεις.

Οι ειδικοί αναφέρουν πως τις τελευταίες δεκαετίες οι αισθητικές επεμβάσεις αποτελούν πλέον ρουτίνα σε Μ.Η.Ν., με αποτέλεσμα να έχουν σχεδόν τελειοποιηθεί τα μέτρα ασφάλειας για τους ασθενείς.

Άλλες μελέτες που έχουν πραγματοποιηθεί στο ίδιο πεδίο, δείχνουν πως σε εγκαταστάσεις Μ.Η.Ν. ο χειρουργικός κίνδυνος είναι κάτω από 1%. Ενδεικτικό της διαφοράς είναι πως ο κίνδυνος λοίμωξης του τραύματος κυμαίνεται από 0,5% έως 0,6% σε χειρουργικά κέντρα και νοσοκομεία και μόλις σε 0,3% σε μονάδες ημερήσιας νοσηλείας.