Ο γενικός γραμματέας Δημόσιας Υγείας, Γιάννης Μπασκόζος, μιλώντας στο Άτυπο Συμβούλιο Υπουργών Υγείας στη Μάλτα, στις 21 Μαρτίου, κάλεσε σε από κοινού δράσεις τα κράτη – μέλη πάνω στο θέμα της αντιμετώπισης του HIV, ενώ δεν παρέλειψε να αναφερθεί στο Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την αντιμετώπιση του ιού HIV, το οποίο αναπροσαρμόζεται στη χώρα μας, αφού η μείωση εγρήγορσης στην πρόληψη οδήγησε σε επιδημική έξαρση το2011-2012.

Ο ΓΓΔΥ αναφέρθηκε ακόμα στην ανάγκη ορθής καθοδήγησης σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και ανταλλαγής καλών πρακτικών στο πλαίσιο ενός Think Tank, για να υποστηριχτούν οι τοπικές δράσεις και τόνισε τη σημαντική μείωση νέων κρουσμάτων στην Ελλάδα για 4ο διαδοχικό έτος. Τέλος, αναφέρθηκε στη μείωση της δαπάνης των αντιρετροϊκών φαρμάκων, λόγω της λήξη προστασίας της πατέντας δύο εκ των τριών αντιρετροϊκών και κυκλοφορίας γενοσήμων από το καλοκαίρι του 2017, ενώ προέτρεψε στην απόρριψη του αιτήματος της παρασκευάστριας εταιρείας για επέκταση πατέντας αντιρετροϊκού φαρμάκου.

Αναλυτικά η ομιλία του γενικού γραμματέα Δημόσιας Υγείας:

«Ως μία από τις δύο χώρες στις οποίες παρουσιάστηκε επιδημική έξαρση το 2011-2012, διδαχθήκαμε τι μπορεί να συμβεί όταν κάποιος μειώνει την εγρήγορσή του όσον αφορά την πρόληψη, τα προγράμματα μείωσης επιβλαβών συνεπειών και την προσπάθεια για τους στόχους 90-90-90 σχετικά με τον έλεγχο, την πρόσβαση στη θεραπεία και την ποιότητα της φροντίδας», επεσήμανε στην έναρξη της ομιλίας του ο κ. Μπασκόζος.

«Ως εκ τούτου, έχει ήδη εκκινήσει η διαδικασία αναπροσαρμογής του Εθνικού Στρατηγικού Σχεδίου της Ελλάδας εξετάζοντας, μεταξύ άλλων, τις μακροπρόθεσμες εκβάσεις υγείας για την PLHIV, καθώς και τη βελτίωση της απόδοσης του Συστήματος Υγείας για την αντιμετώπιση της αναδυόμενης συννοσηρότητας και προ-υπάρχουσας ενδημικότητας σε αυτόν τον πληθυσμό. Όλα αυτά με έμφαση στην καθολικότητα στην πρόσβαση στην έγκαιρη διάγνωση και αγωγή.

Πιστεύω ότι η Ε.Ε., με Συστάσεις Πολιτικής, και οργανισμοί, όπως το ECDC και το EMCDDA, μέσω τεχνικής βοήθειας, μπορούν να συμβάλλουν στη δυνατότητα ανταπόκρισης στην ασθένεια, η οποία, λόγω του σχετικού στίγματος, μας θέτει ορισμένες φορές ενώπιον μη παραγωγικών αντιπαραθέσεων και στείρας αντίθεσης. Η ορθή καθοδήγηση σε πανευρωπαϊκό επίπεδο και η ανταλλαγή καλών πρακτικών στο πλαίσιο ενός Think Tank, μπορεί να υποστηρίξει το έργο μας σε τοπικό επίπεδο.

Μια πολιτική δήλωση θα πρέπει να θεωρείται επιτακτική ανάγκη. Όπως φαίνεται από την πιο πρόσφατη έκθεση του ECDC, εάν, μετά από 10 συναπτά έτη δεν έχουμε δει μια μείωση των κρουσμάτων του ιού HIV ή μείωση των καθυστερημένων διαγνώσεων σε επίπεδο ΕΕ, δεν δικαιούμαστε να μιλήσουμε για επίτευξη των στόχων μας. Επομένως, θα πρέπει να επικαιροποιήσουμε τη Διακήρυξη του Δουβλίνου και να συμφωνήσουμε στις κρίσιμου χαρακτήρα ενέργειες για επιτάχυνση της απόκρισής μας. Θα πρέπει, επίσης, να διασφαλίσουμε ότι η παρακολούθηση της πορείας μας γίνεται μέσω των κατάλληλων δεικτών.

Είμαι στην ευχάριστη θέση να επιβεβαιώσω ότι πρόκειται για το 4ο διαδοχικό έτος μείωσης των νέων κρουσμάτων στην Ελλάδα. Είναι ενδιαφέρον ότι το 33% αυτών των νέων κρουσμάτων έχουν διαγνωσθεί τα τελευταία δύο χρόνια σε εγκαταστάσεις βασισμένες στην Κοινότητα. Προτείνω ότι θα πρέπει να εξασφαλίσουμε ένα ευνοϊκό ρυθμιστικό πλαίσιο για έλεγχο καθοδηγούμενο από την κοινότητα και βεβαίως αυτοέλεγχο.                                                                                 

Τέλος, θα ήθελα να εξετάσω το ζήτημα της οικονομικής προσιτότητας με μια συγκεκριμένη πρόταση: η κρίσιμη «ραχοκοκαλιά» της θεραπείας του HIV (2 από τα 3 φάρμακα σε συνδυασμό σταθερών δόσεων), που χρησιμοποιούνται σχεδόν σε ποσοστό 80% των ασθενών πανευρωπαϊκά  είναι, ή θα πρέπει να πω ότι ήταν, αναμενόμενο να γίνει γενόσημο το καλοκαίρι του 2017, προσδοκία η οποία θα είχε ως συνέπεια μια σημαντική εξοικονόμηση στο κόστος της αντιρετροϊκής θεραπείας. Πρόκειται για τον ίδιο εξαιρετικά αποτελεσματικό συνδυασμό που χρησιμοποιείται στο πλαίσιο της PrEP.   

Ενώ οι εταιρείες γενοσήμων φαρμάκων έχουν εξασφαλίσει άδειες κυκλοφορίας από τον EMA, η εταιρεία παραγωγής του πρωτοτύπου ζητά ένα «συμπληρωματικό πιστοποιητικό προστασίας» για το συνδυασμό σε ένα χάπι, το οποίο πολλοί εμπειρογνώμονες θεωρούν αμφιλεγόμενο αίτημα ή έχει απορριφθεί από τα τοπικά γραφεία διπλωμάτων ευρεσιτεχνίας σε ορισμένες χώρες (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας). Είμαι σίγουρος ότι η απόσυρση αυτού του αιτήματος μπορεί να γίνει αποδεκτή αν ζητηθεί από σημαντική ομάδα χωρών.

Χώρες με μεγάλο πληθυσμό ασθενών είναι αυτές που θα επωφεληθούν περισσότερο οικονομικά, αλλά η ανάγκη είναι ακόμη μεγαλύτερη για χώρες που αντιμετωπίζουν οικονομικές δυσκολίες, όπως η Ελλάδα ή παρουσιάζουν υψηλό επιπολασμό ή συχνότητα εμφάνισης, και αναμένω με ενδιαφέρον τις κοινές δράσεις μας! 

 Τέλος, η δέσμευσή μας για καθολική πρόσβαση προσφύγων και μεταναστών στο σύστημα υγείας και στην αντιρετροϊκή αγωγή καθιστά ακόμη πιο επιτακτική την ανάγκη για αλληλεγγύη  και κοινές δράσεις των χωρών της Ε.Ε.».