Ο FDA δεσμεύεται για αυστηρότερους ελέγχους στις ομοιοπαθητικές θεραπείες
Από τη Ρούλα Σκουρογιάννη
Ακολουθώντας τα βήματα των αρχών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της Αυστραλίας και του Ηνωμένου Βασιλείου, ο FDA δεσμεύτηκε να εφαρμόσει αυστηρότερους ελέγχους για τις ομοιοπαθητικές θεραπείες σε μια νέα προσέγγιση που βασίζεται σε διαπιστωμένους κινδύνους, όπως ανέφερε η ρυθμιστική αρχή των ΗΠΑ, που ετοιμάζει προς εφαρμογή νέο σχέδιο οδηγιών.
Τα ομοιοπαθητικά φάρμακα επιτρέπεται να διανέμονται χωρίς τη συνήθη διαδικασία έγκρισης που απαιτείται για όλα τα άλλα φάρμακα, δεδομένου ότι ο FDA εξέδωσε ειδική οδηγία το 1988. Από τότε, όμως, η μικρή εναλλακτική τάση της ομοιοπαθητικής έχει αυξηθεί σε μία βιομηχανία αξίας 3 δισεκατομμυρίων δολαρίων, για αυτό και η ρυθμιστική αρχή φαρμάκων της Αμερικής έκρινε αναγκαία μια νέα προσέγγιση.
«Τα τελευταία χρόνια έχουμε δει εκατοντάδες προϊόντα που χαρακτηρίζονται ως ομοιοπαθητικά να κυκλοφορούν στην αγορά για μια μεγάλη γκάμα ασθενειών και καταστάσεων, από το κοινό κρυολόγημα έως τον καρκίνο», σχολίασε ο Επίτροπος του FDA Scott Gottlieb. «Σε πολλές περιπτώσεις, οι άνθρωποι εμπιστεύονται και δίνουν χρήματα για θεραπείες που μπορεί να αποφέρουν ελάχιστα έως καθόλου οφέλη για την καταπολέμηση σοβαρών παθήσεων ή ακόμα χειρότερα, που μπορεί να προκαλέσουν σημαντική και ανεπανόρθωτη βλάβη επειδή τα προϊόντα είναι πρόχειρα παρασκευασμένα ή περιέχουν δραστικά συστατικά που δεν ελέγχονται επαρκώς και οι παρενέργειες διαπιστώνονται στους ασθενείς».
Οι νέες οδηγίες δε θα απαιτούν τις κλασικές εγκρίσεις για τα ομοιοπαθητικά προϊόντα, καθώς ο FDA επισημαίνει ότι κάτι τέτοιο θα ήταν ανέφικτο. Αντί των κλασικών διαδικασιών έγκρισης, η ρυθμιστική θα αυξήσει τον έλεγχο των ομοιοπαθητικών προϊόντων που θα μπορούσαν να παρουσιάσουν πιθανούς κινδύνους για την υγεία. Η απόφαση θεωρείται ότι πάρθηκε με αφορμή σειρά περιστατικών στα τέλη του 2016, όταν ομοιοπαθητικά οδοντικά δισκία και τζελ οδοντοφυΐας που περιείχαν belladonna -μια τοξική ουσία- προκάλεσαν 400 τραυματισμούς και 10 θανάτους παιδιών.
Η πρακτική της ομοιοπαθητικής βασίζεται σε θεωρία που αναπτύχθηκε κυρίως κατά το 18ο αιώνα, υποστηρίζοντας τη θέση ότι ουσίες που προκαλούν συμπτώματα ασθένειας μπορούν να θεραπεύσουν τα ίδια συμπτώματα όταν χορηγούνται σε μικρές δόσεις.
Υπάρχουν δριμείς κατήγοροι της ομοιπαθητικής θεωρίας και πρακτικής, όπως ο Steven Salzberg, μηχανικός βιοϊατρικής στο Πανεπιστήμιο Johns Hopkins στο Μέριλαντ, ο οποίος είναι ένας από τους πολλούς επαγγελματίες της επιστημονικής κοινότητας που διαφωνούν με το κίνημα της ομοιοπαθητικής, χαρακτηρίζοντας την ομοιοπαθητική «απλώς ανόητη από επιστημονική άποψη, περισσότερο σαν θρησκευτική πίστη παρά επιστημονική πεποίθηση», που ισχυρίζεται ότι «θεραπεύει κάθε είδους καταστάσεις -πόνο, κρυολογήματα, άσθμα, δυσπεψία, αρθρίτιδα, ενώ δεν υπάρχει καμιά απόδειξη για αυτό».
Ο κ. Salzberg επιδοκιμάζει την απόφαση του FDA αποκαλώντας την «καταπληκτική», αλλά προειδοποιεί ότι οι κατασκευαστές προϊόντων ομοιοπαθητικής το πιθανότερο είναι να αντιδράσουν έντονα, με πολλούς ψευδείς ισχυρισμούς σε μια προσπάθεια σύγχυσης των καταναλωτών και προστασίας των κερδών τους.
Υπενθυμίζεται, τέλος, ότι τον Ιούλιο του 2017, ο διευθύνων σύμβουλος του NHS, Simon Stevens, χαρακτήρισε την ομοιοπαθητική «στην καλύτερη περίπτωση ένα εικονικό φάρμακο και μια σπατάλη των σπάνιων κονδυλίων του NHS», παράλληλα με την ανακοίνωση οδηγιών για να σταματήσουν οι γιατροί να συνταγογραφούν ομοιοπαθητικά προϊόντα.
