H χειρουργική αντιμετώπιση, η ακτινοθεραπεία και οι στοχεύουσες θεραπείες αποτελούν τις βασικές θεραπευτικές στρατηγικές στην αντιμετώπιση του καρκίνου αλλά η μακροχρόνια επιβίωση και η βελτίωση της ποιότητας ζωής, παραμένουν μη επιτεύξιμοι στόχοι για πολλούς ασθενείς… Αυτό προσπαθούν να ανατρέψουν ερευνητές και φαρμακευτικές εταιρίες παγκοσμίως, έχοντας τα τελευταία χρόνια ως «όχημα» την ανοσο-ογκολογία. Στόχος των φαρμάκων που προκύπτουν από τη νέα αυτή θεραπευτική προσέγγιση δεν είναι να «σκοτώσουν» τα καρκινικά κύτταρα αλλά να ενδυναμώσουν το ανοσοποιητικό σύστημα του ασθενούς ώστε να επιτελέσει εκείνο το σπουδαίο έργο της θεραπείας! 

Το μεταστατικό μελάνωμα, ο καρκίνος του πνεύμονα, ο καρκίνος του νεφρού, το λέμφωμα Hodgkin και οι καρκίνοι του ουροποιητικού, είναι πεδία δόξης λαμπρά για την ανοσοθεραπεία που δείχνει να αλλάζει εντελώς την πρόγνωση και να χαρίζει στους ασθενείς όχι μόνο πολλά αλλά και ποιοτικά χρόνια ζωής.

Ας δούμε γιατί…

Καρκίνος κεφαλής και τραχήλου

Η αναπληρώτρια καθηγήτρια Παθολογίας - Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών, στη Β’ Προπαιδευτική Παθολογική Κλινική Γ.Π.Ν. «Αττικόν», κα Αμάντα Ψυρρή, απαντά στο dailypharmanews για τους καρκίνους κεφαλής – τραχήλου σε σχέση με την ανοσοθεραπεία:

1. Ποια είναι η πρόγνωση του καρκίνου κεφαλής ανάλογα με τη σταδιοποίησή του;

Σε πρώιμα στάδια ο καρκίνος είναι ιάσιμος σε ποσοστό 80-90%. Σε τοπικά προχωρημένα στάδια ο καρκίνος ιάται σε ποσοστό 50-60% στους καρκίνους που σχετίζονται με το κάπνισμα και 80-90% σε καρκίνους που οφείλονται στον ιό των παπιλωμάτων. Πρόσφατα άλλαξε η σταδιοποίηση καρκίνων που οφείλονται στον ιό ώστε να αντικατοπτρίζεται η καλύτερή τους πρόγνωση. Σε ασθενείς με ανεγχείρητες υποτροπές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις, η πρόγνωση είναι φτωχή.

2. Σε ποιες περιπτώσεις συνίσταται ανοσοθεραπεία και τι προσφέρει;

 Σε ασθενείς με ανεγχείρητες υποτροπές ή απομακρυσμένες μεταστάσεις και ανθεκτικότητα στην πλατίνα ενδείκνυται το φάρμακο nivolumab. Η ανοσοθεραπεία  με nivolumab αυξάνει τη συνολική επιβίωση από 16% σε 36% στην τριετία.

3. Προβλέπεται στο άμεσο μέλλον αύξηση του προσδόκιμου ζωής των ασθενών αν υπάρχει διαθέσιμη η ανοσοθεραπεία ή άλλου τύπου φαρμακευτική προσέγγιση; 

Η ανοσοθεραπεία δοκιμάζεται σε κλινικές μελέτες σε ασθενείς με τοπικά προχωρημένο καρκίνο και αναμένεται να βελτιώσει την πρόγνωση.

Καρκίνος του πνεύμονα- ένα βήμα μπροστά στην θεραπεία

Η συνεχιζόμενη μελέτη Φάσης 3 CheckMate -227 εκπλήρωσε  πρόσφατα ένα από τα κύρια καταληκτικά σημεία της, την επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS), με το συνδυασμό του nivolumab με ipilimumab έναντι της χημειοθεραπείας σε πρώτης γραμμής ασθενείς με προχωρημένο μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα. Σε αυτούς τους ασθενείς, οι όγκοι έχουν υψηλό (≥10 μεταλλάξεις/μεγαβάση, mut/mb) φορτίο μεταλλάξεων του όγκου (TMB), ανεξάρτητα από την έκφραση του PD-L1.

Στη μελέτη, το TMB αξιολογήθηκε χρησιμοποιώντας την επικυρωμένη δοκιμασία FoundationOne CDx της Foundation Medicine (Nasdaq: FMI). Επιπλέον, με βάση την ενδιάμεση ανάλυση για τη συνολική επιβίωση (OS), η Επιτροπή Παρακολούθησης Δεδομένων εισηγήθηκε τη συνέχιση της μελέτης.

«Το TMB έχει αναδειχθεί σε σημαντικό βιολογικό δείκτη της δραστικότητας της ανοσοθεραπείας. Για πρώτη φορά, αυτή η μελέτη Φάσης 3 δείχνει ανώτερη PFS με χορήγηση συνδυαστικής ανοσοθεραπείας στην πρώτη γραμμή θεραπείας σε ένα προκαθορισμένο πληθυσμό ασθενών με NSCLC και υψηλό TMB», δήλωσε  ο Matthew D. Hellmann, M.D., ερευνητής της μελέτης και ογκολόγος στο Memorial Sloan Kettering Cancer Center.

Και πρόσθεσε: «Η CheckMate -227 έδειξε ότι το TMB αποτελεί έναν σημαντικό, ανεξάρτητο προβλεπτικό βιολογικό δείκτη, μέσω του οποίου μπορεί να καθοριστεί ένας πληθυσμός ασθενών πρώτης γραμμής με NSCLC που μπορούν να ωφεληθούν από το συνδυασμό του nivolumab με το ipilimumab».

Ο Giovanni Caforio, πρόεδρος και διευθύνων σύμβουλος της Bristol-Myers Squibb, σχολίασε από την πλευρά του, σχετικά με τη μελέτη: «Πιστεύουμε ότι αυτά τα δεδομένα από την CheckMate -227 αποτελούν μία ανακάλυψη στην έρευνα για τον καρκίνο και ένα σημαντικό βήμα προς τα εμπρός στον προσδιορισμό εκείνων των ασθενών πρώτης γραμμής με καρκίνο του πνεύμονα που μπορεί να ωφεληθούν περισσότερο από το συνδυασμό του nivolumab με ipilimumab. Τα αποτελέσματα αυτά αποδεικνύουν τη βαθιά μας κατανόηση της βιολογίας του καρκίνου και των πρωτοποριακών δυνατοτήτων της μεταφραστικής ιατρικής και επιβεβαιώνουν τη δέσμευσή μας για την ανάπτυξη νέων προσεγγίσεων για τους ασθενείς με καρκίνο».

CheckMate -227

Η CheckMate -227 είναι μία ανοιχτή μελέτη Φάσης 3 με περισσότερους από 2.500 τυχαιοποιημένους ασθενείς με ιστολογικούς τύπους εκ μη πλακωδών και εκ πλακωδών κυττάρων, η οποία αξιολογεί σχήματα με βάση το nivolumab έναντι πλατινούχου διπλού χημειοθεραπευτικού συνδυασμού, σε ασθενείς με πρώτης γραμμής προχωρημένο, μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα (NSCLC). Το μεγάλο αυτό πρόγραμμα αποτελείται από τρία μέρη – Τα Μέρη 1α και 1β και το Μέρος 2. Το Μέρος 1α αξιολογεί το nivolumab μαζί με ipilimumab και τη μονοθεραπεία με nivolumab έναντι χημειοθεραπείας σε ασθενείς των οποίων οι όγκοι εκφράζουν το PD-L1. Το Μέρος 1β αξιολογεί το nivolumab μαζί με ipilimumab και το nivolumab μαζί με χημειοθεραπεία, έναντι χημειοθεραπείας σε ασθενείς των οποίων οι όγκοι δεν εκφράζουν το PD-L1. Τα επίπεδα έκφρασης του PD-L1 αξιολογήθηκαν με τη διαγνωστική ανοσοϊστοχημική δοκιμασία 28-8 pharmDx που έχει αναπτυχθεί από την Dako.

Η τελευταία  ανακοίνωση βασίζεται σε μία ανάλυση ασθενών από τα σκέλη του συνδυασμού του nivolumab με ipilimumab και της χημειοθεραπείας σε ολόκληρο το Μέρος 1.

Υπάρχουν δύο κύρια καταληκτικά σημεία στο Μέρος 1, για το συνδυασμό του nivolumab με ipilimumab. Η συνολική επιβίωση (OS) σε ασθενείς με όγκους που εκφράζουν το PD-L1 (που αξιολογήθηκε σε ασθενείς που εντάχθηκαν στο Μέρος 1α) και η επιβίωση χωρίς εξέλιξη της νόσου (PFS) σε ασθενείς με υψηλό φορτίο μεταλλάξεων του όγκου (TMB), ανεξάρτητα από την έκφραση του PD-L1 (που αξιολογήθηκε σε ασθενείς που εντάχθηκαν στα Μέρη 1α και 1β).

Περίπου 45% των ασθενών με αξιολογήσιμο TMB είχαν όγκους που εξέφραζαν υψηλό (≥10 mut/mb) TMB στη μελέτη. Η BMS έχει μία διαρκή συνεργασία με τη Foundation Medicine, την οποία και θα συνεχίσει επιζητώντας ρυθμιστική έγκριση για το FoundationOne CDx ως συνοδευτική διαγνωστική δοκιμασία για την αξιολόγηση του TMB για την πιθανή ένδειξη του nivolumab μαζί με ipilimumab σε πρώτης γραμμής NSCLC. 

Το Μέρος 2 αξιολογεί το nivolumab μαζί με χημειοθεραπεία, έναντι της χημειοθεραπείας, σε έναν ευρύ πληθυσμό με κύριο καταληκτικό σημείο την OS.

Το nivolumab και το ipilimumab χορηγούνται στη μελέτη στις εξής δόσεις: nivolumab: 3 mg/kg κάθε δύο εβδομάδες με χαμηλή δόση ipilimumab (1 mg/kg) κάθε έξι εβδομάδες.  

ΤΙ συμβαίνει:

Με την πάροδο του χρόνου, τα καρκινικά κύτταρα συσσωρεύουν μεταλλάξεις που δεν παρατηρούνται στα φυσιολογικά κύτταρα του οργανισμού. Το φορτίο μεταλλάξεων του όγκου ή TMB, είναι ένας ποσοτικός βιολογικός δείκτης που αντιπροσωπεύει το συνολικό αριθμό μεταλλάξεων που φέρουν τα καρκινικά κύτταρα. Τα καρκινικά κύτταρα με υψηλό TMB έχουν υψηλότερα επίπεδα νεοαντιγόνων, τα οποία πιστεύεται ότι βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει τους όγκους και να υποκινήσει μια αύξηση στα Τ κύτταρα καταπολέμησης του καρκίνου και την εκδήλωση αντινεοπλασματικής ανταπόκρισης. Το TMB είναι ένας τύπος βιολογικού δείκτη που ενδέχεται να βοηθήσει στην πρόβλεψη της πιθανότητας που έχει ένας ασθενής να ανταποκριθεί στις ανοσοθεραπείες.    

Το nivolumab

Το nivolumab είναι ένας αναστολέας του σημείου ελέγχου του ανοσοποιητικού PD-1 (πρωτεΐνη προγραμματισμένου θανάτου-1), ο οποίος είναι μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. Αξιοποιώντας το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου, το nivolumab έχει καταστεί μία σημαντική θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου.

Το πρωτοποριακό παγκόσμιο πρόγραμμα ανάπτυξης του nivolumab βασίζεται στην επιστημονική εξειδίκευση της Bristol-Myers Squibb στο πεδίο της Ανοσο-Ογκολογίας και περιλαμβάνει ένα ευρύ φάσμα κλινικών μελετών σε όλες τις φάσεις, συμπεριλαμβανομένης της Φάσης 3, σε διάφορους τύπους όγκων. Μέχρι σήμερα, στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του nivolumab έχουν ενταχθεί περισσότεροι από 25.000 ασθενείς. Οι μελέτες του nivolumab έχουν συμβάλλει στην εμβάθυνση της γνώσης σχετικά με τον πιθανό ρόλο των βιολογικών δεικτών στη φροντίδα των ασθενών, ιδιαίτερα όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίον οι ασθενείς μπορούν να ωφεληθούν από το nivolumab σε όλο το φάσμα έκφρασης του PD-L1. Τον Ιούλιο του 2014, το nivolumab ήταν ο πρώτος αναστολέας του σημείου ελέγχου του ανοσοποιητικού PD-1 που έλαβε ρυθμιστική έγκριση οπουδήποτε στον κόσμο. Σήμερα το nivolumab είναι εγκεκριμένο σε περισσότερες από 60 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών, της Ευρωπαϊκής Ένωσης και της Ιαπωνίας. Τον Οκτώβριο του 2015, το συνδυαστικό σχήμα του nivolumab με ipilimumab της εταιρείας αποτέλεσε τον πρώτο συνδυασμό στην Ανοσο-Ογκολογία που έλαβε ρυθμιστική έγκριση για την αντιμετώπιση του μεταστατικού μελανώματος και αυτή τη στιγμή διαθέτει έγκριση σε περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Μελάνωμα και καρκίνος πνεύμονα βρήκαν επιτέλους το …φάρμακό τους

Καρκίνοι που «ανθίστανται» σε χημειοθεραπεία, ακτινοβολία και στοχευμένες θεραπείες; Τώρα οι ογκολόγοι έχουν ένα ακόμα όπλο στη φαρέτρα τους για να τους νικήσουν… Όπως δήλωσε σε ενημέρωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου, η καθηγήτρια Παθολογίας Ογκολογίας, Α’ Παθολογική Κλινική, Γ.Ν. «Λαϊκό», κα Έλενα Γκόγκα , «το μεταστατικό μελάνωμα αποτελεί την πιο θανατηφόρο μορφή της νόσου και παρουσιάζεται όταν ο καρκίνος εξαπλωθεί πέραν της επιφάνειας του δέρματος σε άλλα όργανα. Η επίπτωση του μελανώματος αυξάνεται σταθερά τα τελευταία 30 έτη. Το μελάνωμα είναι κυρίως ιάσιμο όταν αντιμετωπιστεί στα πρώιμα στάδια. Ωστόσο, ασθενείς με προχωρημένο μελάνωμα Σταδίου IV ιστορικά έχουν ποσοστό πενταετούς επιβίωσης 15% έως 20% και δεκαετούς επιβίωσης περίπου 10% έως 15%.  Με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας, τα δεδομένα αυτά αλλάζουν. Η πενταετής επιβίωση διαμορφώνεται στο 35-40% με τη μονοθεραπεία anti-PD1 παραγόντων, ενώ συνδυάζοντας ανοσοθεραπευτικούς παράγοντες, σημειώνονται ποσοστά τριετούς επιβίωσης κοντά στο 60%».  Επίσης πρόσθεσε ότι  «πολύ σημαντική πρόοδος έχει σημειωθεί και για τους ασθενείς με εξαιρέσιμο μελάνωμα υψηλού κινδύνου, οι οποίοι  μπορεί να λάβουν επικουρική θεραπεία. Οι εν λόγω ασθενείς, παρά τη χειρουργική παρέμβαση και την πιθανή επικουρική θεραπεία, παρουσιάζουν υποτροπή και εξέλιξη σε μεταστατική νόσο.  Σε διάστημα πέντε ετών, η πλειοψηφία των ασθενών με νόσο Σταδίου IIIb και IIIc (68% και 89%, αντίστοιχα) εμφανίζουν υποτροπή και αποτελούν μια ακάλυπτη ανάγκη. Ωστόσο, πολύ πρόσφατα ανακοινώθηκαν δεδομένα που αναδεικνύουν τη συνεισφορά της ανοσοθεραπείας και σε αυτήν την κατηγορία των ασθενών. Δεδομένα που ανακοινώθηκαν στο ESMO, δείχνουν πως ο αναστολέας του PD-1  βελτιώνει σημαντικά την επιβίωση χωρίς υποτροπή της νόσου, επιδεικνύοντας ανώτερα αποτελέσματα, συμπεριλαμβανομένης της καλύτερης ανοχής, σε σύγκριση με ένα δραστικό φάρμακο ελέγχου, στο πλαίσιο της επικουρικής θεραπείας για το μελάνωμα».

Από την πλευρά του ο καθηγητής Παθολογίας – Ογκολογίας του Πανεπιστημίου Αθηνών & Δ/ντής της Γ. Παθολογικής Κλινικής Γ.Ν.Ν.Θ.Α «Η Σωτηρία», κος Κωνσταντίνος Συρίγος σημείωσε  σχετικά με τον καρκίνο του πνεύμονα ότι  «αποτελεί την πρώτη αιτία θανάτου από καρκίνο παγκοσμίως με μεγάλο ποσοστό των ασθενών να διαγιγνώσκονται σε προχωρημένο στάδιο, αφού η νόσος δεν δίνει συνήθως πρώιμα συμπτώματα. Στην Ελλάδα έχει υπολογισθεί ότι 6.500 άτομα χάνουν κάθε χρόνο τη ζωή τους από αυτή τη μορφή καρκίνου, που σε μεγάλο βαθμό οφείλεται στο κάπνισμα».  Και πρόσθεσε ότι  «είναι σημαντικό ότι  η χώρα μας βρίσκεται στην πρωτοπορία της έρευνας στον καρκίνο του πνεύμονα με τις περισσότερες από τις νεότερες θεραπείες, συμπεριλαμβανομένων των ανοσοθεραπειών, να είναι διαθέσιμες και στην Ελλάδα σε εξειδικευμένα ογκολογικά κέντρα. Ειδικότερα, με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας έχουν σημειωθεί σημαντικές βελτιώσεις τόσο στην επιβίωση ασθενών με καρκίνο του πνεύμονα - με τα ποσοστά να ανέρχονται στο 16-18% στην τριετία - όσο και στην ποιότητα ζωής τους, με διαχειρίσιμο προφίλ ασφάλειας».

12^ος πιο συχνός καρκίνος αυτός του νεφρού παγκοσμίως και 5^ος πιο συχνός, το ουροθηλιακό καρκίνωμα

Και εδώ η ανοσοθεραπεία έρχεται να αλλάξει τα δεδομένα. Οι στοχευμένες θεραπείες βοήθησαν την τελευταία δεκαετία πολύ τους ασθενείς με καρκίνο του νεφρού αλλά είχαν ελάχιστα αποτελέσματα στον πιο συχνό καρκίνο της ουροδόχου κύστεως, το ουροθηλιακό καρκίνωμα. Από το 2016 και μετά όμως, ο μεταστατικός καρκίνος του νεφρού αντιμετωπίζεται με ανοσοθεραπεία αυξάνοντας σημαντικά την επιβίωση των ασθενών.

Ομοίως,  ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών με μεταστατικό καρκίνο ουροθηλίου μπορεί να ωφεληθεί σήμερα από την ανοσοθεραπεία. Και αυτό είναι εξαιρετικά ευοίωνο με δεδομένο ότι μέχρι πρόσφατα οι ασθενείς αυτοί δεν μπορούσαν να βοηθηθούν με κανένα άλλο τρόπο, καθώς η νόσος ακολουθούσε την πορεία της ανεπηρέαστη από τις υπάρχουσες μέχρι τότε θεραπείες.

Ουροθηλιακό καρκίνωμα- Περί τίνος πρόκειται: 

Το τοίχωμα της ουροδόχου κύστεως έχει πολλές στιβάδες. Η εσωτερική στιβάδα ονομάζεται ουροθήλιο ή μεταβατικό επιθήλιο. Εκτός της κύστης το ουροθήλιο επενδύει εσωτερικά επίσης την νεφρική πύελο, τους ουρητήρες και την ουρήθρα, Όπως με όλους τους καρκίνους, η ακριβής αιτιολογία καρκίνου ουροδόχου κύστεως είναι άγνωστη. Παρόλα αυτά, κάποιοι παράγοντες φαίνεται να συμβάλλουν στην ανάπτυξή του.

-Κάπνισμα: 5πλασιάζει τον κίνδυνο ανάπτυξης ΚΚ.

-Χημική επαγγελματική έκθεση: ¼ των περιπτώσεων προϋποθέτει σε έκθεση καρκινογόνων ουσιών στην εργασία (χρωστικές, απορρίμματα, αλουμινοκατασκεύες, κατεργαστίες δερμάτων κλπ). Οι αρυλαμίνες (arylamines) είναι τα πλέον επικίνδυνα χημικά.

-Ακτινοβολία – χημειοθεραπεία: Γυναίκες που υπεβλήθησαν σε ακτινοθεραπεία για καρκίνο τραχήλου μήτρας ή σε χημειοθεραπεία με κυκλοφωσφαμίδη (Cytoxan) έχουν αυξημένο κίνδυνο.

- Παρατεταμένη λοίμωξη της ουροδόχου κύστεως: μπορεί να οδηγήσει σε καρκίνο εκ πλακώδους επιθηλίου.

Το λέμφωμα Hodgkin

Όπως ανέφερε σε ενημέρωση για την Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καρκίνου ο δρ Θεόδωρος Βασιλακόπουλος,  αναπληρωτής καθηγητής Αιματολογίας της Ιατρικής Σχολής Ε.Κ.Π.Α στην Αιματολογική Κλινική του Γ. Ν. «Λαϊκό»,  «το λέμφωμα Hodgkin αποτελεί μια από τις συχνότερες αιματολογικές κακοήθειες με σχετικά χαμηλή, ουδόλως όμως αμελητέα θνητότητα. Περίπου 20%-30% των ασθενών υποτροπιάζουν μετά από τη χημειοθεραπεία πρώτης γραμμής με ή χωρίς ακτινοθεραπεία, οπότε ο θεραπευτικός αλγόριθμος περιλαμβάνει χημειοθεραπεία διάσωσης και ακολούθως μεγαθεραπεία με αυτόλογη μεταμόσχευση αρχέγονων αιμοποιητικών κυττάρων. Δυστυχώς μόνο οι μισοί περίπου από αυτούς τους ασθενείς ιώνται, με τους υπόλοιπους μισούς να απαιτούν περαιτέρω θεραπεία με γενικώς πτωχά αποτελέσματα. Ακριβώς στο σημείο αυτό, η εισαγωγή της ανοσοθεραπείας έναντι των μορίων CD30 και PD-1 έχει δώσει νέα ελπίδα στους ασθενείς με υποτροπιάζον ή ανθεκτικό λέμφωμα Hodgkin μετά την αυτόλογη μεταμόσχευση».

Αναφερόμενος στη χορήγηση των αναστολέων PD1 σε αυτούς τους ασθενείς που έχουν αστοχήσει, τόσο η αυτόλογη μεταμόσχευση όσο και η ανοσοθεραπεία έναντι του CD30,  σχολίασε ότι «τα ποσοστά ελέγχου της νόσου είναι περίπου 70% με τη μέση διάρκεια των υφέσεων να ξεπερνά τους 12-18 μήνες και με συνολική επιβίωση περίπου 90% στους 18 μήνες έναντι περίπου 60% με τις συμβατικές θεραπείες. Είναι μάλιστα εντυπωσιακό ότι πολλοί ασθενείς, στους οποίους το φορτίο της νόσου δεν ελαττώνεται σε ικανό βαθμό, παρουσιάζουν σημαντικό κλινικό όφελος με παρατεταμένη σταθεροποίηση της νόσου και ποιοτική επιβίωση». Κλείνοντας τόνισε ότι «διεξάγονται κλινικές μελέτες για την αξιολόγηση του θεραπευτικού οφέλους των ανοσοθεραπειών και σε πρωιμότερες γραμμές θεραπείας και ιδίως σε νεοδιαγνωσθέντες ασθενείς με λέμφωμα Hodgkin».

Το nivolumab στην Ελλάδα

Το nivolumab είναι προσβάσιμο και από τους ασθενείς στην Ελλάδα για την αντιμετώπιση του μελανώματος ως μονοθεραπεία και σε συνδυασμό με ipilimumab, του μη μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα εκ πλακωδών και εκ μη πλακωδών κυττάρων, του ουροθηλιακού καρκινώματος, του νεφροκυτταρικού καρκίνου, του καρκίνου κεφαλής και τραχήλου και του κλασσικού λεμφώματος Ηodgkin.

Το nivolumab είναι ένας αναστολέας του ανοσολογικού σημείου ελέγχου προγραμματισμένου θανάτου-1 (PD-1), ο οποίος είναι μοναδικά σχεδιασμένος για να αξιοποιεί το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού, ώστε να συμβάλλει στην αποκατάσταση της αντικαρκινικής ανοσολογικής ανταπόκρισης. Αξιοποιώντας το ίδιο το ανοσοποιητικό σύστημα του οργανισμού για την καταπολέμηση του καρκίνου, το nivolumab έχει καταστεί μία καινοτόμος θεραπευτική επιλογή σε πολλαπλούς τύπους καρκίνου.

Μέχρι σήμερα, στο πρόγραμμα κλινικής ανάπτυξης του nivolumab έχουν ενταχθεί περισσότεροι από 25.000 ασθενείς παγκοσμίως ενώ στην Ελλάδα, διεξάγονται σήμερα 19 κλινικές μελέτες σε ένα ευρύ φάσμα συμπαγών και αιματολογικών όγκων ενώ αξίζει να σημειωθεί ότι το nivolumab έχει χορηγηθεί στην Ελλάδα μέσα από προγράμματα παρηγορητικής θεραπείας σε ένα μεγάλο αριθμό ασθενών.

 Μ.Τ.