ΥΓΕΙΑ & ΕΥΕΞΙΑ

Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας: Η εξέλιξη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση πολλών παθήσεων εξασφαλίζουν επιτυχημένη εγκυμοσύνη και γέννηση υγιών παιδιών

Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας: Η εξέλιξη της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και η αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση πολλών παθήσεων εξασφαλίζουν επιτυχημένη εγκυμοσύνη και γέννηση υγιών παιδιών

 

Ρούλα Σκουρογιάννη 

 

Η 15η Ιουνίου έχει καθιερωθεί ως Παγκόσμια Ημέρα Γονιμότητας, αφιερωμένη στην ενημέρωση για την υπογονιμότητα των ζευγαριών, με πρωτοβουλία της Assisted Conception Taskforce (ACT).

 

Η Ελλάδα είναι η 20η χώρα στο κόσμο που συμμετέχει στη δράση της ACT International, της ανεξάρτητης αυτής διεθνούς πρωτοβουλίας, που στόχο έχει, με τη δημιουργία παραρτημάτων σε όλο τον κόσμο, να βοηθά τα υπογόνιμα ζευγάρια.

 

Στην Ελλάδα, η ACT HELLAS δημιουργήθηκε από καταξιωμένους επιστήμονες, με στόχο την υπεύθυνη ενημέρωση και καθοδήγηση των 300.000 υπογόνιμων ζευγαριών που υπάρχουν στη χώρας μας και του ευρύτερου κοινωνικού τους περίγυρου.

 

Το ζήτημα της υπογονιμότητας είναι σοβαρό καθώς, σε παγκόσμιο επίπεδο:

  • 90 εκατομμύρια ζευγάρια αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα σύλληψης
  • Το 85% από τα ζευγάρια αυτά (77 εκατομμύρια), δεν αναζητούν ποτέ βοήθεια για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν
  • Από τα 13 εκατομμύρια ζευγάρια που αναζητούν ιατρική βοήθεια, ποσοστό μικρότερο από το 42%, θα αρχίσει τελικά θεραπεία
  • Συνολικά, μόνο το 6% των ζευγαριών που αντιμετωπίζουν το πρόβλημα έχει την ιατρική βοήθεια που χρειάζεται

 

 

4 δεκαετίες και πάνω από 5 εκατ. παιδιά

 

Σαράντα χρόνια έχουν περάσει από το 1978 και την πρώτη γέννηση παιδιού με εξωσωματική γονιμοποίηση, της Λουίζ Μπράουν, στη Βρετανία, ενώ στη χώρα μας, το πρώτο παιδί με τη μέθοδο της τεχνητής γονιμοποίησης, η Χριστίνα, γεννήθηκε στις 20 Ιανουαρίου του 1982, και ήταν το 13ο «παιδί του σωλήνα» παγκοσμίως. Στις δεκαετίες που μεσολάβησαν υπολογίζεται ότι πάνω από 5 εκατομμύρια παιδιά έχουν έρθει στον κόσμο χάρη σε κάποια μέθοδο υποβοηθούμενης αναπαραγωγής. Κάθε χρόνο, περίπου 250.000 παιδιά παγκοσμίως γεννιούνται με εξωσωματική γονιμοποίηση.

 

Νέες τεχνικές στην εξωσωματική γονιμοποίηση

 

Οι οργανικοί παράγοντες υπογονιμότητας προστίθενται στην επιθυμία των σύγχρονων ζευγαριών να αποκτήσουν παιδιά μετά τα 35 χρόνια της ηλικίας, όταν η αναπαραγωγική ικανότητα έχει αρχίσει και φθίνει. Υπολογίζεται ότι ένα στα έξι ζευγάρια δεν επιτυγχάνει το στόχο αυτό παρά μόνο μετά από ιατρική βοήθεια. Τα τελευταία χρόνια οι εξελίξεις στον τομέα της υποβοηθούμενης αναπαραγωγής είναι ραγδαίες, με αποτέλεσμα η εξωσωματική γονιμοποίηση να θεωρείται πλέον εύκολη, επιτυχημένη και ασφαλής μέθοδος τεκνοποίησης όχι μόνο για τη γυναίκα που υποβάλλεται σε θεραπεία αλλά και για το παιδί που θα γεννηθεί.

 

«Είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι σήμερα μπορούμε πλέον να εξασφαλίσουμε ότι κάθε γυναίκα μπορεί να γίνει μητέρα, ανεξαρτήτως του προβλήματος που αντιμετωπίζει ή ανεξάρτητα από την ηλικία της, αφού για κάθε πρόβλημα η Επιστήμη έχει να δώσει την κατάλληλη λύση», αναφέρει χαρακτηριστικά ο Δρ. Ιωάννης Ζερβομανωλάκης, Μαιευτήρας-Χειρουργός Γυναικολόγος.

 

Χάρη στην ιατρική και τεχνολογική εξέλιξη μιλάμε πλέον για ποσοστά εγκυμοσύνης πάνω από 50% σε ορισμένες περιπτώσεις.

Διαδικασία ενίσχυσης των ωαρίων, μικρογονιμοποίηση, καλλιέργεια των εμβρύων, παρακολούθηση των εμβρύων, κατάψυξη ωαρίων είναι μερικές από τις σύγχρονες μεθόδους υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και διατήρησης της γονιμότητας, που μαζί με την καλή ψυχολογική κατάσταση του ζευγαριού και τη στενή συνεργασία με το γιατρό και την ομάδα του συμβάλλουν ώστε το όνειρο απόκτησης παιδιών μπορεί να γίνει, σύντομα, πραγματικότητα.

 

Η ιατρική εξέλιξη σύμμαχος στα άτομα αναπαραγωγικής ηλικίας που πάσχουν από χρόνια νοσήματα

 

Πολλά αυτοάνοσα ή χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα προσβάλλουν κυρίως άτομα της αναπαραγωγικής ηλικίας, οδηγώντας τα στην απόφαση να μην αποκτήσουν παιδιά, λόγω άγνοιας για τις συνέπειες ή λόγω φόβου διακοπής της θεραπείας τους.

Προς την κατεύθυνση της αντιμετώπισης των φαινομένων αυτών, ξεκίνησε πρόσφατα η εκστρατεία «Προορισμός Μητρότητα» με στόχο να βοηθήσει στη διαχείριση ορισμένων από τις ανησυχίες και τις δυσκολίες με τις οποίες έρχονται αντιμέτωπες οι γυναίκες με χρόνιες φλεγμονώδεις ρευματικές νόσους όσον αφορά την αναπαραγωγική υγεία. Με έγκυρη ενημέρωση και συμβουλευτική για κάθε στάδιο του ταξιδιού της αναπαραγωγής, πριν και κατά τη διάρκεια της κύησης και κατά τον θηλασμό, καθώς και με έναν οδηγό ειδικά για γυναίκες, θα τους επιτρέψει να αισθανθούν καλύτερα προετοιμασμένες στις συζητήσεις με τον ιατρό τους σχετικά με την ολοκληρωμένη θεραπεία και τον οικογενειακό προγραμματισμό.

 

Η διακοπή της θεραπείας κατά την κύηση δεν αποτελεί πάντα την καλύτερη λύση

«Ο επαρκής έλεγχος της φλεγμονώδους ρευματικής νόσου αυξάνει σημαντικά τις πιθανότητες επίτευξης κύησης. Επίσης, η προσεκτική αντιμετώπιση της νόσου κατά τη διάρκεια της κύησης και του θηλασμού είναι σημαντική για τη διασφάλιση των βέλτιστων εκβάσεων για τη μητέρα και το νεογνό», δήλωσε ο κ. Δημήτριος Μπούμπας, Καθηγητής Ρευματολογίας, Διευθυντής της Δ’ Πανεπιστημιακής Παθολογικής Κλινικής του Νοσοκομείου «Αττικόν». 

 

Αποτελεσματικότερα και ασφαλέστερα φάρμακα – στενότερη συνεργασία μεταξύ των γιατρών των εμπλεκόμενων ειδικοτήτων

Η ιατρική εξέλιξη δε βοηθά μόνο γυναίκες με ρευματικές νόσους να αποκτήσουν παιδί. Νεαρές γυναίκες, πάσχουσες από άλλα σοβαρά νοσήματα (ή με πάσχοντα σύντροφο), όπως η Πολλαπλή Σκλήρυνση, έχουν πλέον σύμμαχό τους την επιστήμη στην απόκτηση παιδιού χωρίς επιδείνωση της κατάστασης της υγείας τους από τη διακοπή της θεραπείας και χωρίς κινδύνους για την ανάπτυξη του βρέφους που κυοφορούν από την ύπαρξη χημικών στον οργανισμό.

 

Υπάρχουν, πια, αρκετά ασφαλή φάρμακα που επιτρέπουν τη συνέχιση της αγωγής (εφόσον είναι απαραίτητη για τη μητέρα) καθόλη τη διάρκεια της κύηση (και στους τελευταίους μήνες) και κατά τη γαλουχία, καθώς είτε δεν περνούν στον πλακούντα ή είναι απόλυτα ασφαλή. Επίσης, πολλά εύκολα και απόλυτα φιλικά στον πάσχοντα θεραπευτικά σχήματα (όπως στην ΠΣ) επιτρέπουν την πραγματοποίηση του οικογενειακού προγραμματισμού του ζευγαριού, όντας ελεύθερο αγωγής για αρκετό χρονικό διάστημα.

 

Προσθέτοντας σε αυτά και τη στενότερη, καλύτερη και αποτελεσματικότερη συνεργασία μεταξύ των γιατρών των εμπλεκόμενων ειδικοτήτων (γυναικολόγου, παθολόγου, ρευματολόγου, νευρολόγου κλπ) ανάλογα με την περίπτωση ο δρόμος για τη δημιουργία οικογένειας γίνεται ολοένα και πιο προσιτός.