Από τον Χαράλαμπο Πετρόχειλο

Νοέμβριος 2016. Λέσβος. Εκστρατεία ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης για την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών από τον τοπικό Φαρμακευτικό Σύλλογο με αφορμή την «Ευρωπαϊκή Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τα Αντιβιοτικά» (ΕAAD), που λαμβάνει χώρα κάθε χρόνο στις 18 Νοεμβρίου και στόχο έχει να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί το κοινό αναφορικά με την απειλή που αποτελεί για την δημόσια υγεία η μικροβιακή αντοχή καθώς και με την ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών.

Γιατί χρειάζεται να κάνουμε αυτό το μικρό ταξίδι στο χώρο και στο χρόνο σήμερα 24 Αυγούστου του 2018, σχεδόν δύο χρόνια μετά;

Γιατί απλούστατα ψάχνοντας τις δράσεις τις οποίες περιελάμβανε αυτή η εκστρατεία βρίσκει κανείς κάτι το οποίο αποτελεί την καλύτερη απάντηση στα όσα ακολούθησαν της ανάρτησης από τον πρόεδρο του ΦΣ Αττικής κ. Κώστα Λουράντο στον προσωπικό του λογαριασμό στο facebook περιστατικού που συνέβη στο φαρμακείο του που αφορούσε, όπως ο ίδιος ανέφερε την «προσπάθεια ενός ιατρού να επιβάλει μέσω ... ραβασακίου (!!!) την επιθυμία του να χορηγήσει ο φαρμακοποιός το γενόσημο της επιλογής του στον ασθενή-πελάτη του».  Αυτή η ανάρτηση προξένησε αντιδράσεις από την πλευρά των γιατρών και μεταξύ άλλων άνοιξε και την κουβέντα για τη χορήγηση αντιβιοτικών χωρίς ιατρική συνταγή.

Γιατί λοιπόν η εκστρατεία αυτή του ΦΣ Λέσβου μπορεί να είναι χρήσιμη ως απάντηση στη χρόνια αντιπαράθεση μεταξύ ιατρών και φαρμακοποιών γι’ αυτά τα θέματα;

Καταρχήν τα προβλήματα δεν πρέπει να κρύβονται κάτω από το χαλί αλλά να επιλύονται. Ο καλύτερος ωστόσο τρόπος είναι να έρχονται στην επιφάνεια με διάθεση να συζητηθούν, ώριμα μέσα από θεσμικές διαδικασίες με την κοινωνία (πολίτες/ασθενείς, δημοσιογράφους) παρούσα.

Στο πλαίσιο της εκστρατείας λοιπόν του ΦΣ Λέσβου υπήρχε και μία συνέντευξη Τύπου για το σοβαρότατο αυτό ζήτημα δημόσιας υγείας, όπου παρευρίσκονταν από κοινού φαρμακοποιοί και ιατροί.

Δυστυχώς αυτό δεν έχει συμβεί ποτέ τα τελευταία χρόνια στις κεντρικές συνεντεύξεις Τύπου που γίνονται στην Αθήνα γι’ αυτό το ζήτημα. Δεν έχουν εμφανιστεί ιατροί και φαρμακοποιοί να κάθονται δίπλα – δίπλα για να μιλήσουν σοβαρά και να εκφράσουν τα παράπονά τους για τη συνεργασία τους και για το πώς αυτή μπορεί να βελτιωθεί προς όφελος του πολίτη.

Το DailyPharmaNews μίλησε με τον πρόεδρο του ΦΣ Λέσβου και Αντιπρόεδρο του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολο Βαλτά για το θέμα ζητώντας του να καταθέσει την εμπειρία του γι αυτήν τη συνεργασία.

 Ο κ. Βαλτάς εξήγησε ότι η συγκεκριμένη συνεργασία ήταν μέρος μίας γενικότερης μακρόχρονης συνεργασίας ανάμεσα στον Φαρμακευτικό και τον Ιατρικό Σύλλογο Λέσβου. «Πραγματοποιούμε από κοινού επιστημονικές εκδηλώσεις για πολλά θέματα, όπως για παράδειγμα, τον Σακχαρώδη Διαβήτη, τα Ναρκωτικά κτλ. Υπάρχει μία κουλτούρα συνεργασίας χρόνων». Και μάλιστα η συνεργασία αυτή δεν περιορίζεται μόνο στην υλοποίηση επιστημονικών εκδηλώσεων και ενημερωτικών εκστρατειών. «Τα δύο Διοικητικά Συμβούλια αντιμετωπίζουμε και θέματα που αφορούν παραβατικές συμπεριφορές ιατρών ή φαρμακοποιών. Από κοινού τις αντιμετωπίζουμε. Καταλαβαίνετε λοιπόν ότι για μας ήταν αυτονόητη η συνεργασία και στο ζήτημα της ευαισθητοποίησης για του κοινού για το θέμα της αλόγιστης χρήσης των αντιβιοτικών που αποτελεί ένα από τα σοβαρότερα παγκόσμια προβλήματα υγείας. Η συνεργασία λοιπόν ήταν για εμάς κάτι πολύ εύκολο, αυτονόητο. Μαζί βγήκαμε στη συνέντευξη Τύπου, μαζί μοιράσαμε φυλλάδια, μαζί αναρτήσαμε την αφίσα και το σποτ της εκστρατείας».

Η άποψη του κ. Βαλτά είναι πως «δεν είναι δυνατό να υπάρχουν αντιπαραθέσεις μεταξύ των δύο μεγάλων επιστημονικών συλλόγων, του φαρμακευτικού και του ιατρικού. Από κοινού πρέπει να αντιμετωπίζουμε τα προβλήματα. Είναι λάθος αυτά τα προβλήματα να τα βγάζουμε προς τα έξω χωρίς προηγουμένως να τα έχουμε αντιμετωπίσει από κοινού με διάλογο». Αντίθετα, όπως τονίζει «η συνεργασία ανάμεσα σε ιατρούς και φαρμακοποιούς και όχι μόνο σε ανώτατο επίπεδο αλλά και σε τοπικό μπορεί να λύσει προβλήματα. Οποιοδήποτε πρόβλημα το οποίο βλέπετε να εμφανίζεται στο διαδίκτυο. Δεν είναι δυνατόν τέτοια θέματα να αναδεικνύονται με αυτόν τον τρόπο, εάν προηγουμένως δεν έχουν λυθεί στη βάση. Και η βάση είναι οι Σύλλογοι».   

Στη Λέσβο πάντως, όπως σημειώνει ο Αντιπρόεδρος του ΠΦΣ και πρόεδρος του τοπικού Συλλόγου οι φαρμακοποιοί εδώ και χρόνια έχουν μία φιλοσοφία ότι δεν δίνουν αντιβιοτικά με κανέναν τρόπο ελεύθερα, επειδή τα ζητά ο ασθενής»

Ανάλογη είναι η στάση των φαρμακοποιών και στην υπόλοιπη Ελλάδα, όπως εκτιμά. Οι φαρμακοποιοί είναι ευαισθητοποιημένοι για το ζήτημα αυτό. «Κάποια στιγμή, όταν ξεκίνησε μία τέτοια εκστρατεία ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος βγάζοντας μία αφίσα και δίνοντας τη δυνατότητα στους τοπικούς Φαρμακευτικούς Συλλόγους να μπορέσουν να κάνουν από μόνοι τους ενέργειες σε τοπικό επίπεδο υπήρξαν και άλλοι Σύλλογοι που ενεργοποιήθηκαν και μάλιστα ορισμένοι πρωτοτύπησαν. Να αναφέρω ότι ο Φαρμακευτικός Σύλλογος Ροδόπης κατάφερε κάτι που δεν το έχει κάνει άλλος Φαρμακευτικός Σύλλογος. Έφερε το θέμα και πήρε άδεια από τις αρμόδιες αρχές και μπήκε στα σχολεία, ευαισθητοποίησε τους μαθητές των δημοτικών και των γυμνασίων της περιοχής στο ζήτημα της χρήσης των αντιβιοτικών. Αυτό είναι πολύ σημαντικό καθώς η γενιά μας δεν γαλουχήθηκε στη λογική ότι δεν μπορώ να πάω στο φαρμακείο και για “ψύλλου πήδημα” να απαιτήσω από τον φαρμακοποιό να μου δώσει αντιβιοτικό για μία απλή ίωση και να πρέπει ο φαρμακοποιός να τον πείσει ότι δεν πρέπει να το πάρει. Γιατί αυτό γίνεται. Ο φαρμακοποιός αρνείται. Αυτό που πρέπει να κάνει η πολιτεία είναι να εκπαιδεύσει τη νέα γενιά στο να συνειδητοποιήσει ότι δεν πρέπει να πηγαίνει στο φαρμακείο να ζητάει αντιβιοτικό. Πρέπει να δημιουργήσουμε στη νέα γενιά τη γνώση και την κουλτούρα ότι το αντιβιοτικό είναι κάτι το οποίο δίνεται σε ειδικές περιπτώσεις μόνο με ιατρική συνταγή. Εδώ αντίθετα έχουμε περιστατικά ασθενών που απαιτούν από το γιατρό να τους χορηγήσει αντιβίωση».