Το 1/3 των ασθενών δεν ανταποκρίνεται στην αρχική θεραπεία, ενώ εκτιμάται ότι απαιτούνται 2.6 δοκιμές μέχρι να βρεθεί η κατάλληλη αντικαταθλιπτική αγωγή.
Η Πανελλήνια Ομοσπονδία Συλλόγων Οργανώσεων για την Ψυχική Υγεία (ΠΟΣΟΨΥ) στο πλαίσιο της συνεχιζόμενης εκπαίδευσης, διοργάνωσε συνάντηση εργασίας για μέλη έξι Συλλόγων μελών της στη Βόρειο Ελλάδα (ΣΟΦΨΥ Ν.Ιωαννίνων, ΣΟΦΨΥ Ν.Ημαθίας, ΣΟΨΥ Ν.Θεσσαλονίκης, ΣΟΦΨΥ Ν.Χαλκιδικής, ΣΟΦΨΥ Ν.Σερρών, ΣΟΦΨΥ Ν.Έβρου), με θέμα το ρόλο της φαρμακογενετικής ως εργαλείο του θεράποντα ιατρού κατά την επιλογή της πλέον εξατομικευμένης φαρμακευτικής αγωγής για τον ασθενείς με ψυχικά νοσήματα. Ειδική αναφορά έγινε στον αυξανόμενο ρυθμό εμφάνισης της κατάθλιψης και τις επιπτώσεις στην υγεία και την ποιότητα ζωής των ασθενών και των φροντιστών τους.
Τα ανησυχητικά νούμερα της κατάθλιψης
Σήμερα, περισσότεροι από 310 εκατομμύρια άνθρωποι επιβαρύνονται καταλυτικά από την κατάθλιψη παγκοσμίως, ενώ στην Ελλάδα εκτιμάται ότι πάνω από 600.000 ασθενείς επιβαρύνονται από την ολοένα και συχνότερα εμφανιζόμενη πάθηση, ανέφερε ο Ψυχίατρος – Ψυχοθεραπευτής Πέτρος Φωτιάδης. Υπογράμμισε δε ότι, παρά την πρόοδο των νευροεπιστημών, τη γενναία επένδυση στην έρευνα και την ανάπτυξη πολλών αντικαταθλιπτικών φαρμάκων, το 1/3 των ασθενών δεν ανταποκρίνεται στην αρχική θεραπεία, ενώ εκτιμάται ότι κατά μέσο όρο απαιτούνται 2.6 δοκιμές μέχρι να βρεθεί η κατάλληλη αντικαταθλιπτική αγωγή με την μέθοδο «δοκιμή -λάθος -αλλαγή» και επιβάρυνση της υγείας των ασθενών και των υποστηρικτικών δικτύων γύρω τους.
Το πλέον ανησυχητικό, ωστόσο, εντοπίζεται στο γεγονός ότι το 1/6 των ασθενών με κατάθλιψη (περίπου 100.000 ασθενείς στην Ελλάδα) εμφανίζουν ανθεκτικότητα στην θεραπεία. Γνωρίζουμε πλέον ότι αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι τα γονίδια του κάθε ανθρώπου μεταβολίζουν διαφορετικά το κάθε φάρμακο. Επομένως, αυτό που χρειάζεται είναι μια απόλυτα εξειδικευμένη θεραπευτική επιλογή, που θα επιτρέψει στον ασθενή με κατάθλιψη στη χώρα να κερδίσει πίσω την υγεία και την ποιότητα ζωής του.
Η φαρμακογενετικά καθοδηγούμενη θεραπεία της κατάθλιψης
Σήμερα, μία απλή φαρμακογενετική εξέταση με σάλιο, μπορεί να δώσει στον θεράποντα ιατρό την πληροφορία σε γονιδιακό επίπεδο που απαιτείται, ώστε να επιλέξει για τον κάθε ασθενή του το πλέον κατάλληλο γι’ αυτόν φάρμακο, τόνισε στην ομιλία του ο Μοριακός Γενετιστής κος Σπύρος Βήττας. Το αποτέλεσμα είναι η γρηγορότερη ύφεση των συμπτωμάτων και η μείωση των παρενεργειών από τη χορήγηση της θεραπείας, γεγονός που επιτρέπει υψηλότερο βαθμό συμμόρφωσης του ασθενή στην προτεινόμενη θεραπεία. Σύμφωνα με επιστημονικές μελέτες, η φαρμακογενετικά καθοδηγούμενη θεραπεία βελτιώνει τα ποσοστά ανταπόκρισης- ύφεσης κατά 20-30% μειώνοντας παράλληλα και την εμφάνιση ανεπιθύμητων ενεργειών.
Επιπλέον, αξίζει να σημειωθεί, ότι σύμφωνα με τις εκτιμήσεις, η εξεύρεση αποτελεσματικής θεραπείας με την αποδοτική χρήση της φαρμακογενετικής εξέτασης, δυνητικά θα αποτρέψει άτομα από την ακραία συνθήκη της αυτοχειρίας, δεδομένου ότι η εξατομικευμένη θεραπευτική επιλογή θα επιφέρει καλύτερη ανταπόκριση, σημαντική βελτίωση της υγείας και της ποιότητας ζωής των ασθενών που νοσούν από ανθεκτική κατάθλιψη.
Η Πρόεδρος της ΠΟΣΟΨΥ, Κατερίνα Νομίδου, τόνισε, ότι « στην εποχή της Ιατρικής Ακριβείας, οι ασθενείς πάσχοντες από ανθεκτική κατάθλιψη, μπορούν να ελπίζουν στη βελτίωση ποιότητας υγείας και ζωής τόσο των ίδιων, όσο και των οικογενειών τους. Οι εκπρόσωποι των ασθενών και των φροντιστών τους, διεκδικούμε την ενίσχυση της πρόσβασης σε νέες τεχνολογίες υγείας, όπως η εξέταση iDNAPGxCNS, την οποία αποζημιώνει ο ΕΟΠΥΥ, επιτρέποντας στους ασθενείς την ελπίδα στη ζωή και το αύριο, καθιστώντας τους ξανά ενεργά και παραγωγικά μέλη της κοινωνίας των πολιτών. Η ψυχική υγεία είναι το ίδιο σημαντική και οφείλουμε να τη διασφαλίσουμε για κάθε άτομο που το χρειάζεται.
Τι είναι η φαρμακογενετική εξέταση iDNA PGx CNS
Η φαρμακογενετική εξέταση iDNA PGx CNS, προϊόν έρευνας και ανάπτυξης της Ελληνικής εταιρείας iDNA Laboratories, αποκρυπτογραφεί και αναλύει την αλληλεπίδραση των γονιδίων του κάθε ασθενή με τα 30 κυριότερα φάρμακα του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος, καθιστώντας τη ένα σημαντικό εργαλείο στα χέρια του ειδικού επαγγελματία ψυχικής υγείας για την αντιμετώπιση της Κατάθλιψης.
Εκτιμάται, ότι η διενέργεια της εξέτασης θα ωφελήσει σημαντικά τους ασθενείς με ανθεκτική κατάθλιψη που διαβιούν στη χώρα και παλεύουν με την ανθεκτική κατάθλιψη στην Ελλάδα. Το iDNA PGx CNS είναι ένα in Vitro Διαγνωστικό (IVD) Ιατροτεχνολογικό προϊόν που φέρει σήμανση CE Mark και παρέχει Φαρμακογενετική Ανάλυση για τα φάρμακα που αφορούν παθήσεις του Κεντρικού Νευρικού Συστήματος. Συμβάλει στο να επιλέξει ο θεράποντας γιατρός την κατάλληλη εξατομικευμένη θεραπευτική αγωγή. Με ποιο φάρμακο δηλαδή, και σε ποια δοσολογία ο κάθε ασθενής θα έχει την καλύτερη ανταπόκριση, με τις λιγότερες ανεπιθύμητες ενέργειες. Η φαρμακογενετική ανάλυση πραγματοποιείται κατόπιν ιατρικής υπόδειξης. Περίπου 4.000 ‘Έλληνες ασθενείς έχουν χρησιμοποιήσει και έχουν δει τα οφέλη της φαρμακογενετικά καθοδηγούμενης θεραπείας στην ψυχική υγεία.
Η εξέταση iDNA PGx CNS είναι ανώδυνη, απλή και γρήγορη. Πραγματοποιείται με δείγμα στοματικού επιχρίσματος το οποίο συλλέγεται στο ιατρείο ή από εξειδικευμένο προσωπικό, με ειδική μπατονέτα. Εντός 15 εργάσιμων ημερών από την ημέρα που θα γίνει η παραλαβή του δείγματος από τα εξιδεικευμένα εργαστήρια της iDNA Laboratories, εκδίδεται η αναφορά αποτελεσμάτων της Φαρμακογενετικής Ανάλυσης. Στην αναφορά αποτελεσμάτων παρέχονται πληροφορίες για τις αλληλεπιδράσεις φαρμάκων – γονιδίων. Αυτή η πληροφορία προκύπτει από την ανάλυση του δείγματος DNA και στη συνέχεια ερμηνεύεται με βάση την φαρμακογενετική. Επιπλέον υπάρχουν φαρμακογενετικές πληροφορίες για παράγοντες που επηρεάζουν την δραστικότητα ή/και την ασφάλεια του φαρμάκου ανάλογα με το φαρμακογενετικό προφίλ του ασθενούς.
Η εξέταση iDNAPGxCNS αποζημιώνεται από τον ΕΟΠΥΥ για την ένδειξη της Ανθεκτική Κατάθλιψης και τις προσεχείς εβδομάδες αναμένεται η ολοκλήρωση της ενσωμάτωσής της στην ηλεκτρονική συνταγογράφηση.
