Σύμφωνα με μία νέα ανάλυση, που ανακοίνωσε η Amgen, τα μειωμένα επίπεδα της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης χοληστερόλης (LDL-C) τα οποία επιτεύχθησαν με το Evolocumab μείωσαν τον κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων σε μία υποομάδα ασθενών με ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου στη μελέτη FOURIER, καρδιαγγειακών εκβάσεων του Evolocumab. Δεν ταυτοποιήθηκε οποιοδήποτε νέο ζήτημα ασφαλείας σε αυτή την ομάδα, η οποία περιλάμβανε περισσότερους από 5.000 ασθενείς. Τα αναλυτικά αποτελέσματα παρουσιάστηκαν πρόσφατα στο Συνέδριο της Ευρωπαϊκής Καρδιολογικής Εταιρείας (European Society of Cardiology – ESC) στη Βαρκελώνη της Ισπανίας.
Η μελέτη καρδιαγγειακών εκβάσεων FOURIER
Το 19% των ασθενών στη μελέτη καρδιαγγειακών εκβάσεων του Evolocumab είχαν προηγούμενο ιστορικό μη αιμορραγικού εγκεφαλικού επεισοδίου. Σε αυτή την ανάλυση, οι ασθενείς που είχαν υποστεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και λάμβαναν θεραπεία με το Evolocumab παρουσίασαν μία μέση μείωση των επιπέδων της LDL-C κατά 56% σε σύγκριση με εκείνους που λάμβαναν εικονικό φάρμακο.
Η αναλογία κινδύνου του Evolocumab σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο για το σύνθετο κύριο τελικό σημείο, το οποίο περιλάμβανε νοσηλεία για ασταθή στηθάγχη, επαναγγείωση στεφανιαίων, καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή θάνατο καρδιαγγειακής αιτιολογίας, ήταν 0,85. Η αναλογία κινδύνου του Evolocumab σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο για το δευτερεύον σύνθετο τελικό σημείο της καρδιακής προσβολής, του αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή του θανάτου καρδιαγγειακής αιτιολογίας ήταν 0,89. Οι αναλογίες κινδύνου για το Evolocumab σε σύγκριση με το εικονικό φάρμακο για την επαναγγείωση στεφανιαίων, την καρδιακή προσβολή, το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και τον θάνατο καρδιαγγειακής αιτιολογίας ήταν 0,68 0,74, 0,90 και 1,11, αντίστοιχα.
«Η μελέτη καρδιαγγειακών εκβάσεων FOURIER κατέδειξε με αδιαμφισβήτητο τρόπο ότι η μείωση των επιπέδων της LDL-C με το Evolocumab οδηγεί σε μία ισχυρή μείωση του κινδύνου για τους ασθενείς που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης καρδιαγγειακού επεισοδίου», δήλωσε ο Sean E. Harper, M.D., Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Έρευνας και Ανάπτυξης της Amgen. «Το γεγονός ότι είμαστε σε θέση να ανιχνεύσουμε μία σημαντική μείωση του κινδύνου εμφάνισης καρδιαγγειακών επεισοδίων στην πολύ μικρότερη υποομάδα των ασθενών που είχαν υποστεί αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο είναι αξιοσημείωτο και καταδεικνύει τη σημασία της εντατικής μείωσης των επιπέδων της LDL-C που παρέχει το Evolocumab για τους ασθενείς με εδραιωμένη αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο».
Στην υποομάδα των ασθενών με ιστορικό αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου, δεν υπήρξαν αξιοσημείωτες διαφορές στα συνολικά ποσοστά εμφάνισης ανεπιθύμητων συμβάντων, σοβαρών ανεπιθύμητων συμβάντων ή ανεπιθύμητων συμβάντων που οδηγούν σε διακοπή της χορήγησης του φαρμάκου της μελέτης. Τα ποσοστά κριθέντων περιστατικών πρωτοεμφανιζόμενου διαβήτη (2,1% με το Evolocumab, 2,0% με το εικονικό φάρμακο), καταρράκτη (1,0% με το Evolocumab, 0,8% με το εικονικό φάρμακο), και νευρογνωστικών ανεπιθύμητων συμβάντων (1,0% με το Evolocumab, 1,0% με το εικονικό φάρμακο) ήταν παρόμοια μεταξύ των δύο σκελών.
Κύρια Ανάλυση της Δοκιμής Καρδιαγγειακών Εκβάσεων του Evolocumab
Η κύρια ανάλυση συμπεριλάμβανε 27.564 ασθενείς με εδραιωμένη καρδιαγγειακή νόσο. Η μελέτη διέθετε στατιστική ισχύ γύρω από το σύνθετο τελικό σημείο του σκληρού μείζονος ανεπιθύμητου καρδιαγγειακού επεισοδίου (MACE) πρώτης καρδιακής προσβολής ή αγγειακού εγκεφαλικού επεισοδίου ή θανάτου καρδιαγγειακής αιτιολογίας (βασικό δευτερεύον σύνθετο τελικό σημείο) και κατέγραψε ότι η προσθήκη του Evolocumab στη βελτιστοποιημένη θεραπεία στατίνης οδήγησε σε μία στατιστικά σημαντική μείωση αυτών των επεισοδίων κατά 20% (p<0,001). Η μελέτη κατέγραψε επίσης μία στατιστικά σημαντική μείωση κατά 15% (p<0,001) στον κίνδυνο του επεκταθέντος σύνθετου (κύριου) τελικού σημείου MACE, το οποίο περιλάμβανε νοσηλεία για ασταθή στηθάγχη, επαναγγείωση στεφανιαίων, καρδιακή προσβολή, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο ή θάνατο καρδιαγγειακής αιτιολογίας.
Τα αναλυτικά αποτελέσματα από τη μελέτη καρδιαγγειακών εκβάσεων του Evolocumab παρουσιάστηκαν αρχικά στη διάρκεια μίας Συνεδρίασης Προσφάτως Ολοκληρωθεισών Κλινικών Δοκιμών στην 66η Ετήσια Επιστημονική Συνεδρίαση του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας και δημοσιεύθηκαν συγχρόνως στο New England Journal of Medicine.
Το Evolocumab
Το Εvolocumab συνδέεται εκλεκτικά με την πρωτεΐνη PCSK9 και προλαμβάνει τη σύνδεση της κυκλοφορούσας PCSK9 με τον υποδοχέα της λιποπρωτεΐνης χαμηλής πυκνότητας (LDLR) στην επιφάνεια των ηπατικών κυττάρων, προλαμβάνοντας με αυτόν τον τρόπο τη μεσολαβούμενη από την PCSK9 αποδόμηση του LDLR. Η αύξηση των επιπέδων του LDLR στο ήπαρ οδηγεί σε σχετιζόμενες μειώσεις της LDL-χοληστερόλης (LDL-C).
Το Evolocumab έχει εγκριθεί σε περισσότερες από 50 χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΗΠΑ, της Ιαπωνίας και του Καναδά, καθώς και του συνόλου των 28 κρατών-μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, ενώ εκκρεμούν αιτήσεις χορήγησης άδειας κυκλοφορίας σε άλλες χώρες.
Υπερχοληστερολαιμία και μικτή δυσλιπιδαιμία
Το Evolocumab ενδείκνυται σε ενήλικες με πρωτοπαθή υπερχοληστερολαιμία (ετερόζυγο οικογενή και μη οικογενή) ή μικτή δυσλιπιδαιμία, ως συμπλήρωμα της δίαιτας:
- σε συνδυασμό με μία στατίνη ή συνδυασμό με στατίνη και άλλες υπολιπιδαιμικές θεραπείες σε ασθενείς στους οποίους δεν μπορούν να επιτευχθούν οι στόχοι της LDL- C με τη μέγιστη ανεκτή δόση μιας στατίνης, ή
- μόνο ή σε συνδυασμό με άλλες υπολιπιδαιµικές θεραπείες σε ασθενείς με δυσανεξία στις στατίνες ή στους οποίους αντενδείκνυνται οι στατίνες.
Ομόζυγος οικογενής υπερχοληστερολαιμία
Το Evolocumab ενδείκνυται σε ενήλικες και εφήβους ηλικίας 12 ετών και άνω με ομόζυγο οικογενή υπερχοληστερολαιμία σε συνδυασμό με άλλες υπολιπιδαιµικές θεραπείες.
Η επίδραση του Evolocumab στην καρδιαγγειακή νοσηρότητα και θνησιμότητα δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί.
Η μελέτη GLAGOV
Επιλέον, στο πλαίσιο της 66ης Ετήσιας Επιστημονικής Συνεδρίασης του Αμερικανικού Κολεγίου Καρδιολογίας, η Amgen ανακοίνωσε τα αποτελέσματα διερευνητικής εικονικής ιστολογικής υπομελέτης της δοκιμής Φάσης 3 GLAGOV του Evolocumab (ενδαγγειακή υπερηχογραφική απεικόνιση στεφανιαίων αρτηριών), η οποία εξέτασε τη σύσταση της αθηρωματικής πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες. Αν και η εικονική ιστολογική εξέταση κατέδειξε μία αύξηση του πυκνού ασβεστίου στις αθηρωματικές πλάκες των στεφανιαίων αρτηριών, τόσο στο σκέλος της στατίνης όσο και στο σκέλος του Evolocumab, δεν ανίχνευσε στατιστικά σημαντική διαφορά μεταξύ των δύο ομάδων θεραπείας. Ωστόσο, η παρατηρηθείσα κατευθυνόμενη τάση για αυξημένο πυκνό ασβέστιο με αντίστοιχη μείωση της χαμηλής πυκνότητας λιποπρωτεΐνης χοληστερόλης (LDL-C) συνάδει με τα ευρήματα από προηγούμενες μελέτες στατινών. Η υπομελέτη κατέδειξε επίσης μειώσεις της LDL-C και του εκατοστιαίου όγκου αθηρώματος (PAV) που συνάδουν με τα κύρια αποτελέσματα της μελέτης GLAGOV.
«Η κλινική αστάθεια της αθηρωματικής πλάκας έχει συνδεθεί με τη ρήξη της και με την επακόλουθη δημιουργία θρόμβων αίματος που σχετίζονται με αθηροσκληρωτική καρδιαγγειακή νόσο και καρδιαγγειακά επεισόδια, όπως το αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο και η καρδιακή προσβολή», δήλωσε ο Sean E. Harper, M.D., Εκτελεστικός Αντιπρόεδρος Έρευνας και Ανάπτυξης της Amgen. «Τα κατευθυνόμενα δεδομένα σε αυτή την υπομελέτη του Evolocumab υποστηρίζουν την υπόθεση ότι η μείωση της LDL-C μπορεί να διαδραματίσει κάποιο ρόλο στη μεταβολή της σύστασης της αθηρωματικής πλάκας στις στεφανιαίες αρτηρίες».
Τα κύρια αποτελέσματα της GLAGOV είχαν ήδη παρουσιαστεί στις Επιστημονικές Συνεδριάσεις της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας (American Heart Association – AHA) το 2016 και συγχρόνως δημοσιευθεί στο Journal of the American Medical Association.
