Με επιστολή του προς το ygeianet, ο αναπληρωτής καθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων του Α.Π.Θ. και διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων του Α.Π.Θ., Ιωάννης Φούζας, ζητεί «ηχηρή» παρέμβαση του υπουργείου Υγείας και στήριξη των υπαρχόντων μεταμοσχευτικών κέντρων με επίλυση όλων των προβλημάτων τους.
Στην επιστολή του ο κ. Φούζας αναφέρει αναλυτικά:
«Στις 2-9-2017 αναδημοσιεύσατε ένα άρθρο της Εφημερίδας των Συντακτών για την κατάσταση των μεταμοσχεύσεων στην χώρα μας. Το άρθρο αυτό αναφέρεται στα προβλήματα των μεταμοσχευτικών κέντρων, αλλά και στην τραγελαφική κατάσταση στη χρηματοδότηση των μεταμοσχεύσεων. Το ελληνικό δημόσιο, σύμφωνα με το άρθρο, ξοδεύει 10 εκατομμύρια ευρώ τον χρόνο για μετάβαση ασθενών στο εξωτερικό. Σε εμάς, όμως, δηλώνει ότι δεν έχει π.χ. 20.000 ευρώ για να αντικαταστήσει το set των φθαρμένων χειρουργικών εργαλείων (30 ετών) του Ιπποκράτειου Θεσσαλονίκης ή 100.000 ευρώ για να φτιάξει ένα απομονωμένο δωμάτιο υψηλής μικροβιοπροστασίας για τη νοσηλεία ανοσοκατασταλμένων ασθενών (όπως οι μεταμοσχευμένοι ήπατος) στη ΜΕΘ.
Θα ήθελα να σας ενημερώσω ότι από 1-6-2017 μέχρι 31-8-2017, έγιναν στο Ιπποκράτειο Θεσσαλονίκης, 5 μεταμοσχεύσεις ήπατος και 4 μεταμοσχεύσεις νεφρού. Σημειώνω ότι τα ποσοστά επιβίωσης και επιτυχίας ήταν 80% και 100%, αντίστοιχα. Πιστεύω ότι πρέπει να δημοσιοποιήσετε και τα αποτελέσματα αυτά γιατί είναι ισάξια των μεγαλυτέρων κέντρων του εξωτερικού. Το κέντρο μεταμοσχεύσεων του Ιπποκράτειου Ν.Θ., έχει πραγματοποιήσει 560 μεταμοσχεύσεις ήπατος και 1565 μεταμοσχεύσεις νεφρού, με κόστος στο 10% των τιμών που πληρώνει το ελληνικό Δημόσιο στο εξωτερικό.
Επιπλέον, έχουν γίνει 150 μεταμοσχεύσεις νεφρού σε παιδιά, 11 συνδυασμένες μεταμοσχεύσεις παγκρέατος – νεφρού και 4 ήπατος – νεφρού. Τα στοιχεία αυτά τα αναφέρω διότι, για λόγους μη κατανοητούς σε εμένα, καμία διοίκηση των υπουργείων υγείας ή κοινωνικών ασφαλίσεων δεν τα λαμβάνει υπόψη της κατά την εκτίμηση του έργου του κέντρου μεταμοσχεύσεων του Ιπποκράτειου
Θεσσαλονίκης, για να το ενισχύσει ανάλογα.
Πέρα, βέβαια, από τα καλά λόγια και τις υποσχέσεις που ξεχνιούνται άμεσα.
Από την άλλη πλευρά δεν «ακούγεται» καλά, ο πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, καθηγητής κ. Καραμπίνης, ο οποίος είναι και διευθυντής των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας Ενηλίκων και Παίδων του Ωνασείου Καρδιολογικού Κέντρου να προβάλλει ως μόνη, μελλοντική, λύση για το πρόβλημα των μεταμοσχεύσεων, το Ωνάσειο Εθνικό Μεταμοσχευτικό Κέντρο. Εσείς θα κρίνετε.
Τα ανωτέρω είχε υποστηρίξει, ο κ. πρόεδρος του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων, και στη συζήτηση για τις μεταμοσχεύσεις, στην Διαρκή Επιτροπή Κοινωνικών Υποθέσεων της Βουλής, στις 12-7-2017, με την παρουσία του υπουργού Υγείας. Μετά από 30 χρόνια πλήρους και αποκλειστικής ενασχόλησης με το αντικείμενο των Μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα και το εξωτερικό θέλω να καταθέσω την άποψή μου.
Δεν έχω καμία πρόθεση προσωπικής αντιπαράθεσης με τον κ. Καραμπίνη ή εμπλοκής στα διοικητικά του Εθνικού Οργανισμού Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ), ή σε άλλα πολιτικά θέματα. Η Ελλάδα ευρίσκεται στις τελευταίες θέσεις στην Ευρώπη, όσον αφορά τον αριθμό των δοτών.
Το κύριο πρόβλημα των Μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα είναι η έλλειψη επαγγελματισμού, σε όλα τα επίπεδα, στον ΕΟΜ, στο σύστημα ανευρέσεως δοτών στις ΜΕΘ, αλλά και στα μεταμοσχευτικά κέντρα.
Αυτή την στιγμή δε νομίζω ότι υπάρχει στον ΕΟΜ μόνιμο ιατρικό και άλλο επιστημονικό προσωπικό με πραγματική επαγγελματική εκπαίδευση στις μεταμοσχεύσεις. Έχουν απομείνει ελάχιστοι μόνιμοι υπάλληλοι, ενώ τα περισσότερα παιδιά είναι αποσπασμένα από άλλες υπηρεσίες, με άσχετα γνωστικά αντικείμενα.
Κάνουν συγκινητικές προσπάθειες, αλλά αν δείτε τα email που λαμβάνουμε κατά καιρούς θα καταλάβετε την έλλειψη γνώσης του αντικειμένου. Προφανώς, η εθελοντική προσφορά των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου δε μπορεί να υποκαταστήσει την έλλειψη ενός μοντέρνου και ουσιαστικού ΕΟΜ.
Η αύξηση των δοτών στην Ισπανία, Πορτογαλία, Κροατία και παντού αλλού δεν βασίζεται μόνο στις καλές προθέσεις του πληθυσμού και των γιατρών των ΜΕΘ, όπως αναφέρθηκε, αλλά στην δημιουργία ενός συστήματος που τους υποστηρίζει, αλλά και τους ελέγχει. Αυτό είναι το γνωστό ισπανικό μοντέλο δωρεάς οργάνων και βασίζεται σε συντονιστές ιατρούς και νοσηλευτές που δεν ανήκουν στις ΜΕΘ, αλλά στον ΕΟΜ και αναλαμβάνουν την διαχείριση των δοτών μετά την διάγνωση του εγκεφαλικού θανάτου.
Η άμεση και αληθινή στήριξη των υπαρχόντων μεταμοσχευτικών κέντρων, αποτελεί τη μόνη οδό για την αύξηση του αριθμού αλλά την βελτίωση των αποτελεσμάτων των μεταμοσχεύσεων στην Ελλάδα. Χρειάζεται δημόσια και ηχηρή παρέμβαση του υπουργείου Υγείας. Η απλή δημοσιοποίηση των προβλημάτων των υπαρχόντων μεταμοσχευτικών κέντρων, όπως οι λοιμώξεις ή η έλλειψη αναισθησιολόγων κ.α., χωρίς να γίνεται καμία προσπάθεια για επίλυση τους, απλά υποσκάπτει το όποιο κύρος τους έχει απομείνει και απαξιώνει το έργο του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού.
Με ιδιαίτερη εκτίμηση
Ιωάννης Φούζας
Αν. Καθηγητής Χειρουργικής και Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ.,
Διευθυντής της Χειρουργικής Κλινικής Μεταμοσχεύσεων Α.Π.Θ.
Επιστημονικός Υπεύθυνος του Κέντρου Μεταμοσχεύσεων του Ιπποκρατείου Γ.Ν.Θ.
Μ.Τ.
