Της Τάνιας Η. Μαντουβάλου
Στην Ευρώπη το 23% των πολιτών έχει άμεσα επηρεαστεί από ένα σφάλμα φροντίδας, σε ένα 11% έχει γίνει λάθος συνταγογράφηση, ενώ 6 κοινά σφάλματα φροντίδας έχουν οδηγήσει σε απώλεια περίπου 500 κρεβατοημερών με 70.000 εισαγωγές. Σύμφωνα με εκτιμήσεις φαίνεται ότι αν μπορούσαν να αποφευχθούν 750.000 σφάλματα φροντίδας, το όφελος θα ήταν τεράστιο σε ότι αφορά τις ημέρες νοσηλείας, τα γεγονότα που σχετίζονται με ανικανότητα και θανάτους. Τα σημαντικά αυτά στοιχεία για το παγκόσμιο φορτίο της μη ασφαλούς φροντίδας, παρέθεσε κατά την ομιλία της στο Πανελλήνιο Συνέδριο για τα Οικονομικά και τις Πολιτικές της Υγείας 2022, η Διευθύντρια Aσφάλειας και διαχείρισης Κινδύνου, στον Οργανισμό Διασφάλισης Ποιότητας Υγείας (ΟΔΙΠΥ), και Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Ελέγχου Λοιμώξεων, Αγγελική Καραΐσκου.
Ένας στους δέκα ασθενείς βλάπτεται στην υγειονομική περίθαλψη
« Τα σφάλματα που σχετίζονται με τη φροντίδα αποτελούν την 4η αιτία θανάτου στο παγκόσμιο φορτίο νόσων, ένας στους δέκα ασθενείς βλάπτεται όταν βρίσκεται στην υγειονομική περίθαλψη, ενώ το νούμερο είναι πολύ μεγαλύτερο στις υγειονομικές μονάδες που βρίσκονται σε χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος. Σύμφωνα με πρόσφατα δεδομένα οι εκτιμήσεις είναι ότι οι νοσηλείες λόγω σφαλμάτων είναι ετησίως 421 εκατομμύρια, ενώ τα χρόνια ανικανότητας αγγίζουν και 23 εκατ.». Ποια είναι όμως τα πιο συχνά σφάλματα;
Τα συχνότερα σφάλματα στην νοσοκομειακή φροντίδα
«Τα σφάλματα της φαρμακευτικής αγωγής, λοιμώξεις που σχετίζονται με την παρεχόμενη φροντίδα, μη ασφαλείς πρακτικές χειρουργικής φροντίδας, μη ασφαλείς ενέσιμες πρακτικές κυρίως για τις χώρες χαμηλού και μέσου εισοδήματος, μη ασφαλείς πρακτικές μετάγγισης, σφάλματα ακτινοθεραπείας ακτινοβολίας, η σήψη και η φλεβική θρομβοεμβολή».
Ένα με δύο τρισ δολάρια το κοινωνικό κόστος ετησίως
Πάρα πολύ υψηλό είναι, σύμφωνα με την κυρία Καραΐσκου, και το κόστος που σχετίζεται με τα σφάλματα, με το 15% των επενδύσεων για τα νοσοκομεία, να πηγαίνει στη διαχείριση αυτών των σφαλμάτων. «42 εκατ. δολάρια στοιχίζουν τα σφάλματα από τη λάθος φαρμακευτική αγωγή. Και σε όλα αυτά τα κόστη, υπάρχει και το κοινωνικό κόστος που εκτιμάται σε ένα με δύο τρισεκατομμύρια δολάρια το χρόνο. Αν μπορούσαμε πραγματικά να περιορίσουμε αυτά τα σφάλματα τότε θα είχαμε ένα όφελος στο παγκόσμιο οικονομικό περιβάλλον, της τάξης του 0,7% ετησίως.
Πως μπορούν να περιοριστούν περισσότερα από 8 στα δέκα σφάλματα
Το 83% αυτών των σφαλμάτων θα μπορούσαν να περιοριστούν με καλύτερη εκπαίδευση, αυξημένη ενεργοποίηση, συμμόρφωση με τα πρωτόκολλα ασφαλούς φροντίδας. Το λάθος όμως είναι ανθρώπινο. Και το να περιμένεις μία άψογη απόδοση από ανθρώπους που εργάζονται σε περίπλοκα περιβάλλοντα υψηλής πίεσης σίγουρα δεν είναι ρεαλιστικό. Ακόμα και εάν η ατομική τελειότητα είναι δυνατή, δεν θα βελτιώσει την ασφάλεια». Ο ΟΔΙΠΥ, όπως ανέφερε η Διευθύντρια Aσφάλειας και διαχείρισης Κινδύνου, στο σύντομο χρόνο ζωής του, έχει προχωρήσει σε αρκετές δράσεις όπως είναι η υιοθέτηση των διεθνών στόχων για την ασφάλεια των ασθενών, με σχετικές διαδικασίες και δείκτες ποιότητας και Ασφάλειας που έχουν κοινοποιηθεί στις διοικήσεις των νοσοκομείων. Όσον αφορά τις νοσοκομειακές λοιμώξεις, η κ. Καραΐσκου μίλησε για 11 πρότυπα που έχουν αναπτυχθεί σχετιζόμενα με την παρεχόμενη φροντίδα υγείας και άλλα 10 για τη διαχείριση των εγκαταστάσεων των νοσηλευτικών μονάδων που θα τρέξουν πιλοτικά. Αναφέρθηκε ακόμη στο πρόγραμμα πρόληψης και ελέγχου λοιμώξεων GRIPP, το οποίο τρέχει σε δέκα μεγάλα νοσοκομεία της χώρας και επιβλέπει ο ΟΔΙΠΥ, για το οποίο μίλησε και ο Διευθύνων Σύμβουλος του Οργανισμού Βασίλης Μπαλάνης.
Πρόγραμμα GRIPP για την πρόληψη των νοσοκομειακών λοιμώξεων
«Πρόκειται για ένα σχέδιο που ήταν και κομβικό για την δημιουργία του Οργανισμού μας. Τρέχει με χρηματοδότηση από το Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και έχει ήδη αποτελέσματα. Μέσω του προγράμματος αυτού έχουμε για πρώτη φορά στα χρονικά, δεδομένα δοκιμασμένα και με βάση μεθοδολογίες, από τον υπόλοιπο κόσμο, που τα χρησιμοποιούν διεθνείς οργανισμοί. Τα δεδομένα αυτά θα ανακοινώσουμε το επόμενο διάστημα μαζί με τα πρώτα αποτελέσματα από τις παρεμβάσεις που έχουν ξεκινήσει ήδη να υλοποιούνται »
