Όταν η αίσθηση της ασφάλειας, καταργείται βίαια.
Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Τριήμερο πένθος από σήμερα στην Ισπανία, η οποία μετρά τις πληγές της μετά την φονική κακοκαιρία που έπληξετην χώρα τις τελευταίες ημέρες. Τουλάχιστον 95 άνθρωποι έχουν χάσει τη ζωή τους στις φονικότερες πλημμύρες των τελευταίων τριών δεκαετιών στη χώρα, ενώ την ίδια στιγμή άγνωστος εξακολουθεί να παραμένει ο ακριβής αριθμός των αγνοουμένων.
Μια φυσική καταστροφή, ακόμα κι όταν συμβαίνει «μακριά από το δικό μας σπίτι», μας υπενθυμίζει πόσο ανίσχυροι είμαστε απέναντι στη δύναμη της φύσης. Ένα αναπάντεχο καταστροφικό γεγονός μας δημιουργεί συναισθήματα θλίψης, άγχους, φόβου και θυμού και μας κάνει να νιώθουμε έντονη ανασφάλεια για το παρόν καιτο μέλλον.
Η Νάνσυ Ψημενάτου, Σύμβουλος Ψυχικής Υγείας, επόπτρια Συμβούλων Ψυχικής Υγείας και ιδρύτρια της ΑΜΚΕ «Μαθήματα Ζωής» εξηγεί στο DailyPharmaNews πως βιώνεται το πένθος που επιφέρει μια φυσική καταστροφή και ποιοι είναι οι κατάλληλοι τρόποι διαχείρισής του.
«Οι καταστροφικές βροχές στην Ισπανία μας υπενθυμίζουν πόσο αλληλένδετοι είμαστε με τη φύση αλλά και ολόκληρο τον πλανήτη. Οι εικόνες που έρχονται στις οθόνες μας δεν μας αφήνουν ασυγκίνητους, ιδιαίτερα όταν έχουμε βιώσει σε μικρό ή μεγάλο βαθμό μια ανάλογη εμπειρία ή απλά αν σκεφτούμε ότι αυτό που συμβαίνει «στο σπίτι του γείτονα» είναι πιθανό ότι θα συμβεί και στο δικό μας.
Παρ΄όλο που η αντίδραση μας απέναντι σε τέτοια γεγονότα είναι μια αυστηρά προσωπική υπόθεση, συνήθως τα συναισθήματα που αναδύονται μας φέρνουν σε επαφή με τον φόβο, τον θυμό, τη θλίψη, το άγχος, η ενοχή κ.ο.κ. Όποιος και να είναι ο τρόπος που επιλέγουμε να διαχειριστούμε το πένθος που βιώνουμε μπροστά σε μια καταστροφή είναι σημαντικό να θυμόμαστε ότι όταν αντιμετωπίζουμε τέτοια φαινόμενα τότε η αίσθηση της ασφάλειας και της σιγουριάς που έχουμε ανάγκη ως άνθρωποι, καταργείται. Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε ότι ακόμα και αν δεν έχουμε βλαφθεί προσωπικά από κάποια συγκεκριμένη απώλεια λόγω της καταστροφής , αυτό δεν σημαίνει ότι δεν γινόμαστε ευάλωτοι. Μπορεί να νοιώσουμε έντονη ανασφάλεια για το παρόν και άγχος για το μέλλον.
Το πένθος από φυσικές καταστροφές χαρακτηρίζεται την βαθιά αίσθηση θλίψη για την απώλεια ζωών και δεν περιορίζεται μόνο στους ανθρώπους αλλά συμπεριλαμβάνει και τα ζώα (κατοικίδια και μη) αλλά και το ίδιο το περιβάλλον. Η αδυναμία ελέγχου πάνω στα φυσικά φαινόμενα μας ξεπερνά ενώ θα υπάρξει θυμός και οργή απέναντι σε ανεπαρκείς ή/και ανύπαρκτες δράσεις για τη προστασία όσων βλάφθηκαν.
Η συνεχόμενη έκθεση μας στο υλικό των τηλεοράσεων και των υπολογιστών που ξεπερνά την απλή ενημέρωση μας αλλά εστιάζει σχεδόν εμμονικά στις λεπτομέρειες της καταστροφής μπορεί να τραυματίσει τα παιδιά και τους ενηλίκους. Πολλοί άνθρωποι που αφιερώνουν σημαντικό χρόνο στο να παρακολουθούν τα γεγονότα βήμα – βήμα παραπονιούνται για δυσκολίες στον ύπνο, έντονο άγχος και φόβο, θλίψη και αίσθημα ανισχυρότητας, αλλαγές στη διάθεση κ.ο.κ.
Πως μιλάμε στα παιδιά για μια φυσική καταστροφή
Κρίνεται απαραίτητο να μιλήσουμε στο παιδιά. Μοιραζόμαστε την αλήθεια με τρόπο απλό και κατανοητό, χωρίς να τους επιβαρύνουμε με υπερβολική ανησυχία. Τους εξηγούμε πως, ενώ είναι φυσιολογικό να νιώθουν στενοχώρια, μπορούν να κάνουν μικρές πράξεις για να προστατέψουν τη φύση, όπως να φυτέψουν ένα δέντρο ή να φροντίζουν τα ζώα της γειτονιάς τους. Υπενθυμίζουμε πάντα στα παιδιά ότι έπειτα από τέτοια γεγονότα οι κοινότητες έρχονται πάντα κοντά και οι άνθρωποι βοηθούν ο ένας τον άλλον, για να τους καλλιεργήσουμε την εμπιστοσύνη, βήμα απαραίτητο για τη ψυχική τους υγεία.
Ο ρόλος της αυτοφροντίδας
Η φροντίδα του εαυτού μας είναι σημαντική. Στις δύσκολες στιγμές, είναι απαραίτητο να κάνουμε μικρά διαλείμματα από τα νέα και να συνδεόμαστε με τη φύση, όπως με έναν περίπατο ή μια δραστηριότητα που να μας αναζωογονεί. Το πένθος για τις ζωές που χάθηκαν, για τη φύση, το περιβάλλον και το μέλλον του πλανήτη δεν είναι κάτι που περνά σε μια νύχτα, αλλά μαθαίνουμε να το ζούμε με τρόπο που (στο τέλος) θα μας δίνει δύναμη, αντί να μας αφήσει με αίσθημα βαθιάς ανισχυρότητας».
