Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Κινέζοι ερευνητές ανέπτυξαν ένα νέο εμβόλιο για την πρόληψη της συσσώρευσης πλάκας στις αρτηρίες (αθηροσκλήρωση) που μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβους αίματος, εγκεφαλικό επεισόδιο και καρδιακή προσβολή.
Η αθηροσκλήρωση είναι μια προοδευτική και πολυπαραγοντική νόσος και κύρια αιτία καρδιαγγειακών παθήσεων. Κύριο χαρακτηριστικό της είναι η συσσώρευση λιπών, χοληστερόλης και άλλων ουσιών μέσα και πάνω στα τοιχώματα των αρτηριών, μια κατάσταση γνωστή ως αθηρωματική πλάκα.
Ανάλογα με την αρτηρία που επηρεάζεται, η αθηροσκλήρωση μπορεί να οδηγήσει σε θρόμβους αίματος, εγκεφαλικό, καρδιακή προσβολή, καρδιακή ανεπάρκεια, στηθάγχη, περιφερική αρτηριακή νόσο, νεφρική νόσο.
Κύριοι παράγοντες κινδύνου για αθηροσκλήρωση θεωρούνται η υπερλιπιδαιμία, η παχυσαρκία, η υψηλή αρτηριακή υπέρταση, ο σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1, το κάπνισμα, η ανθυγιεινή διατροφή, η χαμηλή HDL χοληστερόλη, η καθιστική ζωή, το οικογενειακό ιστορικό και η ηλικία.
Όταν μια πλάκα υποστεί ρήξη, μπορεί να προκαλέσει τον σχηματισμό μεγάλου θρόμβου, ο οποίος είναι ικανός να μπλοκάρει τη ροή του αίματος προς την καρδιά.
Τέτοιες αρτηριακές αποφράξεις, αφού διαγνωστούν μέσω σαρώσεων, αντιμετωπίζονται επί του παρόντος με χειρουργικές επεμβάσεις όπως η αγγειοπλαστική και η χρήση στεντ για την πρόληψη της απόφραξης των αιμοφόρων αγγείων.
Πώς αναπτύχθηκε το νανοεμβόλιο
Η αθηροσκλήρωση είναι μια φλεγμονώδης νόσος που προκαλείται από την έμφυτη ανοσία του σώματος και η οποία αποτελείται από φυσικά εμπόδια και ένζυμα καθώς και από τα προσαρμοστικά του συστήματα που αποτελούνται από αντισώματα.
Προηγούμενες μελέτες έχουν συμβάλλει στη δημιουργία μιας ψηφιακής βιβλιοθήκης με διάφορα είδη πρωτεϊνών που προστατεύουν από τη φλεγμονή και ενισχύουν την ανοσολογική απόκριση του οργανισμού στην αθηροσκλήρωση.
Μια βασική πρωτεΐνηπου σταματά την εξέλιξη της αθηροσκλήρωσης είναι το αντιγόνο p210. Όπως έχει διαπιστωθεί από μελέτες, αυτή η πρωτεΐνηπυροδοτεί μια ανοσολογική απόκριση κατά της εξέλιξης της αθηροσκλήρωσης και πάνω ακριβώς σε αυτόν τον μηχανισμό στηρίχθηκε το νέο νανοεμβόλιο.
Τα τελευταία χρόνια, η ανάπτυξη ενός εμβολίου για την πρόληψη της καρδιακής προσβολής και του εγκεφαλικού αποτελεί βασικό στόχο της επιστημονικής έρευνας. Ομάδα ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Ναντζίνγκ και το Πανεπιστήμιο Επιστήμης και Τεχνολογίας της Κίναςκατόρθωσε να αναπτύξει με επιτυχία ένα νανοεμβόλιο που μπορεί να προλαμβάνει τη συσσώρευσης πλάκας στις αρτηρίες.
Το νανοεμβόλιο εγχύθηκε σε ποντίκια που τρέφονταν με δίαιτα υψηλής χοληστερόλης. Τα ευρήματα έδειξαν ότι το εμβόλιο μείωσε την εξέλιξη της πλάκας και την ανάπτυξη αθηροσκλήρωσης.
Το εμβόλιο δρα δεσμεύοντας το αντιγόνο p210 σε μικροσκοπικά νανοσωματίδια οξειδίου του σιδήρου, ενώ ένα ξεχωριστό σύνολο νανοσωματιδίων φέρει ένα ανοσοενισχυτικό – ένα συστατικό που ενισχύει την ανοσολογική απόκριση.
Αυτή η διαδικασία επέτρεψε στο σώμα να απορροφήσει το αντιγόνο και το ανοσοενισχυτικό, διεγείροντας τα δενδριτικά κύτταρα του ανοσοποιητικού συστήματος σε σχήμα αστεριού. Η προκύπτουσα αλυσιδωτή αντίδραση από το εμβόλιο οδήγησε τελικά στην παραγωγή αντισωμάτων που στοχεύουν το p210.
Αν και οι δοκιμές του εμβολίου έχουν γίνει μόνο σε ποντίκια, πρόκειται για μια ελπιδοφόρα εξέλιξη για την αντιμετώπιση των θανατηφόρων καρδιακών παθήσεων.
Σύμφωνα με τους ερευνητές, τα ευρήματα της μελέτης υποδεικνύουν ότι η χορήγησηνανοεμβολίων θα μπορούσε να είναι μια αποτελεσματική στρατηγική στην πρόληψη της αθηροσκλήρωσης.
Ωστόσο απαιτούνται περαιτέρω μελέτες για την χρήση του εμβολίου σε ανθρώπους αλλά και για να διαπιστωθεί για πόσο χρονικό διάστημα δρα προστατευτικά το εμβόλιο.
Πηγή: Nature Communications