Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη.
Ο καρκίνος του πνεύμονα έχει συνδεθεί εδώ και πολύ καιρό με το κάπνισμα, αλλά μια νέα μελέτη της Διεθνούς Υπηρεσίας Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγειας (ΠΟΥ) αποκαλύπτει ότι, όλο και συχνότερα άνθρωποι που δεν έχουν καπνίσει ποτέ διαγιγνώσκονται με καρκίνο του πνεύμονα.
Ο καρκίνος του πνεύμονα σε άτομα που δεν έχουν καπνίσει ποτέ εκτιμάται πλέον ότι είναι η πέμπτη μεγαλύτερη αιτία θανάτων από καρκίνο παγκοσμίως. Το αδενοκαρκίνωμα ευθύνεται για το 70% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα μεταξύ των μη καπνιστών.
Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η αυξανόμενη έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση και οι αλλαγές στις συνήθειες καπνίσματος πιθανότατα να είναι οι αιτίες πίσω από τα ανησυχητικά αυτά ευρήματα.
Το αδενοκαρκίνωμα είναι ο πιο συχνός καρκίνος του πνεύμονα στους μη καπνιστές
Οι ερευνητές από τη Διεθνή Υπηρεσία Έρευνας για τον Καρκίνο (IARC) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ) ανέλυσαν δεδομένα από το Παγκόσμιο Παρατηρητήριο Καρκίνου 2022.
Σύμφωνα με τα ευρήματα της μελέτης, από τους τέσσερις κύριους υποτύπους καρκίνου του πνεύμονα (αδενοκαρκίνωμα, ακανθοκυτταρικό καρκίνωμα, μικροκυτταρικό και μεγαλοκυτταρικό καρκίνωμα), το αδενοκαρκίνωμα έχει γίνει ο κυρίαρχος υποτύπος τόσο στους άνδρες όσο και στις γυναίκες.
Μεταξύ των ανθρώπων που δεν κάπνισαν ποτέ, το 53-70% των περιπτώσεων καρκίνου του πνεύμονα το 2022 οφείλονταν σε αδενοκαρκίνωμα. Σε αντίθεση με άλλους τύπους καρκίνου του πνεύμονα, το αδενοκαρκίνωμα έχει ασθενέστερη σχέση με το κάπνισμα, γεγονός που υποδηλώνει ότι άλλοι περιβαλλοντικοί παράγοντες, όπως η ατμοσφαιρική ρύπανση, παίζουν σημαντικό ρόλο. Η μελέτη επίσης διαπίστωσε ότι αυτός ο τύπος καρκίνου του πνεύμονα είναι πιο κοινός σε γυναίκες και ασιατικούς πληθυσμούς.
Γιατί αυξάνουν οι περιπτώσεις καρκίνου του πνεύμονα σε μη καπνιστές
Οι ειδικοί επισημαίνουν δύο βασικούς λόγους για τους οποίους οι μη καπνιστές αναπτύσσουν καρκίνο του πνεύμονα σε υψηλότερα ποσοστά:
• Λιγότεροι άνθρωποι καπνίζουν παγκοσμίως, οδηγώντας σε μια αλλαγή στα πρότυπα καρκίνου του πνεύμονα.
• Η ατμοσφαιρική ρύπανση αυξάνεται, εκθέτοντας περισσότερους ανθρώπους σε επιβλαβή σωματίδια που μπορεί να προκαλέσουν καρκίνο του πνεύμονα.
«Οι αλλαγές στα πρότυπα καπνίσματος και η έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση είναι από τους κύριους καθοριστικούς παράγοντες του μεταβαλλόμενου προφίλ κινδύνου εμφάνισης καρκίνου του πνεύμονα ανά υποτύπο που διαπιστώνουμε από τα ευρήματα της μελέτης», δήλωσε ο Δρ. Freddie Bray, επικεφαλής του κλάδου επιτήρησης καρκίνου στο IARC.
Τι πυροδοτεί τον καρκίνο του πνεύμονα σε γυναίκες που δεν καπνίζουν
Μελέτες έχουν δείξει ότι συγκεκριμένες παραλλαγές γονιδίων καθιστούν τις γυναίκες πιο ευάλωτες στον καρκίνο του πνεύμονα, ακόμη και χωρίς το κάπνισμα. Οι διακυμάνσεις των γυναικείων ορμονών, ιδιαίτερα κατά την εμμηνόπαυση, θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο.
Ο ρόλος της ατμοσφαιρικής ρύπανσης στον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα
Η ατμοσφαιρική ρύπανση είναι μια σιωπηλή αλλά θανατηφόρα απειλή. Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ήδη από το 2019, έχει ανακοινώσει ότι, σχεδόν όλοι πάνω στη Γη ζουν σε περιοχές που δεν πληρούν τα πρότυπα ποιότητας του αέρα. Αυτό σημαίνει ότι δισεκατομμύρια άνθρωποι αναπνέουν καθημερινά επιβλαβείς ρύπους, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου του πνεύμονα, ακόμα κι αν δεν έχουν καπνίσει ποτέ.
Τι μπορείτε να κάνετε για να προστατεύσετε τον εαυτό σας
• Αποφύγετε περιοχές υψηλής ρύπανσης όποτε είναι δυνατόν.
• Χρησιμοποιήστε καθαριστές αέρα στο σπίτι , ειδικά αν ζείτε σε πόλη.
• Φοράτε μάσκες σε πολύ μολυσμένα περιβάλλοντα.
• Υποστηρίξτε πολιτικές καθαρής ενέργειας που μειώνουν τις εκπομπές των ρύπων και βελτιώνουν την ποιότητα του αέρα. Η προστασία των πνευμόνων σημαίνει ανάληψη δράσης, όχι μόνο ως άτομα αλλά ως παγκόσμια κοινότητα.
Πηγή: Lancet Respiratory Medicine
