Από τη Γιάννα Τριανταφύλλη
Νέα επιστημονική μελέτη υποστηρίζει ότι η κατανάλωση κάνναβης στην εφηβεία επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου, οδηγώντας σε ατροφία περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού.
Τα τελευταία χρόνια υπάρχει μια μεγάλη επιστημονική αντιπαράθεση σχετικά με τις συνέπειες της κάνναβης, με τους ειδικούς να διχάζονται όσον αφορά τις μακροπρόθεσμες συνέπειες στους εφήβους.
Προηγούμενες έρευνες έχουν δείξει ότι, η χρήση της κάνναβης στους εφήβους μπορεί να προκαλέσει μείζονες ψυχιατρικές διαταραχές και μελλοντική ευαλωτότητα των νέων στην εμφάνιση ψυχωτικών διαταραχών. Επίσης, η δραστική ουσία της κάνναβης μπορεί να επηρεάσει την διαδικασία ωρίμανσης του κεντρικού νευρικού συστήματος και τηννευρο-ψυχολογική ομαλή ανάπτυξη των εφήβων.
Μια ακόμη επιστημονική διαπίστωση ευρέως γνωστή είναι πως, η χρήση κάνναβης, ιδιαίτερα στην εφηβεία, μπορεί να συνδέεται με την εμφάνιση πολλαπλών εξαρτητικών συμπεριφορών στην ενήλικη ζωή, μεταξύ των οποίων και η χρήση «σκληρών» ναρκωτικών ουσιών.
Ο ρόλος της δραστικής ουσίας τετραϋδροκανναβινόλη (THC)
Μέσα από μια συλλογική μελέτη δύο κορυφαίων καναδικών ερευνητικών κέντρων, της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ και του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού ΝοσοκομείουSainte-Justine, ομάδα ερευνητών αποκαλύπτει τον τρόπο με τον οποίο η χρήση κάνναβης επηρεάζει την ανάπτυξη του εγκεφάλου στους έφηβους και οδηγεί σε ατροφία ορισμένες περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού.
Τα ευρήματα της μελέτης αποκάλυψαν ότι, η τετραϋδροκανναβινόλη (THC), μια δραστική ουσία της κάνναβης, προκαλεί συρρίκνωση της δενδριτικήςδενδρίτιδας, του «δικτύου κεραιών» των νευρώνων του οποίου ο ρόλος είναι ιδιαίτερα κρίσιμος για την επικοινωνία μεταξύ των νευρώνων. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα την ατροφία ορισμένων περιοχών του εγκεφαλικού φλοιού, κάτι εξαιρετικά ζημιογόνο στην εφηβική ηλικία όπου ωριμάζει ο εγκέφαλος.
«Αν παρομοιάσουμε τον εγκέφαλο με έναν υπολογιστή, οι νευρώνες είναι ο κεντρικός επεξεργαστής που λαμβάνει όλες τις πληροφορίες μέσω των συνάψεων του δενδριτικού δικτύου. Έτσι, μια μείωση της εισαγωγής δεδομένων στον κεντρικό επεξεργαστή από τους δενδρίτες καθιστά πιο δύσκολο για τον εγκέφαλο να μάθει νέα πράγματα, να αλληλεπιδρά με ανθρώπους, να αντιμετωπίζει νέες καταστάσεις κ.λ.π. Με άλλα λόγια, κάνει τον εγκέφαλο πιο ευάλωτο» εξηγεί ο DrTomas Paus, επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας και καθηγητής Ψυχιατρικής και Νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ.
Τα ευρήματα της πολυεπίπεδης μελέτης για τη χρήση κάναβης
Με την ανάλυση μαγνητικής τομογραφίας (MRI) του εγκεφάλου μιας ομάδας εφήβων, οι ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μόντρεαλ ανακάλυψαν ότι, οι νέοι που έκαναν χρήση κάνναβης πριν από την ηλικία των 16 ετών είχαν λεπτότερο εγκεφαλικό φλοιό. Ωστόσο, οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτή η ερευνητική μέθοδος δεν επιτρέπει την ασφαλή διεξαγωγή συμπερασμάτων σχετικά με την αιτιότητα ή την επίδραση της THC στα εγκεφαλικά κύτταρα.
Για την επιβεβαίωση των ευρημάτων, και λόγω των περιορισμών της μαγνητικής τομογραφίας, η ερευνητική ομάδα του Πανεπιστημιακού Παιδιατρικού ΝοσοκομείουSainte-Justine μελέτησε της επίδραση της κάνναβης σε μοντέλο ποντικιού.
«Τα ευρήματα έδειξαν ότι, ητετραϋδροκανναβινόλητροποποιεί την έκφραση ορισμένων γονιδίων που επηρεάζουν τη δομή και τη λειτουργία των συνάψεων και των δενδριτών.Το αποτέλεσμα είναι η ατροφία της δενδριτικήςδενδρίτιδας που θα μπορούσε να συμβάλει στην λέπτυνση που παρατηρείται σε ορισμένες περιοχές του εγκεφαλικού φλοιού» εξηγεί η Dr Graciela Pineyro, καθηγήτρια στο Τμήμα Φαρμακολογίας και Φυσιολογίας στο Πανεπιστήμιο του Μόντρεαλ.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το εύρημα πως αυτά τα γονίδια βρέθηκαν επίσης σε ανθρώπους και μάλιστα στις πιο λεπτές περιοχές του φλοιού των εφήβων που πειραματίστηκαν με την κάνναβη. Συνδυάζοντας τις δύο διαφορετικές ερευνητικές μεθόδους, οι δύο ομάδες μπόρεσαν έτσι να προσδιορίσουν με υψηλό βαθμό βεβαιότητας ότι τα γονίδια που επηρεάζει η τετραϋδροκανναβινόληστο μοντέλο ποντικού συσχετίζονται επίσης με την αραίωση του φλοιού που παρατηρείται στους εφήβους.
Όπως τονίζουν οι ερευνητές, καθώς η χρήση κάνναβης αυξάνεται στους νέους, είναι επιτακτική ανάγκη να βελτιώσουμε την κατανόησή μας για το πώς η τετραϋδροκανναβινόλη, η δραστική αυτή ουσία της κάνναβης,επηρεάζει την ωρίμανση του εγκεφάλου και τη γνωστική λειτουργία.
Πρόκειται για μια σημαντική μελέτη, η οποία περιλαμβάνει τεχνικές αιχμής στην κυτταρική και μοριακή βιολογία, την απεικόνιση και την ανάλυση βιοπληροφορικής και αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την ανάπτυξη αποτελεσματικών μέτρων δημόσιας υγείας, καταλήγουν οι ερευνητές.
Πηγή: Journal of Neuroscience
