Μαζί με τη διάθεση των Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα φαρμακεία που βρίσκεται πλέον κοντά στο να υλοποιηθεί ως αίτημα χρόνων.
Δύο θέματα που έχουν να κάνουν με το φάρμακο που είναι η βασική ύλη και ο βασικός πυρήνας της επιστήμης του φαρμακοποιού, η επιστροφή της διάθεσης Φαρμάκων Υψηλού Κόστους από τα φαρμακεία αλλά και η κατάλληλη ρύθμιση της νομοθεσίας ώστε ο φαρμακοποιός να εξελιχθεί, όπως γίνεται και σε άλλες ευρωπαϊκές χώρες, ως ο επαγγελματίας υγείας που θα συμβάλλει αποφασιστικά με την ενίσχυση της προώθησης των γενοσήμων μέσα από το φαρμακείο στην επίτευξη του πολυπόθητου στόχου εξορθολογισμού της φαρμακευτικής δαπάνης έχει θέσει η διοίκηση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου. Σε ό,τι αφορά μάλιστα την ενίσχυση της προώθησης των γενοσήμων, αυτή, όπως πιστεύουν οι φαρμακοποιοί, μπορεί να επιτευχθεί με έναν εξορθολογισμό της υφιστάμενης νομοθεσίας προκειμένου και η πλειοψηφία των ασθενών να καλύπτει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις ανάγκες θεραπείας αλλά και εκείνοι που έχουν ανάγκη εξειδικευμένες ακριβές θεραπείες να έχουν πρόσβαση σε αυτές, επειδή θα έχει επιτευχθεί η αναγκαία εξοικονόμηση χρημάτων ώστε το σύστημα υγείας να μπορεί να υποστηρίξει και τις πιο δύσκολες καταστάσεις.
Οι φαρμακοποιοί ως γνώστες του φαρμάκου και ως οι επαγγελματίες υγείας με τους οποίους έρχεται σε μεγαλύτερη επαφή ο ασθενής και τον εμπιστεύεται μπορούν να παίξουν σημαντικότατο ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια.
Αυτό ήδη το έχει αναγνωρίσει η πολιτεία και ήδη εδώ και αρκετά χρόνια – από το 2017 – θέσπισε νόμο που δίνει ένα bonus στον φαρμακοποιό ώστε να ενημερώσει τον ασθενή και να τον οδηγήσει στην επιλογή ενός γενοσήμου φθηνότερου αλλά κατ’ ουσία το ίδιο αποτελεσματικού φαρμάκου, αντί κάποιου επώνυμου πιο ακριβού.
Ωστόσο αυτός ο νόμος δεν έχει λειτουργήσει με το θέμα να έρχεται στην επικαιρότητα ξανά και ξανά και πολύ πρόσφατα λόγω της κίνησης του Βουλευτή Ν. Ιωαννίνων του «ΠΑΣΟΚ-Κίνημα Αλλαγής» Ιωάννη Τσίμαρη να καταθέσει σχετική ερώτηση προς τον Υπουργό Υγείας Άδωνι Γεωργιάδη
«Ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης έχει δεσμευτεί για τη ρύθμιση του συγκεκριμένου θέματος και σε δηλώσεις του στα ΜΜΕ και σε συναντήσεις που είχε με το ΔΣ του ΠΦΣ». Αυτά είναι τα πρώτα λόγια του Προέδρου του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Απόστολου Βαλτά στον οποίο απευθύνθηκε το DailyPharmaNews ζητώντας του να τοποθετηθεί για το θέμα αυτό.
«Το θέμα απασχολεί τη διοίκηση του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου από το 2019 όταν πρωτοαναλάβαμε καθόσον είχαμε διαπιστώσει ότι υπό άλλη διοίκηση στον Σύλλογό μας, ψηφίστηκε ένας νόμος που διαμόρφωνε το bonus γενοσήμων κατά τρόπο που ενώ ένα φαρμακείο πετύχαινε το bonus, το ποσό το οποίο τελικά εισέπραττε είχε ένα πλαφόν προς τα πάνω μετά από συμψηφισμό με το rebate το οποίο όφειλε να καταβάλλει ο φαρμακοποιός τον συγκεκριμένο μήνα. Αυτό πρακτικά οδηγούσε σ’ έναν παραλογισμό. Εγώ για παράδειγμα εάν πετύχαινα bonus γενοσήμων 1000 ευρώ, με τον συμψηφισμό με το rebate που έπρεπε να καταβάλλω το οποίο μπορεί να ήταν 500 ευρώ, έχανα τα υπόλοιπα 500 τα οποία δεν μου τα απέδιδε το κράτος, διότι ο νόμος ανέφερε ακριβώς ότι το ανώτατο καταβλητέο ποσό είναι ίσο με το rebate με το οποίο γίνεται συμψηφισμός».
Μάλιστα ο κ. Βαλτάς ανέφερε ότι «υπήρχαν και υπάρχουν περιπτώσεις φαρμακοποιών που είτε κλείνουν λόγω συνταξιοδότησης του φαρμακοποιού ή αλλάζουν μορφή της εταιρείας του φαρμακείου και ο ΕΟΠΥΥ βρίσκεται να χρωστά αρκετές χιλιάδες ευρώ από δικαιώματα γενοσήμων που δεν είχε εισπράξει».
Έχουν γίνει συναντήσεις με τον Υπουργό, όπου συζητήθηκε το ζήτημα. «Το θέμα το έχουμε θέσει επιτακτικά στον Υπουργό κ. Γεωργιάδη τονίζοντας πως εάν θέλει να δει αύξηση της διείσδυσης των γενοσήμων, κάτι που τα φαρμακεία έχουν τη δυνατότητα να το πετύχουν, θα πρέπει να αλλάξει ο νόμος δίνοντας στον φαρμακοποιό να εισπράττει μηνιαίως όλο το ποσό που δικαιούται και πέρα από τον συμψηφισμό και το έχει δει πολύ θετικά. Μάλιστα είχε τεθεί εξαρχής, από τότε που ανέλαβε για δεύτερη θητεία στο Υπουργείο Υγείας. Έχει συζητηθεί, έχει προετοιμαστεί και είναι πλέον στη φάση να αλλάξει η νομοθεσία ώστε να μπορεί το φαρμακείο να εξοφλείται με όλο το ποσό που δικαιούται να παίρνει ως bonus γενοσήμων και όχι με ένα “κουτσουρεμένο” ποσό που προκύπτει κατ’ αντιστοιχία με το ποσό του rebate που καλείται να αποδώσει ο φαρμακοποιός», όπως είπε ο κ. Βαλτάς.
Ένα ακόμη σημαντικό πρόβλημα σε σχέση με την είσπραξη του bonus γενοσήμων που πρέπει να αντιμετωπιστεί, όπως τονίζει ο κ. Βαλτάς, είναι η μείωση του χρόνου καταβολής του στον ΕΟΠΥΥ από τις φαρμακευτικές εταιρείες. «Ακόμη και γι’ αυτό το ποσό όμως που τελικά πρέπει να φτάσει να εισπράξει ο φαρμακοποιός υπάρχει καθυστέρηση, εξαιτίας καθυστέρησης της καταβολής του από πλευράς των εταιρειών, αφού πληρώνουν με καθυστερήσεις 4 και 5 μηνών. Μάλιστα σε συνάντηση που υπήρξε για το θέμα πρότειναν να μην καταβάλλουν τα χρήματα για το bonus γενοσήμων στα φαρμακεία αλλά το ποσό αυτό να αφαιρείται από το clawback που καλούνται να καταβάλλουν στο κράτος». Για τον πρόεδρο του ΠΦΣ είναι ξεκάθαρο ότι εάν μία εταιρεία πραγματικά ενδιαφέρεται και θεωρεί σημαντικό και για την ίδια, τα φαρμακεία να επιτυγχάνουν στο bonus γενοσήμων, είναι υποχρεωμένη να επιβραβεύει την προσπάθεια του φαρμακοποιού με το να το καταβάλλει, όπως προβλέπει ο νόμος!
Η λογική είναι να υπάρξει μία αναθεώρηση του όλου συστήματος, που να πηγαίνει πέρα από τον συμψηφισμό του rebate με τα ποσά που έχει λαμβάνειν κάθε φαρμακείο από την επίτευξη του στόχου για την προώθηση των γενοσήμων. Μάλιστα ο Πανελλήνιος Φαρμακευτικός Σύλλογος έχει καταθέσει στο Υπουργείο συγκεκριμένη πρόταση κειμένου για να αλλάξει ο υφιστάμενος νόμος.
Πρόβλημα πάντως δεν υπάρχει μόνο με την τήρηση της υποχρέωσης που έχουν οι φαρμακοβιομηχανίες της εμπρόθεσμης – μέσα σε τρεις μήνες – καταβολής των χρημάτων που πρέπει να καταλήγουν στα φαρμακεία για το bonus διάθεσης γενοσήμων. Υπάρχει και με τη συγκέντρωση των οφειλόμενων χρημάτων και της απόδοσής τους στα φαρμακεία διότι τα χρήματα πηγαίνουν στα φαρμακεία μέσω ΕΟΠΥΥ. Αυτό σημαίνει ότι οι εταιρείες τα δίνουν στον ΕΟΠΥΥ και ο ΕΟΠΥΥ έχοντας την εικόνα και τα δεδομένα για το πόσα γενόσημα έδωσε το κάθε φαρμακείο, τα αποδίδει στο φαρμακείο. Κι εκεί όμως υπάρχουν καθυστερήσεις. Όπως είπε στο DailyPharmaNews o Γενικός Γραμματέας του Πανελλήνιου Φαρμακευτικού Συλλόγου κ. Μανόλης Κατσαράκης «έχουμε καλέσει ως Πανελλήνιος τον ΕΟΠΥΥ ήδη από τον Νοέμβριο του 2024 να αναλάβει τις ευθύνες του για τη διαδικασία την οποία ακολουθεί στην είσπραξη των οφειλόμενων ποσών από τις φαρμακευτικές εταιρείες και την τήρηση από την πλευρά του της εμπρόθεσμης καταβολής στα φαρμακεία αυτών που έχουν πετύχει το bonus με το υπάρχον σύστημα».
Όπως προαναφέρθηκε το θέμα έχει ήδη συζητηθεί και ο Υπουργός Υγείας Άδωνις Γεωργιάδης έχει δεσμευτεί ότι θα αλλάξει την υφιστάμενη, προβληματική νομοθεσία έτσι ώστε να επιτευχθεί ο μεγάλος στόχος της αύξησης της διείσδυσης των γενοσήμων φαρμάκων και στη χώρα μας, όπως ήδη συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες όπου η χρήση τους φτάνει σε πολλαπλάσια ποσοστά της χρήσης τους στη χώρα μας.
Ένα μεγάλο ζήτημα είναι το ποσοστό που το Υπουργείο θα θέσει ως όριο για να δίνεται bonus στους φαρμακοποιούς. Οι φαρμακοβιομήχανοι επιδιώκουν το ποσοστό αυτό να είναι υψηλό. Ο κ. Κατσαράκης υποστηρίζει ότι ένας υψηλός στόχος που θα είναι δύσκολο να τον πιάσουν τα φαρμακεία τελικά δεν θα βοηθήσει την προσπάθεια αύξησης της χρήσης των γενοσήμων στη χώρα. «Τα φαρμακεία θέλουν ρεαλιστικούς στόχους που φυσικά θα μπορούν με βάση την πρόοδο που καταγράφεται, να αναπροσαρμόζονται προς το ορθότερο ποσοστό, εφόσον προχωρά η διαδικασία και επιτυγχάνεται η διείσδυση των γενοσήμων. Δεν λέμε να μείνουμε για πάντα στο σημερινό 25% αλλά λέμε να ξεκινήσουμε από εκεί μέχρι να σταθεροποιηθεί η ανοδική τάση , γιατί ο φαρμακοποιός θα δει ότι υπάρχει πράγματι ανταποδοτικότητα στην προσπάθειά του, ώστε να γίνει δυνατή η αύξηση προοδευτικά του στόχου».
Τέλος ένα στοιχείο που και ο κ. Βαλτάς αλλά και ο κ. Κατσαράκης τόνισαν ότι θα πρέπει να έχει υπόψιν του το Υπουργείο προχωρώντας στην αλλαγή του νόμου είναι ότι τα φαρμακεία που διαθέτουν μεγάλο αριθμό γενοσήμων έχουν μειωμένο μέσο όρο ποσού συνταγής, σε σχέση με τα φαρμακεία που δεν πωλούν πολλά γενόσημα. Κι αυτό είναι λογικό αφού δίνοντας φθηνότερα σε τιμή φάρμακα πέφτει ο μέσος όρος της αξίας των συνταγών που εκτελούνται, σε σχέση με ένα φαρμακείο που διαθέτει off patent φάρμακα που κατά κανόνα έχουν μεγαλύτερη τιμή. Αναρωτιούνται λοιπόν για το εάν είναι δυνατόν αυτούς τους επαγγελματίες της υγείας να μην τους επιβραβεύσουμε αφού τελικά βοηθούν με την επιστημοσύνη τους και στη μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης και οι ασθενείς να μην στερούνται στο ελάχιστο ποιοτική πρόσβαση στη φαρμακοθεραπεία, χωρίς υπέρμετρες επιβαρύνσεις.
