Η ηλιακή ακτινοβολία μπορεί να έχει αρκετές ευεργετικές ιδιότητες, ωστόσο η παρατεταμένη και χρόνια έκθεση του ανθρώπου στον ήλιο, ιδιαίτερα κατά τις μεσημβρινές ώρες, εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους για την υγεία.
Ποιοι είναι οι πιθανοί κίνδυνοι που μπορεί να προκύψουν από την πολύωρη έκθεση στον ήλιο και πως μπορούμε να προστατευτούμε από αυτούς; Απαντά η Δρ. Λυδία Ιωαννίδου – Μουζάκα, Χειρουργός – Γυναικολόγος, Ειδικός Μαστολόγος, Πρόεδρος Ελληνικής Εταιρείας Μαστολογίας.
Αν και ο ήλιος είναι απαραίτητη πηγή ενέργειας για τη ζωή στη γη, την ανάπτυξη του ανθρώπου, του ζωικού και του φυτικού βασιλείου, ωστόσο η μη σωστή λήψη μέτρων, μπορεί να επιφέρει βλαβερές συνέπειες τόσο στο σώμα όσο και στον οργανισμό του ανθρώπου.
Η αρνητική επίδραση της υπεριώδους ηλιακής ακτινοβολίας διαφέρει από άτομο σε άτομο και εξαρτάται από τον χρόνο έκθεσης, τον τύπο του δέρματος και από την ένταση της ακτινοβολίας. Οι συχνότερες επιπτώσεις ωστόσο είναι οι ακόλουθες:
-Το ηλιακό έγκαυμα: είναι η συχνότερη και πιο γνωστή βλάβη, η οποία προκαλείται από την πολύωρη έκθεση στον ήλιο χωρίς αντιηλιακή προστασία. Μπορεί να εμφανιστεί μετά από 2 έως 6 ώρες και εκδηλώνεται με κοκκινίλες, πρήξιμο, φουσκάλες, πόνο, ενώ σε κάποιες περιπτώσεις έχουμε και την εκδήλωση πυρετού.
-Η φωτοτοξική και φωτοαλλεργική αντίδραση: για να προκληθεί χρειάζεται, εκτός από εκτεταμένη έκθεση στον ήλιο, και η χρήση κάποιας άλλης ουσίας όπως αρωματικά έλαια, φυτά, προϊόντα της πίσσας, φάρμακα, βαφές, ρουζ, ουσίες, σαπούνια, σαμπουάν, αποσμητικά, after-shave, αντηλιακά με χημικά φίλτρα, καθώς και κάποια συστατικά κρεμών και αλοιφών. Τα συμπτώματα μπορούν να εμφανισθούν είτε άμεσα, είτε μετά από ώρες και για να καταπολεμηθούν δεν αρκούν μόνο συμβατικά ανακουφιστικά μέσα, αλλά απαιτείται και η επίσκεψη στον δερματολόγο.
-Η φωτογήρανση: έχουμε πολλές φορές ακούσει τη φράση «το δέρμα έχει μνήμη», εννοώντας ότι το δέρμα δέχεται αθροιστικά τις επιδράσεις των υπεριωδών ακτινών. Το γεγονός αυτό διευκολύνει και επιταχύνει το φαινόμενο της γήρανσης, το οποίο εμφανίζεται με συμπτώματα όπως ρυτίδες, άγριο και χαλαρό δέρμα, ευρυαγγείες, προκαρκινωματώδεις βλάβες τους δέρματος.
-Ο καρκίνος του δέρματος: η ακτινοβολία του ήλιου θα μπορούσαμε να πούμε ότι είναι παντού παρούσα και καρκινογόνος. Εκτός από τις αισθητικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει ο καρκίνος του δέρματος, δημιουργούνται τα επιθηλιώματα, καθώς και το κακόηθες μελάνωμα, που μπορεί να οφείλεται σε παλαιότερο έγκαυμα, ή στην εκτεταμένη έκθεση ενός σπίλου στην ηλιακή ακτινοβολία.
-Άλλες παθήσεις που προκαλούνται από την ηλιακή ακτινοβολία είναι το πολύμορφο εκ φωτός ερύθημα, η ηλιακή κνίδωση, οι πορφυρίες, η πελλάγρα καθώς και ο καταρράκτης στα μάτια. Αν όμως πρόκειται για επιδείνωση παλαιών δερματοπαθειών, μπορεί να εμφανιστεί ερυθηματώδης λύκος, απλός έρπης, μελάνωμα κ.α.
Τα αναγκαία μέτρα προφύλαξης
Μπορεί ο ήλιος το καλοκαίρι να είναι φίλος μας, ωστόσο μπορεί να αποβεί σε επικίνδυνο εχθρό αν δεν λάβουμε τα κατάλληλα μέτρα, ώστε να μπορούμε άφοβα και χωρίς συνέπειες να χαρούμε τις διακοπές μας.
Οι πιθανότητες να κινδυνεύει κάποιος από τις υπεριώδεις ακτίνες του ηλίου, μπορούν να μειωθούν στο ελάχιστο αν εφαρμοστούν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας, όπως:
-Δεν θα πρέπει να στεκόμαστε στον ήλιο. Όσο είναι δυνατόν, αυτό θα πρέπει να αποφευχθεί κατά τις ώρες 10.00 π.μ. έως 3.00 μ.μ., που ο ήλιος είναι δυνατός.
-Θα πρέπει κατά την έκθεσή μας στον ήλιο να προστατεύουμε το σώμα μας φορώντας καπέλο, μακρυμάνικο πουκάμισο ή και παντελόνι, προκειμένου να γίνεται η απορρόφηση της ακτινοβολίας.
-Οπωσδήποτε χρήση αντηλιακής κρέμας προσώπου και σώματος άνω των 15 βαθμών δείκτη προστασίας, ακόμη και τις ημέρες που έχει συννεφιά, με συχνή ανανέωση.
-Ο ήλιος επιδρά στο μαστό όπως επιδρά και σ’ οποιοδήποτε άλλο μέρος του σώματος μας. Θα πρέπει λοιπόν να μην κάνουμε γυμνόστηθες ηλιοθεραπεία, και πολύ περισσότερο, οι γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε ακτινοθεραπεία να μην εκτίθενται στον ήλιο.
-Ακόμα και σε περίπτωση πεζοπορίας ή σκι, πρέπει να λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα.
-Εάν κάποιος ακολουθεί δια βίου φαρμακευτική αγωγή θα πρέπει πριν εκτεθεί στον ήλιο να συμβουλεύεται τον ιατρό του.
-Ιδιαίτερη προσοχή θα πρέπει να δείχνετε στα αντηλιακά, προκειμένου να αποφευχθεί η περίπτωση κάποιας αλλεργικής αντίδρασης.
-Αποφυγή των solarium καθώς προκαλούν πρόωρη γήρανση.
-Ιδιαίτερη προσοχή στα μικρά παιδιά γιατί η επιδερμίδα τους είναι ιδιαίτερα τρυφερή και ευαίσθητη! Είναι αναγκαίο να φοράτε στα παιδιά τα κατάλληλα ρούχα και να χρησιμοποιείτε πάντα αντηλιακό.
