Η δυσλεξία είναι μια ειδική μαθησιακή διαταραχή που εκδηλώνεται ως δυσκολία στην αποκωδικοποίηση και στην κατανόηση κειμένου. Σύμφωνα με διεθνή στατιστικά στοιχεία, το ποσοστό των παιδιών με δυσλεξία φτάνει στο 10%-15% του γενικού σχολικού πληθυσμού στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση, ενώ στην Ελλάδα, το ποσοστό αυτό υπολογίζεται στο 6-10%.
Παρά το γεγονός ότι η δυσλεξία είναι η πιο κοινή από τις ειδικές μαθησιακές δυσκολίες, λόγω της ελλιπούς ενημέρωσης, έχουν επικρατήσει ορισμένες εσφαλμένες αντιλήψεις οι οποίες μπορούν να επηρεάσουν καταλυτικά τη ζωή και την ψυχολογία των παιδιών με δυσλεξία.
H Ρενάτα Μονογυιού, Ειδική Παιδαγωγός και Λογοθεραπεύτρια μας μιλά για τους 6 συνηθέστερους μύθους που επικρατούν για τη δυσλεξία.
Οι επιστήμονες σήμερα γνωρίζουν περισσότερο από ποτέ τις αιτίες και τα αποτελέσματα της δυσλεξίας. Ωστόσο μερικοί μύθοι επιμένουν να κυριαρχούν στην καθημερινότητά μας. Γι’ αυτό, την επόμενη φορά που ένας δάσκαλος, φίλος ή μέλος της οικογένειας προσφέρει ξεπερασμένες πληροφορίες σχετικά με αυτό το θέμα, ετοιμαστείτε να του απαντήσετε… ανάλογα.
Μύθος 1: Η δυσλεξία εμφανίζεται περισσότερο στα αγόρια.
Aλήθεια: Η δυσλεξία επηρεάζει και τα δύο φύλα σχεδόν στο ίδιο ποσοστό. Τότε… τι είναι αυτό που μας κάνει να νομίζουμε πως τα αγόρια υπερτερούν; Οι ερευνητές προσπαθώντας να βρουν απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα, κατέληξαν πως επειδή η δυσλεξία εντοπίζεται πιο εύκολα στο χώρο του σχολείου, τα κορίτσια -επειδή είναι από τη φύση τους πιο ήσυχα- «καλύπτουν» τις μαθησιακές τους δυσκολίες, ενώ τα αγόρια εξαιτίας αυτών των δυσκολιών σε πολλές περιπτώσεις γίνονται πιο επιθετικά. Έτσι με την επιθετική τους συμπεριφορά προσελκύουν πιο εύκολα την προσοχή του δασκάλου με αποτέλεσμα να «φαίνονται» περισσότερο.
Μύθος 2: Τα παιδιά με δυσλεξία απλώς μπερδεύουν κάποια γράμματα.
Αλήθεια: Λόγω της δυσλεξίας πολλές φορές το παιδί μπορεί να μπερδεύει κάποια γράμματα. Αλλά ένα τέτοιο γεγονός από μόνο του, δεν είναι πάντα σημάδι δυσλεξίας. Πολλά μικρά παιδιά, που δεν έχουν δυσλεξία, το παθαίνουν αυτό μέχρι να συνηθίσουν να γράφουν. Τα άτομα με δυσλεξία μπορεί να έχουν προβλήματα με πολλές δεξιότητες, όπως η γραφή, η ορθογραφία, τα μαθηματικά, η ανάγνωση αλλά και η ομιλία.
Μύθος 3: Τα άτομα με δυσλεξία πρέπει να προσπαθούν περισσότερο από τα άλλα.
Αλήθεια: Ο εγκέφαλος λειτουργεί διαφορετικά στα άτομα με δυσλεξία. Ορισμένες παραδοσιακές (για τους πολλούς) οδηγίες ανάγνωσης και γλώσσας μπορεί να μην λειτουργούν το ίδιο σ’ αυτά. Μελέτες έχουν δείξει ότι τα άτομα με δυσλεξία αποκομίζουν το μεγαλύτερο όφελος από τη διδασκαλία που είναι ιδιαίτερα δομημένη, ορισμένες μέθοδοι μάλιστα περιλαμβάνουν όλες τις διαδρομές εκμάθησης στον εγκέφαλο, συμπεριλαμβανομένης της όρασης, του ήχου και της αφής. Στο τέλος, τα παιδιά με δυσλεξία με την κατάλληλη εκπαίδευση τα καταφέρνουν χωρίς να καταβάλουν μεγαλύτερη προσπάθεια από ότι τα παιδιά χωρίς δυσλεξία.
Μύθος 4: Τα παιδιά με δυσλεξία είναι… τεμπέλικα.
Αλήθεια: Τα παιδιά με δυσλεξία φαίνεται ότι τεμπελιάζουν αλλά αυτό δεν είναι αλήθεια. Απλά μερικές φορές οι γονείς δεν μπορούν να καταλάβουν ότι το παιδί αδυνατεί να ανταποκριθεί στις σχολικές απαιτήσεις, όχι επειδή δεν θέλει, αλλά επειδή δεν μπορεί.
Μύθος 5: Η δυσλεξία είναι ένα σημάδι χαμηλού IQ.
Αλήθεια: Η δυσλεξία δεν αποτελεί σε καμία περίπτωση ένδειξη χαμηλής νοημοσύνης. Εμφανίζεται σε παιδιά όλων των υποβάθρων και όλων των επιπέδων νοημοσύνης. Αν έχει λοιπόν δυσλεξία το παιδί σας σίγουρα δεν σημαίνει ότι δεν είναι έξυπνο. Με τη σωστή υποστήριξη, η μόρφωσή του και κατ’ επέκταση η επαγγελματική του σταδιοδρομία δεν πρόκειται σε τίποτα να ανακοπεί.
Μύθος 6: Η δυσλεξία θεραπεύεται.
Αλήθεια: Η δυσλεξία είναι μια κατάσταση που αποτελεί δια βίου πρόκληση. Η έγκαιρη παρέμβαση και η σωστή προσέγγιση ωστόσο βοηθάει το παιδί να προσαρμοστεί στις μαθησιακές του διαφορές και να βρει τον τρόπο που θα το βοηθήσει να επιτύχει στους στόχους και τα όνειρά του! Βέβαια η επιστήμη πάντα ψάχνει για λύσεις. Για παράδειγμα δύο Γάλλοι επιστήμονες, ο Γκι Ροπάρ και Αλμπέρ λε Φλος του Πανεπιστημίου της Ρεν, πιστεύουν ότι ανακάλυψαν στα μάτια την αιτία -ή μία από τις αιτίες- της δυσλεξίας και αισιοδοξούν ότι η ανακάλυψή τους θα βοηθήσει στη θεραπεία μερικών τουλάχιστον δυσλεκτικών ανθρώπων.